استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولیفقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر میتواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزهی قراردادها و مالکیّت پدید آورد؟ پاسخ داد: باید یک بحث مبنایی داشت و آن اینکه آیا ادلّهی ولایتفقیه اطلاق دارد؟ اگرچه اصل نخستین، عدم ولایت است چنانکه هر چیزی مسبوق به عدم است و اثبات ولایت و قلمرو آن نیازمند به دلیل عام است …
توضیحات بیشتر »حکم فقهی و حقوقی تعدد عوامل مقصر در حوادث رانندگی
حجتالاسلام وحدتی شبیری معتقد است که قاضی تشخیص بدهد و از نظر کارشناس یا نظر خودش برایش اطمینان حاصل شود که اثرگزاری در میزان خسارت موثر است، در میزان خسارت هم باید این میزان را لحاظ کند؛ یعنی اگر ۷۰ درصد مقصر بود، باید ۷۰ درصد خسارت بدهد. استدلال او اطلاق قاعده ضمان است «من اتلف مال الغیر فهو ضامن» بنابراین به همان اندازه که تلف کرده ضامن است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «حکم فقهی و حقوقی تعدد عوامل مقصر در حوادث رانندگی» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری و نقادی حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی …
توضیحات بیشتر »زیارت نیازمند مطالعات فقهی است/ لزوم شناخت پیوندها و تعامل میان سهگانه زائر، مجاور و خادم
استاد حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی گفت: زیارت در آیین بوداییان، مسیحیان و برخی از ادیان دیگر نیز وجود دارد. بنابراین زیارت نیازمند مطالعهای فقهی است تا شرایط و محدودیتهای زیارت توسط افراد مختلف، تبیین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتیشبیری، مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)، در سومین نشست گفتوگومحور از همایش ملی الهیات شهر در خصوص «سهگانه زائر، مجاور و خادم» اظهار کرد: شناخت موضوع به عنوان گام اول در هر پژوهشی محسوب میشود. بر این اساس ابتدا باید با مفهوم سهگانه آشنا شده و دریابیم که سهگانه زائر، مجاور و خادم چه مفاهیمی …
توضیحات بیشتر »فقه ما به جنبههای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ورزش کمتر پرداخته است/ با موضوعشناسی ابعاد فقهی ورزش را تبدیل به قانون کنیم
مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع) گفت: اکنون ورزش تبدیل به یک صنعت بزرگ شده و ابعاد اقتصادی و سیاسی و جنبههای اجتماعی و فرهنگی وسیعی نیز پیدا کرده است، ما به جهت فقهی آنچنان بدان نپرداختهایم و به جهت حقوقی نیز دارای ضعف هستیم. باید با موضوعشناسی به جنبههای فقهی آن توجه و در نهایت به قانونگذاری ختم کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام سیدحسن وحدتی شبیری، مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ع)، با حضور در هیئت اندیشهورز دین، سلامت و سبک زندگی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان به مناسبت «هفته ورزش» در سخنانی از لزوم ارتباط …
توضیحات بیشتر »«مدرسه عالی فقاهت»، به سوی اجتهاد تمدنساز
مدرسه عالی فقاهت به دنبال تدوین نرمافزار تمدن نوین اسلامی با رویکرد فقهی است. این مدرسه به عنوان یک نهاد اصیل حوزوی برای رسیدن به اجتهاد تمدنساز پاسخگوی نیازهای جامعه اسلامی مطرح است. این مدرسه نه تنها رقیب حوزههای علمیه و دانشگاه علوم اسلامی رضوی نیست، بلکه میتواند بازوی علمی و فقهی برای سایر مجموعهها بهویژه مجموعههای علمی باشد. شبکه اجتهاد: تاریخچه تأسیس مدارس علمیه در جوار بارگاه مطهر امام هشتم (ع) به اعصار و ادوار گذشته برمیگردد. مثل مدرسه میرزا جعفر، مدرسه خیرات خان، مدرسه بالاسر مبارک در نزدیکی روضه منوره رضوی، مدرسه پریزاد، مدرسه دودر و… . حالا …
توضیحات بیشتر »موضوعشناسی و حکمشناسی الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی
بررسی احکام پیرامون الکل در فقه اسلامی بحثی دامنهدار است، بحثهایی همچون نجاست و پاکی و انواع الکل از مسائلی است که همواره ذهن اهل تحقیق و پژوهش را به خود مشغول داشته است. امروزه با ورود الکل به بسیاری از مواد مورد استعمال، خصوصاً در دوره کرونا و ورود الکل به زندگی روزانه، چنین بحثی از ضروریات در عالم تحقیق بشمار میآید. ازاینرو، نخستین کرسی علمی ترویجی با موضوع «موضوع شناسی الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری، استاد حوزه و مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ص) به اهتمام …
توضیحات بیشتر »آیا رأی مردم در تشکیل حکومت و استمرار آن معتبر و شرط است؟
رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی ابعاد حقوقی انتخابات و نقش مردم در قانون اساسی کشور را تبیین کرد و گفت: رأی مردم در مرحلههای تشکیل حکومت، اداره آن و نظارت بر رفتار حاکمان اثربخش میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری در نشست تخصصی «بررسی ابعاد حقوقی انتخابات و جایگاه رای مردم در قانون اساسی» که در ادامه سلسله نشستهای تخصصی «فقه انتخابات» برگزار شد، ضمن تبیین حقوق عمومی و خصوصی به عنوان شعب علم حقوق، حقوق عمومی را مطالعهکننده روابط دولت یا حاکمیت و مردم تعریف و ابراز کرد: حقوق اساسی مباحث مهمی را دربرمیگیرد و …
توضیحات بیشتر »مبانی فقهی ممنوعیت واردات واکسن آمریکایی
یکی از ویژگیهای حکم حکومتی محدودیت در زمان و مکان است. حکم حکومتی مادامی است که بنا به شرایط زمان و مکان باقی باشد. رهبر معظم انقلاب نیز مادامی که در شرایط فعلی هستیم و مرحله آزمایش واکسن را طی میکنیم واردات واکسن آمریکایی و انگلیسی را ممنوع کردند که البته ممکن است این شرایط تغییر کند، اما به هر حال با توجه به شرایط کنونی، دولت و شرکتهای واردات دارو نیز باید این حکم را ملاک عمل قرار دهند و نسبت به آن پایبند باشند. شبکه اجتهاد: هیئت اندیشهورز دین، سلامت و سبک زندگی حوزه علمیه خراسان با توجه …
توضیحات بیشتر »رونمایی، نقد و بررسی کتاب «تحلیل فقهی و حقوقی وقف»
کتاب «تحلیل فقهی و حقوقی وقف» در جلسهای که در سالن همایشات موسسه فرهنگی قدس و باهمت دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، رونمایی گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، در مراسم آئین رونمایی از کتاب «تحلیل فقهی و حقوقی وقف»، حججاسلام سیدحسن وحدتی شبیری و محمدباقر گرایلی به عنوان اساتید منتقد کتاب در جلسه حضور یافته و به بیان نکات و دیدگاههای خود نسبت به کتاب پرداختند. استاد سیدمصطفی محقق داماد نیز به عنوان نویسنده و به صورت برخط در این جلسه حاضر و پس از شنیدن سخنان منتقدین، نظرات خود را ابراز داشت. برطرف کننده نیازهای فقهی وقف درابتدای …
توضیحات بیشتر »گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری و مقاصد شریعت در اجتهاد
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسین الخِشِن مدیر وقت حوزههای علمیه و مؤسسات حوزوی علامه سید محمدحسین فضل الله در دومین کنفرانس بینالمللی فقه، اخلاق و قانون با رویکردی فقهی حقوقی مقالهای با عنوان «النزعه الأخلاقیه والإنسانیه فی الفقه الإسلامی» را ارائه داد و بر همین اساس، مناظرهای میان ایشان و برخی محققان حوزوی و دانشگاهی صورت گرفت. از آنجا که سخنرانی ایشان در همایش بازتاب قابل توجهی در میان سایر اندیشمندان داشت که گفتگوهای نقادانه در حاشیه همایش، زمینهساز مناظرهای علمی میان ایشان و منتقدان شد. گروه اسلام و سیاست مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بانی تشکیل این مناظره علمی …
توضیحات بیشتر »باید چینش منابع روایی و ساختار فقه متناسب با تحولات آینده تغییر کند/ حوزه علمیه لاجرم باید بهسمت مطالعات تخصصی گام بردارد
مشکل ما در مطالعات فقهی مشکلِ کمبود شناخت نسبت به موضوعات بیرونی است. در مسائل اجتماعی موضوعات را باید آنگونه که هست بشناسیم. ما نمیتوانیم در حجره را ببندیم و بگوییم اگر اینطور باشد آنطور است. حکم بدهیم به نحوه قضیه شرطیه؛ بلکه باید ورود بکنیم. اگر فقیه میخواهد فتوای او کارگشا باشد چارهای جز این نیست که در موضوعات ورود بکند و موضوعات را آنگونه که هست بشناسد. دیگر گذشته زمان اینکه یک مجتهدی بخواهد از ابتدای طهارت تا آخر دیات مطالعه بکند، فتوا بدهد و فتوایش هم بتواند معیار عمل خارجی قرار بگیرد. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر …
توضیحات بیشتر »چیزی با عنوان نگاه مردانه در احکام و فتاوا وجود ندارد/ اقتدارگرایی همیشه منفی نیست!/ عدم مشروعیت ولایت زنان، به جهت اخذ به قدرمتیقن از ادله نیست
تنها ملاکی که باید بدان توجه کرد این است که مواردی که از باب ولایات است بر اساس ادلهی تعبدی زنان نمی توانند مسئولیت های سنگینی که ناشی از ولایت است را بر عهده بگیرند مثلا آن جایی که جنگ است، آنجایی که قضاوت است، آنجایی که دفاع است، یا مسائل انتظامی است این موارد یک سری اقتضائاتی دارد که با روح زن و زن بودن سازگار نیست و باید توجه داشت که این نظر را نمی توان نگاه فمنیستی به زن پنداشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: برخی معتقدند دانش فقه در ذات خود، دانشی اقتدارگرا است. این اقتدارگرایی نیز از …
توضیحات بیشتر »الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی
پژوهش «الکل و فراوردههای آن در فقه اسلامی» نخست نجاست یا طهارت خمر و سایر مسکرات را از ادله شرعی به دست آورده سپس به این پرسش پاسخ میدهد که آیا عنوان خمر یا مسکر بر الکل صادق است و بر فرض که چنین باشد آیا دلیل نجاست خمر یا مسکر، الکل را نیز شامل میگردد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ویرایش جدید کتاب «الکل و فرآوردههای آن در فقه اسلامی» تألیف حجتالاسلام دکتر سیدحسن وحدتی شبیری (رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی) را چاپ و منتشر کرد. امروزه، الکل، کاربرد فراوانی در صنایع تبدیلی، آرایشی و …
توضیحات بیشتر »تجمل در حرم امامان، سند حقانیت ایشان است/ نمیشود بهخاطر دوری از تجمل، بر خلاف نیت واقف عمل کرد
کمک به فقرا مطلوب است اما اینگونه نیست که گنبد نسازیم، افرادی هستند که به فقرا کمک میکنند و برخی با وقفهایی که انجام دادهاند به حرم امامان و امام زادگان رسیدگی میکنند. اکنون از درآمد موقوفات امام رضا (ع) صرف رسیدگی به محرومین میشود و موقوفاتی دیگر اختصاص به خود حرم به عنوان مثال روشنایی حرم و یا ظواهر حرم و موارد دیگر، دارد. لذا در خصوص موقوفات باید نیات واقف در نظر گرفته شود و ما نمیتوانیم نیت واقف را تغییر دهیم البته زمان و مکان بسیار مهم است اگر ما وقف خاصی برای زیبای و جمال حرم …
توضیحات بیشتر »تجدید فراش در مواردی که خانواده دچار آسیب میشود نامطلوب است/ مراد از عدالت، عدالت در رفتارهای بیرونی است نه احساس درونی/ آیه جواز تعدد زوجات، در مقام توهم حظر است
ممکن است در شرایط خاصی، ازدواج ثانوی به دلیل عوارضی که به وجود میآورد و حتی ممکن است موجب از هم پاشیدن زندگی فرد شود و فرزندان دچار مشکل شوند مطلوبیت نداشته باشد و حتی مرجوح نیز باشد و لذا عملاً برای بعضی از مسندهای اجتماعی نیز ازدواج دوم منع شده باشد؛ چون ممکن است مضراتی داشته باشد. البته در برخی موارد تجدید فراش مباح است. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش در یکی از شبکههای اجتماعی پوستری با عنوان اختیار کردن چند همسر توسط یک مرد منتشر شد که موجب جنجال در فضای جامعه شد به گونهای که رهبر معظم …
توضیحات بیشتر »نوایی: فقه حکومتی زمینه را برای اهداف بیانیه گام دوم مهیا میکند/ شبیری: فقها با در نظر گرفتن عنصر حکومت اسلامی، در فرآیند استنباط تجدید نظر کنند/ مقدسی: دینی کردن جامعه؛ رسالت بزرگ فقه حکومتی است
نشست علمی «جایگاه فقه حکومتی در تحقق گام دوم انقلاب اسلامی» با حضور و سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیاکبر نوایی، مسئول امور نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم رضوی و سرکار خانم صدیقه مقدسی، مدیر مدرسه علمیه اسلامشناسی حضرت زهرا(س) در مجتمع آفتاب ولایت مشهد برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیاکبر نوایی در این نشست به نقش فقه حکومتی در تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب پرداخت و اظهار داشت: مقصود ما از فقه حکومتی این نیست که تنها پژوهشهایی در حوزه عملیه صورت گیرد. …
توضیحات بیشتر »مراجع باید، به وجوب مصرف کالای ایرانی فتوا دهند/ روحانیون نباید کالای خارجی مصرف کنند/ سرمایهگذاری در ساختمان، اکل مال به باطل است
اگر مراجع تقلید، زعما و علمای ما در یک عزم جدی استحکام کار در تولیدات را به عنوان فتوای ثانوی اعلام کنند تا کارگزاران و تولیدکنندگان به دنبال استحکام کار و تولید باشند رونق تولید اتفاق خواهد افتاد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی، تحصیل کرده حوزه و دانشگاه است. رئیس سابقه دانشگاه هدی قم، بیش از ۳۰ سال است که در حوزه قم و دانشگاههای تهران تدریس میکند. استاد مشهدیتبارِ حوزه و دانشگاه معتقد است: دانش فقه و حوزه با آسیبشناسی، مشخص کردن سهم هر عامل و راهبردها برای برطرف …
توضیحات بیشتر »دُرّی: بدون توجه به قاعده عدالت و کرامت، نمیتوان از برابری شهروندان سخن گفت/ وحدتی شبیری: باید به جایگاه مشهد و مسئله ولایت در منشور حقوق شهرنشینی توجه شود/ حسینیپویا: چیزی به نام «شهر مقدس» نداریم
دهمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی، روز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۷، با عنوان «درآمدی بر برخی مبانی فقهی منشور حقوق و تکالیف شهرنشینی»، با ارائه حجتالاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه فقه شهرنشینی و نقد حجتالاسلام دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پژوهشکده ثامن برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست که حجتالاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، دکتر سید محسن حسینی پویا رئیس کمیسیون حقوقی شورای اسلامی شهر مشهد و حجتالاسلام دکتر علی الهی خراسانی مدرس سطح عالی حوزه علمیه مشهد …
توضیحات بیشتر »راهاندازی رشته «اقتصاد وقف» در دانشگاه علوم اسلامی رضوی
رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی گفت: ایجاد رشته اقتصاد وقف را پیشبینی کردیم تا موقوفات بهرهوری لازم را داشته باشند؛ همچنین رشته فقه و امور وقف را طراحی نمودیم و به دنبال ایجاد رشته مدیریت اجرای وقف هستیم تا در آینده کشور اتکاء بیشتری به موسسات خیریه و وقف داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام سید حسن وحدتی شبیری در نشست خبری با اصحاب رسانه که در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، اظهار کرد: رسالت دانشگاه علوم اسلامی رضوی تخصصی کردن مطالعات حوزوی است و در مجاورت با بارگاه منور امام رضا(ع) قرار گرفتن در تحقق این امر …
توضیحات بیشتر »فضای سیاسی اجتماعی باید طلبکار از حوزههای علمیه در مسائل مستحدثه باشد/ نمیتوان با اصول محدود زمان شیخ مفید و طوسی به سراغ فقه معاصر رفت/ توانایی فقه شیعه در پاسخگویی مسائل مستحدثه نمایان شود
امروز در حکومت اسلامی بر مدار فقه اهلبیت، تنها جایی که میتواند تأمین کننده در پاسخگویی به مسائل مستحدثه، روز و نوپیدای جامعه اسلامی باشد، درسهای خارج حوزههای علمیه است و باید فضای سیاسی اجتماعی طلبکار از حوزههای علمیه در مسائل مستحدثه باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست از سلسله نشستهای پژوهشی «دین و سلامت» به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با مشارکت موسسه الهادی(ع) با پیام حضرت آیتالله صافی گلپایگانی و با حضور علما، اساتید، نخبگان، مدیران، فقهپژوهان و طلاب حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد. در این نشست دو روزه، دو …
توضیحات بیشتر »اگر شیخ انصاری سر از خاک بردارد، فقه تجارت الکترونیک و انرژی هستهای مینویسد
استاد حوزه و دانشگاه گفت: مکاسب دریاست و میتواند پاسخگوی سؤالات باشد؛ اما در ابتدا باید سوال را بفهمیم؛ با واقعیات دنیای امروز آشنا باشیم و حوزه علمیه ما باید در قلب بازار باشد تا با واقعیات روز بازارها آشنا گردد و سپس فتوا دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید حسن وحدتی شبیری در ادامه سلسله نشست علمی «نقش اجتهاد شیعی در جهان مدرن» که در مدرسه عالی خاتم الاوصیاء قم برگزار شد، ضمن گرامیداشت دهه فجر انقلاب، اظهار داشت: فقه ما با پیروزی انقلاب اسلامی پا به عرصه اداره اجتماع گذاشته و نخستین سؤالی که در ذهن …
توضیحات بیشتر »نیازی به قانونی کردن همه احکام فقهی نیست
حجت الاسلام وحدتی شبیری با اشاره به این که برخی احکام فقهی در سطح کلان به ضرر جامعه است، گفت: نیازی نیست هر چیزی که در فقه است را تبدیل به قانون کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری، عضو هیأت علمی دانشگاه قم، در مراسم تجلیل از پژوهشگران برتر مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی که در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) قم برگزار شد، با بیان این که پژوهش باید بایستههایی داشته باشد، گفت: انصاف علمی از مهمترین مسائل در پژوهش است به این معنی که پژوهشگر تابع مقدمات و نتایج باشد و بی طرفانه به …
توضیحات بیشتر »