کتاب «کتابشناسی جامعهشناسی تشیع» توسط انتشارات نگاه معاصر روانه بازار نشر شد و در دسترس مخاطبین قرار گرفت. این کتاب، محصول فعالیت جمعی پنج ساله گروه مطالعاتی جامعهشناسی تشیع با راهبری علمی دکتر سارا شریعتی است. در این کتاب نود و هفت اثر که از زمان ورود صنعت چاپ به ایران تا کنون با رویکرد اجتماعی به بررسی تشیع پرداختهاند، مورد نقد و تحلیل قرار گرفتهاند.
به گزارش شبکه اجتهاد، در نگارش این کتاب، ۱۶ نفر از اعضای گروه مطالعاتی به همراه سه نویسنده میهمان مشارکت داشتهاند. کتاب دارای دو مقدمه کلی است: مقدمه تحقیقی اول به قلم سارا شریعتی با عنوان «مشارکتی در مطالعات اجتماعی و جامعهشناختی تشیع» در بیست صفحه به توضیح پیشینه حوزه علوم اجتماعی در مطالعه ادیان در جهان و ایران، تغییر موقعیت دین در نیمه دوم قرن بیستم، تحلیل اجتماعی مسأله دین به مثابه مسألهای غیردینی پرداخته و در نهایت جایگاه «کتابشناسی جامعهشناسی انتقادی جامعهشناسی تشیع» را با این زمینه و مسائل تحلیل کرده است. بخش پایانی این مقدمه تفصیلی و تحقیقی، به ارائه برخی از مهمترین یافتههای این کتابشناسی اختصاص دارد.
دومین مقدمه کلی کتاب که در ده صفحه توسط مهدی سلیمانیه و کمال رضوی به نگارش درآمده، با عنوان «چگونه کتابشناسی انتقادی جامعهشناسی تشیع متولد شد؟» به توضیح روند شکل گیری ایده و فعالیتهای گروه مطالعاتی جامعهشناسی تشیع و نگارش این کتاب اختصاص دارد. در این مقدمه ملاکهای انتخاب نود و هفت کتاب بررسی شده در این اثر و روند گرینش آنها نیز اشاره شذه است.
کتاب در نه فصل تدوین شده است که منطبق بر نه حوزه پژوهشی ذیل حوزه مطالعاتی جامعهشناسی تشیع است: عدالت و امامت، تاریخ اجتماعی تشیع، روحانیت و مرجعیت، سیاست و قدرت، هنر، ادبیات و فرهنگ، مناسک (اعیاد و عزاداریها)، عرفان و تصوف، اماکن مذهبی و زیارت و انتظار و مهدویت. هر فصل از فصول نهگانه، دارای مقدمهای پژوهشی است که توسط یکی از اعضای گروه مطالعاتی به نگارش درآمده و مسائل اساسی برآمده از کتابشناسی آن حوزه خاص را بیان کرده است.
در این اثر همچنین علاوه بر بررسی نود و هفت اثر برگزیده، به تفکیک در هر حوزه کتابهای دیگری را که با رویکردی کمرنگتر در آن حوزه مطالعاتی در زبان فارسی وجود دارند معرفی شده است.
بخش پایانی کتاب به دو پیوست اختصاص دارد: پیوست نخست «فهرست آثار بررسی شده در کتابشناسی» به ترتیب زمانی و تفکیک سال انتشار که خود میتواند منبعی ارزشمند جهت تحلیل وضعیت ادبیات این حوزه در هفت دهه گذشته باشد. پیوست دوم، به معرفی اعضای گروه مطالعاتی جامعهشناسی تشیع و نویسندگان میهمان مشارکتکننده در تألیف این اثر پرداختهاست.
لازم به ذکر است که «پروژه کتابشناسی جامعهشناسی تشیع» بدون استفاده از هیچگونه حمایت مالی نهادها یا مراکز تحقیقاتی دولتی یا غیردولتی و صرفاً با مشارکت داوطلبانه اعضای گروه مطالعاتی با راهبری علمی دکتر سارا شریعتی تدوین شده است. این اثر سومین کتاب منتشر شده از مجموعه جامعه شناسی تشیع از سوی انتشارات نگاه معاصر است.
لازم به ذکر است، این کتاب در ۷۲۶ صفحه، توسط انتشارات نگاه معاصر در فروردین ماه ۱۳۹۶ از سری «جامعهشناسی تشیع» با قیمت پنجاه و هشت هزارتومان در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.