بازنویسی و نگارش مجدد دو کتاب «تحریر اصول فقه»، مرحوم علامه مظفر و «زبده فرائد الاصول»، شیخ مرتضی انصاری(ره) رونمایی خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد از مرکز خبر و اطلاع رسانی جامعه المصطفی، این دو کتاب ارزشمند، به همت جمعی از اساتید سطوح عالی حوزههای علمیه و با مشارکت جامعه المصطفی العالمیه بازنویسی شده در قالب کتاب درسی جامعه المصطفی به نگارش در آمده است. در فرایند تکمیل کتاب تحریر اصول فقه علامه مظفر، از کتاب علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید، علامه مغنیه و نیز کتاب الوسیط فی اصول الفقه آیتالله سبحانی استفاده شده است. در کتاب زبده …
توضیحات بیشتر »«زبده فرائد الاصول» و «تحریر اصول فقه» رونمایی شدند
به همت مجتمع آموزش عالی فقه جامعه المصطفی، بازنویسی و نگارش جدید دو کتاب «زبده فرائد الاصول» و «تحریر اصول فقه» رونمایی شدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این دو کتاب ارزشمند، به همت جمعی از اساتید سطوح عالی حوزههای علمیه و با مشارکت جامعه المصطفی العالمیه بازنویسی شده، به صورت کتاب درسی جامعه المصطفی به نگارش در آمده است. نگارش جدید کتاب “تحریر اصول فقه”، به نوعی تکمیل شده کتاب اصول فقه علامه مظفر(ره) میباشد، در راستای تکمیل مباحث اصولی علامه مظفر، از کتابهای علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید علامه مغنیه و نیز کتاب الوسیط فی اصول الفقه آیتالله …
توضیحات بیشتر »انتقاد استاد حوزه از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه/ همیشه اصولی قوی فقیه نمیشود
حجتالاسلام ملکزاده با انتقاد از طولانی بودن دوره تحصیل اصول فقه این درس را مقدمه و ابزار شناخت فقه دانست و تأکید کرد: آیا باید یک عمری روی اصول به عنوان مقدمه کار کنیم که روزی به ذی المقدمه برسیم؟ و وقتی زیاد کار کردیم از ذی المقدمه هم بازبمانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده در سخنرانی علمی که با موضوع «تهذیب اصول»، با بیان این که برخی از افراد نمیتوانند دیدگاههای مخالف نظر خود را ببینند، اظهار داشت: بسیاری از فقهای گذشته بر پالایش علم اصول از زوائدی که اساساً در استنباط حکم فقهی نقشی ندارند …
توضیحات بیشتر »بایستگیهای روششناسی در فقه تمدنی/ بدون فقه جواهری دچار توهم فقه خواهیم شد
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت پرداختن به فقه تمدنی و لزوم اطلاع از بایستگیها برای روش شناسی در فقه تمدنی، گفت: وقتی ما میگوییم تمدن یعنی تمدن اسلامی، یعنی کاری بشود که اهداف خداوند در بعث رسولان و در انزال کتب آسمانی و تشریع مقررات دینی، در تمام شؤون زندگی انسانها پیدا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در نشست علمی روش شناسی فقه تمدنی، در جمع طلاب حوزه علمیه اصفهان، با بیان این که روش شناسی فقه تمدنی موضوعی دست نخورده و بکر …
توضیحات بیشتر »نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن
مجموعه حاضر، رویکردی تطبیقی در مورد مسائل مربوط به اصول فقه شیعه و مذاهب اربعه اهل سنت و مذهب زیدیه است. در این اثر دیدگاههای برخی از اصولیان شیعه و اهل سنت با هم مقایسه شده و مبانی و مصادر اجتهاد از منظر آنان با یکدیگر تطبیق داده شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ۵ جلدی «نبراس الأذهان فی اصول الفقه المقارن» به زبان عربی به قلم استاد سیدمیرتقی حسینی گرگانی، مدرس خارج فقه و اصول و عضو هیأت مدیره انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم نگاشته شده است. اولین انتشار این مجموعه در سال ۱۳۹۲و ۱۳۹۳ بوده و …
توضیحات بیشتر »ظرفیت «حلقات» شهید صدر در جایگزینی با متون آموزشی اصول فقه
در این گزارش، نظر مراجع و بزرگان حوزه در رابطه با کتاب «حلقات» را از نظر میگذرانیم تا خبر از تمایل عمومی بسیاری از نخبگان حوزه نسبت به ورود این کتاب به جایگاه رسمی تدریس در حوزه علمیه دهیم. شبکه اجتهاد: تقدیر الهی این بود که همت و تلاش آیتالله شهید سید محمدباقر صدر (رضوان الله علیه) که به گفته بزرگان و به شهادت آثارش از نوابغ عصر ماست، بیش از همه علوم معطوف به علم اصول شود و از اقبال بلند حوزههای علمیه ما، این مغز متفکر، خود به تدوین کتابی درسی در زمینه اصول فقه برای حوزه پرداخت، …
توضیحات بیشتر »تأثیر نظریات حکم شناسی در مباحث فقهی و اصولی
طرح پژوهشی «حقیقت حکم شرعی در اصول فقه» که در گروه فقه کاربردی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی که با هدف توسعه مباحث فلسفه علم اصول به تصویب رسیده بود، پایان یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، بلال شاکری مؤلف این اثر پیرامون محتوای پروژه، با بیان اینکه مباحث حکم شناسی از دیرزمان مورد توجه اصولیان بوده است، گفت: مباحث حکم شناسی در طول تاریخ تحولات و تطورات علم اصول فقه فراز و نشیبهایی را به خود دیده است و در برخی زمانها مورد توجه بوده و در برخی زمانهای دیگر مغفول واقع شده است. اما در نگاه اصولیان معاصر …
توضیحات بیشتر »با توسعهی علم اصول و دقت در مسائل غیرضروری مخالف بود
آیتالله بروجردی میفرمود: «علم اصول با جذب مباحثی از علوم دیگر و فرض فروع غیرلازم متورم شده و بسیاری از مباحث آن، برای استنباط احکام کاربرد عملی ندارد و جز تضییع عمر نتیجهای نخواهد داشت». میفرمود: «استاد ما آخوند خراسانی با تألیف کفایه خواست علم اصول را خلاصه کند؛ ولی حاشیهنویسان به توسعهی آن افزودند». به گزارش شبکه اجتهاد، سیزدهم شوال امسال (۹۵/۴/۲۸ش) برابر است با پنجاه و هفتمین سالگرد رحلت آیتالله بروجردی. به همین مناسبت مباحثات بخش کوتاهی از کتاب «خاطرات آیتالله ابراهیم امینی» (منتشرشده توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی) را برای انتشار انتخاب کرده است؛ آیتالله امینی در …
توضیحات بیشتر »تقریرنگاری خارج اصول؛ کاستیها و بایستهها
تقریرنگاری هرچند به یقین فرآوردههای چشمگیری داشته است – چه آن که تقریرات درسها اینک منابع گرانسنگی است که درسهای خارج را به حق سیراب میکند – اما در کنار توجه به این واقعیت نباید به اشکالات تقریرنگاری بی توجه ماند و زوایا و ابعاد این حرکت نظر از نوباید انداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی معتقد است: تقریرنگاران عمدتاً به ضبط اقوال اساتید بسنده میکنند. باید علاوه بر ارائه دیدگاههای استاد به معیارهای دیگری تن در داد، تا تقریرات به پلی برای انتقال …
توضیحات بیشتر »عبور از پارادایم شخصیتگرایی در اصول فقه
مستحکمترین پارادایم در دانش اصول فقه معاصر که ریشههای آن در پهنای تاریخ گسترده است، «پارادایم شخصیتگرایی» بهشمار میرود. بهنظر میرسد شخصیتگرایی و مدل عبد و مولا در علم اصول، تمام ویژگیهای یک پارادایم علمی را داراست. میتوان با تحقیق تفصیلی به کلیت، تأثیرپذیری و هویتبخشی و حضور در پیشفرضها و الگوواره بودن شخصیتگرایی در اصول بسان یک پارادایم پیبرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یادداشت پیشروی به قلم حجتالاسلام علی الهیخراسانی پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد با عنوان «عبور از پارادایم شخصیتگرایی در اصول فقه» است که در پی میآید: یکم: اگرچه در اصول فقه رایج از حکم شارع …
توضیحات بیشتر »شکلگیری فقه حکومتی در گرو تکامل اصول فقه موجود
حجتالاسلام حسن معلمی با اشاره به همگامسازی اصول فقه با فقه حکومتی میگوید از آنجایی که فقه حکومتی به لوازم حکومت باید توجه داشته باشد لذا نگاهی که به احکام دارد باید جامع باشد و در صورت تزاحم با احکام فقه فردی، حاکمیت با احکام فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسن معلمی، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در این گفتار به «تعریف و ضرورت فقه حکومتی»، «مقایسه بین فقه حکومتی با فقه فردی»، «نقش فقه حکومتی در ایجاد تمدن اسلامی» میپردازد و به «ضرورت همگام سازی اصول فقه موجود با فقه حکومتی» تاکید میکند. تعریف فقه …
توضیحات بیشتر »مکتب اصولی امام خمینی(ره) در گفتگو با اندیشوران
درباره مکتب و نوآوریهای اصولی امام خمینی(ره) میخوانید: تأثیر دیدگاه اصولی امام بر اندیشه سیاسی و حکومتی ایشان، نگاه امام به سیره عقلاء، اختلاف دیدگاه امام با مرحوم آخوند، ثمرات نظریه خطابات قانونیه، اندیشههای بلند و کارساز امام در فقه و اصول، سبک و سیاق درس اصول امام و… به گزارش خبرنگار اجتهاد، مکتب اصولی امام خمینی(ره) و نوآوریهای ایشان از جهات مختلفی قابل بحث و بررسی است. حریم امام به مناسبت سالگرد پایان نگارش کتاب شریف «مناهج الوصول»؛ پارهای از اندیشههای اصولی ایشان را در گفتوگو با برخی اساتید مورد توجه قرار داده است. امام تمام بحثها را زیر …
توضیحات بیشتر »سابقه و ثمرات نگرش تاریخی در استنباط فقهی
نقش تاریخ در فقه و اصول، قطعا نقش بسیار مؤثری است؛ البته در نجف، هیچگاه عنصر تاریخ در فقه لحاظ نمیشد؛ بیشتر در اصول و تجربیات، ذهنیات و احتمالات بود. اما در حوزه علمیه قم که متأثر از آیتالله بروجردی است، یکی از همتهای ایشان این بود که عنصر تاریخی را در فقه و حتی در اصول جاری کنند. ورود عنصر تاریخی در تفکرات ما بسیار کارگشا است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد مددی از استادان قدیمی خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از شاگردان آیتالله خوئی(ره) در گفتگو با خط به سابقه و ثمرات نگرش …
توضیحات بیشتر »طلاب مانند سابق به مباحث فقه و اصول اهمیت نمیدهند
استاد برجسته خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: متأسفانه طلاب مانند سابق به مباحث فقه و اصول اهمیت نمیدهند، وجود مراکز و مؤسسات نباید مانع پرداختن به این مهم شوند، بلکه باید تلاش کنید خسارتی در بحث فقه و اصول پیش نیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله مکارم شیرازی در دیدار اعضای ستاد برگزاری نکوداشت مرحوم آیتالله العظمی بروجردی گفتند: فعالیتهایی که از سوی انجمن فقه اصول در زمینه پیوند حوزه و دانشگاه و همچنین تطبیق فقه و اصول صورت گرفته، جای بسی خوشحالی است. غنای اصول فقه شیعه قابل توجه است ایشان عنوان کرد: این اصولی …
توضیحات بیشتر »رونمایی از مجموعه «فلسفه علم اصول» اثر آیتالله آملی لاریجانی
مجموعه «فلسفه علم اصول»، به قلم آیتالله صادق آملی لاریجانی، ۳۰ اردیبهشتماه، باحضور اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم رونمایی میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از مجموعه «فلسفه علم اصول»، اثر آیتالله آملی لاریجانی، در ساعت ۱۰:۳۰ روز پنجشنبه در قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی واقع در ابتدای خیابان معلم برگزار میشود. رئیس قوه قضائیه هدف از گردآوری این مجموعه را پالایش علم اصول فقه از مجموعه مسائلی میداند که نسبت به مسائل این علم جنبۀ مقدماتی دارد و درجه دوم به شمار میآید. به نظر مؤلف، شایسته است این مباحث در علمی مستقل از علم …
توضیحات بیشتر »ساختار جدید علم اصول با محوریت «حکم» تنظیم شود
سیدمجتبی نورمفیدی: علم فقه علم حکم شناسی است و علم اصول منطق استنباط حکم است و لذا مدار مباحث باید بر حکم بنا شود. با توجه به این مسئله علم اصول فعلی با شرایط مطلوب بسیار فاصله دارد. بحث حکم باید در یک نظام منطقی در بخشی از علم اصول گنجانده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمجتبی نورمفیدی مؤلف کتاب «حکم» (حقیقت، اقسام، قلمرو)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه در موسسه فرهنگی فهیم، ضمن معرفی کتاب «حکم» که در سه جلد و یازده بخش تنظیم شده، اظهار کرد: علم اصول در طول حیات خود ادوار …
توضیحات بیشتر »تبیین آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول و اثبات صغرای دلیل شرعی
جلسه دفاعیه پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان (مقطع کارشناسی ارشد) با عنوان «گزارش آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول و اثبات صغرای دلیل شرعی بر اساس الحلقه الثالثه» در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از دفاع پایاننامه گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد با عنوان «گزارش آراء اصولیان معاصر در مبادی علم اصول و اثبات صغرای دلیل شرعی بر اساس الحلقه الثالثه» (به زبان عربی)، تدوین حجتالاسلام محمدمهدی خسروی از دانشپژوهان مرکز تخصصی آخوند خراسانی در رشته فقه مقارن، با حضور اساتید مشاور، راهنما و ناقد در جمع فضلای حوزه …
توضیحات بیشتر »جایگاه عقل در علم اصول ارتقاء یابد/ عدم کاربرد علم غیب در فقه
مفسر بزرگ قرآن کریم در درس تفسیر خود تاکید کرد: باید جایگاه عقل در علم اصول به جایگاه واقعی برسد تا بسیاری از مشکلات کلامی مانند علم غیب ائمه(ع) و کاربرد آن در فقه رفع شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عبدالله جوادی آملی امروز در درس تفسیر خود، با بیان اینکه باید عقل در علم اصول رتبه والایی بیابد تصریح کرد: حیات اصول به این است که عقل را جلو بیاورد زیرا عقل مبانی و مبادی و جان کندن علمی دارد. استاد مطرح حوزه علمیه قم تصریح کرد: علم اصول باید ثابت کند علم امام در مسایل فقهی کارآیی …
توضیحات بیشتر »اصول فقه جواهری و راهبردهای فقه حکومتی
از دیدگاه حجتالاسلام ابوالقاسم علیدوست اصول فقه، فقط اصول فقه نیست بلکه اصول فهم و اندیشیدن است و گسترهاش بیشتر از فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، گزیده صوت پیش رو بخشی از کلاس حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استادخارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، با عنوان «اصول فقه جواهری و راهبردهای فقه حکومتی است». براساس گزارش مهر، این جلسه یکی از نشستهای دورۀ «فقه حکومتی نظامساز» است که به همت مرکز تحقیقات بسیج دانشگاه امام صادق(علیهالسلام) در پائیز ۱۳۹۲ در قم برگزار شده است. برای شنیدن و دریافت صوت (کلیک) کنید.
توضیحات بیشتر »اصول عملیه چه کاربردی در مباحث حقوقی دارد؟
یکی از مباحث قابل طرح دربارۀ اصول عملیه، چگونگی کاربرد این اصول در دانش حقوق است؛ این بحث را در قالب این پرسش هم میشود به میان کشید که: آیا میتوان از اصول عملیه در مباحث حقوقی استفاده کرد و با کمک آنها به حل مسایل و گِرههای موجود در این حوزه پرداخت؟ شبکه اجتهاد: اصول عملیه یکی از مباحث مهم دانش اصول است که کاربردهای بسیاری در حل مسائل فقهی و تبیین احکام شرعی دارد. منظور از اصول عملیه، قواعدی است که مجتهدان، در فرض فقدان دلیل معتبر اجتهادی و شک در حکم واقعی با کمک این قواعد به …
توضیحات بیشتر »تأسیسی بودن زبان شارع لازمه اصول فقه احکام حکومتی
اگر اصول فقه موجود در پی ارتقاء از سطح احکام فردی و حداکثر اجتماعی به سطح احکام حکومتی است چارهای از این که در مقیاس فهم نیز قائل به ارتقاء شده و قدم در عرصه پذیرش تاسیسی بودن زبان شارع در منطق تفاهم و روند حجیت بگذارد، ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی میثمی تهرانی دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه و پژوهشگر فرهنگستان علوم اسلامی قم، یادداشتی را با عنوان «تاسیسی بودن زبان شارع لازمه اصول فقه احکام حکومتی» در سایت ۵۹۸ منتشر کرده است که در ادامه میخوانید: نمی توان انکار کرد که زبان در طول تاریخ …
توضیحات بیشتر »فهمپذیری متون دینی از دیگاه اصولیان
اصولیان نظریه های مختلفی را در تفصیل فهم پذیری متون دینی ارائه داده اند که ابتدا نظریه های تفصیل آنان را طرح و با روش تحلیل عقلانی و استناد به منابع دینی بررسی و ارزیابی می کنیم، سپس نظریه تحقیق را در فهم پذیری مطلق و عموم متون دینی و نیز ادله آن را ارائه خواهیم کرد. مهم ترین یافته تحقیق نشان دادن نادرستی نظریه های تفصیل و اثبات نظریه فهم پذیری مطلق و عموم متون دینی با استناد به منابع علم اصول فقه و نیز نظر اصولیان است.
توضیحات بیشتر »تازههای کتاب بهمن ۹۴ با موضوع اجتهاد و اصول فقه
شبکه اجتهاد: در این جدول با ۱۹ عنوان جدید از تازههای نشر بهمن ۹۴ که در موضوع اجتهاد و اصول فقه به مرحله انتشار رسیدهاند، از جمله «مصادر فقه (عق و عرف)» از استاد علیدوست و «المعجم فی فقه لغه القرآن و سر بلاغته» اثر آیتالله واعظزاده خراسانی و... آشنا میشوید.
توضیحات بیشتر »هرمنوتیک و علم اصول؛ حجتالاسلام احمد واعظی در کرسی نقد علمی
هرمنوتیک فلسفی هایدگر و گادامر با علم اصول همپوشانی موضوعی ندارد؛ حتی در مباحث الفاظ.
توضیحات بیشتر »شبکه اجتهاد از آغاز تا کنون
به نام خدا در عصر رونق علم و انفجار اطّلاعات، ضعف اطلاعات و ارتباطات رسانهای از مهمترین کاستیهای حوزهها و مراکز علوم اسلامی برای بهینهسازی تحقیقات و ارتباطات علمی خویش است. امروزه چالشهای «اطلاعاتی» و «رسانهای»، همدوش و گاه پیشتر از چالشهای «محتوایی» و «نرمافزاری»، فراروی دستگاه فقاهتی تشیّع قرار گرفته است. گذر از این موانع، اندکاندک و با ایجاد دروازههای اطلاعرسانی وسیع و منسجم امکان مییابد. هر گامی در این راه برداشته شود، از انزوا و غربت تعلیمات و تحقیقات فقهی ـ به ویژه حوزه علمیه مشهد ـ میکاهد، و بر آگاهی و نزدیکی جامعهی مخاطب میافزاید. گروه آموزشی …
توضیحات بیشتر »