شبکه اجتهاد: فقه، در عین صلابت و قوام درونی، همواره در مواجهه با تحولات اجتماعی، نیازمند بسط مفهومی و روششناختی بوده است. نگاه به فقه بهعنوان دستگاهی بسته و ایستا، نهتنها در تعارض با واقعیت پویای آن است، بلکه مانعی در مسیر انطباق اصول فقهی با شرایط متغیر اجتماعی به شمار میرود. آنچه امام خمینی (ره) در مکتب فقهی خود …
Read More »Tag Archives: حامد محمد جانی
از فقه متکلمزده تا فقه افعال الهی؛ نقطه آغاز یک نوزایی اجتهادی/ حامد محمدجانی
شبکه اجتهاد: قرنها فقه ما، برپایه نصوص و اصول، در میدان فتوا حرکت کرده است. مجتهد میپرسد: این فعل مکلف، در برابر این نص، چه حکمی دارد؟ این روش، اگرچه در سامانیابی عبادات و معاملات موفق بوده، اما در مواجهه با واقعیت اجتماعی، ناتوان از تولید نظم، هویت، و نسبتهای تمدنی شده است. اما در الگوی اجتهادی استاد احمد مبلغی، …
Read More »نسبت فقه و علوم اجتماعی | ترجمهپذیری، تعامل یا تقابل؟/ حامد محمدجانی
شبکه اجتهاد: تعامل میاندانشی، ضرورت تمدنسازی فقهی است، نه اینکه صرفا امری تزئینی یا ابزاری پنداشته شود. تمدن، حاصل تراکم سه عنصر است: عقلانیت، نهاد، و ساختار تصمیمسازی. فقهی که سطح تمدنشازی ایفاگر نقش است، ناگزیر باید بتواند از مرزهای خود عبور کند و با دیگر نظامهای دانایی، بهویژه علوم اجتماعی، مواجه شود و خود را در معرض تبادل معرفتی …
Read More »حرمت تضعیف جبهه حق؛ مبنایی برای ضابطهسازی فقه رسانه/ حامد محمد جانی
شبکه اجتهاد: در فقه مضاف، مسئله همافزایی فقه با ساحات نوپدید اجتماعی، همچون رسانه، مستلزم کشف اصولی است که ظرفیت امتداد در ساختارهای نهادی را داشته باشد. یکی از این اصول، قاعده «حرمت تضعیف جبهه حق» است که میتواند بهعنوان مبنایی جهت ضابطهگذاری در فقه رسانه مورد مطالعه قرار گیرد. این یادداشت میکوشد با رویکردی اجتهادی، این اصل را در …
Read More »۱۴ خرداد و بازخوانی یک مکتب
شبکه اجتهاد: ۱۴خرداد، فقط سالروز وداع با یک رهبر نیست؛ فرصتی است برای بازخوانی مکتب امام خمینی، مکتبی که فقه را از حاشیهنشینی تاریخی خارج کرد و آن را به نیرویی زنده برای بازسازی جامعه بدل ساخت. نظریه بنیادین امام، یعنی تبدل موضوع و تحول حکم، نقطه عزیمت یک فقه آیندهنگر بود؛ فقهی که بهجای فرار از تغییرات اجتماعی، آنها …
Read More »چیستی و کارکرد نظریه فقهی/ حامد محمدجانی
شبکه اجتهاد: با توجه به ابهام در چیستی نظریه فقهی و ماهیت نظریهپردازی و عدم توافق اندیشمندان معاصر در مصطلحات نوظهور؛ در این نوشتار سعی شده است تجمیع دراسی و منسجمی از چیستی، جایگاه و کارکرد نظریه در اندیشه استاد احمد مبلغی، ارایه شود. یادآوری میشود که ورود مجتهدانه فقیه به مسائل معاصر؛ تاسیس رشتههای تخصصی فقه و مصونیت از …
Read More »آیا برخورد انتظامی و اعمال قانون در تقویت حجاب در جامعه موثر است؟/ حامد محمدجانی
شبکه اجتهاد: مسئله حجاب نیز به مانند دیگر موضوعات اجتماعی چند ساحتی و دارای وجوه مختلفی است. ابعادی همچون حیثیتهای مختلف معنوی، شرعی و تکلیفی، اجتماعی، اقتصادی، هنری رسانهای، اقتصادی، امنیتی و حیث حقوقی و قانون گذاری، لذا لازم است در تمام مراحل تحلیل و تدوین راهبرد و ارائه راهکار و نظارت همواره با رویکردی کُل نگر و همه جانبه، …
Read More »