استاد محمدمهدی شبزندهدار در دیدار با مسئولان دفتر تدوین متون درسی حوزههای علمیه، با تأکید بر نوسازی متون و روشهای آموزشی، خواستار بازگشت هوشمندانه به تجارب موفق گذشته و استفاده از منابع اصیل مانند کتاب وسائلالشیعه در برنامه درسی طلاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در دیدار با مسئولان دفتر تدوین متون درسی حوزههای علمیه به تشریح …
Read More »آخرین اخبار
رهیافت میانرشتهای به امامت؛ تلاقی فقه، اصول و مواجهه با خوانشهای نوپدید
حجتالاسلام والمسلمین سید علیرضا سبزواری با تمرکز بر نسبت امامت با اصول فقه و دانش فقه، بر ضرورت بهرهگیری از رهیافتهای میانرشتهای در تحلیل مسائل بنیادین تأکید کرد؛ رویکردی که با عبور از قالبهای صرفاً کلامی، تلاش دارد ابعاد معرفتی و فقهی امامت را در نسبت با نیازهای امروز و در چارچوبی تمدنی و مسئلهمحور بازخوانی کند. او همچنین با …
Read More »ضرورت بازنگری قانون مدنی با نگاه فقهی معاصر/ هشدار درباره وکالت بدون وجدان شرعی
استاد مهدی هادوی تهرانی، با تأکید بر اهمیت بازنگری قانون مدنی در پرتو دستاوردهای نوین فقهی، خواستار توجه نهاد وکالت به مبانی شرعی و مسئولیت الهی شد و ضمن هشدار نسبت به وکالتهایی که آگاهانه بر ادعای باطل استوارند، استقلال وکیل و عدالت اثباتی در نظام قضایی را از ارکان سلامت حقوقی کشور برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مهدی …
Read More »«التحلیل الفهرستی»؛ پژوهشی نو در روششناسی حدیثپژوهی قدمای امامیه
کتاب تازهمنتشرشدهی «التحلیل الفهرستی» به قلم محمدباقر ملکیان، تلاشی نو در تبیین روش علمی قدمای امامیه در مواجهه با اخبار (روایات) است که در ۳۸۶ صفحه از سوی نشر معارف اهل بیت(ع) روانه بازار کتاب شده است. نویسنده در این اثر، با نگاهی تحلیلی، رویکرد «فهرستی» را بهعنوان بدیلی علمی برای سنجش اعتبار احادیث، بررسی و ارزیابی کرده و آن …
Read More »«قاعده لاضرر»؛ درسگفتارهای استاد نورمفیدی در قالب کتاب درآمد
اثر حاضر حاصل دروس خارج فقه حجتالاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی که به واکاوی مبانی، مفاد، قلمرو، و آثار فقهی و اجتماعی قاعده «لاضرر» پرداخته و با ساختاری منسجم و تحلیلی، جایگاهی تازه از این قاعده بنیادین را در نظام فقه سیاسی و اجتماعی تبیین کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، «قاعده لاضرر» از مهمترین قواعد فقهی است که در …
Read More »افزوده نویسی در منابع متقدم حدیثی شیعه
این کتاب به بررسی پدیدهی افزودهنویسی در منابع حدیثی متقدم شیعه میپردازد و میکوشد تا راههای شناسایی، انگیزهها و پیامدهای این پدیده را تحلیل و واکاوی کند. این افزودهها ممکن است توسط مؤلفان، نسخهبرداران یا دیگر افراد به متن اصلی اضافه شده باشند و در برخی موارد باعث بروز ابهام در اعتبار و انتساب کتابها و روایات شدهاند. به گزارش …
Read More »دعوت طلاب به اجتهاد، نه تقلید صرف/ باید با جاهلیت ساختاری و نظام جاهلی مقابله کنیم
آیتالله جوادی آملی در بخش مهمی از سخنان خود، بر لزوم تربیت مجتهدان واقعی تأکید کرد و گفت: تقلید مشکل جامعه را حل نمیکند. کسی که توانمند است، باید مجتهد شود، مسائل را از منابع استخراج کند، فروع را به اصول ارجاع دهد و بتواند پاسخگوی نیاز زمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله جوادی آملی، مرجع عالیقدر جهان تشیع، …
Read More »فقه اولویتها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه
شبکه اجتهاد: صدسال از آن روز فرخنده میگذرد که مشعل دانش در سینه قم افروخته شد؛ صدفی گشوده بر گوهر فقه و خرمنی پر زر و زیور از حکمت و اصالت. حوزه، این میراثدار قرون، در آفرینش اندیشه، در پاسبانی سنت و در باروری معرفت، صدها برگ زرین به دفتر تاریخ افشانده است. در کنار این شکوه شکوفنده، ندایی به …
Read More »دیدار فقیه نجف و فیلسوف قم
شبکه اجتهاد: درباره دیدار آیتالله العظمی سیستانی و آیتالله العظمی جوادی آملی در شهر نجف اشرف در عراق، چند نکته قابل تأمل وجود دارد. نخستین نکته یا اولین اهمیت به خود این دیدار باز میگردد. به این دلیل که اساساً آیتالله سیستانی برای دیدارهای خود قواعد خاصی را رعایت میکنند. به این معنی که ایشان در دهه اول مرجعیت خود، …
Read More »انتشار موسوعه «المنهج فی علم الأصول»؛ گامی نو در بازتاب اندیشه اصولی آیتالله سیستانی
مؤسسه الاجتهاد للبحوث و الدراسات اقدام به انتشار تقریرات علمی، حضرت آیتالله سید علی سیستانی، به قلم استاد برجسته حوزه علمیه مشهد آیتالله شیخ مهدی مروارید نموده است. این تقریرات ارزشمند، در قالب موسوعه «المنهج فی علم الأصول» منتشر شده که نخستین مجموعه این موسوعه، کتاب «تعارض الأدله و اختلاف الحدیث» است که در قالب دو جلد، و مشتمل بر …
Read More »مرجعیت بر مدار نجف و قم؛ درسهایی از دیدار دو مرجع معاصر/ محمد باقری
اختصاصی شبکه اجتهاد: در عصر مواجهه حوزههای علمیه با بحرانهای فکری، تغییرات نسلی و چالشهای تمدنی؛ گاه یک دیدار به ظاهر ساده، بدل به واقعهای پُرمعنا و تأملبرانگیز میشود که عبور خاموش از کنار آن، نه ممکن است و نه روا. دیدار اخیر آیتالله جوادی آملی با آیتالله سیستانی در نجف اشرف، بیشک از همین دست وقایع است. اتفاقی که …
Read More »«دُرّ نجف»؛ گزیدهای از آثار فقهی استاد سیدمحمدرضا سیستانی عرضه شد
اگر فقه را گوهری گرانسنگ در سنت علمی شیعه بدانیم، «دُرّ نجف» بیشک یکی از جلوههای آن است که اینبار در قالبی فارسی و قابل فهم، پیشروی علاقهمندان قرار گرفته است. ترجمهای از گزیده آثار فقهی استاد سید محمدرضا سیستانی که در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه شده و فرصت کمنظیری را برای طلاب و دانشجویان به مباحث فقهی …
Read More »فقه باید پیشبرنده قانون باشد، نه ناظر پسینی آن/ هشدار آیتالله مرتضوی شاهرودی به فرآیند تقنین
آیتالله سید حسن مرتضوی شاهرودی، استاد خارج حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر تقدم فقه بر قانون، به مسئولیت شرعی سنگین قانونگذاران در نظام اسلامی، اشاره کرد و گفت: پیش از نگارش هر قانون، باید نظر شرع احراز شده باشد؛ زیرا تقنین بدون پشتوانه اجتهادی، در معرض رد شورای نگهبان و لغزشهای فقهی خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله …
Read More »مؤلفههای تمدن در پیام رهبر انقلاب به حوزه/ حبیبالله بابایی
شبکه اجتهاد: در پیام تمدنی رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیۀ قم، کیان و شکلگیری حوزه علمیه به مثابه یک پاسخ راهبردی به بحرانهای تمدنی پیرامونی در غرب آسیا و واکنشی ضد استعماری در برابر نظام سلطۀ غرب تعریف و تفسیر شده است. از این منظر، حوزه علمیه یک بازیگر فعال در فرایند احیای تمدن اسلامی …
Read More »حوزه، نهادی راهبردی در افق تمدنی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به پیام مهم رهبر معظم انقلاب به همایش «یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم گفت: روح حاکم بر پیام رهبر معظم انقلاب این است که جریان فقاهت، باید بر تمام مجاری علمی و عینی جامعه در حوزه تمدنی حاکم بوده و جایگاه و نقش خود را ایفا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی …
Read More »الزامات و محدودههای مقام اجتهاد/ همان دلیلی که فقیه را به فحص در فروع ملزم میسازد، او را به استکشاف نظامات فرا میخواند
مقام معظم رهبری در بیانات خویش با دقتی ژرف، الزامات و محدودههای مقام اجتهاد را به روشنی ترسیم نمودند و همچنین شرایط و ضوابط مقام تبلیغ را تشریح فرمودند. شاید مهمترین نکته توجه به این است که فقه ما نباید التقاطی شود. همانطور که امام در برههای فرمودند باید فقه، فقه جواهری باقی بماند. البته معنایش این نیست که در …
Read More »گزارشی از دیدار آیتالله جوادی آملی با آیتالله سیستانی در نجف اشرف
حضرت آیتالله جوادی آملی صبح امروز با حضور در بیت حضرت آیتالله سیستانی در شهر مقدس نجف با ایشان دیدار و گفتوگو کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این دیدار که در فضایی صمیمی و سرشار از احترام متقابل برگزار شد، حضرت آیتالله جوادی آملی یک دوره کامل از تفسیر گرانسنگ تسنیم در ۸۰ جلد را به محضر حضرت آیتالله …
Read More »امتداد اجتماعی احکام فقهی و امکانسنجی کاربست اقدامپژوهی برای آن
چگونه میتوان احکام فقهی را به رفتارهای جمعی و هنجارهای اجتماعی بدل کرد؟ این پرسش، محور اصلی چهلودومین نشست از سلسلهنشستهای «یکشنبههای روش» بود که با ارائهی حجتالاسلام والمسلمین محسن الویری و نقد دکتر کیومرث اشتریان، به بررسی امکانسنجی کاربست «اقدامپژوهی» در امتداد اجتماعی گزارههای فقهی پرداخت؛ رویکردی که تلاش دارد با عبور از مرزهای نظریهپردازی صرف، فقه را به …
Read More »اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی با هشت مصوبه فقهی به کار خود پایان داد
بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی در دوحه قطر با حضور برجستهترین فقها و اندیشمندان جهان اسلام و هیئت جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی استاد احمد مبلغی برگزار شد. در این اجلاس که با محوریت مسائل فقهی معاصر برگزار گردید، علاوه بر قرائت بیانیه محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین، مباحث علمی و فقهی متنوعی شامل حمایت از کودکان، …
Read More »وقتی فقه به میدان بازی و تربیت میرود؛ پیشنهاد پیماننامه فکری کودکان در کنار تحلیل شرعی گیم
حجتالاسلام والمسلمین مرتضی ترابی در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با طرح دو مداخله علمی، از یکسو تفصیل فتوای جواز بازیهای الکترونیکی و مبادلات وابسته به آن را ارائه کرد، و از سوی دیگر، با هشدار درباره تهدیدات الحادی و فکری متوجه نسل آینده، پیشنهاد تدوین پیماننامهای اسلامی برای حمایت از فکر و هویت اعتقادی کودکان را به همایش …
Read More »حوزه پیشرو و سرآمد؛ ضرورت بازنگری در اسناد راهبردی و الگوهای برنامهریزی حوزههای علمیه/ سید کاظم کاظمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام راهبردی مقام معظم رهبریمدظلهالعالی به همایش بینالمللی یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، نقشه راهی دقیق و مسئولیتآفرین را پیشروی نخبگان، مدیران و برنامهریزان حوزههای علمیه گشود. واژههای کلیدیای چون «حوزه پیشرو و سرآمد»، «پاسداری از میراث عظیم»، «افقگشایی و تمدنسازی» و «استفاده از ابزارهای متناسب با زمان»، بهخوبی نشان میدهند که حوزه امروز نهتنها نیازمند …
Read More »حوزهای مختص مذهب حقه یا برای تمدن اسلامی؟/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: حوزههای تشیع از مدینه تا کوفه تا خراسان و قم و نجف در مقابل دیگریای تشکیل شده که: مذهب عامه (از حیث علمی) و سلاطین جور (از حیث عملی) بوده است. حفاظت از اصول و فروع مذهب حقه به لحاظ علمی و گسترش شعائر آن به لحاظ تبلیغی، اصلیترین و مستمرترین وظیفه حوزههای شیعی در تاریخ بوده است؛ …
Read More »بازخوانی فقه قضاء در پرتو هوش مصنوعی؛ از چالش مشروعیت تا معیار اطمینان/ فقه هوش مصنوعی میدان شتاب نیست
استاد ابوالقاسم علیدوست در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با تمرکز بر چالشهای فقهی و اخلاقی هوش مصنوعی، نسبت به شتابزدگی در تحلیلهای فقهی هشدار داد و خواستار رویکردی روشمند، عمیق و احتیاطآمیز در مواجهه با این پدیده نوظهور شد. ایشان با نقد برخی استدلالهای رایج در مقالات همایش، تأکید کرد که ورود فقه به عرصه هوش مصنوعی، نه …
Read More »صدای کودکان مظلوم غزه باید در اجتهاد فقهی طنینانداز شود/ پیشنهاد تشکیل دبیرخانهای تخصصی در فقه اسلامی با محوریت مسائل کودکان
بانو زهره صفاتی با تأکید بر ضرورت بازاندیشی فقهی در حوزه حقوق کودکان، خواستار تشکیل دبیرخانهای تخصصی برای حمایت فقهی از کودکان در جهان اسلام شد. او با اشاره به همسانی تهدیدات علیه کودکان در کشورهای مختلف، تبادل تجربیات و همافزایی علمی را راهی برای پاسخ به چالشهای مشترک دانست و در پایان، با نگاهی انسانی، فاجعه غزه را نماد …
Read More »چشمه باشیم، نه مخزن؛ صد سالگی حوزه قم با ندای عقل از زبان آیتالله جوادی آملی
آیتالله جوادی آملی با تأکید بر اینکه «احیای عقل» زیربنای حیات علمی و تمدنی حوزههای شیعه است، حوزه را زنده و اثرگذار دانست اگر اصول دین همچون فروع آن، بر مدار عقل استوار گردد؛ ایشان عقل را نه تنها حجت درونی، بلکه قطب فرهنگی ملتها و رمز تداوم حوزههای هزار ساله مانند قم و نجف معرفی کرد. به گزارش شبکه …
Read More »۱۰ توصیه حیاتی آیتالله مکارم برای آینده تحول حوزه علمیه قم
آیتالله مکارم شیرازی در پیامی به همایش یکصدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم، ۱۰ توصیه مهم برای حفظ و شکوفایی آینده این حوزه علمی را ارائه دادند. از جمله این توصیهها میتوان به تأکید بر تهذیب نفس، پایبندی به سنتهای اصیل حوزوی، تقویت جریان علمی و تربیت طلاب متخصص، و استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین اشاره کرد. ایشان همچنین بر …
Read More »روایت تمدنی آیتالله سبحانی از مسیر اجتهاد؛ از مدینه تا فیضیه
حضرت آیتالله سبحانی گفت: شهر قم به عنوان یک مرکز مهم علوم اسلامی از قرن سوم هجری تاکنون همواره یکی از مهمترین مراکز علوم اسلامی به ویژه علوم حدیث و فقه بوده است، با این حال پس از رکود علمی در دوران قاجاریه، شیخ عبدالکریم حائری مشهور به شیخ مؤسس با تأسیس حوزه علمیه قم بار دیگر مکان علمی این …
Read More »میراث حاج شیخ و مسئولیت امروز ما
آیتالله نوری همدانی در پیامی به همایش صدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با اشاره به نقش راهبردی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) در پایهگذاری حوزهای اثرگذار، بر مسئولیت سنگین امروز حوزه در صیانت از این میراث، پاسخگویی به نیازهای روز و ایفای نقش تمدنساز در پرتو قرآن، سنت، عقل و ولایت تأکید کرد و گفت: با تکیه بر …
Read More »الزامات پاسخدهی فقیه به نیازهای امروز و نکاتی در شیوه کار کنونی حوزه/ فقه باید فقه بماند و نوفهمی تبدیل به ناخالصسازی شریعت نشود
رهبر معظم انقلاب در پیام به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با تأکید بر ضرورت تحول در علم فقه، خواستار پاسخگویی فقه شیعه به نیازهای پیچیده امروز، تبیین نظامات اجتماعی اسلامی و توجه به عناصر زمان و مکان در اجتهاد شدند تا حوزه علمیه در مسیر تمدنسازی اسلامی پیشرو باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پیام حضرت آیتالله خامنهای …
Read More »«حوزه پیشرو و سرآمد»؛ پیام حضرت آیتالله خامنهای به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم
در شیوهی کار کنونیِ حوزه، در بخش فقهی، توجّه کافی به این اولویّتها دیده نمیشود. گاه میبینیم برخی مهارتهای علمی که عموماً جنبهی آلی و مقدّماتی برای رسیدن به حکم شرع را دارد یا بعضی موضوعات فقهی یا اصولی خارج از اولویّتها، فقیه و محقّق را با شیرینی وسوسهانگیز خود، چنان در خود غرق میکند که ذهن او را بکلّی …
Read More »