شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در عبادات و معاملات و مسائل مستحدثه منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این ۱۲ استفتاء در فروردین‌ماه ۹۸ به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است.
شرایط صحت اعتکاف
سوال۱: شرایط صحت اعتکاف عبارت است از:
۱- عقل
۲- نیّت
۳- روزه
۴- توقف حداقل سه روز در مسجد
۵- اعتکاف در یکی از مساجد چهارگانه باشد، هرچند اعتکاف در غیر از مساجد چهارگانه* (اعم از جامع و غیر آن) به قصد رجاء مطلوبیت (به امید این‌که مطلوب خداوند باشد) مانعی ندارد.
۶- بنابر احتیاط واجب اعتکاف زن بدون اذن شوهر صحیح نیست، همچنین اعتکاف فرزند بدون اذن پدر و مادر ــ اگر موجب اذیت آنان شود ــ صحیح نیست، هر چند بنابر احتیاط مستحب، به طور مطلق اذن والدین معتبر است.
۷- توقف در مسجد باید حد اقل سه روز متصل و بدون فاصله باشد.
* مسجد الحرام، مسجد النبی (صلی الله علیه وآله وسلّم)، مسجد کوفه و مسجد بصره
اعتکاف در حیاط مسجد
سوال۲: اعتکاف در حیاط مسجد چه حکمی دارد؟
جواب: اگر حیاط جزء مسجد نباشد، اعتکاف صحیح نیست.
اعتکاف در پشت بام مسجد
سوال ۳: آیا پشت بام مسجد تابع مسجد است یا بستگی به وقف کننده دارد؟
جواب: پشت بام مسجد در حکم مسجد است مگر این‌که احراز شود که هنگام وقفِ مسجد، پشت بام از وقف خارج شده است.
برداشت قرض از صندوق صدقات
سوال۴: آیا می‌توانیم پولی را که به عنوان صدقه کنار گذاشته‌ایم استفاده کنیم یا به دیگران قرض بدهیم؟یا فقط باید به مستحق بدهیم؟
جواب: تا زمانی که به فقیر یا وکیل یا ولی او تحویل نداده اید، از ملک شما خارج نشده است و می‌توانید در آن تصرف کنید.
برپایی ایستگاه فرهنگی در مسجد
سوال۵: فروش کتاب و محصولات فرهنگی در مساجد، چه حکمی دارد؟
جواب: اگر مزاحمتی برای نمازگزاران و منافاتی با شؤونات مسجد نداشته باشد، اشکال ندارد، البته شایسته است این گونه امور با هماهنگی و نظارت امام جماعت مسجد انجام شود.
استفاده از اموال شهرداری در فعالیت فرهنگی
سوال۶: آیا می‌توان از وسایل شهرداری و یا بنیاد شهید بدون هماهنگی با مسئول مربوطه در امور فرهنگی استفاده کرد؟
جواب: جایز نیست و موجب ضمان است.
پخش قرآن از بلندگوی مسجد
سؤال۷: آیا پخش اذان و قرآن یا دعا، از بلندگوی مسجد، جایز است؟
جواب: پخش اذان به نحو متعارف برای اعلام وقت نماز اشکال ندارد، ولی پخش دعا و قرآن و غیر آن از بلندگوی مسجد، اگر موجب اذیت همسایگان شود، جایز نیست.
پخش موسیقی در مسجد
سؤال۸: پخش موسیقی در مسجد چه حکمی دارد؟
جواب: واضح است که مسجد جایگاه شرعی خاصی دارد، لذا اگر پخش موسیقی در آن منافی با حرمت مسجد باشد، حرام است، حتی اگر موسیقی غیر لهوی باشد.
اعتکاف مسافر
سؤال۹: من علاقه زیادی دارم که در مراسم اعتکاف در مرکز استان شرکت کنم ولی چون در شهرستان زندگی می‌کنم و اگر بخواهم به مرکز استان بروم باید نماز خود را شکسته بخوانم، آیا از این نظر مشکلی نخواهم داشت؟
جواب: کسی که بخواهد در سفر معتکف شود، می‌تواند در وطن نذر کند که در سفر روزه مستحبی بگیرد و در این صورت می‌تواند در سفر معتکف شود.
احداث سالن فرهنگی در پشت بام مسجد
سؤال۱۰: آیا پشت بام مسجد را می‌توانیم انباری، کتابخانه یا سالن فرهنگی درست کنیم؟
جواب: پشت بام مسجد هم حکم مسجد را دارد، ولی در صورتی که در آنجا نماز خوانده نمی‌شود انجام اموری که با شأن مسجد منافات ندارد، اشکال ندارد، ولی احداث بناء در آن به نحوی که عرفاً تغییر کاربری محسوب شود، جایز نیست.
هدایا و عیدی ارباب رجوع به کارمندان
سؤال۱۱: هدایایی که بعضی از افراد یا شرکت ها به کارمندان دولت در زمان عید نوروز به عنوان عیدی می‌دهند، و هیچ گونه توقّعی در برابر پرداخت آن ندارند، چه حکمی دارد؟
جواب: هدیه در محیط کار و از جانب ارباب رجوع، یکی از خطرناک ترین چیزها است و هر چه بیشتر از آن اجتناب کنید، به صرفه دنیا و آخرت شما، خواهد بود. فقط در یک صورت، دریافت آن جایز است و آن، این است که هدیه دهنده، با اصرار زیاد و با امتناع مأمور از قبول، بالاخره به نحوی آن را اهداء کند. آن هم بعد از انجام کار و بدون مذاکره و حتّی توقّع قبلی.
حقوق فرهنگیان
سؤال۱۲: با توجّه به این که فرهنگیان به جز ایّام تعطیلات رسمی در ایّامی مانند عید نوروز و تابستان نیز تعطیل می‌باشند؛ حکم حقوقی که در این ایّام می‌گیرند چیست؟
جواب: دریافت حقوق طبق قوانین و مقررات مربوط، اشکال ندارد.
