امام جواد(ع) بیان میفرمایند که تفقه از همه چیز بالاتر است و هر کسی به هر مقام بالا میخواهد برسد باید از نردبان تفقه بالا برود؛ اگر طلاب میخواهند در آینده جامعه موثر باشند باید به مقام فقاهت برسند.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در آیین افتتاحیه رسمی حوزههای علمیه قم در مدرسه علمیه فیضیه گفت: امام صادق(ع) بر لزوم احیای امر و فرهنگ خواسته اهل بیت(ع) تاکید دارند که از این جهت، حوزههای علمیه مهمترین نقش را دارند.
ایشان افزود: اهل بیت(ع) بیان کردند که مردم را به اسلام دعوت کنید ولی نه به زبان، بلکه به عمل؛ امام علی(ع) در کلمات قصار خود بیان میکنند که علما از نظر فکر و فرهنگ و ایمان به حدی شایستگی دارند که علم آنها به قلب شان سرازیر میشود؛ امام در ادامه توصیفات عالی را در زمینه علما بیان میکنند.
علما دو مرحله را در زندگی خود مورد توجه قرار دهند
آیتالله نوری همدانی یادآور شد: علما باید دو مرحله را در زندگی خود مورد توجه قرار دهند؛ مرحله اول، مرحله طلبگی و مرحله دوم مرحله عالم شدن است که هر کدام دارای ویژگیهایی است که باید به آن توجه شود.
معظم له گفت: علما برای تربیت طلاب همین دو عرصه را مورد توجه قرار دادهاند؛ طلاب نیازمند خط مشی خاصی برای خدمت هستند؛ همچون کسانی که به میدان جنگ میروند باید با تجهیزات جنگی تمرین کرده و آشنا شوند تا در میدان نبرد با آن آلات و ابزار به نبرد بپردازند.
این مرجع تقلید تصریح کرد: پس از طی دوران طلبگی میتوانید به عنوان یک عالم و فقیه فعالیت داشته باشند؛ پرو بال ملائک خدا زیر پای طالبان علم قرار دارد؛ این تعبیر از تعابیر بلندی است که اهل بیت(ع) در خصوص تعلیم علم بیان کرده اند.
اخلاص، اولین پیش نیاز طالب علم در حوزه
ایشان، اخلاص را اولین پیش نیاز طلب علم در حوزه دانستند و گفت: طلاب باید با اخلاص تمام در حوزه گام بردارند؛ توفیقات الهی نیز با اخلاص ما مرتبط است؛ اگر کسی بخواهد همچون علمای بزرگی چون شیخ طوسی باشد باید مخلص، همت مند و جدی و پرتلاش باشد.
آیتالله نوری همدانی یادآورشد: علامه امینی(ره)، علمایی را ذکر میکند که در راه اسلام به شهادت رسیدند که در این زمینه به ۱۲۱ نفر از قرن ششم به بعد اشاره دارد.
معظم له منظم بودن را یکی از مهمترین اصول طلبگی دانست و گفت: طلاب باید تمام فعالیتهای خود را در قالب نظم بچینند و بر اساس آن عمل کنند.
این مرجع تقلید، ادبیات را از اصول تحصیل در حوزه دانست و تصریح کرد: بسیاری از طلاب تحصیلات خوبی دارند ولی نمیتوانند یک متن و کتاب بنویسند؛ سخن گفتن و نوشتن نیازمند ادبیات است و به همین جهت طلاب باید در این زمینه تلاش بیشتری داشته باشند.
ایشان افزود: سحرخیزی و تهجد و نماز شب از اصول حضور در حوزه است؛ معنویت، دل انسان را برای پذیرش علم و افکار عالی آماده میکند؛ امام علی(ع) ادای نماز شب و همنشینی با قرآن و روایات را از خصایص مهم علما بیان میکنند.
مدیران حوزه در برگزاری درس اخلاق کوشا باشند
آیتالله نوری همدانی یادآورشد: اخلاق محوری در حوزههای علمیه بسیار مهم است؛ همه ما محتاج به معلم و متذکر اخلاق داریم؛ درس اخلاق در حوزههای علمیه بسیار مهم است؛ از مدیران حوزه میخواهیم که در این امر کوشا باشند؛ امام راحل در ۱۰ فراز در صحیفه نور خود به مسئولیتهای مهم و موثر تاکید کرده است و به همین باید به این امر مهم و موثر یعنی برگزاری دروس اخلاق در حوزه اهتمام داشته باشیم.
معظم له، افزود: هر هفته باید دروس اخلاق با شکوه از حوزه ما پخش شود تا مردم بدانند که چه اصول اخلاقی را باید رعایت کنند؛ این دروس برای مردم نیز بسیار مهم است.
اگر طلاب میخواهند در آینده جامعه موثر باشند باید به مقام فقاهت برسند
این مرجع تقلید تصریح کرد: امام جواد(ع) بیان میفرمایند که تفقه از همه چیز بالاتر است و هر کسی به هر مقام بالا میخواهد برسد باید از نردبان تفقه بالا برود؛ اگر طلاب میخواهند در آینده جامعه موثر باشند باید به مقام فقاهت برسند.
ایشان با ذکر این مطلب که اداره حوزه، بسیار مهم است،افزود: وظایف بزرگی بر عهده علما و بزرگان حوزه است؛ مدیران حوزه نیز در این زمینه وظایف سنگینی به عهده دارند.
آیتالله نوری همدانی در ادامه بر نقش اساتید در حوزه تاکید کرده و یادآورشد: استاد باید از نظر اخلاق و معنویت در درجه بالایی باشد؛ در روایات بیان شده است که معلمان باید پیش از تعلیم دیگران به خودسازی اخلاقی و معنوی بپردازند.
معظم له گفت: بنده از ابتدای حضور در حوزه خدمت بزرگانی چون حضرات آیات حجت، بروجردی، امام راحل، داماد و… تلمذ کردهاند و دروس این بزرگان را نوشته و با خود همراه داشتم و از آنها استفادههای بسیار کردم.
این مرجع تقلید در پایان سخنان خود تصریح کرد: در حالات عموی مرحوم آیتالله حجت، مرحوم آیتالله سید حسین کوه کمری، بیان شده که ایشان در یک مسجد، متوجه تدریس بسیار دقیق یک روحانی در گوشه مسجد شد و به همین جهت روز دوم و سوم نیز در درس ایشان شرکت کرد و ایشان را عالمی در سطح عالی یافت، به همین جهت وقتی بر منبر درس رفتند، بیان کردند که یک نفر در این جمع حاضر است که برای استادی از من لایق تر و ماهرتر است و به همین جهت ایشان را در جای خود مینشانم تا ایشان بر ما تدریس کنند و به همین جهت دست شیخ انصاری را گرفت.
بیانات استاد اعرافی در در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه
بنابر گزارش حوزه، همچنین آیتالله علیرضا اعرافی در آیین افتتاحیه سال تحصیلی حوزههای علمیه در با تقدیر از حضور آیتالله نوری همدانی، با ذکر این مطلب که فیضیه پایگاه علم و جهاد و اجتهاد است، افزود: با اشراف و عنایت شورای عالی و فعالیت مدیران حوزه، فعالیتهای گستردهای در این مدت انجام شده است.
اعرافی یادآورشد: حوزه، آن زمانی به رسالتهای خود دست مییابد که ناظر به همه ساحتهای رسالت خود توجه کند؛ حوزه ما زمانی رسالت خود را به درستی ایفا میکند که به تحصیل و دانش اندوزی بپردازد و هیچ چیزی بهانهای برای کاستن دانش اندوزی و اهتمام نسبت به فراگیری و عمق علمی نشود.
وی گفت: اساس حوزه، علم و دانش است و معارف الهی در این حوزه باید فراگرفته شده، عمق یابد و در ایران و جهان منتشر شود که اولین رکن این حوزه، علم آموزی و تعمق و پاسداشت سنن اصیل حوزوی است؛ به هیچ بهانهای حق نداریم از عمق علمی و فقهی و کلامی و معرفتی فاصله بگیریم.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: طلاب ما در سراسر کشور، تحصیل، تحقیق و پیشرفت عمیق علمی را باید به عنوان مهمترین وظیفه خود به شمار آورند و در کنار آن به تهذیب و رشد اخلاقی بپردازند.
وی افزود: اگر در آسمان اخلاق و معرفت پرواز نکنیم و در این بعد عمیق نشویم، ممکن است دانش ما نیز به وبال ما مبدل شود؛ تهذیب و تزکیه نفس و اجتماعی بودن و سیاسی بودن به معنای درست آن، انقلابی عمل کردن و رابطه خوب با مردم به ویژه مستضعفان از ابعاد مهم حوزویان است.
نقش مهم اساتید در همه قلمروها
اعرافی یادآورشد: نقش مهم اساتید در همه قلمروها باید مورد توجه همه مدیران و برنامه ریزان باشد؛ اساتید معظم گردانندگان اصلی حوزهها هستند و سررشته اخلاق و تربیت حوزه در دست این اساتید است و این نقش نیز باید عمق و گسترش یابد؛ نقش اساتید در اخلاق، عمق علمی، تولیدات علمی، پایان نامهها و تحقیقات حوزه و هدایت طلاب به سمت قلههای علمی و پروژههای حوزه، نقش درجه یک است.
وی مدیران را ریل گذاران فعالیتهای اساتید دانست و گفت: آداب و سنن حوزوی باید پاس داشته شود؛ ما معتقد به نوزایی و بهره گیری از تجارب دیگران هستیم، ولی نه به قیمتی که حوزه از روح تاریخی و اصیل خود خارج شود؛ حوزه ما در طول تاریخ یک نهاد اثرگذار بوده است که مفتخر به پرورش انسانهای بزرگ معنوی و هدایت جامعه بوده است.
مدیر حوزههای علمیه بیان کرد: مریدبازیها و اقدامات ناصواب به همراه ادعاهای دروغین از جمله مسایل ضد ارزشی است که ممکن است در حوزه کلاسهای اخلاقی ایجاد شود؛ باید ضمن تقویت مبانی اخلاقی، مراقب باشیم که در دام عرفانهای کاذب و مرید و مراد بازیهای غیر صحیح و خارج از مدار شرع قرار نگیریم.
به بهانه ابداع روشهای جدید به سمت کارهایی میروند که با شئون حوزه و روحانیت سازگار نیست!
وی رعایت شئونات حوزوی را بسیار مهم توصیف کرد و افزود: به بهانه ابتکار و ابداع روشهای جدید به سمت کارهایی میروند که با شئون حوزه و روحانیت سازگار نیست که این شئون باید در فضای مجازی و حقیقی مورد توجه قرار گیرد.
اعرافی یادآورشد: حفظ جایگاه رهبری و مراجع عظام یک اصل مهم در حوزه است؛ ما به نقد معتقد هستیم و شورای عالی و نهادهای حوزه پذیرای نقد و نظر در قلمروهای مختلف هستند ولی از دیگر سوی بنده به عنوان یک طلبه به طلاب جوان میگویم که جایگاههای مرجعیت و شورای عالی و جامعه روحانیت باید مورد توجه باشد.
وی گفت: تعرض به جایگاههایی که از ارکان اداره حوزه و مورد تایید مراجع و بزرگان حوزه هستند کاری ناصواب است ولی این مساله به آن معنا نیست که به مدیران اشکال و نقد و پیشنهادی ارایه نشود.
مدیر حوزههای علمیه با انتقاد از تعطیلیهای زیاد در حوزه بیان کرد: این مساله در برنامههای جدید حوزه مورد توجه است؛ امسال در تابستان ۲۰ هزارطلبه در قم و مشهد و نقاط دیگر به شکل متمرکز و غیرمتمزکز در دورههای ارتقایی و تکمیلی و بصیرتی و اجتماعی و فکری مشارکت و حضور داشتند.
حوزه علمیه آماده پاسخگویی نیازهای جامعه و نظام است
وی افزود: حوزه آماده پاسخگویی به نیازها بوده و باید باشد؛ امروز نیز عرض میکنیم که با توجه به مصوبات شورای عالی و طرحهای کلان مصوب و دههاطراحی که اجرا و اقدام شده است، حوزه آمادگی بیش از پیش برای پاسخگویی نیازهای جامعه و نظام است که این امر نیازمند همکاری سایر بخشها است.
اعرافی با اشاره به اهمیت حضور حوزه در عرصههای اجتماعی یادآورشد: توسعه جریان مطالبه گری و حضور در عرصههای مختلف از جمله حضور در کنار نظام و مردم در عرصههای ویژه بسیار مهم است؛ حضور حوزه در سیل اخیر یک افتخار بزرگ است که بیش از ۱۰ هزار نفر از طلاب و اساتید در این سیل، خدمت گزار مردم بودند.