دومین جلد کتاب «تاریخ مکتبها و باورها در ایران و اسلام» نوشته دکتر حسن انصاری منتشر شد. پیش از این (سال ۱۳۹۵) نخستین جلد این کتاب با عنوان اصلی «تشیع امامی در بستر تحول» به همت نشر ماهی منتشر شده بود و حالا جلد دوم آن با عنوانِ اصلی «دین و دولت در اندیشه سیاسی اسلام» توسط همین ناشر منتشر …
Read More »آخرین اخبار
فقه حقوق اساسی، اثر جدید استاد کعبی
کتاب «فقه حقوق اساسی» به قلم استاد عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از سوی انتشارات منهاج علم منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در جلد اول این کتاب به مفاهیم، کلیات و ماهیت دولت اسلامی، اهداف و وظایف دولت اسلامی، ادله لزوم تشکیل دولت اسلامی، شرایط شکلگیری دولت اسلامی و امکان آن و …
Read More »کمک «تاریخ» برای فهم مؤثر «فقه»
استاد جامعه المصطفی العامیه ضمن اشاره به اهمیت پرداختن به تاریخ در علم فقه تصریح کرد: فقه بیش از آنکه وابسته به علوم دیگر از جمله اصول باشد وابسته به تاریخ است یعنی اگر کسی میخواهد در آینده مجتهد باشد باید تاریخ بداند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست معرفی و نقد کتاب بهره مندی فقه از تاریخ با ارائه حجتالاسلام …
Read More »ضرورت تعظیم شعائر فاطمی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه، تلاشهایی در راستای به زیر سوال بردن بزرگداشت این ایام، در قالب تشکیل هیئات عزاداری، مجالس عزا، بیان تاریخ و حوادث مرتبط با این ایام در صدر اسلام، از سوی برخی نهادهای مرتبط با اهل سنت و دیگران صورت میپذیرد؛ نمونه اخیر آن را میتوان مصاحبه آقای سید عقیل هاشمی از شبکه …
Read More »پول کثیف: کسبوکارهای حرام و آثار آن
کتاب «پول کثیف: کسبوکارهای حرام و آثار آن» اثر محمد قاسمیپور از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «پول کثیف: کسبوکارهای حرام و آثار آن» در ۲۵ گفتار به موضوعات مختلفی در رابطه با درآمد حرام و آثار آن در زندگی میپردازد. «شغل و پیشه»، «توجه به تفاوتهای فردی»، «رزق و روزی»، …
Read More »یار قرآن و تقریب، چند برش از کوششهای علمی و تقریبی آیتالله محمد واعظ زاده خراسانی (ره)
شبکه اجتهاد: در ادبیات دینی و عامیانه ایرانیان، خداگرایی و دانشاندوزی دو قرین و همنشین مهرباناند. دانش آنچنان روشن و روشنابخش است که در پرتویِ تابشش نیکی شناخته میشود. همچنین دانشاندوزانی که بار فزونتری از علم برمیگیرند، اگرچه به سال خُرد باشند؛ اما به خِرد کهن انگاشته میشوند. آنان به خاک بسنده نکرده، از جان فزونی مییابند و در گذرگاه …
Read More »اخلاق باور فقهی؛ رویکردها و اصول
ارائه دهنده کرسی معتقد است: فقها قبل از پرداختن به استنباط و عملیات فقهی باید رویکرد و اصول اخلاق باور فقهی خود را انتخاب کرده و در استنباط فقهی به آنها ملتزم باشند چراکه اخلاق باور فقهی از مقدمات کار فقهی است که در تمام استنباطات و فتوایی میتواند خود را نشان دهد. اخلاق باور فقهی در حقیقت به فقیه …
Read More »بازاندیشی در نسبت میان حکم اولی، ثانوی و حکومی
میتوان در مورد «تطبیق عناوین ثانوی» بر موضوعات، و «اجرای احکام» آن گفت، اگر موضوع از مسائل جزئی و فردی بوده، و در حیطۀ حریم شخصی افراد باشد، «شخص مکلّف» عنوان ثانوی را بر موضوع تطبیق کرده، و حکم آن را جاری میکند. اما اگر موضوع، یک مسأله اجتماعی و حکومتی باشد، به «تناسب حکم و موضوع» حاکم اسلامی و …
Read More »امروز باید در باب مسائل عینی جامعه اجتهاد شود/ چرا از حوزه توقع کلاهشرعی ساختن و فقهمالی کردن مسائل را دارند؟
یک پژوهشگر فقه حکومتی در حوزه علمیه گفت: نهادهای اجرایی خودشان مسئله را میدانند و راه حل هم برای آن دارند و فقط از حوزه کلاهشرعی ساختن و فقهمالی کردن برخی مسائل را توقع دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی محمدی؛ پژوهشگر فقه حکومتی و مدیر مؤسسه معنا، در نشست علمی «الزامات پژوهشهای مسئله محور در حوزههای علمیه» که …
Read More »برخی جوابهای چگونگی اسلامیسازی علوم انسانی، سادهانگارانه است/ اینکه از برخی کتابهای فقهی چندنکته اقتصادی درآوریم و بگوییم اقتصاد اسلامی، غلط است
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: این که ادعا کنیم از تفسیر المیزان و برخی کتابهای فقهی چند نکته اقتصادی درآورده و آن میشود اقتصاد اسلامی، غلط است زیرا بیش از اینکه مشکلی را حل کند، موجب ریشخند دیگران میشود. میتوان کار اصیلتری انجام داد که من نیز آن را در دانشگاه امام صادق (ع) شروع …
Read More »تطبیقات قاعدهٔ فقهی نفی ظلم بر مصادیق حکومتی و اجتماعی
صرامی مدعای خود را متفاوت از قاعدۀ عدالت دانست که در آن سخن از این است که اگر حکمی عادلانه است، پس حکم شرعی است. او دلیل این قاعده را نیز تمسک به الفاظ آیاتی دانست که ظلم را در عالم تشریع و تکوین نفی مینمایند همچون آیۀ «و أنّ ﷲ لیس بظلّام للعبید». به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی …
Read More »اینگونه نیست امام خمینی با تسمیه «خطابات قانونیه»، عرف را معیار و مرجع تشریع شارع بداند/ نظریه عدم انحلال نیازمند بررسی و نظریهپردازی است
استاد حوزه علمیه قم تاکید کرد: اینگونه نیست که امام خمینی (ره) با تسمیه «خطابات قانونیه»، عرف را معیار و مرجع تشریع شارع بداند و همانند برخی از روشنفکران مفسر و مرجع قوانین شرعی را عرف بداند. نظریه عدم انحلال امام خمینی(ره) میتواند لوازم مختلفی در اصول و فقه داشته باشد که نیازمند بررسی و نظریه پردازی است. به گزارش …
Read More »مبانی و اصول فقه تمدنی از منظر قرآن
محمدهادی همایون گفت: اگر به قرآن مراجعه کنیم، میبینیم در آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره انعام، ۱۰ دستور صادر میشود که به نظر میرسد مبانی و اصول فقه تمدنی است و اگر براساس مبانی دینی جامعه را بچینیم، جامعه هم همراه با آن پیش میرود و میتوان فقه تمدنی را بر این بنیانها، بنا کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر …
Read More »پدیده حجتالاسلام_دکتر
شبکه اجتهاد: سالهاست که حوزه علمیه بحث معادل سازی مدارک حوزوی و دانشگاهی را در شورای عالی انقلاب فرهنگی پی گرفته است و اکنون طلاب سطح چهار حوزه میتوانند از برخی مزایای مدرک دکتری مانند جذب به عنوان هیئت علمی و تدریس موقت استفاده کنند. همچنین طلاب با گرفتن سطح دو میتوانند به عنوان لیسانسه، در کنکور کارشناسی ارشد و …
Read More »قاعده کرامت انسان در بوته نقد/ سید محمد احمدی
شبکه اجتهاد: پیرامون «کرامت انسان بما هو انسان» و لزوم اتّخاذ آن به عنوان یک قاعده و معیار اساسی در مقام استنباط احکام، چندی است سخنان و یادداشتهایی پراکنده از جناب حجتالإسلام والمسلمین شیخ محمد عندلیب همدانی (دامت افاضاته) منتشر میگردد. اخیراً جلسهای با موضوع «قاعده کرامت ذاتی انسان» برگزار گردیده که استاد محترم در آن به تبیین نظریات خود …
Read More »بازتفسیر از آیات وعده نابودی بنی اسرائیل پس از انقلاب اسلامی/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: آنچه در پی میآید، اصل و اساسش از ماجرای فلسطین آغاز میشود. تصرف سرزمین فلسطین، ظلم و ستم صهیونیستها، اخراج و کشتار و آوارگی مسلمانان از فلسطین، جنگهای خانمانسوز و بی ثمر بین اعراب و اسرائیل، حمایتهای تمام قد غرب از اسرائیل، مسلمانان را سخت آزرده خاطر کرده و به دنبال راه نجاتی بودند. در این میان، کسانی …
Read More »وجوه مختلف حقوق کودک در فقه و اقتضائات دنیای مدرن
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: گاهی کودک موضوع فقه است مانند جایگاه کودک در مسئولیتهای اجتماعی و کیفری یا اینکه کودکی از آغاز انعقاد نطفه است یا بعد از تولد آغاز میشود یا ممکن است امری بینابین باشد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا پیوندی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در …
Read More »نبود نگرش کلان و جامع به ارث باعث ایجاد شبهات شده است
عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز گفت: یکی از دلایل ایجاد شبهات و سؤالات در مورد ارث، عدم نگاه جامع به گزارههای روایی و تاریخی و بخشینگری نسبت به آنها است یعنی یک گزاره را میگیریم و بدون توجه به بقیه گرفتار چالش میشویم، در حالی که اگر نگاه کاملتری به مجموعه ارث داشته باشیم در …
Read More »حوزه علمیه نجف و نظریه دولت
شبکه اجتهاد: شیعیان در قامت بزرگترین اقلیت مذهبی در خاورمیانه از شهادت امام حسین علیهالسلام در واقعه کربلا تا کنون تلاش بسیاری نمودند تا به نام خود دولتی برپا کنند. به جز حمدانیان (۹۰۷-۱۰۰۴م)، فاطمیون (۹۰۹-۱۱۷۱م)، آل بویه (۹۳۳-۱۰۵۵م) و مزیدیان (۹۶۱-۱۱۵۰م) که توانستند چنین کنند اما شیعیان عراق هرگز موفق به چنین کاری نشدند. از زمان خلیفه دوم که …
Read More »اصول و بایستههای خوانش تمدنی از سیره فاطمه (س)
شبکه اجتهاد: اسوه واژهای اصیل عربی است و و برابر نهاد فارسی آن سرمشق و پیشوا است. معنای کانونی آن پیروی نمودن از الگو است در آیه «و لقد کان لکم فی رسول الله حسنه» و حدیث «فتاسّ بنبیّک الاطیب الاطهر (صلّیاللّهعلیهوآله) فان فیه اسوه لمن تاسّی» این معنا به کار رفته است. برای ریشه واژه اسوه دو معنای پیروی …
Read More »خوانش تمدنی تاریخ و سیره حضرت زهرا (س)
شبکه اجتهاد: منظر تمدنی برای سیرهپژوهی و تاریخپژوهی اهل بیت علیهمالسلام به مفهوم قرار دادن تاریخ و سیره در تراز گستردهترین و پیچیدهترین و بالاترین سطح مناسبات انسانی و فهم و استخراج دلالتهای آن برای پاسخ به پرسشهای بشر امروز در چنین افقی است. نگاه تمدنی به تاریخ و سیره حضرت زهرا سلام الله علیها میتواند به بازخوانی متون و …
Read More »از بیماریهای مسری تا خدمات علمای امامیه در «حج»
دو کتاب «بیماریهای مسری و حجگزاری» (با تمرکز بر ویروس کرونا) و «خدمات علمای امامیه در حج و حرمین شریفین» به تازگی از سوی پژوهشکده حج و زیارت روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «خدمات علمای امامیه در حج و حرمین شریفین» (از دوره صفویه تا انقلاب اسلامی) به قلم حجتالاسلام حافظ نجفی، عضو گروه اخلاق و …
Read More »تصحیح احادیث مقلوبه بهمثابه شیوهای برای اختبار فقیه اعلم؛ در کشاکش نفی و اثبات/ علی راد
شبکه اجتهاد: حدیث مقلوب (سهوی) از اقسام حدیث ضعیف است و به دلیل وارونه شدن و جابجایی بخشی از سند یا متن حدیث با بخشهای دیگری از همان حدیث به آن حدیث مقلوب گویند. حدیث مقلوب با توجه به تنوع مقسم به اقسام سندی – متنی و سهوی – عمدی تقسیم پذیر است (غفاری، علی اکبر، دراسات فی علم الدرایه، …
Read More »رسالتان فی تنجیس المتنجس و نجاسه الخمر و العصیر العنبی
کتاب «رسالتان فی تنجیس المتنجس و نجاسه الخمر و العصیرالعنبی» اثر آیتالله سید یونس اردبیلی (ره) با تحقیق و تعلیق حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله سید یونس اردبیلی (ره) در این دو رساله به بررسی مسأله تنجیس متنجس و نجاست خمر و عصیر عنبی پرداخته است. این دو اثر نسبتا مختصر …
Read More »اثری برای درک عمیق آسیبها و پیشرفت «اقتصاد نهاد وقف»
کتاب پیشرو تلاشی است برای درک عمیق آسیبهای نهاد وقف و ارائه راهبردها و الگوهای عملیاتی در سطوح مختلف برای دولت اسلامی، سازمان اوقاف و امور خیریه و بنگاههای وقفی تا مسیر آینده «پیشرفت اقتصاد نهاد وقف» اولاً برای ایران اسلامی و ثانیاً برای جهان اسلام هموار گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «اقتصاد نهاد وقف» اثر حجتالاسلام والمسلمین ناصر …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه جمادی الثانیه ۱۴۴۵ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »هجرت و مهاجرت در فقه اهل بیت (ع)، حقوق ایران و بینالملل
کتاب «هجرت و مهاجرت در فقه اهل بیت(ع)، حقوق ایران و بینالملل» اثر سید امیرحسین حسینی ترکستانی در ۴۹۶ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نویسنده در این کتاب، بر آن بوده است که با جمع آوری و تحلیل گزارههای موضوع هجرت و مهاجرت که در فقه اسلامی به طور پراکنده و …
Read More »از علوم انسانی تا فقه الاجتماع/ سید مهدی موسوی
شبکه اجتهاد: هر جامعهای متناسب با بنیانهای معرفتی و نظام ارزشی و معانی فرهنگی مستقر در بیناذهنیت مردم، به تولید شبکهای از علوم توصیفی، تبیینی و تجویزی دست مییازد تا از این طریق بتواند به نیازها و خواستههای مردم پاسخ مناسب و به روابط انسانی نظم دهد و در معادلات اجتماعی تعادل و توازن ایجاد کند. هرچقدر نیازها و تمنیّات …
Read More »«رجال آسان» کتاب شد
کتاب «رجال آسان» با هدف معرفی دانش رجال به زبان ساده در سیزده فصل تدوین یافته و به تمام زوایای این دانش مهم پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «رجال آسان» تألیف حجتالاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی (عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث) و دکتر ناصر حیدرزاده (دانشآموخته دکتری علوم قرآن و حدیث) میباشد. کتاب «رجال آسان» یک اثر …
Read More »حجاب از ضروریات دین و از اولیاتی است که در آن اجتهاد راه ندارد/ حجاب را در افق قانون کیفری فهمیدیم در حالی که باید در قالب قانون مدنی فهم میشد/ عفاف و حجاب را نباید به دولت و سیاست گره زد
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: باید امروز حوزههای علمیه با صدای بلند به مسئولین بگویند ما در مسئله حجاب از جهت علمی هیچ نقطه کور و مشکلی نداریم، حجاب مثل مسئله موسیقی و غنا نیست که هنوز هم در مورد آن بین بزرگان و مراجع اختلاف است، یک کسی میگوید مطلقا حرام است و دیگری قائل به تفصیل …
Read More »