بایگانی برچسب: علی شریفی

اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی اصطلاحی قدیمی است که سالیان درازی از عمر آن می‌گذرد. بر عکس آن اما شهرنشینی، محصول دوران مدرنیته و گسترش شهرنشینی است. در کلمات فقها و حقوق‌دانان اما به‌کرات میان این دو اصطلاح خلط شده و به‌جای یکدیگر به کار می‌روند. حجت‌الاسلام دکتر علی شریفی، استاد جامعه‌المصطفی، در این یادداشت، در پی واکاوی تفاوت‌های دقیق میان این دو اصطلاح حقوقی است. حقوق شهروندی را به مجموعه حقوقی تعریف کرده‌اند که به‌موجب عضویت یک شخص در یک اجتماع سیاسی، برای او به وجود می‌آید. مبنای این حقوق می‌تواند طبیعت، خدا یا قرارداد اجتماعی باشد؛ اما محور …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: نمی‌توانیم علوم انسانی اسلامی را با فقه یکی بدانیم چون علم فقه دنبال پیدا کردن حکم شرعیِ فرعی، ولی علوم انسانی اسلامی دنبال توصیف، تبیین و پیش‌بینی افعال انسانی و البته تجویز در این زمینه است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر مسعود فیاضی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست «رابطه فقه نظام و علوم انسانی اسلامی»، گفت: در مورد «فقه نظام» باید گفت این اصطلاح در دهه اخیر به‌صورت جدی مطرح شده است. دلیل طرح این موضوع هم بحث مواجهه کارآمدتر فقه و فقها با مسائل نوپدید …

اگر کسی با خدعه و نیرنگ، مال کسی را ببرد، مصداق کلاه‌برداری است که هم به لحاظ قانونی، جرم است و هم به لحاظ شرعی، حرام است. حال اگر کسی بخواهد از طریق تطمیع، صاحب حق غیرمالی بشود که یکی از آن‌ها می‌تواند مثلاً احراز کرسی نمایندگی در مجلس باشد، این حق هم چون از طریق نیرنگ یا از طریق فریب و تطمیع، تحصیل شده است، طبعاً موجب حق برای طرف نخواهد بود و ممکن است که حتی ممنوع و حرام باشد و اگر در مواردی اگر قانون‌گذاری بشود، ممکن است مصداق جرم هم باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: با نزدیکی …

دلیلی که به صورت قاطع بگوید نفت باید به صورت مساوی بین همه نسل‌ها تقسیم گردد، در حال حاضر در اختیار نداریم. همه چیز به مدیریت بر می‌گردد یعنی نفت باید به گونه‌ای مدیریت شود که نسل کنونی در حد معقول و در حد مناسب، از آن استفاده کند و آنچه که باقی می‌ماند برای نسل‌های بعدی هم ذخیره شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌هاست که هم رهبر معظم انقلاب و هم تقریبا تمام کارشناسان اقتصادی از نادرستی خام فروشی و لزوم فروش فرآورده‌های نفتی به جای خام فروشی سخن می‌گویند. به مناسبت روز پتروشیمی، این موضوع را از منظر فقه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی را اگرچه بسیاری به جهت تفسیر المیزان یا درسهای فلسفی و عرفانی وی می‌شناسند، اما وی پیش از همه اینها، یک اصولی و فقیه زبردست به شمار می‌رفت. حواشی وی بر کفایه و نظریات بدیعی که در همین حواشی مختصر، اتخاذ و بیان کرده است، به روشنی بیانگر این مدعا است. به همین منظور، با حجت‌الاسلام دکتر علی شریفی، عضو گروه فقه و حقوق جامعه‌المصطفی که سالها در زمینه آراء اصولی و فقهی علامه تلاش کرده است به گفتگو نشستیم. بسیاری از نکاتی که او در این گفتگو مطرح کرد، شاید برای اوّلین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از نکات کمتر گفته شده در رابطه با مد و مدگرائی، بیان نظر قرآن کریم در رابطه با تجمل و استفاده از مدهای روز است. در این رابطه، حجت‌الاسلام دکتر علی شریفی، استاد جامعه‌المصطفی قم، در یادداشتی برای اجتهاد، به واکاوی این موضع پرداخته است. قرآن علی‌رغم اینکه «کتاب مبین» و فصیح‌ترین بیان است، به فرموده امیرالمؤمنین (ع) باطن بسیار عمیقی دارد و گاه درک مقصود واقعی و معنای مرکزی آن دشوار است. اینکه آیا آدمی باید دنیا را آباد کند یا از آن اعراض نماید و تمام همتش متوجه سرای آخرت باشد، از آن دسته …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در رابطه با دو عنوان بلوغ و رشد مباحث بسیاری مطرح است که در اینجا مجال پرداختن به آن‌ها نیست، امّا دو نکته ارتباط مستقیم با موضوع این بحث دارد: نخست اینکه بلوغ چیست و آیا مقصود از آن خصوص رسیدن به مرحله خاصی از رشد جنسی است یا ملاک و معیار دیگری وجود دارد؟ دوم اینکه چه آثاری بر آن مترتب گردیده است؟

اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۲)/ در این نوشته، امور زیر بررسی خواهد شد: معنای اسراف و تبذیر ۲- اقوال فقها در مصادیق اسراف و تبذیر ۳- بررسی مصادیق خفی اسراف و تبذیر. یکم: معنای لغوی اسراف و تبذیر الف) اسراف اسراف در لغت به چهار معنا بهکار رفته است: خروج از اعتدال (ضدالقصد) غفلت و جهل کشش و جاذبه تبذیر.[۱] برخی از مفسرین، اسراف در آیه‌ی کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاتُسْرِفُوا (اعراف /۳۱) رابه‌معنای تجاوز از حلال معنا کرده‌اند[۲] که به نظر می رسد تطبیقی از معنای اول اسراف باشد. مرحوم نراقی در عوایدالایام[۳]، بعد از …

تصویر یا ناقص است یا کامل، در هر صورت یا کاربرد عبادی دارد یا ندارد. این تقسیمات باعث گردیده است که فقهاء در حکم آن نیز اختلاف نظر داشته باشند. در این نوشته سعی می‌شود گزارش فشرده از آراء فقهاء نسبت به تمامی صورت‌ها ارائه گردد. شبکه اجتهاد: تصویر گری در مجموع چهار فرض دارد: ۱- تصویر بدون جسم، از اشیاء بی جان. ۲- تصویر بدون جسم از اشیاء جاندار. ۳- تصویر همراه با جسم از اشیاء بی جان. ۴- تصویر همراه با جسم از جانداران. بر این مجموعه باید افزود که تصویر یا ناقص است یا کامل، در هر …

پرونده ویژه «حجاب؛ تکلیف یا قانون؟» با آثار و گفتارهایی از سیداحمد مددی‌موسوی، سیدمحمدعلی ایازی، محمدرضا زائری، مهدی مهریزی، مجتبی الهی‌خراسانی، محمدحسین ترکاشوند، حسین سوزنچی، زهر رجبیان و دیگر اساتید و فضلا به همت «شبکه اجتهاد» منتشر شد. شبکه اجتهاد: در بحث فقه و حقوق زنان، حفظ چارچوب‌های روشمند فقهی و درعین‌حال پاسخ به مسائل نو پیدا، موجب نگاهی دوباره به ‏احکام و تکالیف و حقوق خانواده ـ اعم از همسران، والدین و فرزندان ـ و زنان شده است. این نگاه تازه، آثار تازه و مباحثات جدیدی را در حلقه‌های تفکر اسلامی به‌ویژه فقه، پدید آورده است. ‏در کشور ما …