قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب

همه مطالب

بازخوانی فقاهت و پروژۀ علوم‌ انسانی اسلامی در بیانیۀ رهبر انقلاب/ جلیل محبی

بازخوانی فقاهت و پروژۀ علوم‌ انسانی اسلامی در بیانیۀ رهبر انقلاب/ جلیل محبی

شبکه اجتهاد: بیانیه‌ آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ «حوزه‌ سرآمد و پیشرو» تصویری روشن و کل‌نگر از نهاد حوزه‌ علمیه به دست می‌دهد، اما نکته‌ تأمل‌برانگیز در این بیانیه، غیبت کلیدواژه‌ «علوم انسانی اسلامی» است و به‌جای آن، «فقه و فقاهت» و نظام فکری برآمده از فقه به‌عنوان اصلی‌ترین منبع تولید علم و سامان‌بخش نظامات اجتماعی در جامعه‌ اسلامی، همانند سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب، معرفی می‌شود. در این رویکرد سنتی که دوباره جان گرفته است، علوم انسانی غربی اگرچه در مقام داده‌های تجربی و شناخت وضعیت موجود به رسمیت شناخته می‌شوند، اما فاقد صلاحیت برای تولید الگو‌های هنجاری و معرفتی در نسبت …

توضیحات بیشتر »

چشیدن حلاوت فقه در گروه فهم فقه اجتماعی است/ بحث فقه اجتماعی باید زودتر از این‌ها در حوزه آغاز می‌شد/ تحول در سیاست‌گذاری با احیای فقه اجتماعی ممکن است

چشیدن حلاوت فقه در گروه فهم فقه اجتماعی است/ بحث فقه اجتماعی باید زودتر از این‌ها در حوزه آغاز می‌شد/ تحول در سیاست‌گذاری با احیای فقه اجتماعی ممکن است

استاد محمدجواد فاضل لنکرانی با تأکید بر ضرورت احیای جایگاه فقه اجتماعی در درس‌های خارج حوزه، تصریح کرد که فهم صحیح فقه بدون توجه به ابعاد اجتماعی آن ممکن نیست. رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) فقه اجتماعی را فقه اصیل اهل‌بیت(ع) دانست که در صورت تحقق، می‌تواند ساختار سیاست‌گذاری کشور را دگرگون سازد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از فصلنامه «پژوهش‌های فقه اجتماعی» در دانشگاه باقرالعلوم(ع) با حضور جمعی از اساتید برگزار شد. در این مراسم استاد محمدجواد فاضل لنکرانی به بررسی ابعاد فقه اجتماعی و اهمیت آن در متون فقهی پرداخت و اظهار داشت: معرفی یک بعد مهم …

توضیحات بیشتر »

بررسی ابعاد نهادسازی علمی در اصول فقه مقارن

بررسی ابعاد نهادسازی علمی در اصول فقه مقارن

جلسه حلقه علمی «اصول فقه مقارن» به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد. در این نشست، علاوه بر تصویب کلیات طرح جامع حلقه، اختصاص یک شماره از مجله «اصول» به مباحث اصول مقارن در سال ۱۴۰۴، آسیب‌شناسی وضعیت آموزشی اصول مقارن در حوزه‌های شیعه و اهل‌سنت، واکاوی منابع معاصر اصول در نشست‌های علمی و برگزاری گفت‌وگوهای مشترک با نهادهایی چون مؤسسه مذاهب اسلامی و شورای برنامه‌ریزی مدارس اهل سنت با محوریت مسائل روز، به تصویب رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم، نشست حلقه علمی «اصول فقه مقارن» با حضور جمعی …

توضیحات بیشتر »

افرادی که همواره اعتقاد به پایان‌پذیری منابع طبیعی داشته‌اند!/ سید محمدحسین نبوی

افرادی که همواره اعتقاد به پایان‌پذیری منابع طبیعی داشته‌اند!/ سید محمدحسین نبوی

اختصاصی شبکه اجتهاد: متن زیر گزارشی از کتاب اقتصاد محیط‌زیست و منابع طبیعی (همراه با ملاحظات اسلامی) تألیف آقایان سعید فراهانی فرد و رحمن بایزیدی است. این کتاب ۲۳۶ صفحه‌ای به زبان فارسی و در یک جلد، توسط انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) در سال ۱۳۹۹ به چاپ رسیده است. کتاب مذکور برای دانشجویان رشته علوم اقتصادی در مقطع کارشناسی به‌عنوان یکی از منابع قابل‌استفاده درس «اقتصاد محیط‌زیست و منابع طبیعی» به ارزش ۲ واحد تدوین‌ شده است. این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و ده فصل است. در مقدمه، در مورد پیشینه‌ای از تعامل …

توضیحات بیشتر »

فقه محیط‌ زیست بر مدار ضمان؛ به‌سوی فتاوای الزام‌آور در حفظ منابع طبیعی

فقه محیط‌ زیست بر مدار ضمان؛ به‌سوی فتاوای الزام‌آور در حفظ منابع طبیعی

استاد عزیزالله فهیمی، پیش‌گام فقه محیط‌زیست، معتقد است با تکیه بر قواعدی مانند «ضمان» و «لاضرر»، می‌توان فتاوای الزام‌آور برای حفظ طبیعت صادر کرد. او منابع طبیعی را «مال عمومی» می‌داند که تخریب آن، ضامن به‌بار می‌آورد؛ چنان‌که شهید صدر نیز تخریب مسجد را موجب ضمان دانسته است. فهیمی بر لزوم مردمی‌سازی فقه محیط‌زیست و ورود جدی فقها به این عرصه تأکید دارد و معتقد است با همین مبانی سنتی، می‌توان چارچوب‌های نوین زیست‌محیطی در فقه استخراج کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر عزیزالله فهیمی، یکی از کسانی است که بیشترین تلاش را برای تأسیس فقه محیط‌زیست کرده است. این …

توضیحات بیشتر »

اکتفا به بدیهیات عقلایی در مفاهیم محیط‌ زیست اسلامی، منجر به احساس بی‌نیازی از دین می‌شود/ آیا دست فقه در مسئله محیط‌ زیست بسته است؟

اکتفا به بدیهیات عقلایی در مفاهیم محیط‌ زیست اسلامی، منجر به احساس بی‌نیازی از دین می‌شود/ آیا دست فقه در مسئله محیط‌ زیست بسته است؟

گاهی در نوشته‌های مربوط به مسائلی مثل محیط‌زیست – که ذهنیت عقلاً در آن شکل‌گرفته است – مبلغین دینی و مذهبی آموزه‌هایی را از متون دینی استخراج و برای مردم بازگو می‌کنند که از بدیهیات دریافت‌های مخاطب است؛ از همان دست گزاره‌هایی که به ارزش‌های کلی و اصیل اشاره دارند. در بلاغ و معرفی دین نمی‌توان به چنین گزاره‌هایی اکتفا کرد. بلاغ دین به این است که طبقه‌بندی این ارزش‌ها و أحیانا تعریف و تطبیق خاص دین از این ارزش‌ها را عرضه کنیم. اکتفا به بدیهیات در معرفی دین، آرام‌آرام این حس را در مخاطب ایجاد می‌کند که برای هدایت، …

توضیحات بیشتر »

فقیهی فراتر از سیاست؛ منظومه فکری محقق نائینی در آیینه کتاب شیعه

فقیهی فراتر از سیاست؛ منظومه فکری محقق نائینی در آیینه کتاب شیعه

در میانه هیاهوی تحلیل‌های سیاسی از «تنبیه‌الامه» و خوانش‌های جزئی‌نگر از میراث مشروطه‌خواهی، شماره جدید «کتاب شیعه» با نگاهی راهبردی و چندلایه، میرزا محمدحسین نائینی را نه در سایۀ یک متن، بلکه در قامت یک منظومه فکری و سلوکی بازخوانی کرده است. این ویژه‌نامه که حاصل سال‌ها تتبع در اسناد خطی، اجازات، نامه‌ها و یادمان‌های محقق نائینی است، زنگ هشداری است برای حوزه‌های علمیه؛ که چگونه یکی از استوانه‌های فقاهت عصر حاضر، هنوز در تراز شناخت تمدنی و میان‌رشته‌ای معرفی نشده است. نگاه سرمقاله به کم‌کاری کمّی و کیفی در معرفی چهره‌های علمی، دعوتی برای عبور از روایت‌های تک‌بعدی و …

توضیحات بیشتر »

«مسئله تقلید»، دیدگاه راجح در نگاه شیخ حیدر حب‌الله/ مصطفی مهدوی ارجمند

«مسئله تقلید»، دیدگاه راجح در نگاه شیخ حیدر حب‌الله/ مصطفی مهدوی ارجمند

شبکه اجتهاد: مسئله افتاء، استفتاء و شرایط آن، از دیرباز در فقه شیعه مورد بحث و بررسی بوده است. در دوران صفویه و با اوج‌گیری منازعات میان اخباریون و فقها، مباحث تقلید و اجتهاد وارد مرحله‌ای جدید شد و نظرات گوناگونی در این زمینه مطرح گردید. در این میان، حیدر حب‌الله، متفکر معاصر شیعی، با ارائه دیدگاهی نوین در باب تقلید، سعی در بازتعریف این مفهوم دارد. این یادداشت، بر آن است تا با تکیه بر سخنرانی اخیر او که در کانال یوتیوب منتشر شده است، به تبیین و تشریح ارکان اصلی این نظریه بپردازد. این بررسی، فارغ از بحث …

توضیحات بیشتر »

«صدای نجف»؛ زندگی و اندیشه علامه سیدمحمد بحرالعلوم

«صدای نجف»؛ زندگی و اندیشه علامه سیدمحمد بحرالعلوم

وقتی نجف سخن می‌گوید، صدایش از گلوی مردی برمی‌خیزد که هم فقیه است و هم مبارز؛ هم سنت را می‌فهمد و هم زمانه را. «صدای نجف؛ زندگی و اندیشه علامه سید محمد بحرالعلوم» تازه‌ترین اثر دکتر عبدالوهاب فراتی، روایتی است از عالمی که تاریخ نجف در قرن اخیر را نه‌فقط زیسته، که ساخته است. این کتاب، شرح یک زندگی نیست؛ پژواکی است از نبض فقه، سیاست و رنج‌های نجف که در وجود یک عالم بیدار تبلور یافته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «صدای نجف؛ زندگی و اندیشه علامه سیدمحمد بحرالعلوم» اثر جدید دکتر «عبدالوهاب فراتی»، پژوهشگر حوزه اندیشه دینی …

توضیحات بیشتر »

روشنفکری دینی، گرفتار بی‌تاریخی در مواجهه با فقه و کلام/ حسن انصاری

روشنفکری دینی، گرفتار بی‌تاریخی در مواجهه با فقه و کلام/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین راه‌های اصلاح اندیشه و فهم ما از دین و مذهب شناخت دین و منابع دینی در بستر تاریخی آن است. این شناخت درک ما را از تحول تاریخی فهم‌های دینی ارتقا می‌دهد. اگر خواهان اجتهاد در اصول و فروعیم و اگر می‌خواهیم درک درستی از دیالکتیک “نص” و “تاریخ” و سهم مقتضیات زمان و مکان در فهم فقیهان و متکلمان از دین و منابع دینی داشته باشیم چاره‌ای نداریم الا اینکه به تاریخ مراجعه کنیم. قرآن را در بستر تاریخی عصر نزول و سیره پیامبر اکرم (ص) ببینیم و تعامل صحابه و تابعین و نسل‌های …

توضیحات بیشتر »

نظام فقاهت در آزمون تمدن‌سازی؛ پنج ساحت از منشور تحول حوزه

نظام فقاهت در آزمون تمدن‌سازی؛ پنج ساحت از منشور تحول حوزه

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سید علیرضا صدر حسینی، مدیر مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی، پنج مأموریت کلان حوزه علمیه را در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب تشریح کرد؛ مأموریت‌هایی که سه محور آن مستقیماً با فقه و فقاهت گره خورده است. حوزه در این چارچوب، هم جایگاه مرجعیت علمی با محوریت فقه را دارد، هم کانون تربیت نیروی کارآمد برای تبلیغ دین، و هم سنگر مقدم تقابل با تهدیدهای فرهنگی و سیاسی. در دو مأموریت دیگر، از حوزه انتظار می‌رود بار نظام‌سازی اجتماعی و پایه‌گذاری تمدن اسلامی را نیز بر دوش کشد. با این‌همه، حوزه هنوز به این عرصه‌های راهبردی وارد …

توضیحات بیشتر »

آغاز به کار بعثه مراجع معظم تقلید در موسم حج ۱۴۴۶ + دسترسی‌‌ها

آغاز به کار بعثه مراجع معظم تقلید در موسم حج 1446 + دسترسی‌‌ها

با آغاز موسم حج تمتع ۱۴۴۶، بعثه‌های مراجع معظم تقلید شیعه با استقرار در مدینه منوره و مکه مکرمه، فعالیت‌های تبلیغی، فقهی و معرفتی خود را آغاز کردند. هیئت‌های اعزامی آیات عظام مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی، سبحانی و دیگر مراجع تقلید، ضمن حضور میدانی در مناطق تعیین‌شده، به ارشاد، پاسخ به سؤالات شرعی و تبیین معارف دینی برای حجاج ایرانی و دیگر کشورها می‌پردازند. جزئیات برنامه‌ها، آدرس دفاتر و راه‌های ارتباطی هر بعثه در ادامه این گزارش آمده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، موسم حج، فرصتی بی‌بدیل برای حضور میدانی علمای دین در یکی …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله سیستانی فرمودند «روایات اهل بیت حجت است، اما هر روایتی باید بر قرآن عرضه شود تا اصالت دین حفظ گردد»/ حوزه نجف همچنان سرزنده، پرشور و پرتأثیر در جهان اسلام است

آیت‌الله سیستانی فرمودند «روایات اهل بیت حجت است، اما هر روایتی باید بر قرآن عرضه شود تا اصالت دین حفظ گردد»/ حوزه نجف همچنان سرزنده، پرشور و پرتأثیر در جهان اسلام است

آیت‌الله جوادی آملی در نخستین جلسه درس پس از بازگشت از سفر معنوی به عتبات عالیات، با اشاره به زیارت بارگاه‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام و دیدار با حضرت آیت‌الله سیستانی، به نقش بی‌بدیل مرجعیت نجف در هدایت مؤمنین و صیانت از استقلال عراق پرداخت. وی ضمن تقدیم «تفسیر تسنیم» به آیت‌الله سیستانی، از تأکید ایشان بر عرضه روایات به قرآن برای صیانت از اصالت دین سخن گفت و حوزه نجف را «سرزنده، پرشور و پرتأثیر» در جهان اسلام خواند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جوادی آملی، پس از بازگشت از سفر معنوی عتبات عالیات در جلسه درس امروز خود با اشاره …

توضیحات بیشتر »

پایگاه اطلاع‌رسانی «انجمن حدیث حوزه» راه‌اندازی شد

 پایگاه اطلاع‌رسانی «انجمن حدیث حوزه» راه‌اندازی شد

انجمن علمی حدیث حوزه علمیه قم در آستانه دور جدید فعالیت‌های خود، با رونمایی از پایگاه اطلاع‌رسانی اختصاصی به نشانی hngo.ir، گامی نو در مسیر عمومی‌سازی و بین‌المللی‌سازی دانش حدیثی برداشته است؛ پایگاهی که قرار است به تریبونی تخصصی برای اهل حدیث و بستری برای اطلاع‌رسانی، گفت‌وگوی علمی و ترویج معارف حدیثی در سطح حوزه و فراتر از آن تبدیل شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین عبدالهادی مسعودی به تشریح اهداف و برنامه‌های انجمن حدیث حوزه حوزه علمیه قم در دوره جدید پرداخت و از راه‌اندازی پایگاه اطلاع‌رسانی اختصاصی انجمن با نشانی https://hngo.ir خبر داد و با اشاره به سابقه …

توضیحات بیشتر »

حوزه علمیه قم؛ سیاسی الحدوث، سیاسی البقا/ سید حمیدرضا میررکنی بنادکی

حوزه علمیه قم؛ سیاسی الحدوث، سیاسی البقا/ سید حمیدرضا میررکنی بنادکی

شبکه اجتهاد: «ایران رو به تباهی و فساد می‌رود و باید در ایران برای مبارزه با فساد، حوزه‌ای به وجود آید.»[۱] این جمله شیخ عبدالکریم حائری، موسس حوزه علمیه قم است. او در پاسخ دعوتی که شیخ محمدتقی شیرازی از او برای رفتن به عتبات به‌عمل آورد، و در توضیح چرایی ماندنش در ایران، این جمله را نوشته بود. سال‌ها بعد یعنی در ۱۳۰۱ هجری شمسی، آن حوزه‌ای که قرار بود از سر دغدغه سرنوشت «ایران» برای «مبارزه با فساد» تاسیس شود، به‌دست خود شیخ تاسیس شد. اگر بخواهیم در فهم ماجرای تاسیس حوزه علمیه قم، اظهارات خود شیخ موسّس …

توضیحات بیشتر »

مسجد اعظم قم، مدرس علم و فقاهت

مسجد اعظم قم، مدرس علم و فقاهت

شبکه اجتهاد: مسجد اعظم قم یکی از مهم‌ترین و باشکوه‌ترین بناهای مذهبی و علمی در جهان تشیع به‌شمار می‌رود که به دستور مرحوم آیت‌الله سید حسین طباطبایی بروجردی(ره)، زعیم حوزه علمیه قم، در سال ۱۳۷۴ هجری قمری (۱۳۳۴ هجری شمسی) در جوار بارگاه نورانی کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه (سلام‌الله‌علیها) بنیان نهاده شد و طی چند سال، با نظارت مستقیم ایشان، با شکوهی خاص و معماری الهام‌گرفته از سبک مساجد اصیل ایرانی ـ اسلامی تکمیل گردید. این مسجد از آغاز تأسیس تاکنون، کانون دروس خارج فقه و اصول مراجع عظام تقلید، از جمله حضرت امام خمینی (ره)، حضرت آیت‌الله گلپایگانی(ره)، …

توضیحات بیشتر »

نقد برخی جریان‌های فقهی در پرتو پیام رهبری/ فقه شیعه رمق خود را از دست می‌دهد اگر عقل و مقاصد شرعی کنار گذاشته شوند/ «فقه باید فقه بماند» به معنای توقف، حمله و هجمه نیست!

نقد برخی جریان‌های فقهی در پرتو پیام رهبری/ فقه شیعه رمق خود را از دست می‌دهد اگر عقل و مقاصد شرعی کنار گذاشته شوند/ «فقه باید فقه بماند» به معنای توقف، حمله و هجمه نیست!

استاد ابوالقاسم علیدوست در واکنشی تحلیلی به پیام رهبر معظم انقلاب پیرامون یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم، با طرح سه‌گانه‌ی جریان‌های فقهی در حوزه، از غلبه‌ی قرائت‌های سطحی و تحجرگرایانه بر گفتمان اجتهادی انتقاد کرد و خواستار احیای عقلانیت، نشاط علمی و اجتهاد منضبط شد. او با تأکید بر ضرورت پیوند میان هویت فقه جواهری و مواجهه‌ی نو با مسائل معاصر، تصریح کرد که «حراست از فقه» با «رَمی و تیر و تبر و تشر و تبعید» محقق نمی‌شود، بلکه نیازمند بازآفرینی فضای گفت‌وگو و نوآوری در حوزه است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست امروز در پایان …

توضیحات بیشتر »

متون درسی حوزه نیازمند بازنگری است/ پیشنهاد تدریس «وسائل‌الشیعه» به عنوان متن درسی

متون درسی حوزه نیازمند بازنگری است/ پیشنهاد تدریس «وسائل‌الشیعه» به عنوان متن درسی

استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار در دیدار با مسئولان دفتر تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه، با تأکید بر نوسازی متون و روش‌های آموزشی، خواستار بازگشت هوشمندانه به تجارب موفق گذشته و استفاده از منابع اصیل مانند کتاب وسائل‌الشیعه در برنامه درسی طلاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار در دیدار با مسئولان دفتر تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه به تشریح راهکارهای ارتقای کیفیت آموزشی پرداخت و با اشاره به سیر تحول دانش‌های حوزوی گفت: علوم حوزوی از فقه و اصول تا کلام و فلسفه، در یکصد سال اخیر به ویژه پس از انقلاب اسلامی دچار تحولات بنیادین شده‌ است. امروز …

توضیحات بیشتر »

رهیافت میان‌رشته‌ای به امامت؛ تلاقی فقه، اصول و مواجهه با خوانش‌های نوپدید

رهیافت میان‌رشته‌ای به امامت؛ تلاقی فقه، اصول و مواجهه با خوانش‌های نوپدید

حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا سبزواری با تمرکز بر نسبت امامت با اصول فقه و دانش فقه، بر ضرورت بهره‌گیری از رهیافت‌های میان‌رشته‌ای در تحلیل مسائل بنیادین تأکید کرد؛ رویکردی که با عبور از قالب‌های صرفاً کلامی، تلاش دارد ابعاد معرفتی و فقهی امامت را در نسبت با نیازهای امروز و در چارچوبی تمدنی و مسئله‌محور بازخوانی کند. او همچنین با اشاره به استفاده اهل‌سنت از منابع فقهی و اصولی شیعه در مطالعات نوین خود، بر لزوم تقویت این رویکرد در فضای علمی حوزه تأکید نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا سبزواری، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم …

توضیحات بیشتر »

ضرورت بازنگری قانون مدنی با نگاه فقهی معاصر/ هشدار درباره وکالت بدون وجدان شرعی

ضرورت بازنگری قانون مدنی با نگاه فقهی معاصر/ هشدار درباره وکالت بدون وجدان شرعی

استاد مهدی هادوی تهرانی، با تأکید بر اهمیت بازنگری قانون مدنی در پرتو دستاوردهای نوین فقهی، خواستار توجه نهاد وکالت به مبانی شرعی و مسئولیت الهی شد و ضمن هشدار نسبت به وکالت‌هایی که آگاهانه بر ادعای باطل استوارند، استقلال وکیل و عدالت اثباتی در نظام قضایی را از ارکان سلامت حقوقی کشور برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مهدی هادوی‌ تهرانی، در پنجاه و پنجمین همایش اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران با اشاره به اهمیت قانون مدنی در جامعه گفت: اگر در دوران فعلی با توجه به شرایط و داشته‌های جدید فقهی بتوان قانون مدنی را بازنگری کرد، …

توضیحات بیشتر »

«التحلیل الفهرستی»؛ پژوهشی نو در روش‌شناسی حدیث‌پژوهی قدمای امامیه

«التحلیل الفهرستی»؛ پژوهشی نو در روش‌شناسی حدیث‌پژوهی قدمای امامیه

کتاب تازه‌منتشرشده‌ی «التحلیل الفهرستی» به قلم محمدباقر ملکیان، تلاشی نو در تبیین روش علمی قدمای امامیه در مواجهه با اخبار (روایات) است که در ۳۸۶ صفحه از سوی نشر معارف اهل بیت(ع) روانه بازار کتاب شده است. نویسنده در این اثر، با نگاهی تحلیلی، رویکرد «فهرستی» را به‌عنوان بدیلی علمی برای سنجش اعتبار احادیث، بررسی و ارزیابی کرده و آن را در برابر روش‌های رجالی متأخرین به بحث گذاشته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «التحلیل الفهرستی، دراسه فی منهج قدماء الإمامیه و مسلکهم فی العمل بالأخبار» به زبان عربی به بررسی منهج علمی قدمای امامیه در برخورد با اخبار …

توضیحات بیشتر »

«قاعده لاضرر»؛ درس‌گفتارهای استاد نورمفیدی در قالب کتاب درآمد

«قاعده لاضرر»؛ درس‌گفتارهای استاد نورمفیدی در قالب کتاب درآمد

اثر حاضر حاصل دروس خارج فقه حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی که به واکاوی مبانی، مفاد، قلمرو، و آثار فقهی و اجتماعی قاعده «لاضرر» پرداخته و با ساختاری منسجم و تحلیلی، جایگاهی تازه از این قاعده بنیادین را در نظام فقه سیاسی و اجتماعی تبیین کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، «قاعده لاضرر» از مهم‌ترین قواعد فقهی است که در روشن سازی بسیاری از فروع فقهی نقش کلیدی ایفا می‌کند. این قاعده، با حدود ۶۰ فرع، در ابواب مختلف عبادات و معاملات کاربرد دارد و در موارد بسیاری جنبه‌های اجتماعی نیز پیدا می‌کند؛ مانند وجوب تمکین از امام برای مقابله …

توضیحات بیشتر »

افزوده نویسی در منابع متقدم حدیثی شیعه

افزوده نویسی در منابع متقدم حدیثی شیعه

این کتاب به بررسی پدیده‌ی افزوده‌نویسی در منابع حدیثی متقدم شیعه می‌پردازد و می‌کوشد تا راه‌های شناسایی، انگیزه‌ها و پیامدهای این پدیده را تحلیل و واکاوی کند. این افزوده‌ها ممکن است توسط مؤلفان، نسخه‌برداران یا دیگر افراد به متن اصلی اضافه شده باشند و در برخی موارد باعث بروز ابهام در اعتبار و انتساب کتاب‌ها و روایات شده‌اند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از دغدغه‌های مباحث نسخه‌پژوهی در تراث حدیثی دستیابی به متن اصیل حدیث است. متون روایات و کتب حدیثی امامیه در طول تاریخ  با پایش مداوم از سوی بزرگان مذهب به نسل‌های بعد انتقال یافته است و این …

توضیحات بیشتر »

دعوت طلاب به اجتهاد، نه تقلید صرف/ باید با جاهلیت ساختاری و نظام جاهلی مقابله کنیم

دعوت طلاب به اجتهاد، نه تقلید صرف/ باید با جاهلیت ساختاری و نظام جاهلی مقابله کنیم/ علم، عقل و تهذیب، سه‌گانه‌ی نجات‌بخش حوزه‌ها و دانشگاه‌ها

آیت‌الله جوادی آملی در بخش مهمی از سخنان خود، بر لزوم تربیت مجتهدان واقعی تأکید کرد و گفت: تقلید مشکل جامعه را حل نمی‌کند. کسی که توانمند است، باید مجتهد شود، مسائل را از منابع استخراج کند، فروع را به اصول ارجاع دهد و بتواند پاسخ‌گوی نیاز زمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جوادی آملی، مرجع عالی‌قدر جهان تشیع، عصر روز سه شنبه ۲۳ اردیبهشت ماه با حضور در دارالعلم امام خوئی در شهر مقدس نجف، در جمع باشکوه صدها نفر از اساتید، طلاب و فضلای حوزه علمیه، به ایراد سخنرانی پرداخت. معظم‌له با گرامی‌داشت جایگاه حوزه‌ی کهن و …

توضیحات بیشتر »

فقه اولویت‌ها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه

فقه اولویت‌ها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه

شبکه اجتهاد: صدسال از آن روز فرخنده می‌گذرد که مشعل دانش در سینه قم افروخته شد؛ صدفی گشوده بر گوهر فقه و خرمنی پر زر و زیور از حکمت و اصالت. حوزه، این میراث‌دار قرون، در آفرینش اندیشه، در پاسبانی سنت و در باروری معرفت، صدها برگ زرین به دفتر تاریخ افشانده است. در کنار این شکوه شکوفنده، ندایی به آهستگی اما به تندی، در جان حقیقت‌طلبان طنین انداخته است: اولویت‌ها کجای این کاروان جای گرفته‌اند. فقه، این ستون سترگ شریعت، گاه در پیچ‌و‌خم مباحثی فرعی و فنونی فرعی‌تر، چنان دل می‌سپارد که در آگاهی از برخی نیازهای زمانه بازمی‌ماند. …

توضیحات بیشتر »

دیدار فقیه نجف و فیلسوف قم

دیدار فقیه نجف و فیلسوف قم

شبکه اجتهاد: درباره دیدار آیت‌الله العظمی سیستانی و آیت‌الله العظمی جوادی آملی در شهر نجف اشرف در عراق، چند نکته قابل تأمل وجود دارد. نخستین نکته یا اولین اهمیت به خود این دیدار باز می‌گردد. به این دلیل که اساساً آیت‌الله سیستانی برای دیدارهای خود قواعد خاصی را رعایت می‌کنند. به این معنی که ایشان در دهه اول مرجعیت خود، که مقارن با دوران صدام حسین، دیکتاتور سابق عراق بود، به دلیل شرایط خاص آن دوره، دیدارهای رسانه‌ای نداشتند. پس از سقوط حکومت صدام حسین که می‌توان آن را مقارن دهه دوم مرجعیت ایشان درنظر گرفت، هرچند دیدارهایی انجام می‌شد، …

توضیحات بیشتر »

انتشار موسوعه «المنهج فی علم الأصول»؛ گامی نو در بازتاب اندیشه اصولی آیت‌الله سیستانی

انتشار موسوعه «المنهج فی علم الأصول»؛ گامی نو در بازتاب اندیشه اصولی آیت‌الله سیستانی

مؤسسه الاجتهاد للبحوث و الدراسات اقدام به انتشار تقریرات علمی، حضرت آیت‌الله سید علی سیستانی، به قلم استاد برجسته حوزه علمیه مشهد آیت‌الله شیخ مهدی مروارید نموده است. این تقریرات ارزشمند، در قالب موسوعه «المنهج فی علم الأصول» منتشر شده که نخستین مجموعه این موسوعه، کتاب «تعارض الأدله و اختلاف الحدیث» است که در قالب دو جلد، و مشتمل بر ۷۵۰ صفحه تنظیم گردیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دیرباز یکی از مهم‌ترین شیوه‌های حفظ و انتقال میراث علمی حوزه‌های علمیه، نگارش و تدوین «تقریرات دروس» مراجع و اساتید بزرگ بوده است؛ روشی که افزون بر تثبیت علمی مباحث …

توضیحات بیشتر »

مرجعیت بر مدار نجف و قم؛ درس‌هایی از دیدار دو مرجع معاصر/ محمد باقری

مرجعیت بر مدار نجف و قم؛ درس‌هایی از دیدار دو مرجع معاصر/ محمد باقری

اختصاصی شبکه اجتهاد: در عصر مواجهه حوزه‌های علمیه با بحران‌های فکری، تغییرات نسلی و چالش‌های تمدنی؛ گاه یک دیدار به ظاهر ساده، بدل به واقعه‌ای پُرمعنا و تأمل‌برانگیز می‌شود که عبور خاموش از کنار آن، نه ممکن است و نه روا. دیدار اخیر آیت‌الله جوادی آملی با آیت‌الله سیستانی در نجف اشرف، بی‌شک از همین دست وقایع است. اتفاقی که در ظاهر، دیداری صمیمی میان دو مرجع  است که در سکوت خبری و به‌دور از هیاهو برگزار شد، اما در باطن، حامل پیام‌هایی ژرف برای حوزه‌های علمیه، نهاد مرجعیت، و آینده فکری جهان شیعه است. این یادداشت کوشیده تا از …

توضیحات بیشتر »

«دُرّ نجف»؛ گزیده‌ای از آثار فقهی استاد سیدمحمدرضا سیستانی عرضه شد

«دُرّ نجف»؛ گزیده‌ای از آثار فقهی استاد سیدمحمدرضا سیستانی عرضه شد

اگر فقه را گوهری گران‌سنگ در سنت علمی شیعه بدانیم، «دُرّ نجف» بی‌شک یکی از جلوه‌های آن است که این‌بار در قالبی فارسی و قابل فهم، پیش‌روی علاقه‌مندان قرار گرفته است. ترجمه‌ای از گزیده آثار فقهی استاد سید محمدرضا سیستانی که در سی‌وششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه شده و فرصت کم‌نظیری را برای طلاب و دانشجویان به مباحث فقهی فراهم کرده تا بی‌واسطه با افق‌های اجتهادی یکی از  فقهای معاصر آشنا شوند؛ اثری که میراث و سنت علمی حوزه نجف را به زبان امروز پیوند می‌زند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از الزامات اصلی در مطالعه متون فقهی و …

توضیحات بیشتر »

فقه باید پیش‌برنده قانون باشد، نه ناظر پسینی آن/ هشدار آیت‌الله مرتضوی شاهرودی به فرآیند تقنین

فقه باید پیش‌برنده قانون باشد، نه ناظر پسینی آن/ هشدار آیت‌الله مرتضوی شاهرودی به فرآیند تقنین

آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی، استاد خارج حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر تقدم فقه بر قانون، به مسئولیت شرعی سنگین قانون‌گذاران در نظام اسلامی، اشاره کرد و گفت: پیش از نگارش هر قانون، باید نظر شرع احراز شده باشد؛ زیرا تقنین بدون پشتوانه اجتهادی، در معرض رد شورای نگهبان و لغزش‌های فقهی خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی، استاد درس خارج حوزه علمیه خراسان در دیدار رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، با اشاره تاکیدات اغمام راحل و رهبر انقلاب بر ضرورت اقامه دین و اسلامیت قوانین گفت: حضرت امام در تمام سخنرانی‌ها و فرمایشات …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky