«جستارهایی در فقه حکومتی» با رویکردی تمدنی

کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی (فلسفه، حکومت و تمدن)» نوشته عباسعلی مشکانی سبزواری از سوی انتشارات کتاب فردا در قم منتشر شد.

به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی در مراحل سه‌‌‌گانه خود، یعنی ایجاد، استقرار و توسعه با محوریت فقه حرکت کرده است. در مرحله‌‌‌ ایجاد با استفاده از فقه سنتی، در مرحله استقرار با استفاده از فقه پویا و هم‌‌‌اکنون و در مرحله توسعه از کشور و دولت اسلامی به «تمدن اسلامی» نیازمند فقه حکومتی است.

اثر حاضر جستارگونه‌‌‌‌‌ای است در راستای تبیین ظرفیت‌‌‌ها و توانمندی‌‌‌های فقه شیعی در عرصه حکومت و تمدن‌‌‌سازی، جریان‌‌‌شناسی فکری فقه شیعه و فواید آن، درآمدی بر فقه حکومتی از دیدگاه رهبر معظم انقلاب، «مناسبات فقه و حکومت» و «مناسبات فقه و تمدن»، از جمله بخش‌های این اثر است که با بررسی زوایای مختلف فقه شیعی، به دنبال تبیین فقه مطلوب و آرمانی (فقه حکومتی) با رویکرد تمدنی است.

مروری بر بخش‌‌‌های پنج گانه کتاب

کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی» از پنج بخش تشکیل شده است: ۱٫ کلیات و مفاهیم، ۲٫ جریان شناسی فکری فقه شیعه، ۳٫ درآمدی بر فقه حکومتی، ۴٫ مناسبات فقه و حکومت و ۵٫ مناسبات فقه و تمدن.

بخش اول، با عنوان «کلیات و مفاهیم» مروری است بر بخش‌‌‌های گوناگون و نیز بیانگر کلیات و تعریف مفاهیم مشترک بخش‌‌‌های کتاب، از قبیل: فقه، فقه حکومتی، رسالت فقه و… است.

بخش دوم، با عنوان «جریان‌‌‌شناسی فکری فقه شیعه» به بررسی جریان‌‌‌های گوناگون فقه شیعه در طول تاریخ و تبیین شاخصه‌‌‌های فکری آنان و نیز بیان برخی تفاوت‌‌‌های آن‌‌‌ها با یکدیگر‌‌ می‌‌‌‌پردازد.

بخش سوم، با عنوان «درآمدی بر فقه حکومتی» به بررسی دیدگاه‌‌‌های آیت‌‌‌الله‌‌‌العظمی خامنه‌‌‌ای درباره فقه حکومتی پرداخته است. بنا به آن‌‌‌چه در این بخش آمده، «فقه حکومتی» عنوانی است که معظم‌‌‌له برای فقه آرمانی و جامعه‌‌‌ ساز مکتب اهل بیت (ع) برگزیده است. کاربرد این واژه در مقابل «فقه فردی» بوده و مراد از آن، نگرشی کلی و حاکم بر تمام ابواب فقه است. رهبر معظم انقلاب با تأکید بر ضرورت این نوع نگرش در فقه، خواستار تأسیس فقهی نوین هستند.

بخش چهارم، با عنوان «مناسبات فقه و حکومت» به بررسی تفصیلی مناسبات فقه و حکومت پرداخته است.

بخش پنجم، با عنوان «درآمدی بر ظرفیت‌‌‌های تمدن‌‌‌ سازی فقه» به بررسی مناسبات فقه و تمدن پرداخته است. درباره فقه و نسبت آن با تمدن، دیدگاه‌‌‌های گوناگونی وجود دارد. برخی هیچ نسبتی میان این دو‌‌ نمی‌بینند. گروه دیگری قائل به نسبتی حداقلی بین فقه و تمدن بوده و گروهی نیز فقه را شرط اساسی تمدن سازی قلمداد می‌‌‌ کنند. سنجش نسبت فقه و تمدن با دو نگاه قابل بحث و بررسی است: در یک نگاه، فقه موجود مورد مطالعه قرار می‌‌‌گیرد و نسبت آن با تمدن، سنجیده‌‌ می‌‌‌‌شود، اما در نگاه دیگر، فقه مطلوب مطمح نظر بوده و با نگاه به آن، نسبت فقه و تمدن مورد بررسی قرار می‌‌‌ گیرد. نویسنده در این نوشتار، نگاه اول را افق دیدگاه خود قرار داده، به بررسی نسبت فقه موجود با مقوله تمدن و تمدن‌‌‌ سازی پرداخته است.

انتشارات کتاب فردا از ناشران تخصصی در حوزه علوم انسانی و ناشر برگزیده کتاب سال حوزه در سال ۱۳۹۲ است در زمینه تحول حوزه و فقه اجتماعی تاکنون کتابهای «تحول حوزه علمیه و روحانیت» (علیرضا پیروزمند)، «احکام حکومتی، (اسماعیل پرور)، «نگاهی به حوزه؛ جایگاه شناسی توصیفی ـ تحلیلی روحانیت و حوزه‌های علمیه شیعه (سعید هلالیان) را منتشر کرده است و به زودی «اصول و مبادی فقه حکومتی» نوشته حجت‌الاسلام‌‌‌ والمسلمین دکتر ذبیح الله نعیمیان را در چهارجلد منتشر‌‌ می‌کند.

بنابر گزارش رسا، چاپ اول کتاب «جستارهایی در فقه حکومتی» در ۲۱۲ صفحه و شمارگان ۱۰۰۰ نسخه به قیمت ۱۳۰۰۰ تومان عرضه شده است.

علاقه مندان‌‌ می‌توانند برای دریافت این کتاب و دیگر آثار انتشارات کتاب فردا با شماره ۰۲۵۳۷۷۴۶۹۹۲تماس گرفته و یا به سایت اینترنتی Bookroom.ir مراجعه کنند. فروشگاه‌های معتبر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و فروشگاه‌های پاتوق کتاب در سراسر کشور (دفتر مرکزی ۰۲۵۳۷۷۴۰۰۰۴) نیز محل عرضه آثار این ناشر هستند.