دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

به نظر می‌رسد هنوز نگاه درستی در رابطه با فقه حکومتی در ذهن برخی علما و محققین حوزه فقه شکل نگرفته و همچنان باید در مسیر تولید دانشی تحت عنوان فقه حکومتی کوشید و طی مسیر کرد. بسیاری از مسائل نوظهور در عصر مدرن با رویکرد سنتی به فقه قابل پاسخگویی نیست. از همین رو باید رویکرد جدیدی را نسبت …

مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: در طرح بانکداری اسلامی در خصوص عقود مشارکتی گفته‎اند چون بانک توانایی اجرای آن را ندارد، لذا این عقد را حذف کرده‎اند اما در اینجا اشکال بزرگی پیش می‎آید که اقتصاد از عقد مشارکت محروم می‎شود و برخی حیله‎‏های ربا همانند سَلَف موازی و جعاله موازی جایگزین آن می‎شود. به گزارش شبکه اجتهاد، …

حجت‌الاسلام ایزدهی با توجه به قاعده حفظ نظام در فقه شیعه گفت: اگر اخلال نظام به عرصه فضای مجازی و شبکه‌‌های فراگیر و غیر مجاز باشد، به گونه‌ای که اساس نظام را تهدید کند و محدود به اخلال در نظام معشیت نشود؛ طبیعتاً مسامحه در این عرصه جایز نیست؛ زیرا اگر در این امور مسامحه شود، اصل نظام از بین …

شبکه اجتهاد: ملک سلمان در مارس ۲۰۱۷ به اندونزی سفر می‌کند و تنها یک ماه بعد، سلیمان اباالخیل، مدیر دانشگاه امام سعود، میوه‌های سفر او را می‌چیند؛ اباالخیل در اندونزی، قطب فعالیت‌های سلفیت در شرق آسیا، سه مدرسۀ شرعی جدید، چهار مرکز و انجمن فرهنگی در دانشگاه‌های اندونزی و سه مرکز تربیت معلم زبان عربی را افتتاح می‌کند، سنگ بنای …

شبکه اجتهاد: تفقه و اجتهاد شیعى از بدو تولدش به نیازهاى زمانه خویش توجه داشته و به گونه‌اى کاملاً پویا درصدد استنباط احکام الهى برآمده است؛ بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، فقه شیعه و استنباط احکام شرعی و اجتهاد وارد عرصه‌هایی شد که پیش از آن کمتر ورود پیدا می‌کرد؛ از این‌رو فقه بعد از انقلاب به حوزه‌های سیاست و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تولید ملی که با حمایت از نیروی کار و سرمایه ایرانی رقم می‌خورد، گامی است در جهت استقلال اقتصادی، فرهنگی و سیاسی ما و مقدمه‌ای خواهد بود بر ‌اشتغال‌زایی‌، کارآفرینی و افزایش بهره‌وری در تمامی عرصه‌ها و همچنین باعث بهبود وضعیت اجتماعی، زندگی مردم و همچنین کاهش نرخ تورم شده و اثرات مثبتی در اقتصاد که منجر …

شبکه اجتهاد: حریم خصوصی، حق افراد بر خلوت آن‌هاست که هیچ‌کس حق ورود و افشای آن‌ را ندارد و حتی در مواردی هم خود فرد نمی‌تواند آن ‌را افشا یا اجازه افشا و ورود دیگران از هر قسمی که باشد اعم از دولتی و غیردولتی را بدهد؛ در نتیجه هر نوع قرارداد یا فرم قبول اجباری نیز فاقد وجاهت قانونی …

شبکه اجتهاد: حدود ۱۲۷ سال پیش، یعنی در آذرماه سال ۱۲۷۰ هجری شمسی، پیرمرد ۷۷ ساله شیرازی ساکن سامرا، با دستی لرزان، تنها یک جمله بر کاغذ نگاشت که سلطنت ناصرالدین شاهی با همه قدرت و شوکتش، و کمپانی عظیم بریتانیایی رژی با همه ثروت و مکنتش نتوانستند مانع اثرگذاری آن شوند؛ «سید محمدحسن حسینی شیرازی» معروف به میرزای بزرگ، …

شبکه اجتهاد: این روزها با پخش گسترده‌ی ویدیوهایی از برخورد گشت ارشاد، شاهد اظهارنظرهای فراوان و گاه متضادی از مسوولان کشور هستیم. برخی از ضرورت تغییر رویکرد نهادهای فرهنگی و انتظامی از «باید» به «باور» می‌گویند، برخی معتقدند نیروی انتظامی نباید یک قدم هم عقب‌نشینی کند و برخی دیگر نیز تقاضای نتایج عملکرد ۱۳ ساله گشت ارشاد را دارند. در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش نوپای فقه رسانه به‌عنوان یکی از فقه‌های مضاف جدید، هنوز به‌درستی جای خود را در میان عرصه‌های مختلف فقه باز نکرده است. فقهای پیشین و امروز اگرچه کمتر به این فقه پرداخته‌اند اما این امر موجب نشده تا از اهمیت آن و نقش کلیدی رسانه در دنیای مدرن کاسته شود، نقشی که هر روز نیز بر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ولایت فقیه، از معارف حقه و ارکان اساسی مکتب و جزو مسلمات شیعی عصر غیبت به شمار می‏‌رود، به گونه‏‌ای که به اعتقاد عیار فقاهت شیعی، مرحوم صاحب جواهر(ره)، «اگر به عموم ولایت فقیه باور نداشته باشیم، بسیاری از امور مربوط به شیعیان، معطل می‌ماند. شگفت‌آور است که شماری از افراد، در این باره وسوسه می‌کنند. اینان …

انتظار بیشتر از یک هفته‌ای محافل سیاسی، نخبه‌ای و مردمی در عراق جهت صدور بیانیه مرجعیت عالی دینی در نجف اشرف، برای نشان دادن میزان تنش و ناآرامی‌ها در عرصه عراق کافی بود: این بیانیه حامل چه پیامی است و چه چیز جدیدی در آن وجود دارد؟ و آیا ممکن است بارقه امیدی برای رسیدن عراقی‌ها به ساحل امنیت باشد؟ …

شبکه اجتهاد: در پی بیانیه‌ای که از سوی حضرت آیت‌الله سیدعلی سیستانی از مراجع تقلید شیعه در آستانه انتخابات عراق صادر شد، فرید مدرسی روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای در مطلبی با عنوان «آیت‌الله بر پلهٔ آخر: مانیفستی برای نجف و بغداد» نوشت: آیت‌الله سید علی سیستانی بیانیه‌ای سیاسی به بهانه انتخابات پارلمانی عراق منتشر کرد؛ یک هفته پیش از برگزاری …

مدیرگروه بانکداری اسلامی دانشگاه خوارزمی اظهار کرد: یکی از اصول مسلم اقتصاد سرمایه‌داری که از آن با عنوان «رقابت داروینیستی» یاد می‎شود این است که افراد به منافع خود ولو به قیمت حذف دیگران فکر می‌کنند. در این سیستم، آزادی اقتصادی و مالکیت خصوصی بی‌حد و حصر وجود دارد که این تفکر و نگاه در نظام اقتصادی اسلام جایی ندارد. …

شبکه اجتهاد: شیعه در مواجهه با تحولات سده معاصر، مجموعه فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی و اجتماعی را داشته است که برخی از آنها موفقیت آمیز نبوده و شکستی را بدنبال داشته است اما در عین حال تجربۀ فرهنگی و معرفتی و تشکیلاتی تشیع را ـ که بخشی از آن تجربه شکست است – فربه و غنی بخشید و برخی هم …

شبکه اجتهاد: شهید مرتضی مطهری را به حق‌ می‌‌‌‌‌‌‌توان کسی دانست که دغدغه عصری کردن دین از یک سو و تحفّظ بر اصالت دین از سوی دیگر دانست. این دوگانه عصری کردن دین و صیانت از اصالت دین رویکرد یا روشی بس سخت و پرهزینه است. اسلام هم قرائت‌های مختلف داشته است (اسلام فلسفی، اسلام عرفانی، اسلام فقهی و …) …

شبکه اجتهاد: امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی ایران، برای نخستین بار در تاریخ بیستم مهرماه ۱۳۵۷ از نظامی با نام «جمهوری اسلامی» سخن گفت و در روزهای بعد در تبیین آن اظهار داشت: «اما جمهورى، به همان معنایى است که همه جا جمهورى است. لکن این جمهورى بر یک قانون اساسى‏اى متکى …

شبکه اجتهاد: یکی از بحث‌هایی که در روزهای گذشته حول انتشار ویدئو برخورد مامور گشت ارشاد مطرح می‌شد، این بود که آن فیلم ساختگی بوده و شیطنت، بازی و نقشه‌ای به همراه داشته است. من اصلا فرض می‌گیرم که این‌طور باشد و ما هم با بقیه رفتارهای غلطی که در جریان گشت ارشاد اتفاق می‌افتد و مردم شاهد آن هستند، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش رئیس مجلس در قم با حضرت آیت‌الله جوادی آملی دیدار و گفتگو نمودند. در این دیدار، آیت‌الله جوادی آملی ضمن ارائه بحثی پیرامون مشکلات کشور، افزودند: فقیر یعنی کسی که ستون فقراتش شکسته است و قدرت قیام ندارد! آنکه روسری خود را بر سر چوب‌ می‌کند با قرآن مخالف نیست، بلکه با این شرایط کشور …

شبکه اجتهاد: عربستان سعودی از همان هنگام که به عنوان یک پادشاهی شکل گرفت برای بخشی از کسانی که آن زمان در پی احیاء گری اسلامی و اصالت مآبی سلفی بودند دلربایی کرد. محمد رشید رضا یکی از نخستین متفکرانی بود که دل به ملک عبد العزیز داد. اما همان زمان نه تنها متفکران جریان اصلاح طلبی دینی و تجدد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تأکید بر مصرف کالای ایرانی، فقط توصیه‌ای برای مصرف‌کنندگان نیست. بلکه تولیدکننده هم باید با ارائه کیفیت برتر و قیمت پایین‌تر، اجاره ندهد که مشتریان به کالای خارجی تمایل پیدا کنند. تولیدکننده باید مصرف‌کننده را محترم بشمارد و کالای مرغوب به او بدهد و مصرف‌کننده هم باید تا جنس ایرانی هست، جنس خارجی نخرد. البته به این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه رسانه به‌مانند بسیاری دیگر از فقه‌های مضاف، از عرصه‌های کمتر پرداخته شده دانش فقه است. تولیدات علمی صورت گرفته در این عرصه نیز آن‌قدر ناچیز و مختصر است که این دانش را از نوپائی خارج نکرده است. فراگیر شدن رسانه در جامعه مدرن که تبلور فعلی آن در شبکه‌های اجتماعی است، این پرسش را به وجود …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر انتشار مطلبی درباره رأی و روش آیت‌الله بهجت (ره) در برابر انقلاب اسلامی و مبارزه با رژیم پهلوی مطرح شده است که چه‌بسا پرسش‌هایی را برای شماری از علاقه‌مندان که اطلاع چندانی از سیره و سلوک آیت‌الله بهجت ندارند ایجاد کند. بی‌شک آشنایان با شخصیت آیت‌الله بهجت (ره) از چندوچون حقیقت آگاهند و بی‌نیاز …

شبکه اجتهاد: دین در حوزه عمومی، موضوعی زنده، گسترده، دامنه‌دار و مناقشه برانگیز در اندیشه معاصر اسلام و غرب است. تجربه مدرنیته در جهان غرب که با عصر روشنگری آغاز شد، همچنان که نیچه به‌درستی بیان کرده است با شعار «مرگ خدا»، اعلام پایان تدریجی حضور دین در زندگی عمومی را به همراه داشت. تاریخ اما اندک‌اندک نادرستی این پیش‌بینی …

شبکه اجتهاد: ویدئوهای پخش شده  از «خشونت پلیس با شهروند» دردناک هستند؛ افکار عمومی را حساس و دامنه هیجانات پیرامون آن را گسترده می‌کنند. این اتفاق نیازمند ملاحظاتی است؛ نکته نخست آن که؛ ما باید از جامعه دفاع کنیم؛ طبیعتا یک دفاع دوسویه! به این معنی که هم از حیثیت و کرامت شهروند و هم از اقتدار و اعتبار پلیس …

شبکه اجتهاد: متن حاضر بخشی از مصاحبه‌ی تصویری مباحثات با حجت‌الاسلام والمسلمین رضا مختاری مدیر مؤسسه کتابشناسی شیعه است. علاقه‌مندان می‌توانند فایل تصویری کامل این مصاحبه را در سایت آپارات ملاحظه نمایند. از چه سالی به بحث نگارش و تحقیق علاقه‌مند شدید؟ مختاری: سال‌های ۶۳ و ۶۴ بود؛ در آن زمان در مدرسه‌ی آقای گلپایگانی به طلبه‌هایی که درسشان خوب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: واقعیت آن است گرایش به سمت مصرف کالاهای خارجی در کشور ما وجود دارد و آثار و عوارض سوء آن در همه جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور قابل مشاهده است. برای اصلاح این عادت ناپسند، باید از کالای داخلی حمایت کرده و از راه‌های درست وارد شویم تا تحقق کامل اهداف جهاد اقتصادی را شاهد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نامگذاری سال جاری به نام سال حمایت از کالای ایرانی، مستلزم حمایت تئوریک نهادهای فقهی، در راستای تبیین رویکرد فقهی عملگرایانه و سیاستگذارانه در این رابطه است. به همین بهانه، با دکتر کمیل قیدرلو، دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی و استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفتگو کردیم. او معتقد است حمایت از کالای ایرانی، نقطه عطف مهم تبلور فقه حکومتی است. …

شبکه اجتهاد: جلسه اقتراحی با موضوع بررسی ابعاد مختلف «کمپین حمایت از دختر خیابان انقلاب» با حضور اعضای گروه فقه زنان در محل نمایندگی اصفهان مؤسسه فتوح اندیشه برگزار شد که خروجی آن در قالب یادداشت به همراه تحلیل‌ نویسنده، سرکار خانم زهرا عسگری، به شرح ذیل تقدیم می‌شود. ۱) حساسیت، ظرافت، ماندگاری و تأثیر فراوان نقش و جایگاه زنان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: الزامی کردن حجاب و یا عدم الزامی کردن آن از مباحثی است که از ابتدای انقلاب مطرح بوده و همواره مخالفان و موافقانی داشته است. هر یک از مخالفان و موافقان نیز ادله‌ی خاص خود را دارند و در پی ابطال استدلال گروه مقابل خود هستند. این بحث در چند ماه اخیر و باوجود رسانه‌های اجتماعی، دوباره …