شبکه اجتهاد: بیانیه آیتالله خامنهای درباره «حوزه سرآمد و پیشرو» تصویری روشن و کلنگر از نهاد حوزه علمیه به دست میدهد، اما نکته تأملبرانگیز در این بیانیه، غیبت کلیدواژه «علوم انسانی اسلامی» است و بهجای آن، «فقه و فقاهت» و نظام فکری برآمده از فقه بهعنوان اصلیترین منبع تولید علم و سامانبخش نظامات اجتماعی در جامعه اسلامی، همانند سالهای ابتدایی …
Read More »Tag Archives: صد سالگی حوزه علمیه قم
حوزه علمیه قم؛ سیاسی الحدوث، سیاسی البقا/ سید حمیدرضا میررکنی بنادکی
شبکه اجتهاد: «ایران رو به تباهی و فساد میرود و باید در ایران برای مبارزه با فساد، حوزهای به وجود آید.»[۱] این جمله شیخ عبدالکریم حائری، موسس حوزه علمیه قم است. او در پاسخ دعوتی که شیخ محمدتقی شیرازی از او برای رفتن به عتبات بهعمل آورد، و در توضیح چرایی ماندنش در ایران، این جمله را نوشته بود. سالها …
Read More »نقد برخی جریانهای فقهی در پرتو پیام رهبری/ فقه شیعه رمق خود را از دست میدهد اگر عقل و مقاصد شرعی کنار گذاشته شوند/ «فقه باید فقه بماند» به معنای توقف، حمله و هجمه نیست!
استاد ابوالقاسم علیدوست در واکنشی تحلیلی به پیام رهبر معظم انقلاب پیرامون یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه قم، با طرح سهگانهی جریانهای فقهی در حوزه، از غلبهی قرائتهای سطحی و تحجرگرایانه بر گفتمان اجتهادی انتقاد کرد و خواستار احیای عقلانیت، نشاط علمی و اجتهاد منضبط شد. او با تأکید بر ضرورت پیوند میان هویت فقه جواهری و مواجههی نو با …
Read More »فقه اولویتها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه
شبکه اجتهاد: صدسال از آن روز فرخنده میگذرد که مشعل دانش در سینه قم افروخته شد؛ صدفی گشوده بر گوهر فقه و خرمنی پر زر و زیور از حکمت و اصالت. حوزه، این میراثدار قرون، در آفرینش اندیشه، در پاسبانی سنت و در باروری معرفت، صدها برگ زرین به دفتر تاریخ افشانده است. در کنار این شکوه شکوفنده، ندایی به …
Read More »مؤلفههای تمدن در پیام رهبر انقلاب به حوزه/ حبیبالله بابایی
شبکه اجتهاد: در پیام تمدنی رهبر معظم انقلاب به مناسبت یکصدمین سالگرد تأسیس حوزه علمیۀ قم، کیان و شکلگیری حوزه علمیه به مثابه یک پاسخ راهبردی به بحرانهای تمدنی پیرامونی در غرب آسیا و واکنشی ضد استعماری در برابر نظام سلطۀ غرب تعریف و تفسیر شده است. از این منظر، حوزه علمیه یک بازیگر فعال در فرایند احیای تمدن اسلامی …
Read More »حوزه، نهادی راهبردی در افق تمدنی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به پیام مهم رهبر معظم انقلاب به همایش «یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم گفت: روح حاکم بر پیام رهبر معظم انقلاب این است که جریان فقاهت، باید بر تمام مجاری علمی و عینی جامعه در حوزه تمدنی حاکم بوده و جایگاه و نقش خود را ایفا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی …
Read More »الزامات و محدودههای مقام اجتهاد/ همان دلیلی که فقیه را به فحص در فروع ملزم میسازد، او را به استکشاف نظامات فرا میخواند
مقام معظم رهبری در بیانات خویش با دقتی ژرف، الزامات و محدودههای مقام اجتهاد را به روشنی ترسیم نمودند و همچنین شرایط و ضوابط مقام تبلیغ را تشریح فرمودند. شاید مهمترین نکته توجه به این است که فقه ما نباید التقاطی شود. همانطور که امام در برههای فرمودند باید فقه، فقه جواهری باقی بماند. البته معنایش این نیست که در …
Read More »حوزه پیشرو و سرآمد؛ ضرورت بازنگری در اسناد راهبردی و الگوهای برنامهریزی حوزههای علمیه/ سید کاظم کاظمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام راهبردی مقام معظم رهبریمدظلهالعالی به همایش بینالمللی یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، نقشه راهی دقیق و مسئولیتآفرین را پیشروی نخبگان، مدیران و برنامهریزان حوزههای علمیه گشود. واژههای کلیدیای چون «حوزه پیشرو و سرآمد»، «پاسداری از میراث عظیم»، «افقگشایی و تمدنسازی» و «استفاده از ابزارهای متناسب با زمان»، بهخوبی نشان میدهند که حوزه امروز نهتنها نیازمند …
Read More »حوزهای مختص مذهب حقه یا برای تمدن اسلامی؟/ محسن قنبریان
شبکه اجتهاد: حوزههای تشیع از مدینه تا کوفه تا خراسان و قم و نجف در مقابل دیگریای تشکیل شده که: مذهب عامه (از حیث علمی) و سلاطین جور (از حیث عملی) بوده است. حفاظت از اصول و فروع مذهب حقه به لحاظ علمی و گسترش شعائر آن به لحاظ تبلیغی، اصلیترین و مستمرترین وظیفه حوزههای شیعی در تاریخ بوده است؛ …
Read More »چشمه باشیم، نه مخزن؛ صد سالگی حوزه قم با ندای عقل از زبان آیتالله جوادی آملی
آیتالله جوادی آملی با تأکید بر اینکه «احیای عقل» زیربنای حیات علمی و تمدنی حوزههای شیعه است، حوزه را زنده و اثرگذار دانست اگر اصول دین همچون فروع آن، بر مدار عقل استوار گردد؛ ایشان عقل را نه تنها حجت درونی، بلکه قطب فرهنگی ملتها و رمز تداوم حوزههای هزار ساله مانند قم و نجف معرفی کرد. به گزارش شبکه …
Read More »۱۰ توصیه حیاتی آیتالله مکارم برای آینده تحول حوزه علمیه قم
آیتالله مکارم شیرازی در پیامی به همایش یکصدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم، ۱۰ توصیه مهم برای حفظ و شکوفایی آینده این حوزه علمی را ارائه دادند. از جمله این توصیهها میتوان به تأکید بر تهذیب نفس، پایبندی به سنتهای اصیل حوزوی، تقویت جریان علمی و تربیت طلاب متخصص، و استفاده هوشمندانه از فناوریهای نوین اشاره کرد. ایشان همچنین بر …
Read More »روایت تمدنی آیتالله سبحانی از مسیر اجتهاد؛ از مدینه تا فیضیه
حضرت آیتالله سبحانی گفت: شهر قم به عنوان یک مرکز مهم علوم اسلامی از قرن سوم هجری تاکنون همواره یکی از مهمترین مراکز علوم اسلامی به ویژه علوم حدیث و فقه بوده است، با این حال پس از رکود علمی در دوران قاجاریه، شیخ عبدالکریم حائری مشهور به شیخ مؤسس با تأسیس حوزه علمیه قم بار دیگر مکان علمی این …
Read More »میراث حاج شیخ و مسئولیت امروز ما
آیتالله نوری همدانی در پیامی به همایش صدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با اشاره به نقش راهبردی حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) در پایهگذاری حوزهای اثرگذار، بر مسئولیت سنگین امروز حوزه در صیانت از این میراث، پاسخگویی به نیازهای روز و ایفای نقش تمدنساز در پرتو قرآن، سنت، عقل و ولایت تأکید کرد و گفت: با تکیه بر …
Read More »الزامات پاسخدهی فقیه به نیازهای امروز و نکاتی در شیوه کار کنونی حوزه/ فقه باید فقه بماند و نوفهمی تبدیل به ناخالصسازی شریعت نشود
رهبر معظم انقلاب در پیام به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، با تأکید بر ضرورت تحول در علم فقه، خواستار پاسخگویی فقه شیعه به نیازهای پیچیده امروز، تبیین نظامات اجتماعی اسلامی و توجه به عناصر زمان و مکان در اجتهاد شدند تا حوزه علمیه در مسیر تمدنسازی اسلامی پیشرو باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پیام حضرت آیتالله خامنهای …
Read More »«حوزه پیشرو و سرآمد»؛ پیام حضرت آیتالله خامنهای به همایش یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم
در شیوهی کار کنونیِ حوزه، در بخش فقهی، توجّه کافی به این اولویّتها دیده نمیشود. گاه میبینیم برخی مهارتهای علمی که عموماً جنبهی آلی و مقدّماتی برای رسیدن به حکم شرع را دارد یا بعضی موضوعات فقهی یا اصولی خارج از اولویّتها، فقیه و محقّق را با شیرینی وسوسهانگیز خود، چنان در خود غرق میکند که ذهن او را بکلّی …
Read More »ادورا و تطوّرات مختلف حوزههای علمیه و رسالت پیشرو/ محسن رضایی
شبکه اجتهاد: حوزههای علمیه که مهمترین نهاد دینداری جامعه محسوب میشوند و وظیفه آنها صیانت از دین، تبلیغ آن و اقامه احکام الهی در جامعه است، پدیدهای جدید و صرفا مربوط به عصر حاضر نیستند بلکه قدمت آنها به عصر حضور ائمه معصومین(ع) میرسد. البته در آن دوران این نهاد به شکل «سازمانی و تشکیلاتیِ امروزی» نبود بلکه مسائل مربوط …
Read More »فقه، اخلاق و قناعت؛ روایت محقق داماد از سلوک شیخِ مؤسس
استاد سید مصطفی محقق داماد در گفتوگویی از منش و سیره سلوکی جد مادری خود آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس و بنیانگذار حوزه علمیه قم روایت کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید مصطفی محقق داماد دانشآموخته حوزه علمیه قم، دانشگاه تهران و دانشگاه کاتولیک لوان بروکسل است. ایشان در آستانه برگزاری همایش یکصدسالگی حوزه علمیه قم …
Read More »حوزه صدساله قم دارای امتداد بینالمللی است/ پیام و سخنرانی ۵ مرجع تقلید در یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم/ حوزه و نیازهای جدی جامعه معاصر
نشست خبری همایش بینالمللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم با حضور استاد اعرافی، مدیر حوزههای علمیه و اصحاب رسانه و خبرنگاران در باغ موزه ملی ملک برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد اعرافی امروز یکشنبه ۱۴ اردیبهشتماه در نشست خبری همایش بینالمللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم که در باغموزه ملی ملک و با حضور اصحاب رسانه …
Read More »کتابی برای «مرد تدبیر و مدارا»
کتاب «مرد تدبیر و مدارا؛ احوال، افکار و آثار آیتﷲ حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی» تألیف سیدعباس رضوی، با اشراف و تکمیل استاد رضا مختاری از سلسله منشورات «بزرگان شیعه» موسسه کتابشناسی شیعه است که به تازگی در ۱۱۲۰ صفحه منتشر شدهاست. طرح «بزرگان شیعه» شامل شرح حال جامع زندگی یکصدوده نفر از بزرگان شیعه است که نود و چهارمین …
Read More »یک قرن دانش و معرفت، یک قرن تهذیب و وارستگی/ سیدضیاء مرتضوی
شبکه اجتهاد: هشتم ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ق، سالروز ولادت یکی از استوانههای فقاهت و پاکی و وارستگی است، فقیه والامقام و مرجع معظم، حضرت مستطاب، آیتالله حاج سیدموسی شبیری زنجانی، که هشتم ماه رمضان ۱۳۴۶ق در قم متولد شدهاند و امروز به سال قمری، یکصد سال از عمر شریف و پربرکت ایشان گذشت و نخستین روز از قرن دوم زندگی …
Read More »قم؛ صد سال تلاش برای اسلام ناب/ علیاصغر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: اکنون یکصد و سه سال از بازتأسیس حوزه علمیه قم توسط عالِم عامل با ورع میگذرد. تشکیل حوزه علمیه به آغازین روزهای بعثت رسول اکرم صلواتاللهعلیه بازمیگردد. از همان هنگام که پیامبر به رسالت برگزیده شد، آموزش و تعلیم معارف اسلام نیز آغاز شد. تبلیغ دین وظیفهای بود که پیامبر اسلام صلواتاللهعلیه از همان ابتدای بعثت، به آن …
Read More »آیتالله بروجردی ولایت فقیه را مسالهای کاملا فقهی میداند/ فقه مقارن، امتیاز مکتب فقهی آیتالله بروجردی است
آیتالله بروجردی قائل به ولایت فقیه بود و بر این اساس مقدماتی را نیز در نظر گرفته بود. ایشان مساله ولایت فقیه را مسالهای کاملا فقهی میدانست. متاسفانه برخی بدون هیچ اطلاعی عنوان میکنند که مرحوم آیتالله بروجردی تفکر سیاسی اجتماعی نداشت. در حالی که نوشتهها و رویکردهای ایشان کاملا این امر را اثبات میکند. شبکه اجتهاد: ورود علمای شیعه …
Read More »تولید موسوعه ۲۲ جلدی آثار آیتالله عبدالکریم حائری/ همایش صدسالگی حوزه، زمستان امسال شاید!
حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی گفت: موسوعه ۲۰ جلدی آثار مؤسسه حوزه همراه با تقریرات ایشان از جمله یک جلد اجازات و یک جلد هم شرح حال در ۲۲ جلد تولید و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ معاون پژوهش حوزههای علمیه درباره تعویق چندباره زمان همایش صدسالگی حوزه، به «ایکنا» گفت: همایش صدسالگی …
Read More »رویکردهای جریانشناختی حدیثی در صد سال اخیر حوزه علمیه قم
رویکردهای حدیثی و نحوه تعامل علما و بزرگان با حدیث سبب شده است که آثار گوناگونی نگاشته شود و موضوعات مختلفی در این زمینه بحث شود. در سده اخیر یعنی از ابتدای باز تاسیس حوزه علمیه قم توسط مرحوم آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی جریانهای حدیثی مختلفی صورت گرفته و تاکنون نیز این رویکردها و جریانها ادامه داشته است. …
Read More »نگاهی بر علوم سیاسی در یکصد سال اخیر حوزه علمیه قم
برای اولینبار در نظام آموزشی کشور، رشته فقه سیاسی در مقطع ارشد و دکتری در حوزه علمیه و مراکز آموزشی پژوهشی حوزوی و حوزوی- دانشگاهی تدریس میشود. حوزه علمیه از نظر فقه سیاسی، از جایگاه بیبدیل و ممتازی در سطح جهان برخوردار است؛ یعنی دانشی که در عرصه فقه سیاسی تولید میشود، در مراکز آموزشی و پژوهشی غیرحوزوی، چه در …
Read More »مواجهه حوزه علمیه قم با جریانهای روشنفکری
یکصد سالگی حوزه علمیه، فرصت مغتنمی برای شناخت جایگاه و منزلت و نقش حوزه در تحولات اجتماعی و بهانهای برای بازخوانی یک قرن تجربه حوزه علمیه قم است. یکی از موضوعاتی که در دوره صد ساله حوزه مطرح میشود، موضوع «رابطه حوزه علمیه قم با جریانهای روشنفکری» است. شبکه اجتهاد: میدانیم قرن گذشته با افول روشنفکرانی مثل عبدالرحیم طالبوف، میرزا …
Read More »رشد سیاسی حوزه علمیه از زمان شیخ عبدالکریم حائری تا کنون/ سیدسجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: هر کدام از دورانهای سیاسی حوزه اقتضائات خاص خود را دارد و در هر زمانی از یک تحول کیفی و کمّی متناسب با زمان خود بهره مند است. اگر به زمان مرحوم آیتالله حاج شیخ عبدالکریم حائری بنگریم، باید فضای رضاخانی و استبداد شدید این دوره را بررسی کنیم. ایشان حس کرد که نمیتوانست استبداد رضاخانی را از …
Read More »پنجمین شماره «المنهج الفقهی»، ویژه صدسالکی حوزه علمیه قم
دو فصلنامه علمی پژوهشی «المنهج الفقهیمن منظار اهل البیت علیهمالسلام» از جمله نشریاتی است که شماره پنجم را ویژه صدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم و آراء آیتالله شیخ عبدالکریم حائری یزدی (ره) اختصاص داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، ویژه صدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم در طی دوسال گذشته مقالات متعددی در رشتههای مختلف دانشی و عملکردی تولید …
Read More »امام خمینی در مدرسه آیتالله حائری یزدی/ محمدکاظم تقوی
شبکه اجتهاد: قم از قرون اولیه اسلامی یکی از مراکزی بود که شیعیان در آن حضوری پر رنگ داشتند و به خصوص وجود مرقد مطهر حضرت معصومه (س) ویژگی خاص و سرمایه معنوی ممتازی به آن داده بود. کاروان علم و دانش و تعلیم و تعلّم معارف و احکام اسلامی که سرچشمه نخست آن قرآن کریم و به دنبال آن …
Read More »مجموعه مستند تلویزیونی نبراس، سیری در تاریخ حوزههای علمیه
بهمناسبت صد سالگی حوزهی علمیه قم، مجموعه مستند تلویزیونی «نبراس، سیری در تاریخ حوزههای علمیه از گذشته تا به حال» به جریان شناسی روحانیت در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی، تعلیم و تربیت، اجتماعی از زمان عصر غیبت تاکنون میپردازد. در این برنامه برای اولین بار گوشههایی از تدریس بحث غنای رهبر معظم انقلاب نشان داده میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »