چاپ دوم کتاب «تطبیق قاعده نفی سبیل بر قوانین افغانستان و سند استراتژیک آمریکا» اثر سید امیرحسین حسینی ترکستانی به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، چاپ دوم کتاب «تطبیق قاعده نفی سبیل بر قوانین افغانستان و سند استراتژیک آمریکا» اثر سید امیرحسین حسینی ترکستانی است که به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۴۳۰ صفحه منتشر شد. در فقه سیاسی اسلام، از اصل نفی سلطهپذیری با عنوان نفی سبیل یاد شده است. اصل …
توضیحات بیشتر »«نفی سبیل» یکی از قواعد مهم در فقه امنیت است/ وظیفه فقهی حکومت در تزاحمات شرعی
یکی از قواعد مهم در فقه امنیت، نفی سبیل است. اگر از بنده سؤال شود که محوریترین و اساسیترین قانون فقه امنیت چیست؟ همین قاعده را مطرح میکنم؛ یعنی نباید دشمنان راهی برای نفوذ و سلطه بر مسلمین پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح خارج حوزه علمیه، در ششمین جلسه فقه امنیت که از سوی دفتر قم بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی برگزار شد، به روش استنباط فقه امنیت اشاره کرد و گفت: روش استنباط فقه امنیت نقاط مشترک و متفاوتی با سایر مباحث دارد؛ یکی از ویژگیهای استنباط فقه امنیت، لزوم داشتن دو استنباط …
توضیحات بیشتر »عضویت در FATF مصداق نفی سَبیل هست یا خیر؟/ محمد قطبی
شبکه اجتهاد: در نامه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیه نفی سَبیل را مبنای اصلی برای منع تصویب اف ای تی اف دانستند. که البته مهمترین آیه برای استشهاد و استناد در این موضوع همین آیه است. لیکن دو نکته باید با دقت در کانون توجّه قرار بگیرد: اول اینکه مفسرین بزرگ شیعه در این که نفی در این آیه از زمره قوانین تکوینی است یا تشریعی، اختلاف نظر و احتمال دارند. یعنی برخی قائل هستند که نفی در این آیه حکم فقهی و تشریعی نیست. بلکه یک قانون تکوینی است و لذا حجیّت فقهیِ …
توضیحات بیشتر »قاعده نفی سبیل؛ نمادی از اجتماعی شدن قواعد فقهی/ مبنای فقهی مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون
گسترش دامنه قواعد فقهی در زندگی سیاسی، اجتماعی مردم، معبر تازهای بود که با رهبری امام خمینی به انقلاب اسلامی منتهی شد. یکی از این قواعد فقهی در مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون مطرح و با تبدیلشدن به شعار مخالفت با سلطه آمریکا بر ایران به یکی از نقاط عطف تاریخ ایران تبدیل شد. شبکه اجتهاد: با مرجعیت امام خمینی که با وقایع ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بر همگان مسجل شده بود، تحولی در قواعد فقهی رخ داد. تا پیش از آن حیطه فقه محدود به حوزه شخصی، احکام و عبادات میشد، اما تلقی سیاسی امام خمینی از قواعد فقهی، سببساز هرچه …
توضیحات بیشتر »تمسک به قاعده لاضرر در الحاق به CFT اجتهاد یا توجیه؟
شبکه اجتهاد: نویسنده در مقالهای با عنوان «الحاق به پالرمو و CFT از منظر فقهی» مطالبی را به رشته تحریر درآورد که در سایت مباحثات منتشر شد. پس از انتشار این مقاله، یکی از عزیزان مطلبی را با عنوان «رد FATF براساس قاعده «نفی سبیل»؟ یا تأیید آن براساس قاعده «لاضرر»؟» در سایت مذکور منتشر کرد که ظاهرا پاسخی به مقاله نویسنده در بررسی فقهی الحاق به CFT و پالرمو بود. نویسنده با توجه به این نکته و همچنین حساسیت بحث، بر آن شد تا نقد مختصری را نسبت به یادداشت وارده داشته باشد. ۱- تفاوت FATF و CFT نویسنده …
توضیحات بیشتر »رد FATF براساس قاعدهٔ «نفی سبیل»؟ یا تأیید آن براساس قاعدهٔ «لاضرر»؟
شبکه اجتهاد: دوسالی است که بحث دربارهٔ کارگروه اقدام مالی علیه پولشویی یا FATF به یکی از مباحث جنجالی در سیاست ایران تبدیل شده؛ نهادی که دولت ایران برای خروج از فهرست سیاه آن چهار لایحه را به مجلس برده که آخرینشان چند روز قبل در جلسهای جنجالی به تصویب رسید؛ اما حواشی این تصویب همچنان ادامه دارد. این یادداشت، نقدی کوتاه است بر منتقدین فقهی پیوستن ایران به FATF. شاید مهمترین نقد فقهی منتقدین به FATF این است که با تصویب و اجرای آن، استیلای غیرمسلمان بر مسلمان رخ خواهد داد. بر اساس آیهی ۱۴۱ سورهی نساء (وَلَن یجْعَلَ …
توضیحات بیشتر »ملاک در قاعده نفی سبیل، مسلمان و کافر بودن نیست؛ ملاک، حق و باطل بودن است
اختصاصی شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اگرچه امسال شعار حمایت از کالای ایرانی را به عنوان شعار سال اعلام کردند، اما پیشازاین و در سالهای قبل نیز بر حمایت از تولید و کار و سرمایه ایرانی تأکید کرده بودند. در این سالها اما نتیجه مطلوب حاصل نشد. ایشان اما امسال حالا با فراخوان «حمایت از کالای ایرانی»، آحاد ملت هم خطاب قرارگرفتهاند تا با حمایت از تولیدات مختلف، چرخ اقتصاد وزندگی خانواده ایرانی را به حرکت درآورند. دررابطه با رویکرد فقه نسبت به تحقق این شعار، سوالاتی را از حجتالاسلام محمدتقی اکبر نژاد، استاد حوزه علمیه قم پرسیدیم. رئیس مؤسسه فقاهت …
توضیحات بیشتر »مصرف کالاهای خارجی برخلاف قاعده نفی سبیل است
رییس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مصرف کالای خارجی مساوی است با زیر سلطه رفتن و در فقه سلطه پذیری حرام و سلطه پذیری نسبت به کفار از حرمت مضاعف و شدیدتر برخوردار است، و سلطه پذیری بر خلاف قواعد فقیه مختلف از جمله قاعده نفی سبیل است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیاکبر رشاد در ابتدای درس خارج خود در حوزه علمیه امام رضا (ع) در مورد شعار امسال و استفاده از محصولات و کالاهای ایرانی گفت: اکنون مفهوم قدرت و استقلال تغییر کرده است. طی دهههای اخیر، «قدرت نرم» جایگزین «قدرت سخت» شده است؛ امروز اقتدار به …
توضیحات بیشتر »دچار تناقض میان دیدگاههای رایج در فقه و نگرش به مفهوم امت و جامعه اسلامی هستیم
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به ماجرای عضویت شهروند زرتشتی در شورای شهر یزد گفت: ما همچنان دچار نوعی تناقض و سرگردانی میان نگرش به مفهوم امت و نیز جامعه اسلامی، دیدگاههای رایج در فقه از یک طرف و مفهوم دولت و کشور و ملت و قانون نویسی هستیم.
توضیحات بیشتر »تجارت با دشمن
اختصاصی شبکه اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف»(۹) اولین مسأله در موضوع این است که ما اگر شیوهای از معامله را بپذیریم و این به اصطلاح جزء چارچوبهای ممنوعهی معاملات ما نباشد یا به تعبیر دیگر از فیلتر مکاسب محرمه، سالم رد شود، این معامله بهطور طبیعی برای ما مشکلی ندارد؛ خواه بیع باشد، اجاره باشد، یا هر نوع معاملهی دیگر. پس ما یک فیلتر جدی داریم که البته بحث مهمی است و خود آن نیاز به گفتوگوی مستقل دارد. اگر از آن فیلتر رد شد ما دیگر مشکلی در اصل معامله نمیبینیم. مهم این است که آن فرد مالک …
توضیحات بیشتر »