شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
«الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» جدیدترین اثر دکتر زکی المیلاد پژوهشگر نواندیش شیعه عربستانی توسط مرکز الحضاره‌ی بیروت روانه بازار کتاب شد.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، به طور کلی اندیشه شیعه، اندیشه‌ای عقلی و عقل‌گرایانه است؛ اما در سیر اندیشه‌ی اجتهادی امامیه جریاناتی که نگرش منفی به عقل داشته‌اند از این قاعده مستثنی شده‌اند. «جایگاه عقل و تأثیر آن در علم دینی»، محور اصلی مباحث کتاب «الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» است و نویسنده تلاش کرده این مساله را مورد کنکاش قرار دهد.
زکی المیلاد در مقدمه کتاب می‌نویسد: تصویر تفکر اسلامی شیعی در تاریخ، تصویری است که با وجود انواع سرکوب‌‌ها و اختناق‌ها، محرومیت‌ها و محدودیت‌ها، فشارها و محاصره‌ها، جهالت‌ها و بی‌خبری‌ها توانسته است برای بقاء پویایی و موجودیت خود، انواع چالش‌های سخت و نفس‌گیر را در طول تاریخ پشت سر گذاشته و برای بودن و تداوم مبارزه کند.
شگفت‌آور آنکه اندیشه‌ی اسلامی شیعی نه تنها نگهبان موجودیت خویش بوده بلکه بر پویایی و حس حرکت خود تأکید ورزیده است. حسی که بر تمامی نشانه‌های سکون و توقف که راهی است به سوی نابودی، فائق آمده و تضمین کننده اثبات موجودیت آن طی قرن‌ها بوده است.
سرمنشأ این پویایی و تحرک در تفکر شیعی، از اصل «اجتهاد» سرچشمه گرفته است و با وجود تمامی رنج و محنت‌های فکری و تاریخی، همچنان درهای آن باز بوده و از دیگر مکاتب فکری که از ابتدا و بالاجبار «باب اجتهاد» را بر روی خود بستند، پیشی گرفته است.
«الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» در ۱۰ فصل به نگارش درآمده است.
۱- اندیشه اسلامی شیعی و آزمون‌های تاریخی (قرن‌های دوم، چهارم، ششم و ابتدای قرن یازدهم و نیمه‌ی اول قرن سیزدهم هجری)
۲- اصول فقه و تکامل اندیشه‌ی عقلانی در اندیشه‌ی اسلامی شیعی. در این فصل بر جایگاه اصول فقه به عنوان منبعی غنی در ساختار اندیشه عقلانی اسلامی و چگونگی مشارکت آن در تکامل این اندیشه با تأثیر بر حوزه مهم قانون‌گذاری اسلامی تأکید شده است.
۳- جایگاه و فلسفه‌ی سید محمدباقر داماد
۴- ملاصدرا و حکمت متعالیه
۵- گرایش اخباری‌گری در بین مسلمانان شیعه
۶- مجادلات جماعت و امت در گستره‌ی اسلام شیعی معاصر
۷- مسلمانان شیعه و مسأله تقریب بین مذاهب
۸- امام موسی صدر و پروژه سیاسی ملی او برای مسلمانان شیعه لبنان
۹- روند جدید فقه شیعه در حوزه زنان. نویسنده در این فصل به پیشرو بودن فقه شیعی نسبت به دیگر مذاهب فقهی اسلامی در حوزه نوآوری فقهی در رابطه با زنان اشاره می‌کند.
۱۰ – شیعه و چالش‌های بهبود وِجهه و اعتبار
یادآوری می‌شود، کتاب «الفکر والاجتهاد؛ دراسات فی الفکر الإسلامیّ الشیعی» نوشته زکی المیلاد از سری کتاب‌های مطالعات تمدنی توسط مرکز الحضاره‌ی بیروت منتشر شده است.
دکتر زکی عبدالله احمد المیلاد متولد ۱۹۶۵ در قطیف شرق عربستان، اندیشمند، نویسنده و پژوهشگر حوزه مطالعات و اندیشه اسلامی، سردبیر فصلنامه‌ی «الکلمه» بیروت، عضو مشاور در بیش از یازده مجله و نشریه فکری – فرهنگی و نویسنده بیش از صدها مقاله و یادداشت در مجلات و روزنامه‌های مختلف است.
از وی تاکنون بیش از ۳۵ کتاب در حوزه اندیشه اسلامی به چاپ رسیده که برخی از آن عبارتنداز: «تجدید أصول الفقه»، «دراسه تحلیلیه نقدیه لمحاولات المعاصرین»، «من التراث إلى الاجتهاد»، «الفکر الإسلامی و قضایا الإصلاح و التجدید»، «تجدید التفکیر الدینی فی مسأله المرأه»، «الاسلام و الاصلاح الثقافی» و…
