شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
نکته مهمی که در کتاب اقتصادنا مورد لحاظ قرار گرفته این است که شهید صدر اقتصاد اسلامی را علم نمی‌داند، بلکه آن را نظام و یک سلسله اتفاقات می‌داند، که چهارده قرن در جامعه اسلامی اتفاق افتاده است؛ می‌گوید اگر روابط اجتماعی اسلامی را بخواهیم بر اساس موازین اسلامی تعریف کنیم نمی‌توانیم بگوییم که ما علمی را ارائه داده‌ایم.
به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «تأملی بر اندیشه‌های اقتصادی شهید صدر (ره)» با سخنرانی دکتر علی کاشمری پژوهشگر و مدرس دانشگاه به همت اندیشکده شهید صدر(ره) دانشگاه عدالت و با همکاری مرکز مطالعات عالی بین‌المللی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، چهارشنبه گذشته در این دانشکده برگزار شد.
شهید صدر و معرفی اقتصاد اسلام به جهان
کاشمری در ابتدای سخنان خود با اشاره به این که در حال حاضر پیوند بسیار عمیق بین رشته‌های حقوق و اقتصاد در کشور ما برقرار شده است و مفاهیم حقوقی در کشور ما برگرفته از مفاهیم فقهی است؛ اظهار داشت: تفکری که باعث شد اقتصاد اسلامی به جهان معرفی بشود، تفکر اقتصادی شهید صدر بود که با کتاب اقتصادنا به جهان عرضه شد.
این مدرس دانشگاه، خاطر نشان کرد: در دوره‌ای از زمان که تفکرات مختلف مذهبی، کمونیستی و سرمایه داری در کشور ما مطرح بود؛ جامعه اسلامی باید به سؤالاتی که از او پرسیده می‌شد جواب می‌داد و اولین جواب علمی و مستند که درباره مسائل اقتصادی به سؤالات که از جامعه اسلامی پرسیده می‌شد داده شد، کتاب اقتصادنا مرحوم صدر بود.
وی افزود: کتاب اقتصادنا مورد نقد خیلی از اساتید بین‌المللی قرار گرفته است، در جلد اول این کتاب به بیان نقطه نظرات نظام سرمایه داری و سوسیالیستی پرداخته و بعد با استناد به منابع و مفاهیم خودشان و روش‌های استقرا و تحلیل‌های فلسفی حرف‌های آن‌ها رد شده است.
کار مقایسه‌ای کتاب «اقتصادنا»
کاشمری افزود: در جلد اول این کتاب پایه‌های اقتصاد اسلامی مطرح شده است و چند سال بعد در جلد دوم کتاب اقتصادنا احکام مربوط به اقتصاد اسلامی توسعه داده شده؛ در جلد دوم احکام اقتصادی اسلام یک به یک با اقتصاد سرمایه داری و مارکسیست مقایسه شده است.
وی ادامه داد: از ویژگی‌های کتاب اقتصادنا این است که قدم به قدم رفرنس دهی و آدرس دهی دارد، برای هر مسئله یک بیان مسئله دقیق دارد و به عبارتی یک نمونه کامل علمی است و فوق‌العاده مطالب را ساده بیان کرده و همه مطالب لازم را پوشش داده است.
شهید صدر به هیچ تفکری بی احترامی نکرده است
کاشمری افزود: در این کتاب با آن که آن دوران حوزه درگیری‌های افکار بوده، به هیچ کس بی احترامی صورت نگرفته و در بخش‌هایی از کتاب می‌گوید که ای کاش آقای مارکس در فلان مسئله متعادل تر حرف می‌زند.
وی ابراز داشت: نکته مهم دیگری که در کتاب اقتصادنا مورد لحاظ قرار گرفته این است که اقتصاد اسلامی را علم نمی‌داند، بلکه آن را نظام می‌داند، یک سلسله اتفاقات می‌داند، که چهارده قرن در جامعه اسلامی اتفاق افتاده؛ می‌گوید اگر روابط اجتماعی اسلامی را بخواهیم بر اساس موازین اسلامی تعریف کنیم نمی‌توانیم بگوییم که ما علمی را ارائه داده‌ایم.
سه اصل مهم در اقتصاد اسلامی
کاشمری افزود: اما نقطه ضعف سوسیالیست این است که خود را علم می‌داند، ولی اقتصاد اسلامی این ادعا را ندارد، در اقتصاد اسلامی سه اصل مهم موضوعیت دارد، اول این که مالکیت مختلط خصوصی عمومی و دولتی وجود دارد، دوم این که آزادی فعالیت اقتصادی با قید محدودیت‌های شریعت اسلامی و حکومت اسلامی وجود دارد و سوم این که عدالت اجتماعی باید در جامعه وجود 
داشته باشد.
این مدرس دانشگاه در پایان افزود: در کتاب اقتصادنا، اقتصاد اسلامی جزئی از کل جامعه اسلامی است نه چیزی بیشتر. شهید صدر در کتاب اقتصادنا در نهایت به این نتیجه می‌رسد که اقتصاد اسلامی همان‌طور که مارکسیست ادعا می‌کند آنقدر علمی نیست؛ و مانند نظام اقتصاد سرمایه داری بدون پشتوانه ایمان و اعتقاد هم نیست.
