بررسی علل و عوامل اختلاف فتوا

یک پژوهشگر حوزوی در جشنواره علامه حلی به تشریح مباحثی پیرامون اختلاف فقه در امور فروعات فقهی پرداخت.

به گزارش شبکه اجتهاد، خدیجه حامدی در مراسم نهمین جشنواره علامه حلی در تالار قدس مجتمع امام خمینی(ره) قم برگزار شد، با بیان اینکه اختلاف آرا در فقه از موضوعات مهم فقهی است، اظهار کرد: مساله اختلاف فتوا مورد نظر اندیشمندان بوده است؛ این سوال که چرا فقها در بین منابع یکسان به نتایج گوناگون می رسند از نکات بسیار مهم است.

پژوهشگر برتر جشنواره علامه حلی اظهارکرد: در اهل سنت مطالعات زیادی نسبت به این موضوع شده است و در فقه امامیه این بحث بیشتر در مباحث مقارنه‌ای مورد مطالعه قرار گرفته است.

وی افزود: این عرصه در پژوهش بنده در دو حوزه درون بعدی و برون بعدی مورد نظر واقع شد؛ آیت‌الله حکیم در اصول العامه به مواردی از این اختلافات اشاره کرده اند، آیت‌الله مکارم شیرازی نیز در کتاب خود به این مساله پرداختند.

حامدی اظهارکرد: عرصه مشروعیت اجتهاد از کلیدی ترین مسایلی بود که در این پژوهش مورد نظر واقع شد؛ در واقع هرمی از قانون گذاری تدوین شد که مصلحت در آن لحاظ شد و مباحثی چون اصل عدالت که شامل زیرمجموعه های خاصی بود نیز به عنوان اصل مورد بحث قرار گرفت.

وی گفت: تعیین حدود و نهادهای تقنینی در عرصه فقهی مورد نظر است؛ اولین گام برای مشخص کردن مشروعیت حوزه اجتهاد نه در ثابتات، بلکه در حوزه فروعات احکام مورد بررسی قرار می گیرد و اختلافات نیز در این حوزه است.

این پژوهشگر حوزوی اظهارکرد: از جمله اختلاف دیدگاه نسبت به فروعات را نیز می‌توان به اختلافات درون فقهی و برون فقهی مرتبط دانست؛ نقش زمان و مکان در شناخت موضوعات در تطبیق به فروعات و همچنین مشرب فقهی و نقش مدارس و مکتب فقهی و هنجارها و عوامل روانشناختی نیز در حوزه اختلاف آرا مورد نظر است.