تقریرات درس خارج فقه آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی با موضوع نکاح، در مجموعهای با عنوان «کتاب نکاح» منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب نخستین عنوان از مجموعه دروس فقهی آیتالله شبیری زنجانی است که با تلاشهای مستمر و چندسالهی پژوهشگران مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام، در ٢۵ جلد تحقیق و تدوین میشود که ١٢ جلد آن اکنون به زیور طبع آراسته شده است. برخی از ویژگیهای این مجموعه عبارتاند از: گستردگی تتبع و رجوع به بیشترِ کتابهای استدلالی، پرهیز از نقل باواسطۀ اقوال، رجوع به مصادر متفرّقۀ مرتبط با بحث فقهی (مانند کتابهای تاریخ و انساب و تراجم)، …
توضیحات بیشتر »بدون شناخت موضوعات زیستمحیطی، امکان ورود به فقه محیطزیست وجود ندارد/ اولویت در همه ابواب فقهی، با فقه محیطزیست است
آلودگی هوای شهر یا بحث فضای سبز شهر و مسائلی ازاینقبیل مثل بحث پسماندها ارتباط تنگاتنگی با محیطزیست دارد؛ اما گاهی با لحاظ شهرسازی اسلامی و معماری اسلامی به مسائل پرداخته میشود و گاهی از نگاه زیستمحیطی با این قضایا برخورد میشود بهطورکلی مباحث زیستمحیطی با همه مباحث مرتبط با زندگی بشر ارتباط دارد. مثلاً با صنعت و اقتصاد ارتباط تنگاتنگ دارد. مثلاً اگر میخواهند در جایی کارخانهای را احداث کنند یا میخواهند بیمارستان بسازند باید پیوست محیط زیستی و به دنبال آن پیوست فقه محیط زیستی داشته باشد که متأسفانه معمولاً مورد غفلت قرار میگیرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در …
توضیحات بیشتر »فقها «حق حیات» برای گیاهان و حیوانات را به رسمیت میشناسند
در نگاهی که انسان را محور قرار میدهد و محیطزیست انسانی را موضوع قرار میدهد برای حیوانات و گیاهان حق حیات قائل هستند و مراقبت از این حق، بهوضوح در کلمات فقها قابل ردیابی است. البته مآل و مرجع و نتیجه و نفع حفظ گیاهان و حیوانات به خود انسان میرسد، ولی درهرصورت، حق حیات برای آنها محفوظ است؛ لذا یکی از پیشفرضهای فقها قطعاً این نبوده است که برای گیاهان و حیوانات حق حیات قائل نباشند. بله، ممکن است این مسئله مورد غفلت واقع شده باشد؛ ولی بههیچعنوان عدم حق حیات، پیشفرض نبوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست، …
توضیحات بیشتر »وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان
نشست علمی «بررسی فقهی وظیفهمندی والدین نسبت به تربیت ایمانی فرزندان» با ارائه حجتالاسلام یاسر کافی؛ پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم و نقادی حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ استاد دروس خارج حوزه علمیه قم و معاون پژوهش حوزههای علمیه در سالن نشستهای مؤسسه پژوهشی فقه نظام برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام کافی در این جلسه بیان کرد: مهمترین ساحت تربیت از منظر اسلام و قرآن، ساحت «تربیت ایمانی» است. تربیت، مطابق با تعریف مشهور عبارت است از: «مجموعه فعالیتهای مربی برای یاریرسانی به متربّی، برای رسیدن به تکامل» و ایمان، یک امر قلبی، متأثر از …
توضیحات بیشتر »۳ تعهد متفاوت حکومت در قبال حقوق زنان
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به تئوری ولایت مطلقه فقیه حدود تصرفات حاکمیت را منوط به عرصه عمومی عنوان و خاطر نشان کرد که حاکمیت زمانی میتواند حقوق و آزادیهای اجتماعی افراد را محدود کند که یک مصلحت عمومی اقتضا نماید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر فرجالله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در نشست تخصصی «مبانی تحدید حقوق و آزادیهای زنان» که در محل دانشگاه فردوسی مشهد به صورت حضوری و مجازی برگزار شد، به بررسی معیارها و ضوابط دولتها در حدود و آزادیهای …
توضیحات بیشتر »گزارشی انتقادی از کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه محیطزیست و منابع طبیعی، سابقه زیادی ندارد و نگاشتههای آن، عمر خیلی طولانی ندارند. شاید بتوان یکی از اولین نگاشتههای فقه شیعی در عرصه محیطزیست را کتاب «فقه البیئه» مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی دانست. در زیر گزارشی انتقادی از این کتاب، از نگاه شما میگذرد: کتاب «فقه البیئه» اثر مرحوم آیتالله سید محمد حسینی شیرازی، در ۱۱ عنوان اصلی به ترتیب زیر سازمان داده شده است: اسلام و محیطزیست؛ زیان رسانیدن به دیگران؛ محیطزیست طبیعی؛ اقسام آلودگیها در طبیعت و محیطزیست؛ اسراف و آلودگی؛ نابودی کشاورزی و نسل انسانها؛ سموم نابودکننده حشرات؛ لایه اُزن؛ …
توضیحات بیشتر »گفتمان سنتی، گفتمان انقلاب و لایحه ارتقا امنیت زنان/ مجید دهقان
شبکه اجتهاد: گفتمان دینی از پیش از مشروطه تا دهههای بعدی در مسائل زنان دو ویژگی کلی داشت: اول این که مسالهاش دین بود و به مسئله زنان به عنوان اشکالی بر دین مینگریست. دوم این که خانوادهگرا بود با تفسیری که زنان را درون خانواده تعریف میکرد و با مفهوم خانوادهگرایی با هرگونه حضور اجتماعی زنان مخالفت میکرد. اندیشه شهید مطهری نقطه عطف بود. مساله او در کتاب “نظام حقوق زن در اسلام” گرچه دین است ولی در “مساله حجاب” دغدغه زنان را دارد، البته تنها زنان دیندار و نه همه زنان. تاکید او بر خانواده نیز سر از …
توضیحات بیشتر »وجوه مختلف حقوق کودک در فقه و اقتضائات دنیای مدرن
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: گاهی کودک موضوع فقه است مانند جایگاه کودک در مسئولیتهای اجتماعی و کیفری یا اینکه کودکی از آغاز انعقاد نطفه است یا بعد از تولد آغاز میشود یا ممکن است امری بینابین باشد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا پیوندی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در نشست علمی «عرصههای نوین فقاهت با تأکید بر فقه کودک» که از سوی مرکز تخصصی طوبی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، گفت: بحث اطفال و نوجوانان بسیار مهم است، زیرا آینده این قشر با برنامهریزی ما …
توضیحات بیشتر »امتداد فقه الاجتماع تا تبیین رسالت فقه تعلیم و تربیت اسلامی در جامعهپذیری فرهنگ دینی/ حسین نیک
شبکه اجتهاد: جامعه بستر رشد و تعالی انسان در همه ابعاد مادی و معنوی است. تقریبا همه بینشها، گرایشها و کنشهای انسانی در ظرف جامعه تحقق پیدا میکنند. جامعه شبکهای متشکل از ابعاد بسیار پیچیده و در هم تنیده از روابط و مناسبات متقابل است که افراد را به هم پیوند میدهد. جامعه طیف نظامات کلانی مثل اقتصاد، سیاست، فرهنگ، دین، قومیت و … را شامل میشود. ۱. جامعه و نظامات آن میتوان در یک تقسیم کلان، نظامات اجتماعی را به نرم افزارها و سخت افزارها تقسیم کرد. منظور از نرم افزارهای اجتماع، سلسلهای از مفاهیم است که گرچه خودشان …
توضیحات بیشتر »بررسی چارچوب نفقه در عرف امروز
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: وقتی نفقه را بررسی میکنیم میبینیم که نفقه اصلا حقیقت شرعیه یا متشرعه ندارد و اصلا معنای نفقه هر چیزی است که هزینه میشود، هر چیزی که باید خرج و مصرف شود و برای احتیاجات آن کسی است که نیاز است به او نفقه داده شود. دقت در روایاتی که بحث نفقه را مطرح میکنند نشان میدهد که باید میزان را باید عرف بدانیم. از طرف دیگر با توجه به اینکه وقتی به آیات مراجعه میکنیم، مثلا میفرماید که «رِزْقُهُنَّ وَ کِسْوَتُهُنَّ» و یا مثلا «وَ إِن کُنَّ أُولاتِ حَملٍ فَأَنفِقُوا عَلَیهِنَّ حَتّی …
توضیحات بیشتر »مسئله آلایندگی هوا اولین بار توسط علامه حلی مطرح شد/ عناوین فقهی قابل تطبیق بر آلودگی هوا
نویسنده کتاب «ضمان آلودگی هوا از منظر فقه امامیه» ضمن بیان فتوای فقهای معاصر درباره حرمت آلایندگی هوا و ضمان ناشی از آن، عناوین فقهی قابل تطبیق بر آلودگی هوا را اضرار، ایذاء، افساد، اتلاف، اسراف و تغییر خلقت برشمرد و افزود: آیه «وإذا تولّی سعی فی الأرض لیفسد فیها و یهلک الحرث و النسل و الله لا یحب الفساد» قابل تطبیق بر برخی از انواع آلودگیهای هوایی است زیرا طیفهایی از آلودگی هوا موجب از بین رفتن گیاهان، حیوانات و انسانها میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سلمان بهجتی اردکانی، در نشست علمی «آلودگی هوا از منظر فقه …
توضیحات بیشتر »یافتههای جدید در پژوهش «مبانی تطبیق قاعده نفی عسر و حرج بر مسائل فقهی خانواده»
عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده گفت: اگر ما از نظر فقهی بپذیریم که قاعده نفی عسر و حرج یک قاعده فقهی است و بر احکام اولیه، مقدم و حاکم است، نباید محدود شود به دو موردی که در قوانین کشور وجود دارد. در این پژوهش، علاوه بر بررسی جریان این قاعده در طلاق و سقط جنین، تطبیق آن در سایر مسائل خانواده مثل «حضانت»، «قوامیت زوج»، «حقوق زوجین در کمیت و کیفیت رابطه جنسی»، «فرزندخواندگی»، «رعایت ولایت ولی در ازدواج دختر باکره» و «حق حبس زوجه و حرج زوج» مورد بررسی و تحلیل واقع شده است. در نهایت، …
توضیحات بیشتر »قرآن، شهر را در حصاری از فضای سبز تصویر میکند/ آبادانی زمین، طلب خداوند از مردم و به نفع بشر است/ وعده عذاب الهی برای از بین بردن درختان
استاد مبلغی مراجعه به آیات و روایات و نظریه پردازی و رجوع به متخصصان را به عنوان راههای یافتن مصادیق آبادانی ذکر کرد و گفت: قرآن کریم وقتی شهر را بیان میکند آن را در حصاری از فضای سبز تصویر میکند: «لقد کان لسبإ فی مسکنهم آیه جنّتان عن یمین و شمال کلوا من رزق ربّکم و اشکروا له». به گزارش خبرنگار اجتهاد، موسسه عالی فقه و علوم اسلامی در راستای تولید و ترویج گزارههای فقهی ناظر به محیط زیست، دروس خارج فقه محیط زیست را برگزار میکند. همچنین میز پژوهشی فقه محیط زیست با هدف پشتیبانی از پژوهشهای فقهی …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی مالکیت بند ناف نوزاد و جواز تصرف اطباء در آن
سلولهای بنیادی با ظرفیت تکثیر و تمایز از سلولهای بالغ، میتوانند سلولهای شبیه خود را ساخته و منبعی برای ترمیم و جایگزینی سلولهای فرسوده باشند. خون بند ناف یکی از منابع غنی منابع سلولهای بنیادی است که به دلایل مختلف و مزایای فراوان، بهرهگیری از آنها در درمان برخی بیماریهای دشوار، در اولویت قرار دارد و از این رو دارای مالیت و ارزش منحصر به فردی است. پرسش کلیدی، مالکیت سلولهای بنیادی خون بند ناف است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست لجنه علمی «فقه سلامت» حوزه علمیه مشهد در روزهای پایانی مهرماه در محل موسسه «بسوی اجتهاد» برگزار شد …
توضیحات بیشتر »«فقه تربیت جنسی» کتاب شد
هدف اصلی نگارنده در این کتاب با موضوع فقه تربیت جنسی، طرح موضوع مبتلابه جامعه امروز و استنباط فقهی عمیق، دقیق و همه جانبه با توجه به مبانی فطری، اهداف، اصول و قواعد تربیتی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از موضوعات مهمی که در جامعه امروز ضرورت دارد فقه شیعه به آن بپردازد، فقه تربیت جنسی است؛ زیرا فقه تربیت جنسی به بخش مهمی از وظایف شرعی مرتبط با ساحت جنسی مذکر و مونث و روابط حسنه و عاطفی آنان که در زمینه رشد و تعالی آنان را فراهم میسازد، میپردازد و در تأمین زندگی انسانی، کرامتی، اجتماعی، اخلاقی، سلامت …
توضیحات بیشتر »تأملی بر قوامیت مرد بر زن در فقه اسلامی
از فقه ما چنین برداشت میشود که خانواده براساس قدرت هرم طولی است؛ یعنی برساخت طولی مرد قوامیت دارد و قرار است خانواده را مدیریت کند. اما این امر به این معنا نیست که هرچه مرد گفت، همان بشود. بلکه زنان قدرت نفوذ داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام امیر مهاجر میلانی، عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده در گفتگو با «رهیافت اندیشه» به بیان مطالبی درباره موضوع خانواده و زنان و تحولات جنسیتی در ایران معاصر پرداخته است که متن کامل آن را میخوانید؛ زنان تا پیش از این تحولات دو سدۀ اخیر هویت فردی بهمعنای مدرن آن …
توضیحات بیشتر »درختان، نه ملک نسل حاضر هستند نه ملک نسل آینده!/ نه گوشتخواری حرام است و نه گیاهخواری/ امام (ع) از قطع بیدلیل یک شاخه گندم هم نهی کردند
متأسفانه فقه ما در دورههای متوالی، فقه فردی بوده و مکلّفین مسائل و مشکلات شخصی مرتبط به خود را از مراجع معظم تقلید استفتا میکردهاند. فقط در دوره اخیر و پس از برقراری جمهوری اسلامی، فقه ما به سمت «فقه جمعی» یا «فقه حکومتی» حرکت کرده و مسائل مبتلابه کشوری یا جهانی (مثل معضل تخریب و آلودگی محیطزیست یا تخریب لایه اُزُن که برای جمعیت جهان زیانمند است) مطرح شده است. باتوجهبه مبانی فقهی موجود میتوان نتیجه گرفت که هر عملی که مستقیم یا غیرمستقیم به تخریب یا نابودی منابع طبیعی و گونههای حیوانی، نباتی و انسانی منجر شود، ممنوع …
توضیحات بیشتر »کاشتن درخت واجب کفایی و قطع آن، حرام است/ محیطزیست، ملک همه نسلهای بشری است
مرحوم علامه طباطبایی میفرماید اگرچه بین حرث و نسل با حرف «واو» عطف شده است؛ ولی حرث اول آمده است. این دولتهای فاسد، اینگونه عمل میکنند که اول نسل گیاهان را از بین میبرند و بعد خودبهخود نسل حیوانات هم از بین میرود؛ چون حیوانات وابسته به گیاهان است و بعد هم نسل انسان خودبهخود از بین میرود؛ زیرا انسان هم به گیاهان و هم به حیوانات وابسته است. بعد قرآن میفرماید خدای متعال فساد را دوست ندارد. این عدم دوست داشتن فساد یعنی فساد حرام است. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید علی حسینی نیشابوری، یکی از کسانی است …
توضیحات بیشتر »دستهبندی آرای فقهای امامیه درباره حجاب و عفاف
مولف در این کتاب میکوشد در بررسی مسائل مربوط به موضوع، آرای فقهای امامیه را تجمیع و دسته بندی کند، سپس به مراجعه به منابع فقه و بررسی اسناد آن به نتیجه نهایی دست یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع این کتاب بررسی کارکردها با آثار و پیامدهای عفاف در حقوق خانواده است. مقصود از عفاف در عنوان کتاب پاک دامنی یا خویشتن داری در مقابل محرکهای جنسی و مفهومی مقابل فحشا است. مقصود از خانواده در این پژوهش روابط همسری و والد – فرزندی است. بدین ترتیب، موضوع این کتاب بررسی کارکردهای فقهی حقوقی عفاف در روابط همسری و …
توضیحات بیشتر »درآمدی بر نظریه جنسی اسلام
کتاب «درآمدی بر نظریه جنسی اسلام» تألیف حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان، نویسنده و محقق حوزه فقه زنان و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، از سوی نشر مناهج علم به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از حوزههای علوم اسلامی و انسانی که از فقر نظریه و نظریهپردازی بهشدت رنج میبرد، حوزۀ مطالعات جنسی است. البته نباید کوششهای ارزندۀ اندیشمندانی مانند علامه طباطبایی و استاد شهید مطهری در جهت تبیین عناصر تشکیلدهنده یک نظریه جنسی را نادیده گرفت. ولی حاصل این کوششها در بهترین حالت، مجموعهای از مباحث پراکنده است که برای احراز عنوان نظریه، همچنان …
توضیحات بیشتر »سیره همسرداری امامان معصوم (ع)
کتاب «سیره همسرداری امامان معصوم(ع)» با محور بازتاب خوشبختی در نهاد خانواده بر پایه اصول و شیوههایی که از عقلانیت وحیانی ائمهاطهار(ع) نشات میگیرد به قلم حجتالاسلام والمسلمین یدالله مقدسی توسط نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، چاپ اول کتاب «سیره همسرداری امامان معصوم(ع)» اثر حجتالاسلام والمسلمین یدالله مقدسی است که در پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در ۵۰۷ صفحه و به قیمت ۲۶۰ هزار تومان منتشر شدهاست. تعامل درست با همسر، خوشبختی خانواده را در پی دارد و این بر …
توضیحات بیشتر »فقه تربیتی، وضعیت فعلی و نگاهی به آینده
شبکه اجتهاد: فقر تئوریک و بومی نبودن علوم تربیتی یکی از مهمترین چالشهای جریان تربیت (رسمی و غیررسمی) در ایران و جهان اسلام است. جریان خوباور تولید «دانش تربیت اسلامی»، درحال رشد و توسعه است و لازم است همزمان علم و عملِ تربیت اسلامی در دامنِ انقلاب اسلامی ایران رشد یابد. اسلامیسازی تربیت مانند دیگر عرصههای اسلامیسازی علوم انسانی بدون توجه به فقه و فلسفه اسلامی ناکارآمد است. تئوریپردازی بومی در تربیت با هدف حاشیهنگاری بر نظریات غربی و یافتن شواهد از آیات و روایات برای توجیه و اسلامیسازی، تجربه ناموفقی در سه دهه اخیر برجای گذاشته است. وضعیت فعلی: …
توضیحات بیشتر »بازخوانی آراء و اندیشههای متفکرین انقلاب اسلامی پیرامون هویت و مسائل زنان
فصلنامه فرهنگ و علوم اسلامی «روایت اندیشه» به مدیر مسئولی و سردبیری حجتالاسلام امین اسدپور در پیش شماره خود با موضوع «زن و عقلانیت انقلاب اسلامی»، به بازخوانی آراء و اندیشههای متفکرین انقلاب اسلامی پیرامون هویت و مسائل زنان پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشریه روایت اندیشه فصلنامهای است گفتمانی که تلاش دارد ظرفیت علوم اسلامی را در نسبت با زمانه و اکنون فرهنگ و جامعه به بحث گذارد و از این رهگذر تفسیری نو از جهان و انسان ارائه نماید. موضوع این شمارهی روایت اندیشه، «زن از دیدگاه متفکرین انقلاب اسلامی ایران» است که سعی کرده است مسئله …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی روایات جمعیت
استاد فقیهی به هشت طایفه از روایات اشاره داشت که از آنها استفاده استحباب کثرت جمعیت میشود، که عبارتند از: ۱- مباهات پیامبر صلی الله علیه و آله به کثرت امت؛ ۲- روایات ترغیب به ازدواج با ولود؛ ۳- روایت سفارش به کثرت نسل؛ ۴- روایات مذمت ازدواج با عقیم؛ ۵_ روایات ترغیب به اصل فرزند آوری؛ ۶- روایات تشویق به دختر دار شدن؛ ۷- ترغیب به ازدواج برای فرزند آوری و ۸- دعاهای وارده برای طلب فرزند در برخی از آنها دعا بر کثرت نیز وارد شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع «فقه جمعیت؛ (بررسی …
توضیحات بیشتر »جراحی پلاستیک و شبیهسازی انسان از نگاه فقه
کتاب «جراحی پلاستیک و شبیهسازی انسان از نگاه فقه» اثر استاد سید اصغر ناظمزاده قمی در ۲۸۷ صفحه به زیوز طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب حاضر، در مورد پدیده جدیدی است که به نام جراحی پلاستیک یا جراحی فانتزی میشناسیم. این عمل گاه برای بازگرداندن عضو ناقص به حالت اول یا رفع عیب آن و گاه به معنای تغییر عضو سالم برای زیباسازی است. موضوع جراحی پلاستیک علی رغم فراگیر بودن در جهان معاصر، کمتر در کانون پژوهش فقها قرار گرفته است. اثر حاضر با عناوینی مثل جراحی ترمیمی، جراحی زیبایی و فروع مرتبط با عمل جراحی …
توضیحات بیشتر »بیانیه نشست هماندیشی حکمرانی در پهنه خانواده/ ما به یکنهاد متولی، کارآمد، قانونی و نافذ در حوزه خانواده نیازمندیم
تاکید میشود که فرمان مقام عظمای ولایت مبنی بر تشکیل «نهاد قانونی در زمینه خانواده» که بتواند سیاستهای یکپارچهای را در خصوص خانواده طراحی و اجرایی کند، به طور جدی از طرف همه نخبگان و مسئولان قرار گرفته شده و اجرایی گردد. اعضای این جلسه معتقدند که مطالعات زیادی در مورد راههای برون رفت از این وضعیت انجام شده و طبق پژوهشهای گوناگون صورت گرفته و باید یک اقدام عملی در این مورد صورت گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست بزرگ نخبگان دانشی و اجرایی در حوزه خانواده با محوریت «حکمرانی دینی در پهنه خانواده»، در راستای فرمایش مقام معظم …
توضیحات بیشتر »راننده ماشین دودزا، باور نمیکند که مرتکب حرام شده است!/ عدم افتای جدی فقها، کار حامیان محیطزیست را دشوار کرده است/ مبانی فقه محیطزیست، قابل تغییر نیست!
به نظر میرسد که اگر ارتباط میان فقها و حامیان محیطزیست در حال حاضر هم قویتر بود شاید حامیان محیطزیست بهتر میتوانستند به اهدافشان که حمایت از محیطزیست است برسند. الآن بهعنوان نمونه در اینکه شراب حرام است کسی تردید ندارد؛ ولی در اینکه ماشین سواری یک شخص بیش از حد دود میکند، چهبسا برای خود راننده و مالک خودرو هم جا نیفتاده که مرتکب حرام میشود؛ لذا همه فقها باید بهطورجدی وارد صحنه محیطزیست بشوند و به کمک حامیان محیطزیست که یک سری قوانین کشوری و یک سری سازمانها و نهادها هستند، برای حل این معضلات اقدام کنند. اختصاصی …
توضیحات بیشتر »آیا فقه محیطزیست، میوهای طبیعی از درخت فقه خواهد شد؟/ حسن اجرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیندهپژوهی اگرچه در جهان علم آنچنان نوپا نیست؛ اما در ایران و البته در علوم اسلامی، نوزادی بس نوپا به شمار میآید. در این میان به نظر میرسد برای پرهیز از رویکرد انفعالی فقه معاصر نسبت به موضوعات نوپدید و تبدیل آن به رویکرد فعال، مناسب است آیندهپژوهی در فقههای نوپدید بهصورت جدی دنبال شود. به مناسبت پرونده «مبادی فقه محیطزیست و منابع طبیعی»، حسن اجرایی، دانشپژوه و پژوهشگر حوزه علمیه قم، یادداشتی را در مورد آیندهپژوهی فقط محیطزیست و منابع طبیعی نگاشته است که از نگاه شما میگذرد: زیستن در جهان امروز همراه با دغدغهها و …
توضیحات بیشتر »مباحث کیفی فقه را تا حد مقدور، به کمی تبدیل کنیم/ شروع فقه محیطزیست با مقاله و پایاننامه، موجب نابودی آن میشود/ ریزبینیهای فقها در ابواب مختلف فقهی، مزیت فقه شیعه در دنیای معاصر است
ما یک سری نمونههای جزئی داریم که فقها امور کیفی را به امور کمی تبدیل کردهاند. مثلاً در بحث مسافرت، دائمالسفر بودن یک بحث کیفی است؛ اما برخی از فقها به بحث کمی تبدیل کردهاند. مثلاً اگر سه روز در هفته مسافر باشد، دائمالسفر است و … . یا مثلاً در بحث الکل اگر از یک درصد خاصی بالاتر رود مسکر و حرام خواهد بود. در بحث محیطزیست هم همینطور است که تا زمانی که استانداردهای فقه به ما اجازه میدهد، باید بحثهای کیفی به کمی تبدیل شود. البته در مواردی هم که این تبدیل ممکن نیست، این تطبیقات به …
توضیحات بیشتر »فقه محیطزیست و منابع طبیعی، ابعاد و سرفصلها/ خدیجه افشین
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقههای معاصر، بهمقتضای نوپدید بودنشان، با ابهامات زیادی مواجه هستند. یکی از مهمترین و ابتداییترین این ابهامات، چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن است، امری که تقریباً در غالب فقههای نوپدید مورد غفلت قرار گرفته و لذا کمتر باب فقهی معاصر را میتوان یافت که چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن به صورت دقیق روشن شده باشد. دکتر خدیجه افشین، فقهپژوه و استاد دانشگاه زاهدان که مدتی است به طور تخصصی، به مسائل فقه محیطزیست و منابع طبیعی میپردازد، در این یادداشت اختصاصی، سعی دارد تا فقه محیطزیست، ابعاد و سرفصلهای آن را بیان کند. از منظر …
توضیحات بیشتر »