شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شاخص‌هایی برای عیار تمدنی داریم، کلان‌نگری یک شاخص جدی در امر تمدنی است. همه‌جانبه‌گری، آینده‌نگری، پویایی‌بخشی، امیدآفرینی، اعتماد به نفس، خودآگاهی نسبت به موقعیت‌مان، تن دادن به واقعیت و دیدگاه‌ها، گستره مناسبات انسانی. بر اساس این شاخص‌ها اگر مروری بر این بیانیه داشته باشیم، در یک نگاه بیرونی و درونی، این بیانیه را می‌توان یک نگاه تمدنی دانست.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری، رئیس میز تمدن نوین اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی در مراسم افتتاحیه چهارمین همایش ملی تمدن نوین اسلامی، در موضوع «عیار تمدنی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی» به سخنرانی پرداخت که بخش‌هایی از ارائه دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع)، (با تلخیص از فارس) از منظرتان می‌گذرد.
لازم است ابتدا درباره واژه «عیار تمدنی جمهوری اسلامی» بحث کنم. عیار به معنی وزن، سنجش و عرصه به کار می‌رود. بیشتر برای ابراز سنجش به کار می‌رود. در اینجا من واژه «عیار» را دقیق‌تر از واژه‌های دیگر می‌دانم. بیانیه‌ای هم که از سوی رهبر معظم انقلاب صادر شده است، بیانیه منشور تمدنی نیست اما دارای دلالت‌های تمدنی است.
در این بیانیه در دو جا رهبر انقلاب تعبیر تمدن نوین را به کار برده‌اند. این بیانیه‌ای است برای گام دوم انقلاب اما این بیانیه تا چه اندازه سمت و سوی تمدنی دارد؟ ما شاخص‌هایی برای عیار تمدنی داریم، کلان‌نگری یک شاخص جدی در امر تمدنی است. همه‌جانبه‌گری، آینده‌نگری، پویایی‌بخشی، امیدآفرینی، اعتماد به نفس، خودآگاهی نسبت به موقعیت‌مان، تن دادن به واقعیت و دیدگاه‌ها، گستره مناسبات انسانی. بر اساس این شاخص‌ها اگر مروری بر این بیانیه داشته باشیم، در یک نگاه بیرونی و درونی، این بیانیه را می‌توان یک نگاه تمدنی دانست.
در نگاه بیرونی، نفس این اقدام، تمدنی است که در جایگاه راهبری انقلاب طی ۴۰ سال است و پس از آن بر اساس تحلیلی که از گذشته ارائه می‌دهد و نگاهی هم به آینده دارد. در نگاه درونی، همان قسمتی که ناظر به گذشته و آینده است، دارای ویژگی‌هایی بوده که می‌توان عیار آن بیانیه را عیار تمدنی دانست.
عیار تمدنی بیانیه، مستند ملاحظات ۸ گانه زیر است:
۱- درک و تبیین پیام انقلاب: بالاترین و وسیع‌ترین فهمی است که می‌توان از انقلاب ارائه کرد تحلیل تمدنی است.
۲- بحث شناخت دستاوردهای انقلاب: سؤال اینجاست که ما در یک نگاه درست به گذشته، چه چیزی به دست آورده‌ایم؟ این پرسش یک پرسش جدی است. بسیاری از نخبه‌های حوزه و دانشگاه درباره اینکه ما چه دستاوردی داشته‌ایم، پاسخ درستی نداده‌اند. در این پیام می‌توان به بسیاری از جواب‌ها رسید.
۳- تغییر سلطه استبداد به حکومت مردمی: تاریخ انقلاب ما تاریخ درخشانی است.
۴- وارد کردن موتور ارتقای ملی به مدیریت کشور: شناخت آورده‌های انقلاب در این بیانیه مشخص است.
۵- بشری دیدن شعارهای انقلاب از خاستگاه دین نه در عرض دین
۶- نقدپذیری و تحجرگریزی: در این بیانیه رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند که ما نقد پذیریم و از تحجر گریزانیم اما از اصول دست نمی‌کشیم.
۷- پویایی انقلاب در عین نظام‌سازی: رهبر انقلاب همچنین در این بیانیه فرموده‌اند ضمن اینکه نظام‌سازی کرده‌ایم و لازمه نظام، یک نوع ایستایی و استواری است اما در عین حال، خموشی را برنمی‌تابیم و جوشش انقلابی را ادامه خواهیم داد.
۸- امیدبخشی: باید امید داد و تک‌تک روحیه افراد باید به روحیه جمعی تبدیل شود.
مقوله دیگر دلالت بیانیه «توجه بین مرزهای من و دیگری» است، در این راستا این سؤال مطرح است که اینکه من کیستم، دیگری کیست و غیرِ ما، چه مرزی بین ما ایجاد می‌شود. در بحث‌هایی که مطرح می‌شود، غیرِ ما، دشمن ما نیست. تعیین مرزهای بین من و دیگری، از نکات دیگری است که در این بیانیه وجود دارد.
مسئله‌محور حرکت کردن از نکات دیگر این بیانیه است. مهم‌ترین مسائل ایران در این بیانیه اشاره شده است. نکته دیگر این است که اگر انقلاب در جنبه‌هایی رشد داشته باشد و در جنبه‌های دیگر رشدی نداشته باشد، اشتباه است.
مهم‌ترین مسئله علاوه بر ۸ موردی که ذکر شد، بحث ایرانیت و اسلامیت و ما و غرب است، توجه دادن به پیشران‌ها از نکات دیگر بیانیه است. ایمان، انگیزه و دانش برای کسانی که برای مدیریت جامعه مسئولیت دارند، بسیار مهم است.
این‌گونه بیانیه‌ها به لحاظ حقوقی و قانونی در کشور ما چه جایگاهی دارند؟ اینها سند بالایی به مفهوم قانون اساسی نیستند. سیاست کلی فرآیند خاصی دارد که باید در مجمع تشخیص مصلحت تصویب شود اما جنس این پیام، «ارشادی» است. لذا اجرای آن تابع فهم و ارادت جامعه است، بنده آرزو دارم همه افراد به یک بیانیه بسنده نکنند. برخوردهای شعاری با این‌گونه مباحث، باعث از دست رفتن بسیاری از چیزها می‌شود.
بیانیه «گام دوم انقلاب» مقام معظم رهبری این توانایی را دارد که برخی از چالش‌های جدی کشور را برطرف کند و به محل گفت‌وگو و مفاهمه تبدیل شود، اما لازمه آن این است که از برخوردهای شعاری پرهیز شود.
دانلود کنید: پوشه پی‌دی‌اف پاورپوینت ارائه شده در چهارمین همایش ملی تمدن نوین اسلامی
