اجتهاد و اصول فقه

جلسات علمی آیت‌الله شبیری زنجانی در مشهد

جلسات علمی آیت‌الله شبیری زنجانی در مشهد

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی هرساله ایام تابستان در شهر مشهد مبادرت به برگزاری نشست و گعده‌های علمی در موضوعات مختلف می‌کند. صبح‌ها یک ساعت قبل از اذان ظهر در محل اقامت ایشان در مشهد واقع در خیابان طبرسی کوچه جوادیه برپاست.

Read More »

علت برجسته و باب شدن «سبّ، لعن و تکفیر» دولت صفویه و عثمانی بود/ برخی با بیان روایت ضعیف، مردم را به افراط و تفریط می‌کشانند/ ۲۲ راهکار برای رفع افراطی‌گری مذهبی

علت برجسته و باب شدن «سبّ، لعن و تکفیر» دولت صفویه و عثمانی بود/ برخی با بیان روایت ضعیف، مردم را به افراط و تفریط می‌کشانند/ 22 راهکار برای رفع افراطی‌گری مذهبی

شیعیان و اهل سنت باید توجه کنند که سب و لعن یا تکفیر در زمان رقابت سیاسی صفویان با عثمانی برای ایجاد روحیه جهادی از دو طرف، برجسته و باب شده است و ریشه آن سیاسی است. در مورد این موضوع باید اطلاع‌رسانی و پژوهش تاریخی انجام شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر عبدالکریم بی آزار شیرازی، …

Read More »

فراخوان پذیرش طلاب در مرکز تخصصی فقهی امام رضا(ع) مشهد با رویکرد فقه تمدنی

فراخوان پذیرش طلاب در مرکز تخصصی فقهی امام رضا(ع) مشهد با رویکرد فقه تمدنی

مرکز تخصصی فقهی امام رضا(ع) مشهد در رشته «فقه و اصول» از طلاب سطح ۲ و ۳ با مجوز رسمی از مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان از طلاب مستعد پذیرش به‌عمل می‌آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تخصصی فقهی امام رضا (علیه السلام) با رویکرد فقه تمدنی (وابسته به موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام) با مجوز رسمی حوز‌‌‌ه …

Read More »

گرایش «فقه تمدنی» در حوزه‌های علمیه ایجاد شود/ به مدل تولید علم دینی نزدیک شده‌ایم/ هنوز نظام آموزش و پرورش تعالی بخش مبتنی بر آموزه‌های دینی نداریم

گرایش «فقه تمدنی» در حوزه‌های علمیه ایجاد شود/ به مدل تولید علم دینی نزدیک شده‌ایم/ هنوز نظام آموزش و پرورش تعالی بخش مبتنی بر آموزه‌های دینی نداریم

‌حجت‌الاسلام دعایی با تاکید بر ضرورت فعال سازی گرایش فقه تمدنی در حوزه‌های علمیه، گفت: اگر اسلام را دین جامعی برای پشتیبانی از یک حکومت تمام عیار می‌دانیم و اسلام و را دین تمدن ساز می‌دانیم، باچه روشی می‌توانیم منابع اسلام را فراوری کنیم که از آن خروجی تمدنی اسلامی بگیریم؛ به عبارت بهتر، «روش فقه تمدنی چگونه است؟» به …

Read More »

شناخت شرایط مرجعیت؛ تأملی بر سخنان یک عضو جامعه مدرسین/سیدضیاء مرتضوی

حق ثبت مهریه، طرحی نادرست و ناسازگار با کرامت انسانی!/ سیدضیاء مرتضوی

شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد محسن فقیهی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگویی به بیان نظرات شخصی خود درباره، روند انتخاب مراجع در این نهاد حوزوی پرداخته و اظهار نموده «مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت می‌کند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی می‌کند. در جامعه مدرسین …

Read More »

از روند معرفی مراجع در جامعه مدرسین تا تلاش برخی برای طرح مرجعیت خود!

راه‌های رسیدن به وحدت نظر در مسأله رؤیت هلال/ محسن فقیهی

مرجعیت غیر از اجتهاد است، مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت می‌کند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی می‌کند. بر اساس قانون وزارت ارشاد موظف است که اگر کسی قصد چاپ رساله خود را دارد ابتدا باید آن را به جامعه مدرسین ارائه دهد تا بعد از اجازه جامعه مدرسین …

Read More »

اگر «اجازه اجتهاد» و «اجازه نقل حدیث» در حوزه محو یا کمرنگ شود، شأن حوزه پایین می‌آید/ نظم دهی در حوزه باید از حالت دستوری خارج شود/ ضرورت توجه شورای عالی به «روش اجتهادی» در حوزه

اگر «اجازه اجتهاد» و «اجازه نقل حدیث» در حوزه محو یا کمرنگ شود، شأن حوزه پایین می‌آید/ نظم دهی در حوزه باید از حالت دستوری خارج شود/ ضرورت توجه شورای عالی به «روش اجتهادی» در حوزه

‌آیت‌الله فقیه یزدی با اشاره به لزوم بهره گیری شورای عالی حوزه از همین برنامه اهل بیت(ع) و علمای بزرگ اسلام یادآور شد: این برنامه دقیقی است که از قدیم در حوزه اجرا می‌شده و خود دارای شؤون و اطوار مختلفی است که از جمله آن اجازه اجتهاد یا اجازه نقل حدیث است، این مسأله اگر در نظام حوزه محو …

Read More »

تصحیح و انتشار اثری فقهی از «ابن المطهر حلّی»

تصحیح و انتشار اثری فقهی از «ابن المطهر حلّی»

آثار مادی و معنوی باقیمانده از شخصیت‌های بزرگ از تأثیر به‌سزایی در احیای حقایق در اذهان و ماندگاری اندیشه‌ها برخوردار است. اهتمام به آثار قدیمی و شخصیت‌های علمی و دینی امری است که انسانهای اندیشمند از تمامی ملت‌ها پیوسته در آن کوشیده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تراث الحله، وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی العتبه العباسیه المقدسه، …

Read More »

از «تجدید بنای پایه‌های نظری فقه اباضیه» تا «تحدید مفهومی و امکان‌سنجی سلب حق از دیدگاه فقها»

مروری بر مقالات بهار و تابستان 99 «پژوهش‌های فقهی»

شماره اول و دوم از سال پانزدهم فصلنامه «پژوهش‌های فقهی» به صاحب امتیازی دانشگاه تهران، مدیر مسئولی سیدمحمود میرخلیلی و سردبیری محمدرسول آهنگران به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه «پژوهش‌های فقهی» که بیش از ۱۳ سال است منتشر می‌شود، در تابستان ۹۸ مقالاتی با عناوین ذیل منتشر کرده است: «بررسی تاریخی نظریه بخشیدن خمس توسط امامان …

Read More »

برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامه‌ریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است

برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامه‌ریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است

ما چند نفر از حوزه‌های علمیه که مناصب کشوری را دست گرفته باشند، داریم؟ تمام موفقینی که در مناصب مختلف می‌بینیم، دانش‌آموخته دانشگاه امام صادق‌(ع) است. چند تا از خراسان و حوزه‌های خراسان هستند؟ اگر هم باشند از دانشگاه رضوی هستند. بنابراین اگر بخواهیم مقایسه بکنیم، بدون نگاه ناسیونالیستی و تعصب‌گرایانه به حوزه خواهران، باز هم حوزه خواهران، با همین شرایط …

Read More »

«قدرت تامه» شرط انشاء، فعلیت یا تنجز؟

«قدرت تامه» شرط انشاء، فعلیت یا تنجز؟

در این خصوص سه مسلک عمده در بین اصولیان شکل گرفته است: مرحوم آخوند و شهید صدر قائل اند که قدرت شرعی، شرط برای مرحله انشاء است، مرحوم نائینی قدرت شرعی را مربوط به مرحله فعلیت می‌داند؛ امام خمینی، شیخ حسین حلی و محقق تهرانی برآنند که قدرت شرعی محدد مرحله تنجز است و در دو مرحله سابق اثری ندارد. …

Read More »

آغاز پذیرش رشته‌های تخصصی فقه نظام

آغاز پذیرش رشته‌های تخصصی فقه نظام

مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تهران از میان طلاب واجد شرایط در رشته‌های فقه السیاسه، فقه القضا، فقه الاقتصاد، فقه المالکیه الفکریه دانش‌پژوه می‌پذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تهران تحت اشراف استاد علی‌اکبر رشاد، از میان طلاب واجد شرایط کشور در رشته‌های فقه‌ السیاسه، فقه القضا، فقه الاقتصاد و فقه المالکیه الفکریه دانش‌پژوه …

Read More »

سنت تقریرات نویسی در میان فقهای امامیه/ حسن انصاری

سنت تقريرات نويسی در ميان فقهای اماميه/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: سابقه تقریرات نویسی گرچه با عناوین دیگر دست کم به قرن پنجم می‌رسد. اما آنچه با عنوان تقریرات امروزه می‌شناسیم دست کم سابقه‌اش به درس سید مهدی بحر العلوم می‌رسد. صاحب مفتاح الکرامه بخشی از درس او را در طهارت شرح کتاب وافی تحریر کرده بود. شیخ محمد تقی صاحب حاشیه هم همین کار را کرده است.  احتمالا …

Read More »

کارهای ناتمام سید خویی

کارهای ناتمام سید خویی

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید ابوالقاسم  موسوی خویی از اثرگذارترین فقهای تاریخ تشیع است که ۱۷ مرداد ۱۳۷۱ در حصر خانگی در کوفه درگذشت. برخی وقایع زندگی ایشان همچنان مورد بحث است. ماجرای نیمه‌تمام ماندن تفسیر قرآن ایشان یکی از پرسش‌هایی است که می‌شود به آن پرداخت. مرحوم خویی که در نجف شروع به تفسیر قرآن کرده بود، ناگهان این کار …

Read More »

تحف العقول فی علم الاصول، تقریرات درس اصول آیت‌الله وحید منتشر شد

تحف العقول فی علم الاصول، تقریرات درس اصول آیت‌الله وحید منتشر شد

کتاب «تحف العقول فی علم الاصول» تقریرات درس آیت‌الله وحید خراسانی به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین علی کرباسی توسط انتشارات باقرالعلوم (ع) به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ارزشمند «تحف العقول فی علم الاصول» شامل مباحثی از علم اصول است که آیت‌الله حسین وحید خراسانی در مسجد اعظم قم تدریس نموده و حجت‌الاسلام والمسلمین علی کرباسی به …

Read More »

درباره آیت‌الله محمدآصف محسنی و «معجم الاحادیث المعتبره»/ محمدعلی مهدوی‌راد

درباره آیت‌الله محمدآصف محسنی و «معجم الاحادیث المعتبره»/ محمدعلی مهدوی‌راد

شبکه اجتهاد: امروز دروازه‌های علم باز و مرزهای دانش شکسته و ابزار دستیابی به میراث یکدیگر آسان شده است. تمام آثار مکتوب نحله‌های مختلف در دست است. دگراندیشانی که زمینه عناد با مکتب تشیع دارد با رسیدن به روایت‌های غیر معتبر، فرهنگ شیعی را زیر سؤال می‌برد. کما اینکه کسانی که در میدان مطالعه هستند می‌دانند ماه و هفته‌ای نیست …

Read More »

شیخ محمدآصف محسنی، فقیهی با اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده/ احمد مبلغی

شیخ محمدآصف محسنی، فقیهی با اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده/ احمد مبلغی

شبکه اجتهاد: فقیهی چشم به روی جهان فرو بست که با خود اندیشه‌ها و ایده‌هایی سازنده در مورد امت اسلامی و وحدت آن به همراه داشت، که به فراتر از شرایط محیطی و زمانی زندگی او، تعلق و توجه دارد. آیت‌الله محمدآصف محسنی تنها با عینک همگرایی و وحدت به مناسبات اقوام و مذاهب می‌نگریست. در چهار زمینه دست کم …

Read More »

هم فلسفه در اصول تأثیر گذاشت، هم اصول در فلسفه!

برخی فقها تمام مظاهر تمدن جدید را نادرست می‌دانند!/ درک مشترک میان هنرمندان و فقه‌پژوهان نسبت به موضوعات هنری وجود ندارد

کاری که در حوزه فلسفه زبان صورت گرفت، خاستگاه آن در علم اصول بود و بعداً وارد فلسفه شد. ما در فلسفه و در تفکر فلسفی، یک بحثی غیر از شناخت و معرفت داریم به نام ارزش و ملاک و معیار و منابع شناخت. در فلسفه در گذشته به‌عنوان اینکه موضوع آن وجود بماهو وجود بود، به‌طورکلی مباحث معرفتی در …

Read More »

تضعیف «حماد بن عیسی» از سوی آقای بهبودی بی‌انصافی است/ اگر سند روایت معتبر ولی متنش مخالف کتاب، اجماع قطعی یا عقل باشد، روایت معتبر نیست/ مسائل علمی در فضایی آرام و صمیمی بحث و حل شود

تضعیف «حماد بن عیسی» از سوی آقای بهبودی بی‌انصافی است/ اگر سند روایت معتبر ولی متنش مخالف کتاب، اجماع قطعی یا عقل باشد، روایت معتبر نیست/ مسائل علمی در فضایی آرام و صمیمی بحث و حل شود

«معجم الاحادیث المعتبره» کتابی است که همه روایات معتبر شیعه را در ۸ جلد شامل ۱۱هزار و ۵۲۳ حدیث گرد آورده است. این کار سترگ که نخستین پالایش کامل روایات شیعه به لحاظ سندی به شمار می‌آید، پدیده‌ای منحصر به فرد است که جوایز کتاب فصل، کتاب سال حوزه و کتاب سال جمهوری اسلامی ایران را در سال‌های گذشته از …

Read More »

شاخص‌های مهم روشی در مدرسه فقهی قم و نجف/ علامه حلی؛ فقیه الگو و ترازِ مد نظر شیخ انصاری

محمد عشایری

استاد عشایری با بیان این‌که معمولاً فقها یک نفر را بزرگ خود می‌دانند و به او اعتماد بیشتری دارند، تأکید کرد: فقیهِ الگو و ترازِ مدّ نظر شیخ انصاری علّامه حلّی است. وی علّامه حلّی را واحد کالألف می‌داند و وقتی می‌گوید نص و فتوا فلان مطلب را تأیید می‌کند، منظور وی فتوای علّامه حلّی است. نقطه عزیمت شیخ انصاری …

Read More »

«لاضرر» و تطبیقات آن در فقه

«لاضرر» و تطبیقات آن در فقه

کتاب «لاضرر و تطبیقات آن در فقه» اثر حسین قدیری توسط انتشارات بوستان وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب در باب «قاعده لاضرر» نوشته شده که از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین قواعد فقهی است. در بخش اول کتاب، بررسی مفهومی این قاعده و خصوصیات آن صورت‌بندی شده و آرای …

Read More »

دیدار برخی از علمای مشهد و مدیران «شبکه اجتهاد» با آیت‌الله مکارم شیرازی

دیدار برخی از علمای مشهد و مدیران «شبکه اجتهاد» با آیت‌الله مکارم شیرازی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیداری که جمعی از اعضای شورای عالی و مدرسان حوزه علمیه خراسان و مسؤلان ارشد «شبکه اجتهاد» با ایشان داشتند، نسبت به آینده حوزه‌ علمیه، ارتباط  علمی با  اهل‌سنت، استقلال حوزه و آسیب‌های پیش‌رو و احیای موقوفات حوزه گفتگو کردند. گزارش دیدار را اینجا بخوانید.

Read More »

آیت‌الله «محمد آصف محسنی» فقیه میدان علم و سیاست درگذشت + نگاهی به حیات علمی و سیاسی

آیت‌الله «محمد آصف محسنی» فقیه میدان علم و سیاست درگذشت + نگاهی به حیات علمی و سیاسی

آیت‌‌الله شیخ محمد آصف محسنی، رییس شورای علمای شیعه افغانستان و بنیانگذار حوزه علمیه و دانشگاه خاتم النبیین در کابل که به دلیل کسالت در بستر بیماری به‌سر می‌برد، ساعتی پیش در سن ۸۴ سالگی دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله محمد آصف محسنی (۱۳۱۴-۱۳۹۸ش) از علمای شیعه پشتون و یکی از رهبران مذهبی و جهادی …

Read More »

حوزه علمیه افغانستان چشم‌ به‌راه آرامش/ دغدغه‌های امروز شیعیان افغانستانی

حوزه علمیه افغانستان چشم‌ به‌راه آرامش/ دغدغه‌های امروز شیعیان افغانستانی

بحث‌های داغی در محافل سیاسی افغانستان درباره وضعیت حوزه علمیه این کشور پس از درگذشت آیت‌الله محقق‌کابلی مطرح است و این دغدغه در میان عموم افغانستانی‌ها نیز وجود دارد که اهمیت مرجعیت در جامعه اسلامی را نشان می‌دهد. شبکه اجتهاد: مراسم چهلمین روز درگذشت آیت‌الله «قربانعلی محقق کابلی»، در روزهای پایانی تیرماه با حضور جمعی از نمایندگان مراجع تقلید، مسئولان …

Read More »

حوزویان جذب فرهنگ دانشگاه نشوند/ موقوفات حوزه از سوی نهادهای مربوطه آزاد و در اختیار حوزه قرار بگیرد/ متولیان، سنت‌های حوزه علمیه را حفظ نمایند

حوزویان جذب فرهنگ دانشگاه نشوند/ موقوفات حوزه از سوی نهادهای مربوطه آزاد و در اختیار حوزه قرار بگیرد/ متولیان سنت‌های حوزه علمیه را حفظ نمایند

آیت‌الله مکارم شیرازی با بیان اینکه «اکنون ابزار لازم برای پیشرفت حوزه بیشتر است»، آینده حوزه علمیه را بهتر دانست و اذعان کرد: در حال حاضر درس‌ها، کتاب‌های جدید و پژوهشگاه‌های مجهز برای پیشرفت حوزه فراهم است، مشروط بر اینکه حوزویان جذب فرهنگ دانشگاهی نشوند و متولیان، سنت‌های حوزه علمیه را حفظ نمایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم …

Read More »

۳۰۰ پروژه مهم، تحولات ۲۰ ساله حوزه را رقم می‌‌زند

توجه به «فقه‌الوکاله» برای رفع پارادوکس در وکالت

عضو شورای عالی حوزه حوزه علمیه قم می‌گوید: ۳۰۰ پروژه مهم است که تحولات ۲۰ سال آینده حوزه را رقم می‌‌زند، جلسه شورای گسترش در تصویب درخت واره‌های رشته‌های حوزه انجام شد و در مدت ۲ سال تعداد ۵۰۰ نفر بر روی آن کار کردند ۳۰۰ رشته گرایش و مقطع در ۱۹ حوزه دانشی طراحی شده و با این نگاه، …

Read More »

زیرساخت‌‌های لازم برای ورود بانوان طلبه به مقطع اجتهاد فراهم نشده است/دروس حوزه خواهران منطبق با اقتضائات و مطالبات روز جامعه نیست/ اگر موانع موجود برداشته شود، درخشش بانوان محسوس‌تر خواهد بود

زیرساخت‌‌های لازم برای ورود بانوان طلبه به مقطع اجتهاد فراهم نشده است/دروس حوزه خواهران منطبق با اقتضائات و مطالبات روز جامعه نیست/ اگر موانع موجود برداشته شود، درخشش بانوان محسوس‌تر خواهد بود

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر صدیقه رضایی در سال ۱۳۷۰ وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد و سطوح مقدماتی را در مکتب اسلام‌شناسی حضرت زهرا گذرانده است. او مدرک سطح سه حوزه را از دانشگاه رضوی و سطح چهار را از حوزه علمیه قم دریافت نمود و در سال ۱۳۹۴ از رساله دکتری خویش با موضوع «بایسته‌های اجتهاد در عصر حاضر» …

Read More »

امام جواد(ع)، پیشوای علم و جود/ امامت در صباوت و صغر سن

آیت‌الله صافی در امتداد مرجعیت سلف صالح؛ سیاسی بود اما جناحی نبود

شبکه اجتهاد: امام جواد علیه‌السلام، در اخلاق کریمه و صفات پسندیده و علم، معرفت، دانش، زهد و تقوا، وارث اجداد بزرگوار و در عظمت و جلالت، زبانزد خاصّ و عام بود و شخصیت‌های بزرگ علمی و دینی در برابر او خاضع و فروتن بودند. محدّثان بزرگ و علمای عالیقدر، افتخار کسب علوم از آن حضرت را داشته و در دشوارترین …

Read More »

محققان حوزوی در نوشتن نوآوری کنند نه گردآوری/ حوزه خراسان در مسیر تحول است/ سنت‌های حوزه تحت تاثیر دانشگاه از بین نرود

چالش‌‌های جهان اسلام در سال 1398

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: تحولی در حوزه خراسان واقع شده که متناسب با مسائل روز است که حلال مشکلات خواهد بود و این امر جای خوشبختی دارد تاکید کرد: محققان حوزوی نباید در نوشتار و نوشتن، دچار گردآوری شوند بلکه باید نوآوری کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیداری که حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی، مدیر …

Read More »

هیچ‌وقت نسبت به آرای فقهی دیگران نظر منفی نداشتم/ آثار مستشرقین را زیاد خواندم، اما کَکِمان هم نگزید/ به روایات مارک نزنیم/ سید قطب می‌ترسید خلاف مشهور حرف بزند

هیچ‌وقت نسبت به آرای فقهی دیگران نظر منفی نداشتم/ آثار مستشرقین را زیاد خواندم، اما کَکِمان هم نگزید/ به روایات مارک نزنیم/ سید قطب می‌ترسید خلاف مشهور حرف بزند

نوع نگاه به روایات اهل سنت بعضاً مناسب نیست؛ آقا این روایت سنی است و کنار بگذارید! خیر این‌طور نیست، آن هم روایت است، روایاتشان را به قرآن و به روایات خودمان عرضه کنیم و بعد در مورد آن بحث کنیم، اما اینکه اساساً روایت را از اول یک مارک بزنیم و بگذاریم کنار غلط است، حتی روایت ضعیف؛ روایت …

Read More »
Real Time Web Analytics