اجتهاد و اصول فقه

حلقه علمی «فقه تربیتی» ویژه خواهران از سوی مرکز تخصصی طوبی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، این حلقه با هدف تربیت محققان توانمند در عرصه فقه تربیتی، توسعه مطالعات بین رشته‌ای و پژوهش با استانداردهای علمی در قالب برگزاری نشست­های هفتگی نقد و بررسی و کارگاه­های تخصصی با حضور اساتید مطرح و …

استاد سطح خارج حوزه علمیه قم گفت: اگر نتیجه‌ای در فقه با فطرت و عقل آدمی منافات داشت، باید فطرت و عقل را مقدم داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین ‌‌‌سید‌‌‌منذر‌‌‌حکیم، در سومین دوره از کارگاه‌های «مشق اجتهاد» که در مدرسه عالی فقهی ‌‌‌‌‌‌دارالهدی ‌‌‌قم برگزار می‌شود، به بیان عرصه‌های فقه تحت عنوان «آفاق فقه پژوهی» پرداخت. یکی از …

عضو مجلس خبرگان رهبری با بیان این‌که مبنا قرار دادن «تفسیر خداشناخت» در فقه مناسبات ضروری است، گفت: برای امور کلانی هم‌چون روابط بین اتباع ادیان و مذاهب باید در فقه فصل‌هایی را ایجاد کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست علمی «نقش ادیان و مذاهب در تأمین صلح و امنیت پایدار» که به همت دفتر …

استاد حکیم، انسان شناسی را از مؤلفه‌های مبنایی برای تنظیم قوانین الهی برای انسان‌ها دانست و اظهار داشت: بدون انسان شناسی همه جانبه و عمیق این برنامه‌ها با آسیب مواجه می‌‌‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در دومین جلسه مدرسه تابستانه مفتاح ۲ که به همت مؤسسه علوم اسلامی و …

شبکه اجتهاد: مناسبت‌ها فقط بهانه‌اند. یعنی فرض کنید امروز بیست و ششمین سالگرد رحلت آیت‌الله «سید ابوالقاسم خویی» نیست! اما با اولین نگاه به زندگی و سرگذشت ایشان، باز هم دلایل زیادی برای اینکه گزارش از شخص‌شان را بنویسیم پیدا می‌کنید. یکی از اثرگذارترین مراجع تقلید در نیمه دوم قرن بیستم، هم پُرمقلدترین مرجع دوران خودش است و هم زندگی …

کتاب «درآمدی بر شناخت مکاتب کهن حدیثی امامیه» تالیف محمدکاظم رحمتی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه به تازگی منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در تحقیقات فراوان انجام شده در تاریخ حدیث امامیه، تا به حال توجه چندانی برای شناخت مکاتب و جریان‌های مختلف حدیثی و ارایه شیوه‌‌هایی برای شناخت اصول و قواعد مورد قبول حدیثی آنها و چگونگی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: لزوم تغییر متون آموزشی حوزه‌های علمیه شیعی سخن پرتکراری است که در سالهای اخیر یکی از مسائل برجسته حوزه‌ها بوده و همه طلاب کشور کم و بیش درباره آن شنیده‌اند. اما نظرات همه شخصیت‌های حوزوی در این باره همسان نیست و اگر نوبت به مصادیق متون برسد، حجم اختلاف نظرها بسیار بیشتر‌ می‌گردد. لذا شایسته است در …

شبکه اجتهاد: مهدی نصیری کتابی با عنوان «عصر حیرت» با عنوان فرعی «بحثی پیرامون امکان یا امتناع تحقق تمدن اسلامی در عصر غیبت و روزگار سیطره مدرنیته» در دست نگارش دارد. مباحثات از وی خواست چکیده‌ای از محتوا و فصول کتاب را در اختیار این سایت بگذارد. آن‌چه در زیر از نظر  می‌گذرانید، گزارشی مختصر از کتاب جدید مهدی نصیری …

تدریس کتاب جدید اصول «الفائق فی الاصول»، اولین بخش از کتاب مفصل حوزوی در حال تدوین، برای سطح عالی آغاز شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تدریس کتاب جدید اصول «الفائق فی الاصول»، اولین بخش از کتاب مفصل حوزوی در حال تدوین، برای طلاب  سطح عالی حوزه‌های علمیه آغاز شد. بر اساس این گزارش: دفتر فقه معاصر، مجموعه تخصصی از اساتید …

از نظر مبانی عقلی و نیز شواهد نقلی مثل آیات قران، امکان اثبات کرامت عام انسانی وجود دارد ولی مشکل این است که برخی احکام فقهی با کرامت غیرمسلمانان سازگار نیست! بخش مهمی از این احکام فقهی، آرائی است که از مستندات کافی برخوردار نبوده و در میان فقها هم از تسالم برخوردار نیستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گفتارهای معرفتی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله علی‌اکبر رشاد مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران در دومین کارگاه آموزشی پژوهشی فلسفه علم اصول که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، به تبیین ساحت و ساختار فلسفه علم اصول پرداخت. در ادامه گزارش تفصیلی سخنان این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه …

باید تجدید نظر کرد که مکلف کیست؟ کسانی که قائل به اصالت فرد هستند تکلیف را فردی می‌‌‌‌دانند و کسانی که قائل به اصالت اجتماعی هستند تکلیف را به جامعه منحصر می‌‌‌‌کنند. ما قائلیم که فقه فردی نداریم. همه فقه اجتماعی است. ولی گاهی تکلیف بر عهده تمام جامعه است و گاهی فرد در جامعه مسئول است. به گزارش شبکه …

دکتر قطب مصطفی سانو معاون دانشگاه بین‌المللی اسلامی مالزی و عضو مجمع فقه بین‌المللی اسلامی در گفت‌وگو‌ با اسلام اون لاین می‌گوید: می‌خواهیم با احترام کامل به اجتهادات قدیمی که در زمان‌های مختلف پا به عرصه گذاشته‌اند، دایره‌ی اجتهاد در مسایل نوظهور را همراه با بینش و آگاهی ‌گسترده‌تر کنیم؛ زیرا بخش بزرگی از آنها دیگر برای واقعیتی که ما …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدصالح حائری، استاد حوزه علمیه قم و رئیس مرکز نشر آثار رئیس قوه قضائیه است. وی به همراه جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، از سال ۱۳۸۸، تدوین مجموعه سی‌جلدی «فلسفه علم اصول» برگرفته از درس‌های آیت‌الله صادق آملی لاریجانی را آغاز کرده است. وی در این یادداشت، به معرفی تفصیلی این مجموعه که تاکنون سه …

مدیر حوزه‌های علمیه بر لزوم توسعه مرزهای فقه تاکید کرد و گفت: در مسائل جدید، ابواب جدید ناظر به حوزه‌های علوم انسانی باید در فقه ما پایه ریزی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله علیرضا اعرافی در افتتاحیه چهارمین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که در سالن همایشهای غدیر قم برگزار شد، با بیان اینکه اسلام دین تمدن ساز است، …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمد سند بحرانی یازده سال است به عراق مهاجرت کرده است و در حوزه علمیه نجف، فقه و اصول، مباحث کلامی و تفسیر تدریس می‌کند. او متولد بحرین است و بعد از انقلاب اسلامی وارد حوزه علمیه قم شد و چندین سال دروس حوزوی را در همین حوزه تدریس کرد. آیت‌الله سند بخشی از ایام تابستان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول را برخی به رسمیت می‌شناسند و برخی دیگر نه؛ اما در میان کسانی که برای آن اهمیت قائل هستند نیز هنوز معلوم نیست که فلسفه علم اصول، صرفاً یک عرصه مطالعاتی است یا آن‌که در قامت یک «دانش» ایفای نقش می‌کند. حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی اما به‌شدت، از …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استشراق یا شرق‌شناسی، بنا بر تعریفی، شامل مطالعات و پژوهش‌های علمی در محدوده جغرافیای دینی مسلمانان می‌شود. اگر چه معنای استشراق در فرهنگ نامه‌های مختلف تعاریف دیگری نیز دارد، اما مفهوم غالب از شرق‌شناسی، معنای است که ذکر گردید. در مطالعات شرق‌شناسی، موضوعات مختلفی از جمله مسائل تاریخی، جغرافیایی و زبان‌شناسی، هنر و ادبیات، مسائل دینی، علوم …

محمدرضا زائری معتقد است که روحانیون در همه چیز بیش از حد دخالت کرده‌ و همین مسئله باعث شده است تا مردم گلایه‌مند باشند، زیرا که خود روحانیون این توقع را ایجاد کرده‌اند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا زائری، از دهه هفتاد چهره‌ای شناخته شده در عرصه فرهنگ و رسانه کشور بوده است. او در این سال‌ها علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی …

‌‌شبکه اجتهاد: «صاحب کفایه»، «صاحب روضات [الجنات]»، «صاجب عروه». این تعبیرها در سنت حوزوی، تعبیری آشناست. منظور از هر کدام از این عبارات، فردی است که نویسنده کتابی مشهور در سنت حوزوی است. به عنوان نمونه، «صاحب کفایه»، ملامحمد کاظم خراسانی است که کتابی با عنوان «کفایه‌الاصول» نوشته‌است. به همین ترتیب، «صاحب روضات الجنات»، «میرزا محمد باقر چارسوقی اصفهانی» و …

شبکه اجتهاد: لزوم تغییر متون آموزشی حوزه‌های علمیه شیعی سخن پرتکراری است که در سالهای اخیر یکی از مسائل برجسته حوزه‌ها بوده و همه طلاب کشور کم و بیش درباره آن شنیده‌اند. اما نظرات همه شخصیت‌های حوزوی در این باره همسان نیست و اگر نوبت به مصادیق متون برسد، حجم اختلاف نظرها بسیار بیشتر‌‌ می‌گردد. لذا شایسته است در کنار …

اندیشه فقه مقارن، در عصر ‌‌آیت‌الله بروجردی(ره) شکل گرفت. ایشان در حوزه علمیه قم بود که‌‌‌ می‌فرمود: «فقه شیعه باید همراه با آگاهى از نظریات و افکار دیگران باشد و از حالت اختصاصى به فقه تطبیقى و مقارن تبدیل شود و فقیه باید به آراى گذشتگان اعم از فقهاى اهل سنت و شیعه رجوع کند و مسأله را مطرح سازد؛ …

شبکه اجتهاد: نگاه اجمالی به تاریخ و عمومیت وجود پوشش در ادوار تاریخ ایران و جهان، نشان می‎دهد حجاب، یک پدیده طبیعی برای زن بوده است؛ اما چرا در زمانه کنونی، مسئله می‎شود؟ ۱) نگاه اجمالی به تاریخ و عمومیت وجود پوشش در ادوار تاریخ ایران و جهان، نشان می‎دهد حجاب، یک پدیده طبیعی برای زن بوده است؛ اما چرا …

سلسله دروس خارج «فقه نظام‌های اسلامی» با حضور اساتید و کارشناسان مطرح در موسسه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی مفتاح برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این سلسله دروس اساتیدی نظیر حجج‌اسلام والمسلمین سید منذر حکیم، سید حسین میرمعزی، محمد حسین ملک‌زاده، محمدرضا زیبایی‌نژاد، ولی‌الله نقی‌پورفر و حسین بُستان به ارائه بحث می‌پردازند. ایده فقه ناظر به نظام‌های اسلامی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام حمیدرضا حسنی و مهدی علی پور، چند سال پیش کتابی در مورد تحول علم اصول به نام «جایگاه شناسی علم اصول گامی به‌سوی تحول» نگاشتند. در این کتاب به‌صورت مبسوط از جایگاه فلسفه علم اصول سخن به میان آمده است. گزارش این کتاب در کتاب ماه دین در سال ۱۳۸۵ توسط عبدالله امینی نوشته‌شده است. در …

سیدابوالحسن نواب گفت: قرار است به صورت غیرحضوری در برخی از رشته‌ها پذیرش طلاب اهل‌سنت را انجام دهیم که در این صورت امکان تحصیل بدون سفر به شهر مقدس قم برای طلاب اهل‌سنت که عموماً در مناطقی دور از شهر قم زندگی می‌کنند، فراهم می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابوالحسن نواب در دیدار سفیران تقریب دانشگاه ادیان و …

در حاشیه شانزدهمین جشنواره بین المللی امام رضا(ع) در مشهد، نشستی با عنوان «عقلانیت، گفتگو و آموزه‌های سیره رضوی» با حضور یازده تن از صاحبنظران و اندیشمندان برجسته از شش کشور لبنان، افغانستان، پاکستان، اوگاندا، عراق، سوریه و همچنین شماری از شخصیت‌های ایرانی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست علمی از ایران، معاون بین‌الملل مجمع تقریب مذاهب …

شبکه اجتهاد: آنچه نگارنده طی پژوهش‌های خود بدان دست یافته، این است که «فقه‌پژوهی» افزون بر آنکه در یک چارچوب عام به‌عنوان شاخه‌ای از مطالعات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته، دست کم در شروع خود نیز به ‌گونه‌ای خاص دارای ارتباط تنگاتنگ با مبحث تاریخ‌گذاری حدیث است. بدین‌سان «گلدزیهر» یا «شاخت» که بیشتر تلاش‌هایشان معطوف به بررسی اصالت روایات بوده، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالحمید فرزانه عضو هیئت‌علمی دانشگاه شیراز است. وی در سال ۱۳۸۷ مقاله‌ای در خصوص نگرشی بر فلسفه علم اصول می‌نویسد. این مقاله در مجله علمی پژوهشی فقه و تاریخ تمدن اسلامی به چاپ رسیده است. در زیر، گزارشی از مقاله وی، ارائه شده است. نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: در حقیقت، هر دانشی باید فلسفه …

مطالبه جدی حوزه و روحانیت از مسئولان قوای سه گانه نظام این است که در این جنگ اقتصادی به صورت فعال حضور داشته و قوه قضائیه باید با مفسدان اقتصادی برخورد قاطع داشته باشد؛ برخورد ضعیف با اخلالگران اقتصاد، ارز، سکه و … سبب جری تر شدن آنان شده و با یک پرواز به خارج از کشور رفته و اموال …