فقه و اصول (کارشناسی)

تعریف

دوره‌ى کارشناسى فقه و اصول عبارت است از مرحله‌اى که فراگیران با دروس عمومی‌و برخى از دروس تخصصى فقه و اصول آشنا شده و پس از گذراندن واحدهاى مربوط، به اخذ مدرک کارشناسى در آن رشته موفّق می‌شوند.

اهداف کلّى دوره

– معرّفى فقه اهل بیت: به عنوان فقه پویا و پاسخگو به نیازهاى زمان در گستره‌ى بین الملل؛

– اهتمام به تخصّصى شدن و رشد و بالندگى رشته‌ى فقه و اصول؛

– گسترش دامنه‌ى مباحث استدلالى فقه به موضوعات جدید حقوقى؛

– تعمیق و توسعه مباحث اصولى به عنوان متد و روش استنباط احکام فقهى در حوزه‌هاى فردى و اجتماعى؛

– زمینه سازى براى تربیت متخصّصان (محقّق و مدرّس) در مباحث فقهى و اصولى متناسب با شرایط و اقتضاءات مناطق مختلف جهان؛

– کاربردى کردن آراى فقهى در قالب ارایه‌ى نظام‌هاى اسلامی‌در پژوهش‌هاى فقهى با بهره گیرى از ظرفیت تحقیقات.

طول دوره و شکل آن

۱٫ دوره‌ى کارشناسى فقه و اصول ۱۸۹ واحد بوده که حدّاکثر در مدّت ۱۰ نیم سال (ترم) ارایه می‌شود.

۲٫ هر واحد نظرى ۱۶ ساعت و هر واحد عملى ۳۲ ساعت و  زمان تدریس هر واحد نظرى در یک نیمسال تحصیلى ۱۶ هفته است.

برنامه‌ى درسى دوره

تعداد کلّ واحدهاى درسى دوره‌ى کارشناسى رشته‌ى فقه و اصول ۱۸۹ واحد است که محورهاى دروس و تعداد واحدهاى آن به شرح زیر است:

 تعداد و نوع واحدهاى درسى

نقش و توانایى

فارغ التحصیلان این رشته با اهتمام به علم اصول به مثابه‌ى منطق فهم متون دینى و به عنوان روش برداشت صحیح و استنباط ضابطه مند از متون و منابع اسلامی‌و نیز با توجّه همه جانبه به دانش فقه ـ که تجسّم فقه الحدیث و استنباط و اجتهاد اصیل اسلامی‌و شیعى و نماد تعبّد دینى است ـ می‌تواند به روز و متناسب با اقتضائات زمان به نیازها و پرسش‌هاى نوین در زمینه‌ى فقهى و حقوقى پاسخگو بوده و در عرصه‌ى زندگى فردى، اجتماعى و بین المللى و عرصه‌ى هماوردى با نظام‌هاى حقوقى در سطح بین المللى و جهانى حضور مؤثّر داشته باشد.

اهمیّت و ضرورت

پیروزى انقلاب اسلامی‌و حاکمیت جمهورى اسلامی‌در ایران ضرورت توجّه همه جانبه به فقه و علم اصول به عنوان منطق فهم متون دینى را بیش از گذشته آشکار می‌سازد.

بر این اساس از طرفى مرزهاى معرفتى فقه و اصول باید توسعه یابد و از طرف دیگر نیز نگاهى تطبیقى و مقارن به فقه اهل سنّت داشته و در عین حال با نظام‌هاى حقوقى در سطح بین المللى و جهانى برابرى کند. اینجاست که تحوّل و بالندگى در دانش فقه ضرورت می‌یابد، تحوّل و رشدى که بر فقه سنّتى و جواهرى استوار باشد و بر اصالت‌ها و دقّت‌ها و موشکافى‌هاى تاریخى آن تحفّظ کند و در عین پویایى متناسب با اقتضائات زمان در آمده و به نیازهاى جهان اسلام پـاسـخگـو باشد.

الف) دروس حوزوى:

* این درس ادامه‌ى بخش دروس تخصّصى است که پس از فقه (۸) گذارنده خواهد شد.

ب) دروس عمومى:

  تذکّر: سرفصل‌هاى دروس عمومی‌ همان سر فصل مصوّب شوراى عالى انقلاب فرهنگى است.

ج) دروس مشترک:

د) دروس تخصصی: