شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در معاملات و عبادات منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۱۰ استفتاء در دی ماه ۹۷ به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است.
وجود مانع در صفوف نماز جماعت
س۱. در نماز جماعت اگر بعضی از افراد صفهای دوم یا سوم یا…، به واسطۀ دیوار یا مانع دیگری، نتوانند هیچ یک از افراد صف جلو را ببینند ـ هر چند به واسطۀ افراد کنارشان به جماعت متصل هستند ـ آیا اتصالشان به نماز جماعت صحیح است؟
جواب: اتصال به جماعت، صحیح نیست.
خمس سرمایه گذاری در بورس
س۲. آیا به سرمایه‌ای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق می‌گیرد و باید خمس آن پرداخت شود.؟
جواب: مبلغ سرمایه گذاری شده اگر از درآمد کسب باشد، مشمول خمس است.
احتمال تضییع حقوق اشخاص یا مراکز
س۳. بخاطر عدم حساسیت و دقت در حساب، احتمال میدهم مبلغی حدود ۵۰۰، ۶۰۰ هزار تومان به اشخاص یا مراکزی بدهی داشته باشم. دقیقا هم نمیدانم چقدر و به چه کسی بدهکارم. چطور می‌توانم جبران کنم؟
جواب: به مجرد احتمال، چیزی بر شما واجب نمی‌شود، اما می‌توانید برای احتیاط، مبالغ احتمالی را از طرف صاحبان آنها به فقیر صدقه بدهید و اگر مربوط به سازمان‌های دولتی باشد، مبلغ را به خزانه دولت واریز کنید.
شرط بندی یک طرفه
س۴. خودم و برادرم بعضی مواقع بازی می‌کنیم و برادرم میگه اگر تو بردی به تو فلان مقدار پول میدهم ولی من نه، آیا این شرط بندی قمار محسوب می‌شود و حرام است؟ اگر پول ببرم آیا پول حرام است؟
جواب: اگر بر اساس شرط مذکور پولی پرداخت شود، قمار و حرام است.
نماز و روزه کارگزار کاروان زیارتی
س۵. افرادی که به عنوان روحانی کاروان عتبات یا مداح یا مدیر کاروان عتبات، ماهی دو یا سه مرتبه به سفر می‌روند و شغلشان محسوب می‌شود، تکلیف نماز و روزه شان چیست. آیا از سفر اول نماز شان کامل است؟
جواب: در فرض مزبور که این سفرها عرفاً شغلی محسوب می‌شود، نماز در طول سفر حتی سفر اول کامل است و اگر ده روز در یک جا توقف داشته باشد در اولین سفر بعد از اقامت، نماز شکسته و در سفرهای شغلی بعد نماز تمام است.
خمس طبقات اضافی منزل مسکونی
س۶. کسی که یک ساختمان سه طبقه دارد و در یک طبقه آن خودش ساکن است و در طبقه دیگر آن پسرش با خانواده ساکن است و طبقه سوم را هم به اجاره داده است. آیا به آن دو طبقه اضافی ساختمان مزبور خمس واجب می‌شود یا نه .
جواب: اگر اسکان فرزندش عرفاً جزء هزینه‌ها و شأن زندگی او محسوب می‌شود، طبقه دوم خمس ندارد، اما طبقۀ سوم را اگر با درآمد کسب تهیه کرده است و از ابتدا مورد نیاز نبوده و آن را اجاره داده است، خمس دارد.
تصرف در پولی که اشتباها به حساب واریز شده
س۷. حدود ۳ ماه قبل مبلغی حدود ۱.۹ میلیون تومان به حساب بنده واریز شد، چندین مرتبه به مرکزی که احتمال می‌دادم اشتباها واریز کرده باشد، اطلاع دادم، اما واکنش و پاسخی از آنها دریافت نکرده ام. وظیفه بنده نسبت به این مال چیست و سود جزئی که در این مدت به آن تعلق گرفته چه حکمی دارد؟
جواب: در هر صورت تصرف شما در مبلغ واریزی و سود آن جایز نیست و باید به مالک آن برگردانید، مگر آنکه پیدا کردن او ممکن نباشد، که باید از طرف صاحبش به فقیر صدقه بدهید .
استفاده از اینترنت دیگران
س۸. آیا استفاده از اینترنتی که دارای رمز نیست و دائما روشن است و امکان دارد که آن فرد آگاه از استفاده باشد، آیا حق الناس محسوب می‌شود؟ اگر محسوب شود باید چه کرد؟
جواب: اگر نسبت به رضایت مالک اطمینان نداشته باشید، استفاده از آن جایز نیست و هزینۀ مقداری را که استفاده کرده اید، ضامن هستید.
تحقیق در مانع بودن چیزی در غسل
س۹. در غسل اگر چیزی روی ناخن باشد و شخص نداند که آن چیز، مانع آب است یا خیر، آیا تحقیق لازم است؟ آیا می‌توان اهمیت نداد؟
جواب: باید تحقیق کند و نسبت به مانع نبودن آن مطمئن شود، وگرنه باید آب را به زیر آن برساند.
استفاده از مال شرط بندی
س۱۰. اگر از شرط بندی افراد دیگر در یک جمعی، خوردنی یا مالی هر چند کم به فردی که حتی در شرط آنها حضور نداشته و قبول نداشته، برسد، حکم آن خوردنی چیست و آیا باید هزینه آن را پرداخت کند تا مال حرام از شرط بندی محسوب نشود؟
جواب: افراد دیگر هم نمی‌توانند از مال حرامی که با شرط بندی به دست آمده است، استفاده کنند.
