حکومت و قانون

اختصاصی شبکه اجتهاد: این مکتوب بر آن است که تلقی مبتنی بر تاخر زمانی و تاریخی «کتاب المکاسب» بر سایر کتاب‌های شیخ اعظم، انصاری در برخی مجامع حوزوی؛ امری چندان مقرون به صواب و مبتنی بر داده‌های متقن متنی و فرامتنی نبوده و بلکه بر پایه مطالعات متنی و فرامتنی می‌توان قریب به یقین از تقدم زمانی حداقل بخش‌های قابل توجهی از مکاسب مانند بیع آن بر سایر کتب مانند کتاب القضاء والشهادات سخن گفت. قراینی از متن مکاسب مانند عبارت «دام ظله» که محققین آن مانند پایانی و کلانتر آن را اشاره به صاحب جواهر در زمان حیات وی …

متن حاضر بخشی از سند سیاستی است که در سال ۱۴۰۰ برای یکی از نهاد‌ها نگاشته شد. در این متن وضعیت فعلی اخوان المسلمین و البته با تأکید بر اخوان مصر مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهاد‌هایی برای نهاد مربوط ارائه گشت. این روز‌ها که بحران سوریه شکلی دیگر یافته و اسلامگرایی اخوانی خود را پیروز می‌داند، انتشار این متن و برخی از پیشنهاد‌های آن خالی از لطف نیست. شبکه اجتهاد: جنبش اخوان المسلمین مصر را می‌توان قدیمی‌ترین و فراگیرترین تشکیلات اسلامی در جهان اسلام دانست. حسن البنا با هدف مقابله با هیمنۀ تمدنی غرب و بازگشت امت اسلامی به …

شبکه اجتهاد: مرحوم داوود فیرحی، یکی از نویسندگان پرکار عرصه فقه سیاست بود. از او تألیفات و نگاشته‌های متعددی در این حوزه به جای مانده است که حامل تفکر و اندیشه او در نسبت میان فقه و دنیای معاصر با نظر به سیاست و حکمرانی است. نگارنده، در مطالعاتی که از این آثار داشته، آنها را نه تنها درخور نقد و ارزیابی دانسته- که عادتِ اندیشیدن نقادانه است- بلکه به جهت وجود رویکرد «تحریف معنوی» در این آثار، نقد و تبیین خلل محتوایی آن‌ها را ضروری می‌داند. چرا که او در «آستانه تجدد» اندیشه میرزای نائینی پیرامون «ولایت فقیه» را …

شبکه اجتهاد: اخیرا کلیپی در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شده ومدعی است ۵۱ نفر از علما و مراجع تقلید در حمایت از حکومتِ عثمانی فتوای مشروعیت به اشغال ایران توسط قشونِ عثمانی را دادند. حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی ابوطالبی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی (ره) این کلیپ را مصداق «کلمه حق یراد بها الباطل» دانست و نوشت: اصل فتاوا و نکات کلی و منابعی که ذکر شده درست است اما اینکه این فتاوا در دفاع از عثمانی سنی بوده و موجب اشغال ایران و قحطی بزرگ شده غلط است: اولا فتاوایی که ذکر شده، …

منکری که وجود آن مضر به حال جامعه است مسلماً باید حکومت اسلامی از آن جلوگیری کند. آیا می‌توان جاذبه جنسی میان برهنگان و بی‌حجابان و جوانان امروز که سن ازدواج آنان بالا رفته را انکار کرد؟ مسلماً این نوع گناه آشکار، اخلاق جوانان را فاسد می‌سازد. شبکه اجتهاد: حجاب اجباری دو تفسیر دارد. تفسیر اول آن غلط و تفسیر دوم آن مورد اتفاق همه علمای اسلام است. اما تفسیر غلط این که اگر زن بی‌حجابی، در کوچه و خیابان مشاهده شد، مأمور دولتی فوراً چادری به دست بگیرد و بر سر او بیفکند و او را مجبور به رعایت حجاب …

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار هزاران نفر از قشرهای مردم، با «تبیین لایه‌های مختلف حوادث سوریه، ترسیم منطق حضور ایران در این کشور، تشریح روند آتی تحولات منطقه و بیان درس‌ها و عبرت‌های قضایای سوریه»، تأکید کردند: این حوادث محصول یک نقشه آمریکایی-صهیونیستی است و گستره مقاومت با یافتن استحکام و انگیزه بیشتر در مقابل فشارها و جنایت‌ها، به حول و قوه الهی همه منطقه را فراخواهد گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به نقش آشکار یک دولت همسایه سوریه در حوادث این کشور، گفتند: با وجود این، قرائن متعددی وجود دارد که …

آیت‌الله جوادی آملی در جلسه درس خارج فقه خود با اشاره به جامعیت شریعت اسلام و اصول کلی ارائه‌شده از سوی پیامبران و اهل بیت علیهم‌السلام، بر پویایی و توانایی فقه اسلامی در حل مسائل نوظهور تأکید کرد و گفت: حوزه‌های علمیه با گسترش اجتهاد، پایایی خود را در تمامی عرصه‌ها حفظ کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، ایشان با بیان اینکه احکام شریعت اسلام تا روز قیامت غیرقابل نسخ و تغییر هستند، افزود: خدا هر آنچه برای سعادت لازم بود را بیان کرده، هر موضوعی که در عالم رخ دهد، حکم آن در فقه اسلامی وجود دارد، از زندگی در …

شبکه اجتهاد: با نظر به منابع تاریخی، پیرامون واقعه «فدک» چهار مرحله قابل تصور است: اعطاء فدک (ارثاً أو نحلهً)، غصب فدک، مطالبه فدک، ایراد خطبه. هر چهار مرحله از نظر اعتبار در غایت اتقان است. هم منابع اهل سنت و هم منابع امامیه از آنها پشتیبانی می‌کند. در این نوشتار توجهی مختصر به ایراد خطبه از سوی حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) و بستر تکوّن آن پرداخته می‌شود. اعتبار خطبه فدکیه همانطور که گذشت، مطالبه فدک از سوی حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) هم در منابع اهل تسنن و هم در منابع امامیه گزارش شده است. در …

شبکه اجتهاد: کمک به نظام‌سازی و تطبیق قوانین براساس مکتب اسلام ازجمله کارکردهای حوزه‌های علمیه است که نمونه آن در منصب فقهای شورای نگهبان نمود دارد. اما پایه‌ریزی بنای نظام جمهوری اسلامی نیز که در تدوین قانون اساسی متبلور شد، عمدتاً توسط علمای حوزه‌های علمیه انجام شده است. به بهانه روز قانون اساسی و سالگرد رسمیت یافتن قانون اساسى جمهورى اسلامى ایران در آذر۱۳۵۸، نگاهی گذرا به نقش علمای حوزه علمیه خراسان در تدوین قانون اساسی داریم. انتخابات خبرگان قانون اساسی پس از حضور بی‌نظیر مردم در همه‌پرسی و رأی قاطع آری به جمهوری اسلامی، نوبت تعیین شکل و سیاق …

شبکه اجتهاد: زهرای مرضیه سلام الله علیها، در واپسین روزهای حیات مبارک خود و در ضمن عیادتی که زنان مدینه از او داشتند، فرصت را غنمیت شمرد و در ادامه دو ماه روشنگری و تلاش شبانه‌روزی خود برای آگاه‌سازی مردم از خطای بزرگی که انجام دادند و انحرافی عظیم که در اسلام ایجاد کردند، در جمع زنان مهاجرین و انصار مدینه به «توصیف شخصیت» امیرمؤمنان علیه‌السلام و همچنین تبیین «شیوه حکمرانی» او پرداخت تا همه مسلمانان تا همیشه تاریخ بدانند که اهل مدینه، بعد از پیامبر اکرم (ص) چه حق‌کشی و ظلم و انحرافی عظیم ایجاد کردند. به منظور توصیف …

شبکه اجتهاد: ما در انقلاب و نظام اسلامی، با محوریت فقه و کارگزاری فقیه عادل در مسیر اداره کشور در سطوح و ساحات گوناگون، دارای نیازهای مختلفی هستیم. به‌عنوان مثال در سطح «فقه دولت» به‌عنوان شاخه‌‏ای مهم از فقه نظام سیاسی، در سه حوزه فقه تقنین، فقه تشکیلات و فقه کارگزار نیازمند تولید محتوا، طراحی ساختار و تربیت نیرو هستیم. روشن است که بخش مربوط به فقه کارگزار از اهمیت بالایی برخوردار است و چنانکه مشهور است، بهترین قوانین در صورت فقدان کارگزار صالح، کاری از پیش نبرده، دردی را دوا نمی‏‌کند! این بخش از فقه دولت، متولی «پردازش نظریه …

شبکه اجتهاد: رضوان‌مقام، آیت‌الله شهید سیدحسن مدرس‌، از علما و رجال‌ بزرگ‌ تاریخ‌ معاصر ایران است‌ که‌ جامع‌ جهات‌ دین‌ و سیاست‌ و جهاد و اجتهاد بود و تدریس‌ علم‌ دین‌ را با اهتمام‌ به‌ اصلاح‌ امور مسلمین‌، به‌‌نحوی‌ پخته‌ و مطلوب‌، یکجا جمع‌ کرده‌ بود. در علوم حوزوی، فقیهی صاحب‌نظر بود که در حوزه‌های نجف و اصفهان، رحل اقامت افکند و با استفاده از محضر سی‌تن از اساتید برجسته زمان خویش، بالیده شد. فی‌المثل در ادبیات عرب، از میرزا عبدالعلی هرندی(ره) و در معقول از میرزا جهان‌گیرخان قشقایی و آخوند ملامحمد کاشی(ره) بهره وافر گرفت. در وادی فقه و …

در تاریخ ایران، همواره سیاست و دین هم‌زاد بوده‌اند. شما به هر سو که می‌روید، می‌بینید که همیشه از دل سیاست، دیانت درآمده و از دل دیانت، سیاست خارج می‌شود. این دو هیچ‌گاه در اندیشه ایرانی از هم جدا نشده‌اند. حتی وقتی یونانیان به ایران آمدند، آن حکمرانی پسا اسکندر هم یک وجه دینی پیدا کرده بود. به گزارش شبکه اجتهاد، به‌طورقطع، نهضتی که امام خمینی (ره) در پیوند میان سیاست و فقه به راه انداختند، نقطه عطفی در میان نظریات حکومت در فقه شیعی بود. بااین‌حال، اما آیا حکومت و سیاست‌ورزی فقهی، برای ما ایرانیان امری بدیع و نوظهور …

مراجع عظام ضمن بیان دیدگاه‌ها و توصیه‌های خود در مورد سیاست خارجی کشورمان، رهنمودهای مهمی در خصوص تعامل جمهوری اسلامی ‌با کشورهای جهان و بویژه با کشورهای اسلامی و همسایه ارائه فرمودند و تاکید کردند در مذاکرات نباید خوش بینی و حسن ظن به طرف مقابل داشته باشیم و نباید یکبار دیگر فریب آمریکا را بخوریم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه روز جمعه در سفری یک‌روزه به قم با علما و مراجع عظام تقلید و مدیر حوزه علمیه دیدار و گفتگو کرد. وزیر امور خارجه و هیات همراه پس از زیارت حرم مطهر حضرت فاطمه …

نشست علمی «بازدارندگی نظامی از منظر فقه، حقوق و روابط بین‌الملل با نظر به فتوای حرمت سلاح هسته‌ای مقام معظم رهبری مدظله العالی» توسط معاونت پژوهشی دانشکده معارف اسلامی و حقوق در سالن شهید مطهری (ره) برگزار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین پورامینی، پژوهشگر فقه سیاسی و حقوق بین‌الملل و مدیر حلقه نظام‌پردازی اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدصادق کاظمی، پژوهشگر فقه سیاسی و مدرس دانشگاه، دکتر روح‌الامین سعیدی، عضو هیأت علمی گروه روابط بین‌الملل و مطالعات منطقه‌ای دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (ع) و دکتر طاهر …

وظیفه بعث حَکَم بر عهده‌ی چه کسی است؟ با توجّه با اینکه مخاطب آیه‌ی حَکمیّت، صریحاً ذکر نشده است، آیا قرینه‌ی خاصّه‌ای (مثل قرینه‌ی سیاق یا روایاتِ حَکَمیّت) وجود دارد که وجوب بعث حَکَم را بر عهده افراد خاصّی مثل حاکم یا زوجین یا خویشاوندان آنها یا غیره تثبیت نماید؟ در فرض نبودِ قرینه‌ی خاصّه، آیا قرینه‌ی عامّه‌ای بر تعیین خطاب در آیه شریفه وجود دارد تا تکلیف را متوجّه فرد یا گروه خاصّی نماید؟ مثلاً آیا در توجّه خطاب بعث حَکَم به غیر حاکم، محذور فقهی‌ای وجود دارد؟ شبکه اجتهاد: یکی از جهات موثّر در ترسیم صحیح از ماهیّت …

گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» به همت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی و با پیام آیت‌الله مکارم شیرازی در قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» با پیام کتبی آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و سخنرانی اساتید علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در سالن فقاهت مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم برگزار شد. در این مراسم استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی با موضوع «حکم جهاد مالی در مذاهب فقهی»، استاد محمد قائینی با موضوع «شرط تمکن مالی در جهاد مالی و تداخل آن با سایر …

حجت‌الاسلام والمسلمین علی نهاوندی حضور موثر حوزه‌های علمیه در نظام حکمرانی و تحول آفرینی در عرصه‌های مختلف را در سه حوزه نظریه پردازی، سیاستگذاری و تقنین دانست و گفت: حوزه بدون ورود به این عرصه‌ها نمی‌تواند به توقعات نظام حکمرانی پاسخ مثبت دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در جمع ستادهای راهبری حوزه‌های علمیه در ابتدا با تبریک هفته بسیج، به سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به ضرورت تحول در حوزه‌های علمیه اشاره کرد و گفت: به صورت قطعی ورود کلی و انتزاعی در موضوعات به حل مسائل مورد نیاز جامعه و حکومت کمک نمی‌کند …

کتاب «نظام حقوقی ایران در ترازوی فقه» رصد فقهی نظام حقوقی جمهوری اسلای ایران است که به‌تازگی از سوی انتشارات مؤسسه پژوهشی فقه نظام با همکاری موسسه پژوهشی فتوح اندیشه روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در معرفی اثر حاضر آمده است: مطلوب یک نظام مبتنی بر فقه این است که فقه در همه عرصه‌‏های اداره جامعه، در بالاترین سطح توان خود، حضور داشته باشد. ایدئولوژی حضرت امام (ره) و هدف اولیه جمهوری اسلامی این بوده که هرچه بیشتر راه را برای حضور فقه در ساحت مدیریت جامعه باز کند و سیر تکاملی این نظام به‎سمتی پیش …

اثر حاضر شرحی بر کتاب «ثلاث رسایل فی‌ الجهاد: الامان و الصابئه و المهادنه» تالیف حضرت  آیت‌الله سیدعل  خامنه‌ای است که توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین بیاتی در ۳۴۲ صفحه به رشته تحریر درآمده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بعضی از مباحث و کتب فقهی مثل طهارت، صلات، حج، خمس، بیع و خیارات، حدود و قصاص به طور متداول در مراکز علمی به جهت اینکه بسیاری از مسائل اصولی در این ابواب محل طرح و استفاده پیدا می‌کنند و یا مانند باب حج به جهت کثرت روایات و جمع بین آنها مجتهدپرور هستند درس داده می‌شوند. اما کتاب الجهاد معمولاً کم …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چگونگی و میزان تاثیر تحولات‌ اجتماعی بر اندیشه‌ سیاسی به‌ویژه فقه‌ سیاسی و بخصوص مساله‌ای مانند ولایت‌فقیه امری مهم و بحث‌انگیز و البته واجد انظار گوناگون، خاصه درباره شخصیتی چون شیخ‌ انصاری است. این نوشتار با هدف بررسی این موضوع (هدف)، بر‌اساس هرمنوتیک قصدگرای‌ اسکینر (چارچوب نظری) در پاسخ به پرسش از گستره تاثیر جنگ‌های ایران‌ و روس بر فقه‌ سیاسی شیخ‌ انصاری؛ به طرح و بسط این فرضیه می‌پردازد که جنگ‌های ایران  روس به‌عنوان بزرگ‌ترین تحول‌ اجتماعی و سیاسی آن روزگار که علما نیز در آن حضور مستقیم داشتند در اندیشه‌ سیاسی فقها و نگاه ایشان …

رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار اعضای مجلس خبرگان، این مجلس را مرتبط‌ترینِ نهادها با انقلاب خواندند و با اشاره به برخی انگیزه‌ها و فعالیت‌ها برای متوقف کردن انقلاب و به عقب بازگرداندن حرکت ملت، گفتند: عمده مسئولیت رهبری حفظ جهت‌گیری کشور به سمت اهداف انقلاب است؛ بنابراین، مجلس خبرگان که نقش منحصربه‌فردی در تعیین رهبری دارد، اهمیت بی‌بدیلی ‌می‌یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای همچنین با اشاره به بالندگی، پویایی و ادامه مقابله قدرتمندانه حزب‌الله و حماس، تأکید کردند: براساس وعده‌های تردیدناپذیر یاری خداوند و برمبنای تجربیات مقابله پیروز حزب‌الله و حماس در دهه‌های گذشته، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: موضوع ممنوعیت تولید و نگهداری سلاح‌های کشتار جمعی، از جمله سلاح‌های هسته‌ای، شیمیایی و میکروبی، به عنوان یک مسئله جهانی و مهم در عصر حاضر مطرح است. در این زمینه، اجماع فقها بر این است که تولید و به کارگیری این سلاح‌ها به دلیل قدرت تخریب و آسیب‌های گسترده‌ای که به انسان‌ها و محیط زیست وارد می‌کنند، ممنوع است. با این حال، برخی فقه‌پژوهان بر این باورند در شرایط کنونی منطقه و تقابل با دشمن هسته‌ای، نگهداری برخی از این سلاح‌ها به منظور ارعاب دشمن و ایجاد بازدارندگی می‌تواند مجاز باشد و در این راستا به ادله‌ای …

در اثر حاضر تلاش شده است تا با رجوع به آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم‌السلام، ادلۀ فقهی استکبارستیزی، در قالب قواعد فقهی متعدد همچون: قاعده اصاله عدم ولایه احد علی احد، قاعده وجوب تحکیم شرع الله، قاعده وجوب الاجتناب عن الطاغوت و الکفر بها، قاعده نفی سبیل و قاعده تبلیغ، مورد بحث قرار داده شود. نویسنده در پایان نیز چگونگی و نتیجه تزاحم میان اصل استکبارستیزی و اصول و قواعدی همچون اصل مصلحت، قاعده تقیه، قاعده لاضرر و قاعده لاحرج را بررسی کرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آنچه مورد عنایت است اصل استکبارستیزی می‌باشد که از اصول …

آیت‌الله سیستانی ضمن ابراز تاسف از فاجعه لبنان و غزه و تأسف از ناتوانی جامعه جهانی در مقابله با آن، موضوع آماده‌سازی برنامه‌های علمی و عملی برای اداره عراق بر اساس اصل شایستگی و پاک‌دستی در تصدی مسئولیت‌ها و جلوگیری از جنبه‌های مختلف دخالت خارجی در این کشور را مطرح نمودند. به گزارش شبکه اجتهاد، این تصریحات در پیش از ظهر روز امروز دوشنبه از سوی حضرت آیت‌الله سیستانی در دیدار با دکتر محمد الحسان، نماینده دبیرکل سازمان ملل متحد و رئیس نمایندگی این سازمان در عراق و هیأت هم‌راه وی صورت گرفت. به همین مناسبت دفتر آیت‌الله سیستانی بیانیه‌ای …

شبکه اجتهاد: یکی از شان نزول طرح بحث حکمرانی این بود که دانشمندان رشته‌های مختلف بویزه علوم سیاسی متوجه شدند که دولت مدرن بیش از حد سنگین شده و نمی‌تواند به حل مشکلات بپردازد و این سبب نارضایتی مردم در سطوح مختلف می‌شود لذا به این بحث روی آوردند که بار دولت را باید سبک کرد و این از رهگذر مشارکت مردم، نهادهای مدنی و بازار قابل تحقق است. در حکمرانی مثلثی مطرح می‌شود که یک ضلع، دولت، یک ضلع مردم و تشکل‌های مردم نهاد و یک ضلع بازار است که برای حل مشکلات این سه ضلع باید با یکدیگر …

استاد حبیبی‌تبار با توجه به این نکته که حفظ حکومت اسلامی از اوجب واجبات است و بسیاری از احکام تحت حکومت اسلامی جریان پیدا می‌کند، دلیل بسط ید در تعزیرات حکومتی را همین نکته دانست و گفت: مجازت‌های جرائم مواد مخدر «از جمله سالب حیات» از باب تعزیرات حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد ‌حبیبی‌تبار در نشست علمی «واکاوی فقهی، حقوقی اعدام‌های تعزیری در جرائم مواد مخدر» که به همت گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، به طرح و بررسی مشروعیت مجازات اعدام در جرائم مواد مخدر پرداخت و با طرح این مسئله که …

با توجه به بررسی ادله حاصل آمد که عفو مشروط که در جامعه کنونی چه‌بسا مانع اجرای بسیاری از موارد قصاص شود مشروع است. اما بدین صورت که قاتل خود یا فرد ثالثی را باید مامور کند تا عضوی از اعضای او را قطع کند و سپس اولیای مقتول او را عفو کنند و اولیای مقتول خود نمی‌توانند عهده‌دار این امر شوند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مباحثی که در زمینه قصاص حائز اهمیت است و در کلمات فقیهان کمتر بدان پرداخته شده و نیازمند واکاوی است بررسی جواز و عدم جواز عفو مشروط و به تبع آن صحت این …

امام خمینی(ره) با اینکه طرفدار نظریه انتصاب بود ولی قرائت جدیدی را از این نظریه ارائه داد که مطابق قرائت ایشان، نقش مردم در تاسیس حکومت اسلامی بسیار فراتر از آن چیزی است که طرفداران قرائت رایج مانند مرحوم آیت‌الله مومن و آیت‌الله مصباح می‌گویند. قرائت مرحوم امام خمینی(ره) از نظریه انتصاب مبتنی بر تفکیک بین دو مقام یا دو مرحله است؛ یکی مرحله ثبوت ولایت برای فقیه و دیگری مرحله اعمال ولایت توسط فقیه است. مطابق نظر مرحوم امام خمینی(ره)، در اعطای ولایت به فقیه جامع‌الشرایط مردم دخلی ندارند. چرا؟ چون اعطا کننده ولایت، مردم نیستند بلکه اعطا کننده …

کتاب «مردم‌سالاری دینی؛ بازخوانی، بسط و تکمیل» شامل دیدگاه‌های ۱۲ نفر از اساتید علوم سیاسی و جامعه‌شناسی در ۲۱۷ صفحه و با قیمت ۱۸۰ هزار تومان توسط انتشارات مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مردم‌سالاری دینی، مهم‌ترین نظریه با دکترین پایه در اسلام سیاسی معاصر محسوب می‌شود که با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل‌گیری نظام جمهوری اسلامی تدریجاً قوام یافته و در مسیر تکامل قرار گرفته است.  مردم‌سالاری دینی در شرایطی وارد صحنه سیاسی جامعه اسلامی شد که می‌بایست از عهده رقابت با نظام دموکراسی لیبرال که رواج قابل توجهی در جهان پیدا …