اجتهاد و اصول فقه

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: گاهی اوقات می‌گویم این‌هایی که اعلامیه می‌دهند: «اجتهاد در سه سال» یک خیال بافی است، اصلاً چنین چیزی امکان ندارد. ما در مسیر فهم فقه که تنها بخشی از دین است، هیچ چاره‌ای نداریم که بر کلمات تمام فقهای گذشته تسلط داشته باشیم، این تسلط خود یکی از اسباب احاطه بر فقه است و …

ایشان بسیار اهل بحث و تدریس بود و استقامت ایشان بر مطالعه و این‌که از فرصتشان حداکثر استفاده را می‌بردند قابل وصف نیست و اصلاً از مطالعه خسته نمی‌شدند. در مسائل عبادی به نماز شب بسیار مقید بوده و به طلبه‌ها می‌فرمود نماز شب را فراموش نکنند و بر نماز جماعت هم تأکید داشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان اساتید …

شبکه اجتهاد: با مجاهدت‌های علمی وحید بهبهانی و شاگردان او، در حوزه‌های علمیه، دیگر به صورت رسمی، از اخباری گری خبری نیست. اما به نظر‌ می‌رسد برخی از باورهای اخباریون – و لو در قالب جدید – مورد پذیرش اصولیون قرار گرفته است. از جمله شاخصه‌های مکتب اخباری، رویکرد حداکثری به تصحیح روایات است. این رویکرد، گاه در قالب بی …

دستاورد مقاله نشان می‌دهد، اکثر دانشوران متأخر برای ساختاربندی فقه به گونه‌ای از معیار روابط انسانی بهره برده‌اند و این معیار در میان متأخران و معاصران فقه پژوه، رایج و کاربرد بسیاری دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، ساختارهای فقهی را با معیارهای گوناگونی می توان ترسیم کرد. یکی از معیارهای ساختار سازی فقه، روابط انسانی (رابطه با خدا، خود، انسان …

دبیر علمی همایش ملی «هوش مصنوعی و علوم انسانی» یکی از فرآیندهایی که توسط هوش‌ مصنوعی دنبال می‌شود را فرآیند استدلال‌ورزی (reasoning) یا همان نتیجه گیری بر مبنای استدلال‌های منطقی عنوان کرد و گفت: این قابلیت مهم می‌تواند در فرآیند استنباط علوم اسلامی و گزاره‌های مرتبط با رشته‌های مختلف علوم اسلامی به کمک فقیه بیاید و فرآیند استنباط را تسریع …

چاپ اول کتاب «مبانی حدیث شناسی» نوشته حجت‌الاسلام سید محمدکاظم طباطبایی، رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث، در ۲۰۴ صفحه از سوی مؤسسه انتشاراتی دارالحدیث منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شناخت نظام مند حدیث و آگاهی از جایگاه آن در هندسه معرفت دینی، نیازمند آشنایی با مباحث بنیادین حدیث پژوهی است. از این‌رو، کتاب مبانی حدیث شناسی در پی …

مبروک عطیه در گفت‌وگو با پایگاه مصری الیوم السابع در مورد سؤالات شرعی که پیرامون مسائل خانواده به دستش می‌رسد، گفت: ۹۷ درصد از سؤال‌هایی که به دست من می‌رسد در مورد تعدد زوجات و تهدید همسر به ازدواج مجدد است. به گزارش شبکه اجتهاد، مبروک عطیه، رئیس بخش پژوهش‌های اسلامی دانشگاه الازهر و استاد شریعت اسلام در الازهر در …

عضو هیات تحریریه مجله علمی مطالعات اعتبارسنجی حدیث، در دوره تربیت پژوهشگر این گروه گفت: در دانش مبانی فهم حدیث باید حدیث بودن یک عبارت قابل قبول باشد تا بتوان به بررسی ترکیبات آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی سجادی زاده، استاد گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، در دوره تربیت پژوهشگر این گروه …

دومین نشست پژوهشی «روش شناسی اجتهادی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای» براساس درسنامه «غناء و موسیقی» برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت دفتر قم موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی (دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و همکاری موسسه عالی فقه و علوم اسلامی، دومین نشست پژوهشی روش شناسی اجتهادی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای براساس درسنامه غناء و موسیقی برگزار …

مدرس دوره تقریر نویسی که به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان برگزار شد، گفت: شناخت مکاتب فقهی کمک قابل ملاحظه‌ای درفهم دقیق وتبیین مسئله یابی در فقه می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی در کارگاه تقریر نویسی که به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در مدرسه سلیمانیه برگزار شد، با بیان اینکه شناخت مکاتب …

سلسله نشست‌های تخصصی «فقه مقاصدی» با حضور اساتید حوزه علمیه قم در مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین نشست از عصرانه‌های علمی مدرسه امام کاظم قم (ع) با ارائه حجت‌الاسلام مهدی گرامی‌پور برگزار شد. او در این نشست به تبیین طرح اولیه نظریه مقاصد الشریعه پرداخت که گزارش آن را در شبکه اجتهاد بخوانید. …

جلسه دفاعیه پایان‌نامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در اصول مقارن و تاثیر آن در فقه» در مرکز مدیریت برگزار شد. به گزاش شبکه اجتهاد، پایان‌نامه حجت‌الاسلام روح‌الله رئیس السادات با موضوع «بررسی مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در اصول مقارن و تاثیر آن در فقه» در جلسه دفاعیه توسط حجت‌الاسلام و …

ابوالفضل بهرام‌‌پور، مترجم قرآن، با حضور در رسانه ملی درباره صحبت‌‌های چندی پیش خود توضیح داد و بیان کرد: اشتباهاتم در تطبیق آیه ۳۳ سوره مائده و نحوه استفاده از برخی عبارات را می‌‌پذیرم و عذرخواهی می‌‌کنم. از فقهای خودمان، اهل قرآن و تفسیر که شاگردی آنها را کرده‌‌ام تذکراتی گرفتم و می‌‌پذیرم که آن مورد را نباید ذکر می‌کردم …

در بین علماء شیعه چیزی به‌عنوان مقاصد رواج نداشته است اما تعبیر علل – مثل علل الشرایع – در میان فقها امامیه مرسوم بوده؛ اما در حال حاضر توجه به مقاصد در استنباط از سوی برخی فقها و پژوهشگران زیاد شده است؛ از سردمداران مباحث مقاصدی در شیعه، شهید سید محمدباقر صدر است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین نشست از …

سیدمرتضی در مقام استفاده از اصول در فقه، روش و مشی خاص عقل‌گرایانه و کلامی دارد؛ روش او این‌طور است همیشه حکم عقل، اجماع، اخبار متواتر و ادله‌ای که مفید قطع باشد را مورد استفاده قرار می‌دهد؛ ادله‌ای که فراگیر و مورد قبول همه مذاهب اسلامی باشد. تلاش می‌کند فقه شیعه را مطرح و از انزوای عصرش بیرون آورد. سیدمرتضی …

مؤلف کتاب «فقه زندگی؛ برگرفته از آرای فقهی امام موسی صدر» در مراسم رونمایی از این اثر با بیان اینکه اندیشه فقهی امام موسی صدر جامعه‌گرایانه بود، اظهار کرد: امام موسی صدر معتقد بود که فقه شیعه سال‌ها از حکومت دور بوده و به همین دلیل مدرسه‌ای است؛ لذا ایشان فقه را به صورت جامعه‌گرایانه مطرح کرد و در موضوعات …

آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه فقیه کامل کسی است که هرگز شخص یا جامعه‌ای را ناامید نکند، گفت: هیچ کس در هیچ مقطع حق ناامیدی ندارد و اگر کسی ناامید باشد معنایش این نیست که دیگر کسی نیست که مشکل مرا حل کند، این است که می‌گویند یأس از رحمت خدا کفر است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله …

استاد درایتی گفت: تا وقتی در فقه سنتی نتوانستیم اطلاعات موجود را به درستی بفهمیم، در موضوعات جدید نمی‌توانیم نظر بدهیم و طلاب در زمانی که فقه سنتی را به خوبی‌ می‌خوانند باید به افق‌های جدید نیز توجه داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه کاربردی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد سطح عالی حوزه علمیه مشهد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مقام علمی و جایگاه بالای فقهی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مسئله‌ای است که در چند سال گذشته مورد تأیید بسیاری از فقها و دیگر مراجع قرار گرفته است. در ۱۱ آذر ماه سال ۱۳۷۳ مرجعیت ایشان رسماً توسط جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که مرکب از جمعی از علما و اساتید حوزه است، اعلام و ابراز شد. از …

استاد هادوی تهرانی ضمن اشاره به این نکته که از نظر شهید صدر اراضی بکر و دست‌نخورده اختصاص به امام دارد، از دو عامل فعالیت اقتصادی و فعالیت سیاسی به عنوان عوامل ایجاد حق مالکیت برای افراد نسبت به اراضی اسلامی یاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست و نهمین جلسه درس خارج فقه مکاتب و نظام‌ها نهم آذرماه با …

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه گفت: وظیفه داریم به عنوان متولیان امر حوزه‌های علمیه نسبت به احیا، تقویت و انگیزه بخشی میان طلاب به سلف صالح خود برگردیم و سنت‌های حوزه را ضمن حفظ و صیانت از شیوه‌های نوین نیز بهره‌گیری کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ جواد جواد مروی در ششمین اجلاسیه اساتید مراکز و مؤسسات تخصصی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز اعلام مرجعیت آیت‌الله خامنه‌ای، حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم، به بحث در رابطه با صلاحیت ایشان برای مرجعیت که در طول این سال‌ها محل نزاع موافقان و مخالفان بوده است می‌پردازد. یک بار در سال ۱۳۶۸ و به هنگامه رأی‌گیری در رابطه با تعیین جانشین بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و بار …

رهبر معظم انقلاب در بحث قائل به بررسی تمام اقوال یا حتی احصاء مهم‌ترین اقوال در مسئله با طرح تفصیلی ادله آن نیستند لذا سه یا چهار قول مهم در مسئله را مطرح کرده و نقد می‌کنند در نهایت جمع‌بندی می‌فرمایند. لذا برای کسی که کار فراوانی قبل از درس نکرده باشند نیز مطلب کاملاً قابل فهم است و در …

درس فقه ایشان و مباحث فقه ایشان یک درس کاملاً استاندارد و بر طبق موازین فقهی ما و موازین فقه شیعه است و از عمق خوبی برخوردار است، مبانی فقهی، مبانی اصولی و مبانی رجالی در درس‌های مختلف متفاوت است و این هم چیز پذیرفته‌ای است ممکن است نظرات متفاوت باشد و لکن از حیث رتبه، رتبه درس فقه ایشان …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است «فقه حکومتی بسترهای نظام‌ ساز می‌خواهد» و برای این نظام سازی چند مقدمه لازم است: ابتدا باید «فلسفه علوم انسانی اسلامی» تدوین شود و سپس مبتنی بر آن، باید نظامات اسلامی بر پایه کتاب و سنت تنظیم گردد مانند نظام فرهنگی، نظام اجتماعی، نظام سیاسی، نظام اقتصادی و…؛ آنگاه بر مبنای نظامات …

در این تحقیق برخلاف رویه جاری که مراجعه به کتب اصول فقه است سعی شده با مراجعه به موارد و مصادیق استدلال به سنت در کتب فقهی و مباحث فقهی فقها که محل استفاده از سنت و مشخص‌کننده میزان اعتبار آن در کارزار استنباط است، به تقسیم صحیحی از سنت دست یافت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره فصلنامه علمی …

کتاب «طبقات اعلام الشیعه» اثر شیخ آقابزرگ تهرانی به تصحیح محمدکاظم رحمتی از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شیخ آقابزرگ تهرانی (۱۸ فروردین ۱۲۵۵ در تهران – ۱۲ اسفند ۱۳۴۸ در نجف)، معروف به صاحب الذریعه که نام اصلی او محمدمحسن بود و بعدها منزوی لقب گرفت، از دانشمندان کتاب‌شناس قرن …

حجت‌الاسلام محمدحسن وکیلی، استاد حوزه علمیه مشهد در مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، موضوع «ترک اعتیاد» را بررسی می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مؤسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، در راستای رفع نیازهای روز جامعه، جلسات درس خارج فقه را با حضور استاد محمدحسن وکیلی از مدرسان فقه و اصول و از محققان فلسفه و عرفان اسلامی …

شبکه اجتهاد: آئین رونمایی از کتاب «مبادی و اصول فقه حکومتی» اثر حجت‌الاسلام دکتر ذبیح‌الله نعیمیان، عضو گروه فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و استاد حوزه علمیه قم، با حضور توسط آیت‌الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این مراسم حجت‌الاسلام محمد عشائری، حجت‌الاسلام محمد قاسمی و حجت‌الاسلام قاسم شبان‌نیا در حضور …

رئیس انجمن اصول فقه با بیان اینکه اصول علمی بین‌المللی است، تصریح کرد: متأسفانه میان زائد بودن برخی مباحث، طولانی بودن زمان تدریس و لزوم روزآمد شدن کتب درسی خلط می‌شود و همه آن را به پای تورم در اصول می‌ریزند؛ اعتقادی به تورم علم اصول ندارم، ولی باید میان این ابعاد تفکیک قائل شویم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …