استاد احمد مبلغی از برگزاری پنجمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون با عنوان «فقه، قانون و هوش مصنوعی» از سوی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس خبر داد و گفت: این کنفرانس با تمرکز بر پیوند میان فقه و قانون و تحلیل پیامدهای پیچیده و چندسویه هوش مصنوعی در عرصه قانونگذاری، به بررسی نقش این فناوری در خلق و پیشنهاد هوشمندانه …
Read More »Tag Archives: هوش مصنوعی
بازخوانی فقه قضاء در پرتو هوش مصنوعی؛ از چالش مشروعیت تا معیار اطمینان/ فقه هوش مصنوعی میدان شتاب نیست
استاد ابوالقاسم علیدوست در بیستوششمین اجلاس مجمع جهانی فقه اسلامی، با تمرکز بر چالشهای فقهی و اخلاقی هوش مصنوعی، نسبت به شتابزدگی در تحلیلهای فقهی هشدار داد و خواستار رویکردی روشمند، عمیق و احتیاطآمیز در مواجهه با این پدیده نوظهور شد. ایشان با نقد برخی استدلالهای رایج در مقالات همایش، تأکید کرد که ورود فقه به عرصه هوش مصنوعی، نه …
Read More »حرکت علمی به سوی تقنین هوش مصنوعی با محوریت فقه اسلامی
در حالی که کشورهای جهان با سرعت در حال قانونگذاری در حوزه هوش مصنوعی هستند، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با برگزاری پنجمین کنفرانس بینالمللی «فقه، قانون و هوش مصنوعی» در پاییز ۱۴۰۴، به دنبال ترسیم نقش فقه و تقنین اسلامی در مواجهه با این فناوری نوظهور است. به گفته رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، این رویداد علمی با هدف همگرایی …
Read More »نقش هوش مصنوعی در قانونگذاری مبتنی بر فقه/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: قانونگذاری مبتنی بر فقه، با توجه به مراحل کلیدی آن، بهطور گستردهای پیچیده است. این فرآیند سه مرحلهی مهم دارد که هر یک دارای اهمیت ویژهای است و نیازمند توجه و تلاش فقیه، قانونگذار با بکارگیری هوش مصنوعی است. برای تعمیق و گسترش این مبحث، میتوان هر مرحله را به دقت بررسی کرد. مرحله اول: پیشا قانونگذاری در …
Read More »تعلل در مسیر پیشرفت هوش مصنوعی، چالشهای جدی برای مرجعیت دینی و ملی ایجاد میکند
مؤسسات پژوهشی در غرب در حال تولید ابزارهای هوش مصنوعی با محوریت محتوای شیعی و زبان فارسی هستند که میتوانند نیازهای دینی و ملی کاربران را پاسخ دهند، اما همراه با سوگیریهای خاص خود. اگر ما پیش از آنها یا همزمان با آنها ابزارهای لازم را تولید نکنیم، ممکن است مرجعیت علمی و دینی خود را از دست بدهیم و …
Read More »از تسریع و تسهیل فرایند «اجتهاد» تا بهرهوری «حکمرانی» با هوش مصنوعی بومی
در مباحث فقهی، هوش مصنوعی میتواند کمککار یک مجتهد در سیر اجتهاد باشد. ما یک برنامهای داریم تحت عنوان «نجم» یا «ناصر جامع مجتهد» که بیاید جستجوهای معنایی، دستهبندیها و یافتن ادلّهی احکام فقهی را انجام بدهد و ببیند این ادلّهی مرتبط، در کلام فقهای دیگر به چه صورتی آمده است و کارهایی را که یک فقیه مثلاً باید در …
Read More »ای فقیهان برای سرنوشت فقه از هوش مصنوعی نهراسید/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: فقه را چه میبینی؟ دانشی خاموش در سایهسار گذشته، در بند اوراق زرد و مجلدات کهن؟ یا جانی تپنده که در هر عصر نفسی تازه میکشد و در هر زمان، افقی نو میگشاید؟ اینک بر سر گردنهای ایستاده است که پیشتر از آن نگذشته؛ چشم در چشمِ پدیدهای بیسابقه دوخته است: هوش مصنوعی، آیا این پدیده، حریفی است …
Read More »فقه الگوریتمی؛ از کاشت تراشه تا قضاوت ماشینی؛ الزامات اجتهاد نوین در عصر هوش مصنوعی
نشست تخصصی هوش مصنوعی و علوم اسلامی با تأکید بر ضرورت برنامهریزی ملی و ورود فقیهان به مباحث اخلاقی-فقهی این فناوری برگزار شد. اساتید با اشاره به فرصتهایی مانند هوش مصنوعی حاکمیتی، گرافدانش و کاربردهای آموزشی-ترویجی، هشدار دادند غفلت از این فناوری، تهدیدات امنیتی و وابستگی دیجیتال به دنبال دارد. پیشبینی ظهور نسل کامپوزیت هوش مصنوعی، طرح مفاهیمی مانند آواتارهای …
Read More »ضرورتِ تدوین «فقهِ هوش مصنوعی» برای عبور از پیچیدگیهای عصر دیجیتال/ چالشهای فقهی هوش مصنوعی چیست؟
در پنجمین هماندیشی توسعه علوم اسلامی، اساتید برجسته حوزه و دانشگاه، چالشهای ناگفته هوش مصنوعی در قلب علوم اسلامی را واکاوی کردند. از مسئولیت مدنی رباتها تا بازتعریف مفاهیمی چون “اراده آزاد” و “مسئولیتپذیری” در فقه، از دغدغههای اخلاقی نقض حریم خصوصی تا پرسشهای اعتقادی درباره خلق “انسان مصنوعی”، این نشست علمی صحنه رویارویی سنت و فناوری بود. آیا هوش …
Read More »تقاطع فناوری و فقه: آیا علوم اسلامی سهامدار انقلاب هوش مصنوعی میشود؟
اساتید حاضر در نشست اول پنجمین هماندیشی «توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی» که به موضوع ظرفیتها و چالشهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی» اختصاص داشت، با تأکید بر لزوم گذار از نقش مصرفکنندگی به «سهامداری فعال» در فناوری، به واکاوی فرصتهایی همچون پردازش زبانهای دینی، تحلیل نسخ خطی، شبکههای دانشی و حتی مهندسی فقه شخصیشده پرداختند. در کنار این ظرفیتها، …
Read More »هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در قاب تصویر
چهارمین و پنجمین هماندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با بررسی دو موضوع «روش کاربردیسازی در علوم اسلامی» و «ظرفیتها و چالشهای هوش مصنوعی در علوم اسلامی» با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد برگزار شد تا بستری برای تبادل اندیشهها، شناسایی و ارائه راهکارهای نوین در مسیر پیشرفت علوم اسلامی فراهم گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اگرچه اصطلاح …
Read More »طراحی مدلهایی از هوش مصنوعی برای نیازهای اجتهادی
مدیریت حوزههای علمیه با ایجاد ستاد راهبری فناوریهای هوشمند، حرکت تحولی در حوزه هوش مصنوعی را در سالهای اخیر آغاز کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، تحولات اخیر در حوزه هوش مصنوعی و نقش برجسته این فناوری در آینده زیست بوم بشر، مدیران حوزههای علمیه را بر آن داشته تا با راهاندازی ستاد راهبری فناوریهای هوشمند حوزههای علمیه، در زمینههای …
Read More »انقلاب هوش مصنوعی؛ «علم را بدون کتابخانه و کاغذ» مبنای برنامهریزی آینده قرار دهیم!
شبکه اجتهاد: مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) بر اساس این اندیشه شکل گرفت که از ماشین یا همان کامپیوتر، که چند ده سال بود به تدریج وارد زندگی روزانه انسانها شده بود، در کار تحقیق و جستجو استفاده شود. روشن است که ورود کامپیوتر، ابعاد مختلف زندگی بشر را متحول کرد، و حالا با امکاناتی که داشت، آمده بود …
Read More »بسترهای تعاملی هوش مصنوعی با علوم اسلامی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، عمده نیاز علوم اسلامی را به هوش مصنوعی در دو حوزه دانست و گفت: عمده نیاز ما به هوش مصنوعی در دو حوزه نشر اطلاعات و تولید اطلاعات است. در حوزه نشر اطلاعات اسلامی در سه حوزه نیاز بیشتری احساس میشود: ۱. احکام شرعی، ۲. مباحث فلسفی و کلامی و ۳. مشاورههای …
Read More »هوش مصنوعی و استنباط حکم شرعی
شبکه اجتهاد: هوش مصنوعی شاخهای از علوم رایانهای است که هدف از آن شبیه سازی هوش انسانی است؛ فکر کردن منطقی و انسانی ویژگی هوش مصنوعی میباشد؛ باید توجه داشت که هوش مصنوعی سختافزار نیست بلکه الگوریتم و برنامهای است که دادهها را بر اساس الگوریتم تحلیل میکند، بنابراین یک نوع تولید را محقق میکند. هوش مصنوعی به چهار دسته …
Read More »هوش مصنوعی از نگاه آیتالله خامنهای، دغدغهها و توصیهها/ علی خانی
شبکه اجتهاد: انباشت حجم عظیمی از دادههای گوناگون در فضای اینترنت، شبکههای اجتماعی و سِرورهای شرکتهای بزرگی مثل: گوگل، فیسبوک و توئیتر موجب شد که تمام دانش بشری به طور یکپارچه برای همگان دسترسپذیر باشد. جمعآوری دادههای کلان و پیادهسازی الگوریتمهای مشخّص روی آنها، درعمل، به استخراج دانش بشری توسط ابزارهای خاصّ، مانند چت جیپیتی (ChatGPT) انجامیده و نتایجی با …
Read More »روایات جعلی با چاشنی هوش مصنوعی!/ مجتبی پورموسی
شبکه اجتهاد: با ظهور و گسترش فضای سایبری در جهان و نیز کشور عزیزمان، مخاطبان زیادی به آن جذب و سعی در برآورده ساختن نیازها یه وسیله این تکولوژی جدید کردهاند. شاید بسیاری از ما نیز برای یافتن روایات یا مطالعه در این زمینه به این بستر مراجعه کنیم. تُحفه جدید این فضا، هوش مصنوعی است. شاید باورمان نشود، اما …
Read More »اجتهاد و هوش مصنوعی/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: در عصری که تحولات با شتابی سرسامآور در هم میپیچند و افقها در پهنهای تازه رخ مینمایانند و اندیشهها همچون ابرهایی، آسمان زندگی را میپوشانند، نظر افکندن به نقش هوش مصنوعی در عرصههای بیشمار، از جمله در میدان اجتهاد فقهی و تحلیل گزارههای دینی، ضرورتی است آشکار و وظیفهای استوار، که ژرفنگری و تأملی عمیق را میطلبد. در …
Read More »حکمرانی فقهی در عرصه هوش مصنوعی یعنی صیانت از حریم خصوصی افراد
حجتالاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه؛ دبیر شورای عالی انقلاب، در مراسم افتتاحیه مدرسه تابستانه «هوش مصنوعی» که از سوی مؤسسه عالیفقه و علوم اسلامی، برگزار شد، گفت: بعضی از کشورها از این ابزار برای تجسس در زندگی خصوصی افراد استفاده میکنند، در صورتی که در حکمرانی فقهی اینگونه است که از هوش مصنوعی برای صیانت از حریم خصوصی افراد استفاده …
Read More »باید دنبال فقاهتی باشیم که ما را از خواب بیدار کند/ نباید از فقاهت اصیل حوزوی فاصله بگیریم/ داده پردازی اطلاعات در هوش مصنوعی نمیتواند جای یک مجتهد زنده را بگیرد
استاد خارج فقه حوزه علمیه با انتقاد به برخی نگاهها در هوش مصنوعی، اظهار کرد: در زمانه هوش مصنوعی بعضی میگویند در بعضی از مراتب هوش مصنوعی ممکن است جامعه را از مرجعیت و فقاهت بینیاز بکند؛ پاسخ این است که دادهپردازی اطلاعات در هوش مصنوعی نمیتواند جای یک مجتهد زنده و یک فقیه منذر و یک فقیه حی متحرک …
Read More »چرا فتاوای فقهی هوش مصنوعی اعتبار ندارد؟
استاد خارج فقه حوزه قم ضمن اشاره به اینکه هنوز توانمندی هوش مصنوعی مشخص نشده است، توضیح داد با فرض اینکه این ابزار در آینده بتواند به فتاوی فقهی دسترسی پیدا کند، چرا فتاوایش حجیت و اعتبار شرعی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «هوش مصنوعی و حجیت فتوا، قضا و قول خبره و کارشناس»، با سخنرانی استاد محمد قائینی …
Read More »رویکرد محتاطانه فقه در هوش مصنوعی/ رساله توضیحالمسائل هوش مصنوعی تدوین شود
استاد حوزه علمیه قم درباره هوش مصنوعی و دینداری گفت: باید رساله توضیحالمسائل هوش مصنوعی تدوین شود و فهرستی از واجبات و محرمات استفاده از هوش مصنوعی را در اختیار مخاطبان و جامعه متدین بگذارند؛ چراکه فقه و فقاهت نمیتواند نسبت به مسائل اجتماعی کلان بیتفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی رفیعپور تهرانی، درباره هوش مصنوعی و …
Read More »بررسی نقش هوش مصنوعی در صدور فتوا در فقه اهلسنت
این تحقیق ارائههای رسانهای و بررسی سرویس واقعی «اِفتای مجازی»، دادههای مربوط به آن و نتایج مصاحبه با دو کارمند مرکز جهانی فتوای الازهر در قاهره را نیز بررسی میکند. یافتهها رقابت بر سر مرجعیت دینی در فضای گفتمانی جدید را تأیید کرده و محدودیتها و خطرات استفاده از هوش مصنوعی در صدور فتوا را متذکر میشود. به گزارش شبکه …
Read More »سه کاربرد کلیدی تکنولوژی هوش مصنوعی در مراحل مختلف فرآیند اجتهاد
حجتالاسلام مهری ضمن بیان اهمیت پرداختن به هوش مصنوعی یکی از وظائف فقه در عصر جدید را بررسی مسائل و کشف احکام و موضوعات مربوط به تکنولوژی «هوش مصنوعی» دانست و سه کاربرد کلیدی تکنولوژی هوش مصنوعی در مراحل مختلف فرآیند اجتهاد تبیین نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد مهری، مسئول کمیته و کارگروه فقه و حقوق ستاد …
Read More »آیا دادههای هوش مصنوعی در مباحث فقهی حجیت دارد؟
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به نحوه به کارگیری هوش مصنوعی در مطالعات فقهی تصریح کرد: اگر بتوانیم برنامه درستی بنویسیم که کمترین اشتباهات را داشته باشد و مواد را درست در اختیار هوش مصنوعی قرار دهیم، میتوانیم از هوش مصنوعی در مباحث فقهی بهره ببریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «واکاوی فقهی دادهپردازی در هوش مصنوعی» با سخنرانی حجتالاسلام …
Read More »تصاویر اولین گردهمایی ملی کلان پروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی
شبکه اجتهاد: اولین گردهمایی ملی کلانپروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی با حضور استادعلیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه و رئیس شورای سیاستگذاری کلانپروژه، دکتر بهروز مینایی بیدگلی، رئیس هیئتمدیره کلانپروژه و جمعی از مدیران و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی این کلانپروژه برگزار گردید. گزارش نشست گردهمایی: منابع و مصادر علوم اسلامی باید به صورت دسترسی آزاد ارائه شوند/ محورهای چهارگانه …
Read More »منابع و مصادر علوم اسلامی باید به صورت دسترسی آزاد ارائه شوند/ محورهای چهارگانه فعالیت مؤسسه همتا
مدیرحوزههای علمیه گفت: تمام دستگاههای فعال در حوزه علوم اسلامی میبایست منابع و مصادر خود را به صورت رایگان، عمومی و با تنوع بسترهای نرم افزاری ارائه کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین گردهمایی ملی کلانپروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی با حضور استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه و رئیس شورای سیاستگذاری کلانپروژه، دکتر بهروز مینایی بیدگلی، رئیس هیئتمدیره …
Read More »رونمایی از «وبگاه فقیهیار» و هفت محصول جدید مؤسسه هوش مصنوعی و تمدن اسلامی
همزمان با مبعث حضرت رسول اکرم(ص)، از هفت محصول «دانشبنیان» بدون محدودیت دسترسی و وبگاه «فقیه یار» رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بمناسبت مبعث پیامبراکرم(ص) اولین گردهمایی ملی کلانپروژه هوش مصنوعی و علوم اسلامی با حضور استاد علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه، دکتر بهروز مینایی بیدگلی، رئیس هیئتمدیره کلانپروژه، و جمعی از مدیران و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی این …
Read More »هوش مصنوعی پیامدهایی در جامعه دارد و نظام حقوقی خاصی را میطلبد/ از پیشرفت هوش مصنوعی نگران هستیم ولی ترس نداریم
آیا هوش مصنوعی روح و روان خواهد داشت؟ نگاه ما این است که هوش مصنوعی روح نخواهد داشت ولی روان با روح متفاوت است. طبق یک مبنا، روان میتواند از مقوله مادی باشد. از طرف دیگر، هوش مصنوعی پیامدها و تأثیراتی در جامعه دارد و وظایف و حقوقی را میطلبد؛ بنابراین باید نظام جرائم خاصی را مطابق با تأثیرات و …
Read More »هوش مصنوعی جایگزین فقیه و مجتهد نمیشود
استاد درس خارج حوزه علمیه با تاکید بر اینکه داعش، فطرت انسانی را رها کرده است، گفت: خداوند فطرت انسان را منطبق بر تشریع خود خلق کرده است بنابراین فقط او میتواند اجتهاد داشته باشد و هوش مصنوعی گرچه کمک زیادی به اجتهاد کرده است ولی نمیتواند جایگزین انسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان، …
Read More »