یکی از بایستههای پژوهش در فقه و حقوق «منصوص شرعی یا تعلیمی؟» است. موضوعی که میخواهیم پژوهش کنیم باید بررسی شود که از موضوعات منصوص شرعی است و یا اینکه موضوع تعلیمی (لیس بمنصوص فی القرآن و الروایات) میباشد. مثلا “بیع” منصوص شرعی(احل الله البیع) بوده اما “معاطات” عنوان تعلیمی است که فقها به جهت مفاهمه، بیع را به بیع با صیغه و بدون صیغه تقسیم کرده و چنین تعبیری را به کار بردهاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در کارگاه علمی «بایستههای پژوهش در فقه و حقوق» که با حضور فضلا و طلاب در انجمن فقه و …
توضیحات بیشتر »کسانی که خیرخواه نظام هستند به شرکت در انتخابات به شدت توصیه میکنند/ با توجه به عناوین ثانویه میتوان حکم به وجوب داد/ امیدوارم حاکمان حضور مردم را قدرشناسی کنند
استاد علیدوست با بیان اینکه میتوان با استفاده از عناوین ثانویه و طبق مبانی فقهی «حفظ نظام» و «نفی سبیل» حکم به وجوب شرکت در انتخابات داد اما مردم باید در خصوص شرکت اقناع شده و بدانند که وظیفه اسلامی و انسانی آنها مشارکت است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، با بیان اینکه دو نگاه را میتوان به شرکت مردم در انتخابات داشت، اظهار داشت: یک شهروند از حقی که دارد میتواند برای تعیین سرنوشت خودش استفاده کند که ذیل مبحث «استیفاء حق» قرار میگیرد که در این بحث حاکمیت باید زمینه را به گونهای رقم بزند که …
توضیحات بیشتر »نیمنگاهی به چهارمین همایش ملی «فقه هنر» در مشهد + تصاویر
چهارمین همایش ملی فقه هنر با عنوان «فقه هنر و حکمرانی» در روزهای پایانی بهمنماه در جوار حرم مطهر رضوی برگزار شد. این همایش دو روزه با حضور جمعی از علما، اساتید، دانشگاهیان، فرهیختگان و فقهپژوهان در محل تالار شیخ طبرسی سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی برپا شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در مراسم افتتاحیه ضمن پخش خلاصه سخنان رهبر معظم انقلاب درباره همایش فقه هنر، استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد حمید درایتی، استاد سیدمجتبی نورمفیدی و دیگر اساتید مدعو به سخنرانی پرداختند و آیتالله علمالهدی و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سخنران پایانی این همایش بودند. …
توضیحات بیشتر »برخی از بزرگان ضد مقاصد هستند ولی در حیل ربا مقاصدی میشوند/ عقلگرایانه حرف میزنند ولی فتوای اخباری میدهند
استاد درس خارج حوزه گفت: برخی از بزرگان قابل توجه ما به خاطر فقدان روش، قرار در آراء ندارند لذا برخی اوقات کاملا ضد مقاصدی هستند ولی مثلا در بحث حیل ربا کاملا مقاصدی میشوند گویا همه نصوص اسلام در خدمت مقاصد شریعت بوده است؛ الان هم کسانی داریم که عقلگرایانه حرف میزنند ولی فتوای اخباری میدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روش شناسی علوم اسلامی؛ چیستی، ابعاد، آثار و چالشها» که از سوی پژوهشگاه فقه معاصر در قم برگزار شد، با بیان اینکه فلسفه جزء علوم اسلامی نیست در حالی که پدر و مادر …
توضیحات بیشتر »چهارشنبه خونین کرمان و یک نکته/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: دست جنایت، پلشتی، خشم کور و خرافه، ملت نجیب ایران – بلکه همه صالحان و مصلحان – را عزادار کرد. این حرکت زشت و غیر قابل تحمل، هر چند عزیزانی را به شهادت رساند و کشور را سوگوار کرد، لکن هیچ نتیجهای برای بدخواهان این مرز وبوم – صانها الله عن الحدثان – ندارد. این خود، مرهمی است بر زخم واردشده بر قلب پاک بازماندگان؛ چراکه این وعده الهی است که سرنوشتی جز نصرت برای صالحان و پاکان و خذلان و خفت برای ظالمان و طالحان نیست * فاصبر ان العاقبه للمتقین * این جانب ضمن عرض تسلیت …
توضیحات بیشتر »ضرورت تعظیم شعائر فاطمی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه، تلاشهایی در راستای به زیر سوال بردن بزرگداشت این ایام، در قالب تشکیل هیئات عزاداری، مجالس عزا، بیان تاریخ و حوادث مرتبط با این ایام در صدر اسلام، از سوی برخی نهادهای مرتبط با اهل سنت و دیگران صورت میپذیرد؛ نمونه اخیر آن را میتوان مصاحبه آقای سید عقیل هاشمی از شبکه کلمه (مقیم لندن!) با آقای شیخ احمد عابدینی از ایران دانست. در این مصاحبه «شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها یک افسانه انگاشته میشود. بزرگداشت فاطمیه، یک انحراف تلقی میگردد که در زمان ائمه – علیهم السلام – سابقه ندارد. …
توضیحات بیشتر »روش شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی
شبکه اجتهاد: ما تحت عنوان فقه معاصر دو پدیده داریم: اول: وقتی میگوییم فقه معاصر؛ منظور ما فقه مسائل معاصر است؛ دوم: فقه معاصر به معنای فقاهت معاصر. ۱- فقه معاصر به معنای فقه مسائل معاصر اگر بحث بر سر فقه مسائل معاصر باشد، یعنی فقیه یک سری مسائلی را جدید میبیند و میآید اینها را با همان نگاه سنتی گذشته بررسی میکند؛ مثلا مرحوم امام خمینی در یک ماه رمضانی یک سری مسائل را انتخاب میکند مثل موضوع تغییر جنسیت یا سفر به فضا و بعد هم آخر کتاب تحریر الوسیله چاپ میشود. یا برخی از بزرگان ما در …
توضیحات بیشتر »مرز هنر، اباحه نیست، بلکه استحباب است و میتواند به مرز وجوب هم برسد/ نه میتوانیم هنر را از عرف بگیریم و نه باید بترسیم که اگر این یک پدیدۀ عرفی است، پس فقه را عرفی میکند
استاد علیدوست میگوید هنر از آن تعیّنات و پدیدههایی است که حتما در شریعت مورد نظر است؛ یعنی ما نمیتوانیم بگوییم که شریعت مطهر اسلام راجع به هنر نظری ندارد. اگر هنر را به معنای اعم در نظر بگیریم از مرز استحباب شروع میشود. او معتقد است که مرز هنر، اباحه نیست، بلکه استحباب است. «ان ﷲ جمیلٌ و یحب الجمال»، این یحب حداقل استحباب را که میرساند. لذا کف هنر استحباب است ولی این استحباب میتواند به مرز وجوب برسد؛ یعنی یک جاهایی هنر لازم میشود که هم باری بر دوش حاکمیت، هم بر دوش فرهیختگان و عالمان میشود …
توضیحات بیشتر »اصولاَ اخلاق در فقه نمیتواند نباشد/ هیچ قانونگذاری خلاف ارزشهای خود قانونگذاری نمیکند/ فقه بسند به نص و اطلاق قانون در مقابل فقه عدالت و فضیلت و اخلاق
این بحثها اگر مهار نشود، آسیب دارد؛ اصولا اخلاق در فقه باید باشد و نمیتواند نباشد، اما این را ممکن است کسی بهانه قرار دهد. اخیرا گفتهاند ازدواج اصولا اخلاقی نیست چون یک تعهد منفعت طلبانه در آن هست! مسلم است که ما نمیتوانیم از برخی از گزافه گوییها دفاع کنیم. ما اگر از عدالت و فضیلت در فقه دفاع میکنیم این قضیه در برابر فقه نص بسند هست؛ نص بسندیها عمده به اطلاقات ادله تمسک میکنند، یا ممکن است حتی توهم اطلاق داشته باشند! به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش اثبات و نفی» …
توضیحات بیشتر »با کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت فقه نیست/ فقه سنتی رشد کمّی داشته ولی رشد کیفی نداشته است/ چون در فقه معاصر نقشه راه نداریم، کجدار و مریز رفتار میکنیم
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: فقه باید حریم خود را بشناسد یعنی نه حق خود را به دیگران بدهد و نه حقی از دیگران بگیرد؛ ما قبل از انقلاب به خاطر برخی تصورات مانند اینکه سیاست ما عین دیانت است و کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت و رسالت فقه نیست لذا تصورات سادهای از تفکیک قوا، حق مشارکت و پول و اسکناس و مرگ مغزی و بورس دارد و اینها را وارد فقه میکند؛ این را بگذارید کنار فقیهی که خودش عهدهدار این مسائل نمیشود و به کارشناسان ارجاع میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
توضیحات بیشتر »فرجام انباشت ظلم/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: رژیم صهیونیستی در طول حدود هشت دهه حضور خود به دو انباشت دست زده است: انباشت سلاحهای هستهای؛ بهگونهای که گاه ششمین کشور دارنده و توسعهدهنده این سلاح به شمار میرود و انباشت ظلم و ستم بر ملت محروم فلسطین. مبنای نظری دولت صهیونیسم در بخش دوم تبعیضنژادی، توهین به کرامت انسانی، محافظت از خود به هر قیمت و توجیه اخلاقی هر عمل ضد اخلاقی است. در این منطقنمای نامطبوع میتوان کودک دو ساله را از پا درآورد؛ چون به احتمال، ۱۰ سال دیگر یک جنگجو بر ضد این رژیم خواهد بود!! قتل زنان، بیپناهان و دیگران مجاز …
توضیحات بیشتر »قضات باید «مجتهد در فهم قانون» باشند/ «محاکم شرع» را برای جامعه امروز بومیسازی کنیم/ حاکمیت بایستی به تربیت قاضی «زیرک» بیشتر توجه کند/ نباید ساحتهای اجرا را با ساحتهای حکم شرعی اشتباه گرفت
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه حاکمیت بایستی در روند تربیت قاضیان، به تربیت قاضی «زیرک» بیشتر توجه کند و از تجارب تاریخی فقها استفاده نماید، گفت: به این نکته که قاضی باید زیرک باشد و فراست و تیزبینی داشته باشد، توجه لازم صورت نگرفته است. در صورتیکه وقتی ما به روایات مراجعه میکنیم، میبینیم گاه آن قدر که روی فراست و فطانت تأکید شده، روی جنسیّت و بلوغ و قدرت بر نطق تأکید نشده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب «محاکم شرع» یکی از آثار منتشرنشده تاریخ نگار معاصر، مرحوم استاد علی ابوالحسنی منذر است …
توضیحات بیشتر »«فقه سیاسی» اثر جدید استاد علیدوست
کتاب «فقه سیاسی» اثر تازه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، بهتازگی توسط نشر منهاج علم بهزیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از مهمترین عرصههای علوم انسانی در طول تاریخ، مباحث مربوط به سیاست و شیوۀ حکمرانی بوده است که اندیشمندان بسیاری متناسب با سیستم حکومتیِ مورد پذیرش خود در این عرصه قلم زده و آثار فراوانی را به رشتۀ تحریر درآوردهاند. در کتاب «فقه سیاسی» تلاش شده است تا برخی از مسائل فقه سیاسی به صورت نوین عرضه شود و از این رو به …
توضیحات بیشتر »سیره رفتاری امام رضا(ع)؛ گزارههایی برای تمام بشریت
بسیاری از گزارههایی که ما از امام رضا (ع) داریم حتی سنت رفتاری امام رضا (ع) از این قبیل است که متاسفانه این بخش را پررنگ نمیکنیم و کمتر به معارف انسانی ائمه بویژه امام رضا (ع) که میتواند برای امروز همه جوامع مفید باشد، توجه میکنیم. نکاتی که امام رضا (ع) درباره اعتقادات و غیر آن بیان کردند به شدت مورد نیاز جامعه است، اگر از اخلاق، توحید و امامت در مناظرات خود میگویند باید برای مردم بیان کرد. تمام آموزههای امام رضا(ع) برای همه زمانها مفید است و مشمول مرور زمان نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم …
توضیحات بیشتر »بخشی از جامعه نسبت به حجاب قانونی توجیه نیست که باید اقناع شود/ نه به خشونت مطلق معتقدم نه به یله و رها بودن جامعه/ باید به حجابِ جوششی برسیم/ میخواهند خاکریز چادر را بزنند، جلوتر بروند و به حداقلِ پوشش برسند
یک عضو جامعه مدرسین میگوید: ما باید به حجاب جوششی برسیم یعنی به نوعی شود که حدأقل طیف وسیعی از مردم از درون و داخل به حجاب گرایش پیدا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو برجسته جامعه مدرسین معتقد است خانمی که بدون حجاب به خیابان میآید قبل از اینکه با حکومت لجبازی کرده باشد، حکم خدا را سبک کرده است. او میگوید: نمیدانم چه مقدار سخن من به این افراد میرسد، لکن به عنوان برادر بزرگتر و پدر به آنها دلسوزانه میگویم که این قضیه قصۀ «گنه کرد در بلخ آهنگری به شوشتر زدند گردن مسکری» …
توضیحات بیشتر »فقیه در استنباط باید بهنصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند/ در فقه الحکومه، نصوص مبین مقاصد کارایی سندی و دلالی دارد/ از تراث شیعه برای بومیسازی مقاصد استفاده کنیم
نظر ما این است که فقیه متکفل استنباط، آنچه برایش اهمیت دارد اسناد قرآنی و سنت است؛ اگر موردی از اجماع و عقل سالم بماند، آن دو هم منبع استنباط هستند؛ اما مقاصد شارع، صرفاً میتوانند مفسر نصوص مبین شریعت باشند. کسی که مقاصدی فکر میکند هیچوقت فتوا به اطلاقگیری منافی با مصالح و مقاصد یا فتوا به «الخراج بالضمان» نمیدهد. لذا معتقدم فقیه در استنباط باید به نصوص مبین احکام در سایۀ نصوص مبین مقاصد نگاه کند و در این صورت بسیاری از نصوص عموم، از عموم میافتد و بسیاری از نصوص خاص، عمومیت مییابد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
توضیحات بیشتر »جریاناتی میخواهند میرزای نائینی را مصادره کنند
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه جریاناتی میخواهند میرزای نائینی را مصادره کنند، تاکید کرد: گاهی در کلام میرزای نائینی بعضی جریانات، اثرات ولایت فقیه را پاک و تحریف میکنند. شرط امانتداری آن است که اساتید حاضر، تألیفات میرزای نائینی را مطالعه کنند تا شخصیت میرزا همانگونه که هست تبیین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، در مراسم بزرگداشت آیتالله نائینی که در آستان مقدس امامزاده سلطان سید علی علیهالسلام نایین برگزار شد، با بیان اینکه میرزای نائینی گوهری است که باید شناخته شود، نسبت به برنامههای پیشرو کنگره نائینی گفت: هدف ما …
توضیحات بیشتر »علیدوست: استنباط نظام، ضرورت مؤثر و خطرناکی است/ برای رسیدن به نظام سلامت یا باید به پلشتیها فتوای حرمت دهیم یا به فتوای طهارت با سرکه عمل کنیم!/ مبلغی: فقه ساختار نمیدهد چون ساختار جامعه ذیل سنن الهی عمل میکند/ خصائص الشریعه را فعال کنیم تا عقلمان نسبت به شریعت اینقدر کوچک نباشد
استاد علیدوست ضمن تبیین کاربستهای چهارگانه فقه نظام، بر قبول نظامات خرد و کلان توجه دارد لکن بر تعدد استنباط و مرحلهایکردن آن پای نمیفشارد، بلکه راه صحیح را استنباط تکمرحلهای میداند که در همان مرحله باید همه عناصر بهحق دخیل در استنباط دیده شود. او استنباط نظام ممکن میداند که ضرورتی مؤثر و خطرناکی است. استاد مبلغی فقه نظام را به روشی و رشتهای تقسیم نمود که مقصود فقه نظام روشی، ناظر به تهیه یک عنصر روشی است که پیشنهاد میدهد در استنباط به کار گرفته شود. او معتقد است این عناصر روشی که فقه روی آنها اضافه میشود …
توضیحات بیشتر »اصول فقه و علم کلام چگونه به هم کمک میکنند؟/ استفاده شیخ انصاری از علم کلام در بحث اجرای حدود
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم ضمن اشاره به اینکه اصل ارتباط علم کلام و علم اصول امری مسلم است تصریح کرد: ما به رابطه این دو علم آگاهی داریم ولی به اینکه در حل یک معضل اصولی از کلام استفاده کنیم یا در حل معضل کلامی از اصول استفاده کنیم توجه نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «رابطه متقابل علم اصول و دانش کلام» با سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در مؤسسه علمی پژوهشی کلامنا برگزار شد که گزیده مباحث این استاد خارج فقه و اصول را در ادامه میخوانید؛ امروز نمیخواهم درباره …
توضیحات بیشتر »توضیحات استاد علیدوست پیرامون یادداشت «دفاعی عقیم و پر هزینه»
اختصاصی شبکه اجتهاد: انتشار یادداشتی از این جانب در تاریخ ۱۴۰۲/۵/۱۴ در فضای مجازی واکنشهای متفاوتی را در پی داشت. خلاصه یادداشت این بود: دفاع و صیانت از عملکرد جمهوری اسلامی ایران راه و رسم خود را دارد و این که پای مثل حکومت امام علی علیهالسلام را به میان آورده، برخی فسادها را از آن دوران، ردیف کرده تا کاستیها و ناراستیهایی که در نظام جمهوری اسلامی ایران هست، طبیعی و گریزناپذیر جلوه کند، صحیح نیست؛ این گونه دفاع ضمن این که در واقع دفاعی از عملکرد حاکمیت به حساب نمیآید، نسل جوان و دیگران را نسبت به حکومت …
توضیحات بیشتر »سه واکنش به یادداشت استاد علیدوست
حججاسلام مسعود عالی و احمدحسین شریفی و علیرضا جوادزاده نسبت به یادداشت «دفاعی عقیم و پرهزینه!» واکنش نشان دادند. اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از انعکاس یادداشت اخیر استاد ابوالقاسم علیدوست با عنوان «دفاعی عقیم و پرهزینه!» در شبکههای اجتماعی، مبنی بر دفاع و توجیه برخی مبلغان و واعظان مشهور در مشکلات موجود کشور که اوضاع حاکم بر حکومت امام علی (ع) را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا (ع) مقایسه میکنند! واکنشهایی در محافل و گروههای حوزوی رخ داد که بدون پیشداوری فقط به سه مورد آن اشاره میگردد. هرچند ادبیات برخی از این یادداشتها تند و خارج …
توضیحات بیشتر »دفاعی عقیم و پرهزینه!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: مدتی است برخی مبلغان و واعظان مشهور و محترم کشور، در دفاع و توجیه مشکلات موجود کشور، اوضاع حاکم بر حکومت امام علی (علیهالسلام) را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا (علیهالسلام) مقایسه میکنند! و آخرین آن، حرکتی بود که یکی از سخنرانان در چهارم مردادماه امسال (۱۴۰۲) انجام داد. در گذشته هم طلبهای جوان مطرح کرد که حدود (یا بیش از) ثلث نهج البلاغه، راجع به متخلفان اقتصادی و غیر اقتصادی از کارگزاران حکومت علوی است. دیگری در مشهد مقدس مطرح کرد که حدود سی فساد در حکومت امام (علیهالسلام) بوده است که امام نتوانستهاند …
توضیحات بیشتر »علیدوست: قاضی باید مجتهد در قانون باشد/ غلامی: نیازمند بهروزسازی الگوی محاکم شرع هستیم/ حقانی: تاریخ بر کارآمدی محاکم شرع در دوره صفویه و قاجاریه گواه است
استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگیهای محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومیسازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایدهای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجتالاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم؛ حجتالاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی و دکتر موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر؛ در پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی برگزار شد. آنچه میخوانید گزیدهای …
توضیحات بیشتر »فقه در فهم همه گزارههای دینی مورد نیاز است/ باید از فقهِ عذر، فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: لازم است به ظرفیتهای فقه توجه کنیم چون ظرفیتهای زیادی در آن نهفته شده است و میتواند به سوالات ما پاسخ بدهد و تا میتوانیم باید از فقهِ عذر، یعنی فقه اصول عملیه فاصله گرفته و به سمت فقه کشف برویم. همچنین ما یک اجتهاد به معنی اخص و یک اجتهاد به معنی اعم داریم و معتقدیم این فقه در فهم همه گزارههای دینی مورد نیاز است بنابراین اگر کسی واقعاً بخواهد فهمنده دین باشد باید از این روش یعنی اجتهاد به معنی اعم استفاده کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، …
توضیحات بیشتر »نقدی بر نسبت شفافیت با آموزههای دینی
شبکه اجتهاد: اخیراً یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در توجیه مخالفت با طرح شفافیت آراء گفته بود: «خدا و پیامبر و قرآن هم با مردم به صورت کامل شفاف نیستند…» استاد ابوالقاسم علیدوست که موضوع درس خارج ایشان در موضوع «شفافیت آراء قضائی» بوده، به این اظهارات پاسخ داده است. عضو جامعه مدرسین در سخنانی با بیان اهمیت اطلاع رسانی و ضرورت تبیین و شفافیت سازی در مسائل گوناگون به مردم و با اشاره به اظهارات خلاف واقع درباره عدم شفافیت خدا، قرآن و پیامبر اسلام با مردم بیان داشت: آیه «لَا تَسْأَلُوا عَنْ أَشْیَاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ… …
توضیحات بیشتر »ظرفیتشناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید
همایش بینالمللی «ظرفیتشناسی اصول فقه در حل مسائل نوپدید با رویکردی مقارن» به همت پژوهشکده فقه و حقوق دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با سخنرانی اساتید احمد، ابوالقاسم علیدوست و مهدی هادوی تهرانی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با ظهور انبوه فراوان از موضوعات نوپدید و دستاوردهای علمی و فنی در زمینههای مسائل پزشکی و انواع معاملات جدید و وجود شبهه در کارایی ادله و منابع لفظی در قرآن و سنت از جهت شمول مطلقات و عمومات نسبت به مصادیق مستحدث و نیز تعیین قلمرو عرف در استنباطها و خصوصا در نظامسازیها …
توضیحات بیشتر »فقه نظام در کشاکش نفی و اثبات
آنچه مورد نفی قرار گرفته این است که مثلا تمام احکام و مسائل اقتصادی از سوی ائمه(ع) به صورت دستهبندی شده در اختیار ما قرار گرفته باشد. کسانی که قائل به وجود فقه نظام هستند، مقصودشان مجموعه دستهبندی شده و منظم از مسائل موجود و در دسترس است که امکان آن بیان گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین کرسی علمی گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهمالسلام) با حضور استاد ابوالقاسم علیدوست و استاد جعفر نجفی بستان با موضوع «فقه نظام در کشاکش نفی و اثبات» به صورت حضوری و مجازی با حضور طلاب و فضلای حوزه علمیه برگزار …
توضیحات بیشتر »از «سیر تاریخی عدالت در اندیشه فقیهان» تا «کاربستهای عدالت در فقه»
در جهان مسلمانی، پیرامون عدالت چند اندیشه شکل گرفته است: اینکه عدالت اصلاً هدف نیست و راه دادن آن به فقه، انحراف است؛ دوم: عدالت، هدف است اما حصولی و پسادینی است؛ و سوم: عدالت، هدف است اما پیشادینی، و قوانین باید کاشف از عدالت باشد؛ لذا اگر جایی با عدالت، ناسازگار بود، باید اندیشید و چارهای یافت. اکنون که اندیشه سوم را پذیرفتیم، باید کارکردهای عدالت را بررسی کنیم که آیا عدالت فقط یک قاعده است یا یک پارادایم، گفتمان یا رویکرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «قاعده عدالت در فقه» با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …
توضیحات بیشتر »حجاب در میانه گفتگوی حوزویان
اختصاصی شبکه اجتهاد: در گفتمان انقلاب اسلامی، مسئله حجاب به عنوان مفهومی اسلامی و ضرورت شرعی مورد تأکید و توجه است؛ هرچند در عرصه روش و اجرا، اختلاف نظرهایی بین صاحب نظران وجود داشته و دارد. استاد ابوالقاسم علیدوست بهتازگی در گفتگویی به ابعاد مسئله حجاب و میزان مداخله حاکمیّت در این زمینه پرداخت که با واکنشهایی روبرو بود (اینجا بخوانید). بعد از آن، احمدحسین شریفی (رئیس دانشگاه قم) در دو یادداشت کوتاه، ادبیات خاصی را در نقد ایشان بهکار برد و مهدی جمشیدی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) نیز تحلیل استاد علیدوست را با نگاهی روششناسانه مورد …
توضیحات بیشتر »حجاب یک ضرورت شرعی است؛ باید درباره آن بحث و گفتوگو شود/ اگر نهی از منکر عدهای را روی دنده لج بیندازد، دیگر نهی از منکر نداریم/ باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد
به عنوان یک طلبه احساس میکنم که باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد. اشتباه نشود نمیگویم که جامعه یله و رها باشد، متأسفانه یله و رها بودن مفاسدی دارد؛ عرض من این است که برای یک بار هم که شده عقلا را دعوت کنیم، اندیشمندان را بخواهیم تا برای موضوع حجاب طرح بدهند و به لوازم کار دقت کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست معتقد است که حجاب یک معروف و لازم شرعی است اما باید درباره ضرورت حجاب بحث و گفت و گو شود و موضع حاکمیت درباره حجاب و بیحجابی گاهی یکدست باشد. وی بیان …
توضیحات بیشتر »