شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: عبدالله بن بیَّه. متولد ۱۹۳۵ میلادی در موریتانی از علمای سنتی اهل سنت و برجسته ترین فقیه مالکیه که در غرب نیز کاملا شناخته شده است. عقل گرایی وی و پایبندی‌اش به “فقه مقاصدی” آراء فقهی او را بسیار مصلحت سنجانه کرده است.
او با تاکید بر این که اسلام دین تیسیر و آسان گیری است بسیاری از مسائل روز مسلمانان را حل می‌کند که همین امر او را بسیار مورد توجه و محبوب مسلمانان ساکن غرب کرده است.
او فتاوای زیادی مبنی بر همین آسان گیری و مصلحت داده مانند این که:
– زنان و حتی مسیحیان در کشورهای اسلامی حق تصدی هرگونه مناصب حکومتی و حتی ریاست دولت را دارند.
– قبول دعوت غیرمسلمان حتی به سفره‌ای که شراب بر آن نهاده شده.
– جواز اصلاح تعطیلات هفتگی از جمعه به روزهای دیگر در کشورهای اسلامی.
– تن دادن به پلورالیسم سیاسی به عنوان امری اجتناب ناپذیر.
“فقه اقلیات” یا همان تفقه در مسائل فقهی اقلیت‌های مسلمان، یکی از بزرگترین دغدغه‌های وی است. او در کل با مدرنیته خیلی راحت برخورد می‌کند و مفاهیمی مانند توسعه، شهروندی غربی، دموکراسی، منشور حقوق سازمان ملل و… بارها از سوی وی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رویکرد عقل گرایانه عبدالله بی بیَّه متاثر از فضای عقل گرایانه غرب آفریقا (مغرب و تونس و…) و دانشگاه زیتونه است. او در مسائل سیاسی به طور کلی جانب حاکم را می‌گیرد و از هر گونه اقدام علیه دولت و حاکم پرهیز می‌دهد. نظر وی در این باره را می‌توان در این جمله خلاصه کرد که: وقتی تکلیف در مقابل فرعون این است که باید با قول لیّن با او صحبت کرد؛ دیگر در مورد حاکمان موجود چه می‌توان گفت؟!
او به شدت ضد تکفیر است و تکفیر را کلید همه شُرور در جامعه اسلامی می‌داند. وی درباره جهاد معتقد است که مساوی با قتال و کشتار نیست. مفهوم جهاد وسیع تر از جنگ است. می‌گوید: اصل و قاعده در ارتباط با دیگران، مسالمت و پهن کردن بساط نیکی است. بجای این کارها(جنگ) کشورهایتان را بسازید و به والدین تان نیکی کنید.
شیخ درس خواندۀ مجامع علمیِ سنتیِ غرب آفریقاست. جایی که فهم “مالکی” از احکام و عقاید اسلامی رواج دارد. فهمی که نسبت به سایر مذاهب اربعه، برداشت‌های عقل‌گراتر و عرفی‌تری از اسلام دارد. این بستر عقلی/عرفی قابلیت زیادی برای تعامل با اندیشه‌های غربی دارد. کتاب اطلس رهبران
