اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین مهراب صادقنیا متولد دزفول است. او سال ۶۴ برای تحصیل علوم دینی راهی حوزه علمیه قم شد و پس از اتمام دروس سطح از اساتید نام آشنایی چون حضرات آیات مکارم شیرازی، وحید خراسانی، شیخ جواد تبریزی و فاضل لنکرانی بهره برد. این دانشآموخته حوزه که دکتری جامعهشناسی فرهنگ را از دانشگاه علامه طباطبائی اخذ …
Read More »Tag Archives: آینده پژوهی در فقه
همایش ملی «آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی» برگزار میشود
اولین همایش ملی «آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی» با حمایت موثر ارگانها، سازمانها و مجامع علمی و دانشگاهی در اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در دانشگاه محقق اردبیلی برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانشگاه محقق اردبیلی با همکاری دانشگاهها، ارگانها و انجمنهای علمی «اولین همایش ملی آینده پژوهی در فقه، حقوق و علوم سیاسی» را در تاریخ ۲۰ …
Read More »آیندهپژوهی فقه و پیشرانهای توسعه، تعمیق و تهذیب آن
دو نگاه نسبت به آینده فقه وجود دارد، یک نگاه معتقد است فقاهت موجود سنتی با شاخصههایی چون تقلید و تعبد، جای خود را در آینده باز خواهد کرد که این نگاه خوشبینانه است؛ اما نگاه دوم که شاید قدری بدبینانه باشد میگوید ما در آینده با غولهای بدیلی مثل بحثهای حقوق بشری یا فقههای غیر منضبط مواجه خواهیم شد. …
Read More »حوزه وظیفه خود را پاسخگویی میداند نه راهبری/ ضرورت حضور فقه در جامعه، برای مردم ملموس نیست/ حوزه نسبت به «آیندهپژوهی» بدبین است!
به طور سنتی مواجهه فقه در فضای افتاء بوده است. البته در مواردی همین افتاء و استفتاء منجر به جریان سازی نیز شده است، مثل فتوای مرحوم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو و یا فتوای مرجعیت عراق در حرمت پیوستن به حزب بعث و یا مقابله با جریانهای تکفیری. اما باید توجه داشت که تا وقتی ضریب نفوذ فقه در …
Read More »باید چینش منابع روایی و ساختار فقه متناسب با تحولات آینده تغییر کند/ حوزه علمیه لاجرم باید بهسمت مطالعات تخصصی گام بردارد
مشکل ما در مطالعات فقهی مشکلِ کمبود شناخت نسبت به موضوعات بیرونی است. در مسائل اجتماعی موضوعات را باید آنگونه که هست بشناسیم. ما نمیتوانیم در حجره را ببندیم و بگوییم اگر اینطور باشد آنطور است. حکم بدهیم به نحوه قضیه شرطیه؛ بلکه باید ورود بکنیم. اگر فقیه میخواهد فتوای او کارگشا باشد چارهای جز این نیست که در موضوعات …
Read More »آیندهپژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آیندهپژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین میشود
برخی از موضوعاتی که فقه میتواند یا قرار است در آن ورود پیدا کند حتماً باید پس از مطالعه نسبت به بُعد آیندهای مورد توجه فقه قرار بگیرد تا ضروریات جدید بر آن بنا شده و درباره آن چارهاندیشی و پاسخ مناسبی برای آن داده شود؛ در غیر این صورت فتوایی که داده میشود اصلاً نمیتواند ناظر به موضوعاتی باشد. …
Read More »فقه برای جهانی شدن باید سیستمی شود/ ظرفیت تأویل در فقه
تاویل میتواند ضمن تحفظ بر نص گفتوگویی برقرار کند و ما را از زمان و مکان صدور روایت فراتر ببرد و دغدغهای به نام جهانی شدن را برای ما تعبیر کند. نظریات مختلفی برای این هدف و منظور وجود دارد. برای مثال شیخ محمد جواد مغنیه در کتاب فقه الامام الصادق میفرماید «اجتهاد فرآیندی است که مکانیزم تنقیح مناط بر …
Read More »رویکردهای آینده پژوهی در فقه/ مهدی عصمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در آینده پژوهی رویکردهای مختلفی وجود دارد که حوزه علمیه و فقها گرانقدر برای اینکه بتوانند در آینده نقش دین در مدیریت فرد و جامعه را گسترش دهند، مناسب است که با این رویکردها به مطالعات آینده شناسی بپردازند. ۱- رویکرد اکتشافی: این رویکرد که حالت پیش بینانه دارد، موضوع آن اکتشاف «آیندههای محتمل بر پایه روندها …
Read More »