همه مطالب

استاد فاضل لنکرانی با اشاره به چارچوب اجتهاد گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم، رسائل و مکاسب و کفایه، ارکان اجتهاد شده است. این‌ها بدیل ندارد و بعداً هم بدیل نخواهد داشت. اگر ما بخواهیم این‌ها را جابه‌جا یا کم‌وزیاد کنیم، واقعاً به اجتهاد ضربه می‌زنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، در پایان درس خارج اصول فقه(۱)، طی سخنانی به اهمیت پرداختن به تراث و کلمات قدماء پرداخت و انتقاد خود را نسبت به برنامۀ جدید آموزشی حوزه بیان داشت و گفت: تا این زمان متنی که بتواند در برابر متن کفایه قد علم کند وجود ندارد. …

جانشین گروه سیاست مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: حکمرانی، فرایندی تعاملی، مشارکتی، گفت وگویی و مسئولیت پذیرانه میان کارگزاران حکومتی، شهروندان و جامعه مدنی است که به تصمیم گیریها و تصمیم سازیهای دقیق و سنجیده منجر خواهد شد و قوانین و رفتارها بر اساس آن شکل می‌گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدکاظم سیدباقری در کرسی علمی- ترویجی «رویکرد حکمرانی به راهکارهای عدالت سیاسی در نظام اسلامی» که به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، خاطرنشان کرد: در این روند حکمرانی، جامعه اسلامی به سمت عدالت سیاسی حرکت می‌کند. مؤلفه‌های …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله جعفر سبحانی طی یادداشتی به نکاتی راجع به شرایط و روش درس خارج و نکاتی پیرامون نحوه برگزاری دروس حوزه پرداخت که از منظرتان می‌گذرد: نکات راجع به درس خارج تعریف درس خارج، جایگاه آن و شرائط ورود به آن: درس خارج درسی است که استاد با آشنا کردن حاضران با انظار موجود کیفیت استنباط را از کتاب و سنت آموزش می‌دهد و لذا برخی مجتهدان عالی‌مقام مسئله را طرح می‌کردند و پس از تشریح موضوع از حاضران نظر می‌خواستند و پس از سبک و سنگین کردن نظرات، دیدگاه خود را بیان می‌کردند.  هدف دروس خارج موارد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نکاتی دربارۀ سخنان وداد قاضی دربارۀ عهدنامۀ مالک اشتر و نیز سخنانی از علامه جعفر مرتضی و دکتر حسن انصاری در این باره عرض شد (اینجا بخوانید). در یادداشت کنونی، برخی دیگر از نکته‌هایی که در این راستا شایستۀ توجه است، بیان می‌شود. اشکالی دربارۀ ذیل سخن نجاشی گذشت که نجاشی غیر از روایت اصبغ از عهدنامه، در جایی دیگر از فهرستِ خود، یعنی در ذیل عنوان صعصعه، از نامۀ امام علی (ع) به مصریان در هنگام فرستادن مالک به سوی ایشان با تعبیر «عهد الأشتر» یاد می‌کند. اما شاید در این سخنِ نجاشی، …

آیت‌الله مکارم شیرازی تأکید کرد: مجریان قانون أولا بر اجرای قوانین مصمم باشند حتی اگر آن را ناقص می‌دانند چراکه آسیب‌ها و خطرات بی‌قانونی بسیار بیشتر از قانون ناقص است و ثانیاً همه مواد قانون را اجرا کنند. توجه به بخشی از قانون و غفلت یا تغافل از بخشی دیگر، سزاوار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پیام آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به همایش ملی مسئولیت اجرای قانون اساسی، که با حضور رئیس‌جمهور در محل سالن اجلاس سران برگزار شد، به این شرح است: بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم؛ الحمدلله رب العالمین و الصلاه علی سیدنا محمد و آله‌الطاهرین در آغاز سخن از برگزار …

اگر بخواهیم دانش را مدل کنیم، چاره‌‌ای جز این نیست که ما منطق‌های خیلی قوی داشته باشیم. اگر منطق ما ضعیف باشد نمی‌توانیم خروجی‌های خوبی داشته باشیم که ماشین بتواند بر اساس آن استنتاج کند. اصلاً با منطق‌های ساده، خیلی نمی‌توان تمامی حقائق یک دامنه را مدل کرد و در ادامه آن استدلال ورزی انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌های علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام، نشست علمی «ظرفیت منطق‌های جدید و هوش مصنوعی در فرآیند استنباط» با ارائه حجت‌الاسلام علیرضا شهبازی، مدیر واحد هوش مصنوعی توضیح پذیر کلان پروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی (برهان) …

مدیر حوزه‌های علمیه در سخنان در جمع معاونان و مدیران حوزه‌های علمیه از ضرورت طرح مهم آموزشی در حوزه‌های علمیه خبرداد، طرحی که در آن فقهایی با اجتهاد مطلق همراه با تخصص در علوم مختلف تربیت خواهند شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی بیان کرد: این برنامه جدید با تلاش همه عزیزان و استقبال خوب اساتید و طلاب محترم به‌صورت آزمایشی اجرایی شد؛ البته در سال اول اجرا ممکن است برخی مشکلات پیش آید ـ که برای هر کار جدید در چنین سطح وسیعی طبیعی می‌باشد ـ لذا باید مسئولین آموزش و بخش‌های مختلف همکاری خود را ادامه …

کتاب «جامعه اسلامی در اندیشه و آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر (ره)» تألیف استاد سید منذر حکیم و با ترجمه حجت‌الاسلام محمد مروارید از سوی انتشارات نسیم رضوان مشهد منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب ترجمه‌ای از کتاب «مجتمعنا فی فکر و تراث الشهید السید محمد باقر الصدر» است که در سال ۱۳۸۸ از سوی مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی و دیگر بار، از سوی انتشارات دار التعارف بیروت به چاپ رسیده است. نویسنده محترم در این کتاب تلاش نموده با اقتباس از آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر، نظریه اجتماعی آن دانشمند کم‌نظیر را جمع‌آوری …

جلد پنجم «درس‌های مکاسب(کتاب الخیارات)» برگرفته از درس‌های ‌آیت‌الله سیدحسن مرتضوی و به قلم سید محسن مرتضوی به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب پیش رو که با عنوان «درس‌های مکاسب(کتاب الاخیارات)» به رشته تحریر درآمده، برگرفته از درس‌های پربار و شاگردپرور فقیه عالی مقام آیت‌الله سید حسن مرتضوی است که دوره‌های متعدد در حوزه علمیه نجف اشراف و مشهد در جمع صدها نفر از طلاب و فضلا ارائه شده است. عمق، دقت علمی و تسلط فوق العاده بر مباحث، بیان شیوا، رسا و دلنشین، دسته بندی بدیع و ابتکاری، همراه با ذکر مثال‌های متعدد …

شبکه اجتهاد: بازخوانی انتقادی اندیشه و آثار محمد بن ادریس شافعی (وفات ۲۰۴ قمری)، به نوعی بازخوانی انتقادی ساختار حقوقی – فقهی اسلامی رایج است، ساختاری که شافعی را گاه موسس آن (بخصوص از رهگذر تدوین نخستین کتاب در علم اصول فقه) و یا دست کم تثبیت کننده و مهمترین نماینده آن می‌دانند. پس تعجبی ندارد که بحث از میراث شافعی در آثار بسیاری از تجدیدنظر طلبان و اصلاح‌گران دینی جای گرفته است. سنت نصر حامد ابو زید در کتاب «الامام الشافعی و تاسیس الایدئولوجیه الوسطیه» تلاش می‌کند اندیشه شافعی را تاریخی بخواند و پیوند آن را با شرایط اجتماعی …

‌حجت‌الاسلام والمسلمین سیدباقری ضمن درخواست از مسئولان و مدیران کشور مبنی بر این که زمینه و شرایط لازم برای بیان اعتراضات مسالمت آمیز مردم را فراهم کنند، به تبیین نوع برخورد با اعتراض و اغتشاش از نگاه فقه شیعی و اسلامی پرداخت و تاکید کرد: نباید به بهانه نقد و اعتراض به دنبال سوء استفاده گری بود. در واقع وجود مشکلات و برخی ضعف‌ها نباید موجب شود که افرادی مصالح و منافع جامعه اسلامی و حقوق مردم را در نظر نگرفته و دست به اغتشاش و تخریب اموال عمومی زده و یا اقدام به ضرب و جرح دیگران کنند. به …

آیت‌الله سبحانی گفت: حکومت اسلامی حکومتی «مکتبی-مردمی» است، چون اگر امضا و پذیرش مردم‏‎ ‎‏نباشد هیچ تزی هرچند که نسخه‌اش حق هم باشد پیش نمی‌رود. لذا گرایش و رأی مردم‏‎ ‎‏یکی از دو رکن اساسی حکومت را تشکیل می‌دهد ولی نمی‌تواند اصالت داشته باشد،‏‎ ‎‏چون حکومت تنها جنبه اجرایی نیست تا بگوییم رأی دادیم کافی است، عمده رکن دوم‏‎ ‎‏آن است که مکتب است؛ یعنی باید مکتبی (مطابق اصول و قوانین اسلام) باشد.‏ کسی که تشخیص می‌دهد مطابق قوانین اسلام است او همان فقیه جامع شرایط است‏‎ ‎‏که باید این حکومت را امضا کند، اگر امضا نکند و مکتبی بودنش …

شبکه اجتهاد: اخیراً پژوهشگر محترم و جوان جناب آقای شیخ عباس مفید طی یادداشتی تلاش کرده است تا با بیان نکاتی نشان دهد که بنده در انتساب کلینی به طیف مفضل به خطا رفته‌ام (بخوانید). ضمن تشکر از حسن توجه ایشان به خاطر دنبال کردن و تعلیقه زدن بر مطالب، یادآوری نکات ذیل در خصوص مطلب ایشان ضروری است: ۱. آنچه در تارنمای «شبکه اجتهاد» منعکس شده است، تقریر یک مصاحبه شفاهی بوده است (بخوانید) و در این مصاحبه به هیچ عنوان امکان ارائه همه مستندات و یا حتی بخشی از آنها وجود ندارد. آنچه ارائه شد بازتاب شفاهی بخش …

چاپ دوم کتاب «تطبیق قاعده نفی سبیل بر قوانین افغانستان و سند استراتژیک آمریکا» اثر سید امیرحسین حسینی ترکستانی به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، چاپ دوم کتاب «تطبیق قاعده نفی سبیل بر قوانین افغانستان و سند استراتژیک آمریکا» اثر سید امیرحسین حسینی ترکستانی است که به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۴۳۰ صفحه منتشر شد. در فقه سیاسی اسلام، از اصل نفی سلطه‌پذیری با عنوان نفی سبیل یاد شده است. اصل …

استاد برجسته خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان گفت: هدف حوزه های علمیه قم و نجف و علمای آن یکی است گرچه منهج علمی شان متفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی از علمای حوزه‌ علمیه خراسان در دیدار میهمانان شرکت کننده در کنگره امناء الرسل گفت‌: معرفی سبک و سیره علمای بزرگ حوزه‌های علمیه آثار و تألیفات و فعالیت‌های اجتماعی آنان پاسخ بسیاری از شبهات علیه روحانیت را خواهد داد. ایشان با قدردانی از احیای تراث شیعه توسط دست اندرکاران کنگره امناء الرسل، افزود: به عنوان کسی که آیت‌الله خرسان را در نجف اشرف می‌شناختم …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مدت‌ها پیش درباره داوری جالب‌توجه امام خمینی(ره) در خصوص جناب محمد بن اسماعیل (از روات کثیرالروایه در کتاب شریف کافی) نوشته بودم. محمد بن اسماعیل(ره) کسی است که هیچ مدح و ذمی درباره‌اش از سوی رجالیون و محدثین به‌دست ما نرسیده است. در واقع در سنجش و داوری او – به اعتباری- دستمان خالی است؛ اما مرحوم امام(ره) در خصوص او رای و نظری قاطع ابراز می‌کنند. ایشان در کتاب الطهاره چنین آورده‌اند: «ولیس فی طریقها من یتأمّل فیه إلاّ محمّد بن إسماعیل النیسابوری الذی‏‎ ‎‏لم یرد فیه توثیق، وإنّما هو راویه الفضل بن شاذان، لکن من …

کتاب «کلیات علوم حدیث» پنجاه و پنجمین اثر استاد ‌علی نصیری در قطع وزیری در ۲۵۵ صفحه از سوی انتشارات وحی و خرد وابسته به موسسه معارف وحی و خرد انتشار یافت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در سال ۱۳۸۲ دو جلد کتاب حدیث‌شناسی را سامان داد و پس از آن متن برگرفته‌ای از آن کتاب با نام «آشنایی با علوم حدیث» و «درس نامه علم حدیث» به ترتیب به عنوان متن درسی حوزه‌های علمیه برادران و خواهران معرفی شد و مجدداً کتاب جدید «درآمدی بر علوم حدیث» به …

شبکه اجتهاد: ‌استاد ابوالقاسم علیدوست در همایش «فلسفه فقه نظام ساز» سخنانی ایراد داشتند که خلاصه آن در «شبکه اجتهاد» منتشر شده است (بخوانید). دغدغه جناب استاد در تدقیق اصطلاحات و عناوین بسیار ستودنی است و استواری بخش زیادی از مباحث نوین ایشان نیز مرهون همین تدقیق‌های مفهومی است. شاید انتخاب عنوان «همه‌دانها بار سنگین بر دوش فقه نگذارند!»، این تصور را تقویت می‌‌کند که ایشان نگاه حداقلی به فقه دارند و از ورود فقه به عرصه‌های جدید ابا دارند، در حالی‌که جناب استاد علیدوست بی‌تردید جزو اساتیدی هستند که هم عرصه وسیعی برای کار فقیهانه قائل هستند و هم …

حجت‌الاسلام مرتضوی در تبیین فتوای فقها در ارتباط با عقیم سازی خاطرنشان کرد: امام خمینی (ره) عقیم سازی را به طور کلی جایز نمی‌داند اما ‌آیت‌الله سیستانی و رهبر معظم انقلاب این کار را جایز می‌دانند؛ از نظر ‌آیت‌الله سیستانی عقیم‌سازی فی حد نفسه جایز اما اگر مقدمات آن منجر به حرام نشود و در موارد عسروحرج اشکالی ندارد و رهبری با سه شرط عقیم سازی را و بحث توبکتومی وازکتومی را جایز می‌‌داند؛ اینکه با غرض عقلایی صورت گیرد و قابل ملاحظه نباشد با اجازه شوهر صورت گیرد و منوط به نظر حرام نباشد به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …

اثر حاضر جلد پنجم از مجموعه کتاب «اصول فقه نوین» تالیف استاد محسن اراکی می‌‌باشد. پژوهشی است در بازپردازی مسائل علم اصول که در واقع، متن درس خارج اصول معظم‌له بوده که پس از تحقیق و تدریس و تنقیح مباحث آن، در قالب پژوهشی مکتوب، عرضه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «کتاب اصول فقه نوین (مجلد پنجم)» به قلم استاد محسن اراکی عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه از سوی انتشارات مجمع الفکر الاسلامی به زیور طبع آراسته شده است. در این مجلد ادامه قواعد خاصه دلالت وضعی لفظی (بخش مربوط به مفردات) بیان می‌‌شود و در ادامه به قواعد …

حجت‌الاسلام صالحی منش گفت: اهتمام شارع به مصالح احکام حکومتی، مانع از جریان اصل برائت در رفتار‌های حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام علی صالحی منش در نشست علمی «بررسی جریان اصل برائت در رفتارهای حاکمیت» که در مدرسه عالی حوزوی امام عصر (عج) و با حضور اساتید و طلاب حوزه علمیه برگزار شد. درباره جریان اصل برائت در رفتار‌های حاکمیت به دو پیش فرض اشاره کرد و گفت: برائت در شبهه حکمیه و موضوعیه جاری می‌‌شود. مشروعیت حکومت غیر معصوم فی الجمله پذیرفته شده است. وی بیان کرد: سوال اصلی این است که آیا حاکم می‌‌تواند اصل برائت …

اختصاصی شبکه اجتهاد: انتشار نماهنگ «برای دختر همسایه» با موضوع پیام دختران افغانستانی به دختران ایرانی بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی داشت و توجه بسیاری از کاربران را به خود جلب کرد. به‌همین بهانه در یادداشتی کوتاه به خوانندگی زنان بعد از انقلاب و تبیین ابعاد فقهی این مساله پرداخته می‌شود. ۱. غنای حرام یا موسیقی لهوی حرام چه برای مرد و چه زن ممنوع است. به‌جهت ظرافت و پیچیدگی این مفاهیم و اختلاف فتوای مراجع اکنون از شرح آنها صرف نظر می‌‌کنیم. ۲. ولی اگر بخواهیم بطور خلاصه اشاره‌ای به نظر اغلب مراجع داشته باشیم، بهتر است از عنوان …

حق استیلاد زو جین با استناد به سلطنت انسان نسبت به اعضای بدنش چه خواهد بود. اثبات این حقوق برای زوجین در مواردی تعارض را به همراه دارد که احتمالاتی برای حل این تعارض و اعمال مساوی حقوق بیان گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «حق استیلاد زوجین با استناد به سلطنت انسان بر اعضای بدنش» تالیف مریم زارع، در پنج فصل و ۱۸۳ صفحه از سوی انتشارات جامعه الزهرا سلام‌الله‌علیها چاپ و منتشر شد. در خلاصه اثر آمده است: فرزندآوری در نظام خانواده از چالش‌های جدی زوجین در عصر کنونی است. میان فقهای امامیه در اینکه فرزندآوری مقتضای …

مدیر گروه فقه پزشکی مرکز فقه پژوهشی ائمه اطهار(ع) گفت: برای تحقیق در فقه پزشکی نیازی نیست به همه جوانب و اصطلاحات مسلط شد بلکه اساتید صرفا می‌‌بایست محل‌های بحث را برجسته کنند، بنابراین فقه پزشکی به عنوان پزشک متخصص وارد نمی‌‌شود بلکه محقق است. به گزارش شبکه اجتهاد، هیئت اندیشه ورز دین، سلامت و سبک زندگی معاونت پژوهش این حوزه به مناسبت هفته پژوهش نشست‌های صمیمانه با اساتید و محققان حوزه فقه سلامت برگزار کرد. ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی قاسمی، مدیر گروه فقه پزشکی مرکز فقه پژوهشی ائمه اطهار(ع) در این جلسه با اشاره به اینکه ‌آیت‌الله حائری یزدی حدود …

شبکه اجتهاد: اخیراً جناب دکتر محمدهادی گرامی در گفتگویی با شبکه اجتهاد (بخوانید) سعی دارد مرحوم کلینی را در جریان احمد برقی و برقی را نیز متأثر از جریان مفضل بن عمر به واسطه محمدبن سنان معرفی کند.  وجود جریان‌های فکری مختلف در میان شیعیان متقدم قابل انکار نیست اما انتساب هر یک از محدثان قم به هر یک از این جریان‌ها نیاز به مستندات قابل دفاع دارد. اگر تعداد روایات محمد برقی از محمدبن سنان (و یا رتبه دوم استادی محمدبن سنان برای برقی) می‌‌تواند معیار مفضلی دانستن محمد برقی باشد، با همین معیار می‌‌بایست احمد اشعری را به …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، خطاب به طلاب تاکید دارد: اگر به یک مرجع یا بزرگی نقد و اشکال سیاسی دارید، با احترام بگوئیم و از تعابیر خفیف و موهون استفاده نکنید. یکی از علل ضعف روحانیت این است که ما احترام بزرگان خود را حفظ نکردیم، چرا امروز نفوذ کلمه‌ی مرجعیت و مراجع در کشور کم شده؟ برای اینکه از خود ما شروع شد، ما حرمت اینها را رعایت نکردیم، در گذشته اینطور نبود لااقل طلبه‌ها تعبد محض داشتند ولی الآن اینطور نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار …

حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد، طرح تغییر متون درسی حوزه را «آزمایشی» دانست و گفت: از تعدادی اساتید به صورت مستقیم یا با نامه دعوت شد ولی برخی پاسخ ندادند، عده‌ای گفتند ما را معاف کنید، برخی هم حاضر به کمک شدند ولی گفتند نام ما در هیچ سندی نیاید و برخی هم بین راه رها کردند. حجت‌الاسلام ملک‌زاده نیز با بیان اینکه استادان حوزه در جریان تغییرات قرار نگرفتند و اقناع نشدند، بیان داشت: چرا این طرح به نام یک‌نفر در حوزه تمام شد؛ آیت‌الله شب‌زنده‌دار شخص بسیار محترمی هستند ولی چون افکار عمومی حوزه به خوبی اقناع نشد در فضای …

شبکه اجتهاد: اگر استنباط (اجتهاد در اصطلاح فقهی)، تلاش معرفتی روشمند برای کشف موجّه «حُکم» در مورد «فعل مکلف» باشد و اگر عملیات استنباط و اجتهاد (فرآیند استنباط)، فعل و انفعالاتی باشد که فقیه برای کشفِ نظر شارع، به صورت مرحله به مرحله انجام می‌دهد تا از نقطه شروع (مواجه با مسئله)، به نقطه پایان (صدور فتوا) برسد؛ و اگر روش‌شناسی و ارائه الگوریتم که تعیین و توصیف دقیقِ مرحله به مرحله و قدم به قدمِ عملیات حلّ یک مسئله است، به طوری که نقطه آغاز و پایان، تعداد مراحل، ترتّب منطقی مراحل، دستورالعمل‌های اجرایی در هر مرحله بدون حفره …

برخی از اساتید حاضر در دیدار با مدیر حوزه‌‌های علمیه، ضمن این مطلب که ما قصد ملتهب کردن حوزه را نداریم و نیت همه رشد و بالندگی حوزه است، پیشنهاد دادند: از آنجایی که این طرح را «آزمایشی» قلمداد کرده‌اید و به‌واسطه مشکلاتی که در محتوا و اجرای طرح تحول متون آموزشی هست، فعلاً طرح را تعطیل نمایید و آن را در روند کارشناسی بگذارید. ما حاضریم گروه‌های مختلفی از اساتید را در اختیار شما قرار دهیم تا آن را بررسی کنند و بعد از بررسی این طرح، در نیم سال دوم یا در سال آینده، با موافقت مراجع عظام …

حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی، با بیان  اینکه تلقی نائینی از سلطنت تلقی مدرن نیست، اضافه کرد: در دولتی که قدرت متمرکز وجود ندارد و نهادهای مختلف حضور دارند سخن از چگونگی تقسیم قدرت است نه کیفیت استیلای سلطان. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمد متقیان تبریزی، محققق و مدرس حوزه علمیه قم در ادامه سلسله جلسات «بررسی اندیشه سیاسی میرزای نائینی» با اشاره به تلقی مردم در نقش مردم در فرایند اداره کشور، گفـت: در مقدمه کتاب تنبیه‌الامه که با تصحیح آقای ورعی منتشر شده به اصل ضرورت حکومت پرداخته و به نقل از میرزای نائینی آمده است: بدان که …