اجتهاد و اصول فقه

عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق در نقد مقاله «نقش عدالت در قانون‌گذاری در حکومت اسلامی»، گفت: در جایی که بتوان حکم ثانویه پیاده کرد که دیگر قانون گذاری بر خلاف شرع نشد، و اگر این عنوان ثانوی نتوانسته حکم شرع را تغییر دهد، و حکم شرعی سر جایش هست، خوب قانون گذاری هم‌ نمی‌تواند بر خلاف آن باشد. …

در آیات کریمه داریم «یا ایها الذین آمَنوا آمِنوا»، این ایمان دوم که امر به آن می‌شود همان ایمانِ طاعه الرسولی و طاعه الامامی است که وحدت نتیجه قهری آن است. بر اساس این اصل آن کسانیکه دم از اختلاف بزنند از دائره ایمان خارج می‌شوند و ایمان در جامعه اسلامی همیشه با وحدت تلازم دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، …

معنای وحدت میان شیعه و سنی این نیست که به شیعیان بگویی عقیده اهل سنت را بپذیرند و به سنی بگوییم که شیعه بشوند، اتحاد این است که با یکدیگر دشمنی نورزیم. ‌ای دانشمندان و سردمداران اسلام کوشش کنید تا مسلمانان با یکدیگر متحد شوند. شبکه اجتهاد: در سال ۱۳۵۰ قمری ۱۵۰ نفر از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی کشورهای مسلمان …

امروز وقتی از فقه مقارن می‌گویند، درواقع به‌عنوان یک متد مطرح است. در دوران ما فقه مقارن را به‌عنوان یک دانش نگاه نمی‌کنند، به‌عنوان یک روش استفاده می‌شود. طرفدارانی مثل شاگردان آیت‌الله بروجردی دارد و در نجف، قم و مشهد هم مخالفینی دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه علمیه قم در نشست تخصصی «فلسفه فقه …

شبکه اجتهاد: احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند و فقه، علم به احکام شرعی از رهگذر ادله تفصیلی است. این تعریف به آن‌چه (عملیه الاستنباط) نامیده شده، نظر دارد. عملیات استنباط، به دست فقیه برای دست‌یابی به حکم شرعی انجام می‌گیرد؛ عملیاتی که در آن با …

شبکه اجتهاد: درس خارج فقه التقریب در دهۀ اول ماه مبارک رمضان توسط استاد آیت‌الله شیخ محسن اراکی دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، هر روز بعداز نماز عصر، در محل پژوهشگاه مطالعات تقریبی برگزار می‌گردد.

شبکه اجتهاد: بارها شنیده‌ایم وخوانده‌ایم که وقتی عالمی از دنیا‌ می‌رود ثلمه‌ای بر عالم اسلام وارد‌ می‌شود که به سادگی جبران شدنی نیست، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی را بسیاری از مردم به استاد اخلاق‌ می‌شناسند، این سال‌ها‌‌ و روز‌ها‌‌ که جامعه ما به نحوی از فقدان اخلاق در سطوح مختلف رنج‌ می‌برد، فقدان این روحانی فرهیخته بیشتر وبیشتر لمس‌ …

یک محقق علوم قرآنی و حدیث گفت: شیخ کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است و معتقد است پیش‌شرط ورود به دین و آغاز دین داری، داشتن «عقل» است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ کلینی و شیخ صدوق (رحمت الله علیهما) هر دو از بزرگان اصحاب حدیث امامیه و از کبار علمای ما در میان متقدمان هستند. تمام دوست …

عضو مجلس حبرگان رهبری با تاکید بر ضرورت تبدیل “آرامش انسان از اسلام” به نظریه‌ای با مختصات اجتماعی گفت: با این نظریه به انسان امروز بگوییم اسلام در زمینه آرامش به عنوان گمشده انسان، نسخه‌ای پرجاذبه، عشقِ معنوی آفرین و امید بخش و … با ابعاد، مختصات و جاذبه‌‌های خاصی ارایه کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد …

حجت‌الاسلام خسروپناه در نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» گفت: اگر ما بخواهیم حزب را از لحاظ فقهی بحث کنیم باید روش اجتهادی در آنجا حاکم باشد، بنابراین دیگر نمی‌توانیم از روش جامعه‌شناسی سیاسی استفاده کنیم. ولی در این کتاب موضوع شناسی درباره حکم و حکم‌شناسی به صورت متعدد به مباحث جامعه شناسی سیاسی ایران وارد می‌شود. به گزارش شبکه …

آیت‌الله محسن اراکی با اشاره به ابتکارات شهید محمدباقر صدر بیان کرد: ایشان ابتکارات مختلفی در زمینه‌های منطقی، فلسفی و فقهی داشتند که می‌توان گفت مطرح کردن نظریه فقه نظام یکی از ابتکارات کم‌نظیر ایشان در بخش علم فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی «طلایه داران وحدت اسلامی؛ آراء و اندیشه‌‌‌های آیت‌الله شهید سید محمد باقر صدر» …

‌شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج شیخ حسین حلی (متولد ۱۲۷۰ش. در نجف، درگذشته ۱۳۵۳ش. در نجف) از فقهای شیعه بود که علیرغم منزلت بالای فقهی و اصولی، از عهده‌داری مرجعیت و تشریفات آن دوری گزیده بود. او از شاگردان میرزا محمدحسین نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی است. او استاد آیات عظام سید علی سیستانی، سید تقی طباطبایی قمی، نصرالله شاه آبادی، …

شبکه اجتهاد: اگرچه بعد از برنامه‌‌‌‌‌های تلوزیونی به شهرت عمومی رسید، اما سید مهدی طباطبایی پیش از این‌ها در وادی علم و سیاست قدم گذاشته و با بزرگانی حشر و نشر داشت. تاریخ ولادتش را آبان‌ماه ۱۳۱۵ ثبت کرده بودند؛ اما خود می‌‌‌‌‌گفت که وقایع کشف حجاب در سال ۱۳۱۴ و تعقیب و گریزهای مردم در آن زمان را به …

سیزدهمین کرسی ترویج عرضه و نقد دیدگاه علمی، با موضوع «مبانی دینی کرامت ذاتی انسان و تسری آن به حوزه‌ی تشریع» با حضور اساتید، دانشجویان و علاقه‌مندان در دانشگاه مفید برگزار شد. این موضوع را حجت‌الاسلام دکتر محمدحسن موحدی ساوجی، استادیار گروه الهیات دانشگاه مفید ارائه می‌داد و ناقدین موضوع، حجت‌الاسلام دکتر حسن‌علی علی‌اکبریان، دانشیار پژوهش‌گاه علوم و فرهنگ اسلامی …

شبکه اجتهاد: مراسم اختتامیه سلسله نشست‌های آشنایی با آرا و اندیشه‌های علامه شهید سید محمدباقر صدر، با عنوان «نابغه‌ای که نمی‌شناسیم» با سخنرانی حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، دکتر رافائل مائوریلو (شرق‌شناس و صدرپژوه ایتالیایی) و دکتر ژولین پلیسیه …

شهید صدر نگاه خود را به زاویه اجتماعی محدودی نمی‌دوخت، بلکه در بررسی شرایط امت و برآورد آینده آن، نگاهی کاملاً باز داشت و توانایی‌های علمی خود را در راه خدمت به همۀ کرانه‌های وجود امت اسلام به کار می‌انداخت و از این رو به‌راستی نظریه‌پردازی متعلق به همه جریان‌ها و گرایش‌های مذهبی امت اسلام بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

سلسله نشست‌های آشنایی با آرا و اندیشه‌های علامه شهید سید محمدباقر صدر، با برگزاری همایش «نابغه‌ای که نمی‌شناسیم» با سخنرانی حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی، دکتر رافائل مائوریلو، دکتر ژولین پلیسیه و دکتر زهرا حائری، در دانشگاه فردوسی مشهد به ایستگاه پایانی خود رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد …

بیش از هزار سال از رحلت مرحوم کلینی می‎گذرد؛ گرچه آن محدث بزرگ دیگر در میان ما نیست؛ ولی به قول فرمایش امام علی(ع) این بزرگان در درون روح وجان ما هستند و هیچگاه آنها را فراموش نمی‎کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به نقش و جایگاه شیخ کلینی در گسترش علوم اسلامی پرداخته اند که …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان این‌که در مقابل سایر ادیان احساس حقارت نداریم گفت: پرچم عزت و افتخار شیعه در سراسر دنیا به اهتزاز درآمده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین سید ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب کشور در همایش «شناخت بینا فرهنگی و نقش آن در پژوهش‌های دینی» در بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی تحت اشراف آیت‌الله‌ مکارم شیرازی دامت برکاته باهدف بازخوانی نقش ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای شیعه در ایجاد و گسترش علوم اسلامی با جذب بیش از ۱۲۰۰ مقاله و رونمایی از پنجاه عنوان کتاب با حضور علما، اندیشمندان و فرهیختگان جهان، در مرکز همایش‌های رسول اعظم صلی‌الله …

درس خارج، یعنی درس کسانی که می‌خواهند به درجه اجتهاد برسند. در این خصوص، تعلیم و تربیت در صورتی مؤثر است که استاد علاوه بر تدریس، روش فکر کردن را نیز به شاگرد بیاموزد. در این کتاب، علاوه بر الگوهای تدریس حضرت آیت‌الله بروجردی، سبک‌های تدریس امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری نیز درج‌شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

رهدار در رابطه با نقش عقل در نگاه به روایات گفت: اگر به عقل از حیث توجه به روایت، نگاه کنیم، مجموعه روایاتی که در اختیار فقهاست، روایات ناقصی است. این نقص نیز دلایلی دارد. از جمله اینکه همه روایات ثبت ‌نشده است. آن‌هایی که ثبت ‌شده کامل ثبت‌ نشده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین نشست از سلسله پیش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی تحت اشراف آیت‌الله‌ مکارم شیرازی دامت برکاته باهدف بازخوانی نقش ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای شیعه در ایجاد و گسترش علوم اسلامی با جذب بیش از ۱۲۰۰ مقاله و رونمایی از پنجاه عنوان کتاب با حضور علما، اندیشمندان و فرهیختگان جهان، در مرکز همایش‌های رسول اعظم صلی‌الله …

ما اهل کتاب را بر اهل‌سنت ترجیح می‌دهیم؛ یعنی در مواردی شهادت اهل‌سنت را نمی‌پذیریم ولی در همان مورد شهادت اهل کتاب را می‌پذیریم، مثل شهادت در باب وصیت. علاوه بر اینکه شهادت اهل کتاب برای خودشان پذیرفته است؛ اما شهادت غیر مؤمن برای غیر مؤمن نیز پذیرفته نیست. لازمه دیگرش بن‌بست در دعاوی اهل‌سنت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

معاون پژوهشی مؤسسه فتوح اندیشه از برگزاری پیش نشست‌ «نقش روش مواجهه با روایات در تأخر تاریخی نیل به فقه نظام با تأکید بر روش شهید صدر» با ارائه حجت‌الاسلام احمد رهدار و با حضور ناقدان خبر داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهشی این مؤسسه از برگزاری پیش نشست‌ «نقش روش مواجهه با روایات در تأخر …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهارکرد: باید چشم‌ها را باز کرد، مگر امکان دارد در پنج سال کسی مجتهد شود؟ حفظ حوزه به اجتهاد است. ده‌ها هزار مسئله را باید پاسخ گفت. هزاران سؤال پزشکی وجود دارد که باید با اصول خودمان به آن‌ها پاسخ دهیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین همایش تخصصی «حوزه علمیه، سنت‌های کارآمد» پنج‌شنبه گذشته …

مدت‌ها و قرن‌ها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است. ساختار چیزی نیست که از نصوص شریعت به‌دست‌آمده باشد. بلکه امری است که در یک شرایطی و در یک قرنی ایجادشده است؛ کاری که باید صورت بگیرد این است که ساختار فقه باید بازسازی شود. من اخیراً یک ساختاری را عرضه کردم که قابل‌توجه است. این ساختار …

مدیران و مسئولان حوزه باید نسبت به این موضوع اهتمام داشته باشند که آداب و سنن اصیل حوزه که فراموش و یا تضعیف‌شده، احیا شوند، در حال حاضر باید گفتمان اصیل حوزوی برقرار شود، طلاب و مدیران در احیای این سنن نقش غیرقابل‌انکاری دارند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سابقه کهن حوزه علمیه نشان می‌دهد که حضور بزرگانی که ریشه فقاهت …

رایج‌ترین شکل و سبک نگارش کتب فقهی را هم شاید بتوان همین شکلِ توضیح‌المسائل امروزی دانست که البته اشکالاتی نیز دارد. یکی از این اشکالات، به‌کار بردن برخی از تعابیر غیرقابل فهم برای مقلد است. اشکال دیگر، در نوع تبویب مسائل است. اشکال بعدی را می‌توان تأثیرپذیری از کتب فتوایی قبلی، بدون دقت در جهات لازم برشمرد. به گزارش شبکه …

در طول تاریخ فلسفه قدغن بوده و افرادی چون شیخ سهروردی شهید شدند، عین القشات را آتش زدند و ملاصدرا دربه در شده است. حوزه نجف هم به همین شکل بوده و فلسفه و عرفان ممنوع بوده است. بنابراین امام خمینی (ره) قبل از انقلاب فلسفه درس نمی‌داد چون تکفیر می‌شد، اما اکنون فقها روشنفکر شدند و درباره این موضوع …