شبکه اجتهاد: سالهای اخیر و در دوران ولیعهدی بن سلمان، خبرهایی از پروژههای تجددگرایانه (Modernization) و غربگرایانه (Westernization) عربستان، حتی پرشتاب تر از دوران ملک فهد از سرزمین وحی مخابره میشود. نمونههای برگزاری فستیوالهای رقص و آواز، نایت کلوپهایی با حضور سلبریتیهای معلوم الحال و در آخرین حلقه برگزاری «موسم الریاض» این سئوال را مطرح کرد که واکنش سلفیون در …
Read More »فرهنگ و ارتباطات
در محضر آیتالله
کتاب «در محضر آیتالله» گزارشهای دیدار دکتر ساشادینا و حضرت آیتالله سیستانی است که به تازگی توسط دکتر سیدابراهیم ربانی گردآوری و در ۱۲۸ صفحه از سوی نشر چلیکه قم به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «در محضر آیتالله» روایتی جامع و مستند از سفر دکتر عبدالعزیز ساشادینا، اسلام شناس و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه …
Read More »عدهای بنا دارند سخنان مراجع تقلید را پخش نکنند/ برخی از برنامههای صدا و سیما قطعاً خلاف شرع است
آیا فقط باید به آن دختر بیحجاب در خیابان تذکر دهیم یا به صدا و سیما، کدام اثر منفی بیشتر دارند، طبیعی است که بی حجاب در خیابان که شاید از روی جهل باشد بگوید شما از خودتان شروع کنید، بر این اساس باید اول ریشه را درست کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار عدهای …
Read More »«افساد» و اثر آن در تحریم آثار هنری/ علی رحمانی
شبکه اجتهاد: بهکارگیری «افساد» صرفاً اختصاص به فقه هنر ندارد بلکه در سایر ابواب فقهی نیز برای بیان حرمت یا مرجوحیت یک فعل به کار میرود؛ اما قطعاً یکی از پرکاربردترین ابواب فقهی برای این دلیل، فقه هنر است. حجتالاسلام والمسلمین علی رحمانی، در این یادداشت، تلاش داشته تا ابعاد گوناگون این دلیل کمتر پرداخته شده فقهی را واکاوی کرده …
Read More »حکمرانی فقهی در عرصه هوش مصنوعی یعنی صیانت از حریم خصوصی افراد
حجتالاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه؛ دبیر شورای عالی انقلاب، در مراسم افتتاحیه مدرسه تابستانه «هوش مصنوعی» که از سوی مؤسسه عالیفقه و علوم اسلامی، برگزار شد، گفت: بعضی از کشورها از این ابزار برای تجسس در زندگی خصوصی افراد استفاده میکنند، در صورتی که در حکمرانی فقهی اینگونه است که از هوش مصنوعی برای صیانت از حریم خصوصی افراد استفاده …
Read More »اتهام افراط در وحدتگرایی/ مهدی مسائلی
شبکه اجتهاد: طبق یک قاعدهی کلی فعالیت در عرصه وحدت اسلامی همواره اتهام عدول از اندیشهی مذهبی را در پی داشته است؛ زیرا ذائقهی طرفداران مذهب بیشتر تمایل به مخاصمه و جدال و ابراز تمایز با مخالفان مذهبی دارد تا گفتگو و صلح و همگرایی با آنها. از این رو با تندرویهای درون مذهب مُدارا میکنند و آن را به …
Read More »فرصتی بینظیر برای معرفی دیدگاههای فقه شیعه در عرصه جهانی
مراسم افتتاح دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در مجمع جهانی فقه اسلامی جده همزمان با ایام ولادت پیامبر اکرم (ص) و هفته وحدت در مرکز پژوهشگاه مطالعات تقریبی قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم افتتاح دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در مجمع جهانی فقه اسلامی جده با عنوان «گشایش افقی جدید در فقه مقارن» همزمان با ایام ولادت …
Read More »سیره تقریبی فقهای فریقین/ عبدالرحیم اباذری
شبکه اجتهاد: آنچه که روشن است در حوزه درسی حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) علاوه بر اصحاب خاص و شیعیان از شخصیتهای غیر شیعه زیادی با گرایشهای مختلف دینی و مذهبی در رشتههای گوناگون حضور داشتند و با آن حضرت و اصحابش ارتباط علمی و حدیثی بر قرار میکردند. در این میان علاوه بر پیشوایان مذاهب اربعه، جمعی از …
Read More »هنر هفتم و سینمای تعاملی، موضوع شناسی و ابعاد فقهی
با توسعه تکنولوژیهای جدید مانند سینمای تعاملی، ظرفیتهای گسترده ای میان مخاطب و سینما ایجاد شده است که ضمن موضوع شناسی دقیق، نیازمند شناخت ابعاد فقهی آن توسط فقه پژوهان است. کتاب حاضر تلاش حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی است که به همت پژوهشگاه فقه معاصر به زینت طبع آراسته شد و روانه بازار گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، به تازگی …
Read More »نامهآیتالله سبحانی به رئیس مجلس درباره تعطیلی شنبهها
اینجانب از حضرتعالی و سایر نمایندگان تقاضا میکنم اجازه ندهید چنین طرحی بار دیگر وارد کمیسیونهای مجلس شود امروز کشور مشکلات فراوانی دارد و نباید وقت مجلس را با امثال این مسائل تلف کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله جعفر سبحانی در نامهای به دکتر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی درباره تعطیلی شنبهها، در شش بند نکاتی مهمی را …
Read More »آسیب زدایی از فرهنگ عاشورا؛ پیشینه و گونه شناسی/ علی آقاجانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: نخستین گام برای شناخت موضوع، آن است که مشخص سازیم منظور از جریان شناسی و پیشینه مبارزه با آسیبهای فرهنگ عاشورا چیست؟ و درصد کاوش چه محدوده زمانی هستیم. بنابراین، در ابتدای بحث، روشن میسازیم که منظور، مبارزه با آنها به عنوان یک سنت اجتماعی خاص است. محدوده زمانی آن را نیز، آغاز نخستین حرکتهای روشن فکری …
Read More »۲۰ کتاب خوب برای عاشورا شناسی
کتابِ خوب دربارۀ قیام عاشورا فراوان است. اما همین کثرت، انتخاب را سخت کرده است. از طرفی قیام عاشورا یک پدیدهی یکبُعدی نبود؛ بلکه ابعاد مختلفی دارد که برای شناخت جامع قیام، باید آنها را شناخت. بنابراین کتابها را ذیل شش بُعد مهمّ دستهبندی کرده و دربارۀ هر یک توضیح مختصری داده شده است: ۱. فقهِ عاشورایی ۲. تاریخ و …
Read More »ایران، سرزمین زیستِ عفیفانه/ محمدرضا قائمینیک
شبکه اجتهاد: ماجراهای حداقل دو سال گذشته بهخوبی نشان میدهد که نهادهای مختلف جمهوری اسلامی، مخصوصاً نهادهای فرهنگیِ آن در حوزۀ حجاب، دچار کاستیهای فراوانی هستند. جمهوری اسلامی از یک سو، بهدلیل گرهخوردنِ حجاب شرعی با احکام شریعت اسلام و پذیرفتنِ اسلامی سیاسی و آموزۀ امر بهمعروف و نهی از منکر و بهتبع، قانونیبودنِ حجاب شرعی در ایران، نمیتواند از …
Read More »دین و تکنولوژی/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: دین با شگفتیهایی مواجه است، همانطور که در قرآن کریم آمده است: «فَبُهِتَ الَّذِی کَفَرَ». اگر اصحاب دین از فناوری به شکل علمی، عمیق و معاصر بهرهبرداری کنند، فرآیند شگفتزدگی کفر در این عصر بهطور عمیقتر و گستردهتری انجام خواهد شد. فناوری که گاهی به عنوان تهدیدی برای دین در نظر گرفته میشود، در واقع ابزاری قدرتمند و …
Read More »اغتنام فرصت؛ کتابخانههای شیعه و دیپلماسی فرهنگی با عربستان سعودی/ علی راد
شبکه اجتهاد: سفیر عربستان سعودی شنبه نهم تیرماه ۱۴۰۳ از کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم بازدید نمود؛ در روند این بازدید سفیر عربستان از پیشینه، ساختار، رویکرد و ظرفیتهای این کتابخانه در موضوع کتاب حدیث (به ویژه اهتمام این کتابخانه به پژوهشهای حدیثی اهل سنّت) آشنا گردید که در نوع خود کم نظیر است. ضمن سپاس از حجتالاسلام والمسلمین معراجی، …
Read More »«دلم سوخت» و فرصتی برای تأمل در یک مسأله کلان فقهیـاخلاقی/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب، با جملهی بیدارگرِ «دلم سوخت»، صاحب این قلم را به یاد ادلهای انداختند که به اندازهی شایسته به عرصه فقاهت، بویژه فقه اجتماعی و فقه رسانه، وارد نشده است. آنچه دل رهبری را سوزانده، این است که در وجود رئیس جمهور فقیدمان، «نعمت»ها و «معروف»هایی وجود داشت، که نادیده انگاشته شده است. همین «نادیده انگاشتن …
Read More »نمیتوان با قاعده اصاله الاباحه از کنار موضوع پیچیده مد و فشن عبور کرد/ شارع نمیپسندد حجاب به مد تقلیل یابد
حجتالاسلام والمسلیمن محمد عشایری منفرد در نشست علمی «مسأله بودگی فقهی پدیده مد و فشن» که به همت مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم برگزار شد، مد و پوشش را با ساحتهای جدیدش، مساله دانش فقه دانست و اظهار کرد: با قاعده اصاله الاباحه نمیتوان از کنار موضوع پیچیده مد و فشن عبور کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، این …
Read More »بایستگی نگاه جامع و همهسویه فقهی و فرهنگی، در بررسی مصوبه تعطیلی شنبهها/ علی صالحی منش
شبکه اجتهاد: این ایام و پس از اعلام مصوبه مجلس شورای اسلامی مبتنی بر تعطیل شدن شنبهها، نظرات مخالف و موافق متعددی در این زمینه در رسانهها و مجامع علمی بازتاب و مطرح شد. این نوشته نکاتی را از حیث فقهی و حقوقی در خصوص این مصوبه بررسی خواهد کرد، فارغ از این نکته که چنین مصوبهای در چنین برهه …
Read More »آقای امام جمعه/ علی مهدیان
شبکه اجتهاد: نظام انقلابی ما طرح نرم افزاری عجیبی دارد. دنیای امروز پر است از دو گانههای ظاهرا غیر قابل جمع. مثل اینکه چگونه میتوان همان زمان که به دنیا میپردازیم و در حال آباد کردن دنیاییم، همان زمان در کار آخرت باشیم و سلوک و معنویت؟ رجالٞ لا تلۡهیهمۡ تجرهٞ ولا بیۡع عن ذکۡر ٱلله کسانی که همان موقع …
Read More »آیتالله مکارم: تعطیلی شنبهها تضعیف فرهنگ اسلامی است
یکی از مراجع تقلید تاکید کرد: تعطیلی روز شنبه از احکام و رسوم و نمادهای دین یهود است و انجام این کار در بلاد مسلمانان تشبه به یهودیان و تضعیف فرهنگ اسلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی در پاسخ به استفتائی درباره «تعطیلی روز شنبه» آن را از نمادهای دین یهود دانست و گفت: انجام …
Read More »آیا تعطیلی شنبه مغایر قانون اساسی و شرع است؟
شبکه اجتهاد: آنچه از معنای عبارت «تعطیلی رسمی» برمیآید، اعلام شدن یک روز غیر کاری به وسیله قانون است. «تعطیل است» یعنی روز کاری نیست. «رسمی است» یعنی به وسیله یک مرجع رسمی اعلام میشود که به وسیله قانون گذاری بروز پیدا میکند. تعطیلی رسمی میتواند به صورت یک یا چند روز خاص در دوره زمانی سالانه باشد یا در …
Read More »انسجام اجتماعی، ولایت فقیه و رسالت جامعهشناسی/ سیدمحمد طباطبائی
شبکه اجتهاد: در حالی که مرگ رئیس جمهور در هر کشوری از زمینههای جنگ احزاب و فروپاشی سیاسی اجتماعی میتواند باشد و در حالی که بعضی جامعهشناسان همین دو سال پیش، پرکار و مداوم به تحلیل مینشستند و از تودهای شدن جامعه، تفاوت فرهنگ رسمی و فرهنگ واقعی و در راستای فروپاشی اجتماعی بحث میکردند، اما اکنون، هم انسجام اجتماعی …
Read More »نکاتی درباره دو موضعگیری متعارض از اسلام سنتی در مورد تعطیلی شنبهها
شبکه اجتهاد: رسانهای شدن یک استفتاء دال بر جواز تعطیلی شنبهها و علنی شدن یک اظهارنظر مبنی بر عدم جواز تعطیلی شنبهها از سوی دو فقیه طراز اول و بلند پایه از اسلام سنتی (که هر دو نظر محترم و دارای مبانی فقهی متقن هستند) نکاتی مهم درباره ضرورت توجه و شناخت دقیقتر از اسلام سنتی و رابطه سنتیها با …
Read More »نامسئلهگیِ تعطیلی، کجمسئلهگیِ شنبه!
شبکه اجتهاد: مصوبهٔ تعطیلیِ شنبه از یک خاستگاه اقتصادی، و مخالفت با آن از خاستگاهی فرهنگی؛ مثل بسیاری از مسائل دیگر چهزود طیف موافق-مخالف اجتماعی را به صف کرد و بر صورت غیردقیقِ معیشت-شریعت صورتبندی شد؛ هریک هم مجوّز شرعی از مرجعی گرفتند! چنین بحثهایی در جامعه و حتی بین مراجع هیچ اشکالی ندارد، البته اگر موضوعِ مورد مناقشه، واقعاً …
Read More »تأملی در تأملات/ سعید فاقدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: شکی نیست بهبود وضعیت اقتصادی مردم و جلوگیری ضرر، از وظایف شرعی و حقوقی حاکمان است و شارع نسبت به آن اهتمام ویژه دارد (شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۱۰، ح ۳، ۶، ۸ و…) و از طرفی از مجموع ادله شرعی میتوان استفاده کرد، که روز جمعه در شریعت اسلامی، روز مهمی است و با …
Read More »تعطیلی روز شنبه/ اسماعیل پرور
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مهم ترین وظایف حکومت اسلامی «اقامه صلاه» یعنی برپایی نماز در بهترین شکل و بالاترین سطح آن است. «نماز جمعه» از برترین مصادیق نماز است که در منابع دینی آثار و برکات فوق العادهای برای آن بیان شده است. از جمله پیامبر گرامی اسلام(ص) میفرمایند: «منْ أَتَی الْجُمُعَهَ إِیماناً وَ احْتِساباً اسْتَأْنَفَ الْعَمَلَ» کسی که …
Read More »به بهانه تعطیلی شنبه/ حسین نیک
شبکه اجتهاد: دو موضعگیری متفاوت و متقابل از سوی دو فقیه و مرجع عالیقدر در برابر موضوع امروزه کشور پیرامون تعطیلی شنبه، نشان دهنده نیاز مبرم و فوری دستگاه فقاهت و مرجعیت به بروزرسانی روشی در مواجهه با مسائل نوپدید است. فارغ از اینکه کدام یک از این دو دیدگاه صحیحتر و با مجموعه ادله اجتهادی و فقاهتی سازگارتر باشد، …
Read More »درنگی در مبانی فقهی فتوای تعطیلی روز شنبه/ علی راد
شبکه اجتهاد: در فرهنگ پیروان ادیان ابراهیمی، روزهای خاصی از هفته و سال برای امور معنوی و عبادی اختصاص یافته است از این رو مسئله نظم برای سفر در این ادیان مورد توجه است تا بهره وری بیشتری از مراسمهای مذهبی داشته باشند. به ویژه در فرهنگ زیارت امکان مقدسه جهان اسلام روز از اهمیت خاصی برخوردار است. در اسلام …
Read More »مخالفت قاطع و صریح آیتالله سبحانی با تعطیلی شنبه
آیتالله جعفر سبحانی طی بیانیهای نظر خود را اعلام کرد و گفت: استدلال آقایان بر تعطیلی روز شنبه با منطق آنان همخوان نیست میگویند: «اقتصاد ایران با اقتصاد جهان پیوند ناگسستنی دارد باید کاری کرد که بیشترین روزهای هفته، این پیوند برقرار باشد» این سخن بسیار منطقی است ولی دلیل بر تعطیلی روز شنبه نمیشود، چون در چنین روزی دنیای …
Read More »تأملی در پاسخ استفتاء/ صالح رحمتی
شبکه اجتهاد: درباره مسئله «تعطیلی روز شنبه» و استفتائی که از آیتالله جوادی آملی انجام گردیده است، نکات چندی قابل طرح است که تقدیم میشود. در این یادداشت، به عناوینی که میتوانند خلاف شرع بودن «تعطیلی روز شنبه» را اثبات نماید، استدلال میشود. تشبّه به یهود اولین عنوانی که به ذهن میرسد و در کتب فقهی نیز موضوع احکام قرار …
Read More »