بایسته‌های راه‌ اندازی کرسی‌ های فقه معاصر برای پاسخ‌ گویی نیازها

هر لجنه‌‌ای باید برای خود چشم انداز کوتاه، میان و بلند مدت داشته باشد. کار لجنه‌ها، شناسایی موضوعات جدید برای همیاری وهم فکری با استاد برای ارائه کرسی فقه معاصر است.

به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدموسی‌ هاشمی تنکابنی معاون پژوهش سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، در نشست هم اندیشی با نمایندگان اساتید دروس خارج فقه معاصر که در مدرسه عالی دارالشفاء در قم برگزار شد با اشاره به اینکه یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های حوزه‌های علمیه تولید علوم دینی است گفت: پژوهش در حوزه یعنی فرایند تولید علم دینی و اینکه چگونه بتوان به پاسخ‌های مسائل رسید. همچنین چگونه بتوان موضوعات و مسائل جدید را شناسایی کرد تا بتوان به حکم فقهی آن رسید.

اهتمام جدی به مسائل پژوهشی فقه معاصر

معاون پژوهش سطوح عالی حوزه علمیه افزود: این روش از دوران ائمه معصومین علیهم‌السلام بوده و توسط علمای عظیم الشان ادامه یافته و آنها همواره پاسخگوی پرسش‌ها و مشکلات علمی بوده اند و هستند. اکنون نیز همین جریان ادامه دارد اما اطلاع رسانی عمومی به اندازه کافی وجود ندارد. بنابراین یکی از برنامه‌های مدیریت جدید حوزه‌های علمیه، اهتمام جدی به مسئله پژوهش و فقه معاصر بوده است تا اساتید و فضلا هرچه بیشتر درمورد فقه مسائل مستحدثه و معاصر ورود کنند تا با کارهای پژوهشی، تحقیقاتی و توسعه مرزهای جدید فقهی پاسخ گویی نیازها روز جامعه باشند.

وی در ادامه اظهار داشت: در گذشته هم کرسی‌های فقه معاصر و مسائل مستحدثه در حوزه وجود داشت ولی اطلاع رسانی مناسب نشده است. اکنون فقهای بیشتری نسبت به فقه معاصر، بررسی مسائل مستحدثه و تشکیل لجنه‌های علمی و هم اندیشی با شاگردان خاص اهتمام دارند.

معاون پژوهش سطوح عالی حوزه علمیه قم با اشاره به نگاه مدیریت جدید حوزه به فقه معاصر برای پاسخ گویی به مسائل مستحدثه و جدید گفت: بر همین اساس مدیریت حوزه‌های علمیه به دلیل اهمیت کار، راه اندازی کرسی‌های فقه معاصر را به مدیریت سطوح عالی واگذار کرده است و در ادامه مدیریت سطوح عالی در اقدامی برنامه ریزی شده دروسی طراحی و اساتیدی شناسایی کرده و امور را به بخش‌های مختلف ازجمله معاونت پژوهشی واگذار کرده است.

گامی برای برگزار کردن کرسی‌های فقه مسائل مستحدثه و رفع آسیب‌های پژوهشی

‌هاشمی تنکابنی با اشاره به هدف برگزاری جلسه هم اندیشی با نمایندگان اساتید دروس خارج فقه و اصول افزود: هدف از این جلسه هم افزایی و هم راهی برای برگزار کردن کرسی‌های فقه معاصر ومسائل مستحدثه و رفع آسیب‌های پژوهشی است.

وی ادامه داد: یکی از کارهایی که در این جلسات انجام خواهد شد، شکل گیری کارگروه‌های محتوایی، مهارت افزایی و مدیریتی است تا با برنامه ریزی دقیق تر، تعیین شرح وظایف و ارتباط بیشتر با اساتید گرانقدر و لجنه‌های علمی نیز به خوبی شکل بگیرند.

‌هاشمی افزود: هدف از راه اندازی این کارگروها، استفاده از خرد جمعی در تصمیم‌ها و انتقال تجارب و رفع نیاز جامعه و مردم عنوان کرد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۹ کرسی درس خارج فقه معاصر و مسائل مستحدثه شناسایی شده و در سامانه ثبت شده است، اضافه کرد: در همین رابطه آیین نامه تشکیل لجنه‌ها و دستورالعمل‌های ۵ نمره پژوهشی و نیز ۴ نمره تقریرات به مدارس و مراکز هدایت علمی – تربیتی ارسال شده است.

معاون پژوهش سطوح عالی حوزه علمیه با بیان اینکه تجارب، نظریات و آرای مختلف حتی درکنار راه اندازی کرسی‌های مختلف در موضوع واحد، می‌‌تواند باعث رشد علمی بیشتر شود، بیان داشت: در برگزاری کرسی‌ها، از طرح مسائل جدید کلامی و تفسیری نیز استقبال می‌‌کنیم.

وی در ادامه به اهمیت بالای لجنه‌های علمی اساتید پرداخت با بیان اینکه هر لجنه علمی باید برای خود چشم انداز کوتاه، میان و بلند مدت داشته باشد، اظهارداشت: کار لجنه‌ها، شناسایی موضوعات و مسائل جدید برای همیاری وهم فکری با استاد برای ارائه ترویج و توسعه ی فقه معاصر است.

مباحث مطرح توسط نمایندگان اساتید

در ادامه این نشست، حجت الاسلام والمسلمین ظریفی از طرف مدیریت سایت مدرسه فقاهت، نکاتی را به حاضران در رابطه با چگونگی بارگذاری بهترِ تقریرات اساتید معظم دروس خارج، جهت استفاده تمام علاقه مندان به موضوعات و مباحث اصولی و فقهی آموزش داد.

در قسمتی از این جلسه، نمایندگان اساتید خارج اصول و فقه به بیان نکات، پیشنهادات و دغدغه‌ها پرداختند. تحقق روش‌ها و شیوه‌های مناسب در بحث پژوهش، راضی نشدن به وضع موجود در مسائل پژوهشی، موازی کاری دربحث پژوهش، عدم امکانات صحیح برای روش صحیح امر پژوهش، لزوم ارائه به موقع آیین نامه‌های پژوهشی، گسترش کرسی‌های درس خارج به موضوعات دیگر همچون: علوم قرآنی، تفسیر، کلام و …، مراقبت از تکراری نشدن محتوای دروس و تقریرات، از جمله مباحث مطرح توسط نمایندگان اساتید بود.

در پایان جلسه، حجج‌اسلام والمسلمین آقایان حسینی، دیناروندزاده و احمدی به ترتیب به عنوان دبیران کارگروه‌های دانش و مهارت افزایی، تحلیل و بررسی محتوا و مدیریت معرفی شدند و قرار شد هر یک از نمایندگان اساتید در یکی از این سه کارگروه فعال باشند. حوزه