شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
مسئول کرسیهای نظریه پردازی حوزه علمیه قم گفت: آزادی بیان در زمینه مقدسات باید به گونهای باشد که مصالح کشور و وحدت امت را برهم نزند ضمن اینکه این مباحث در محیطهای علمی و آکادمیک از جمله کرسیهای نظریه پردازی بیان شود.
به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین و مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در سخنانی به «شفقنا» گفت: آزادی بیان مقوله ارزشمندی است و هم در اسلام و هم در جهان روی آن تاکید شده است ولی آنچه در این میان اهمیت دارد، «متعلَق بیان» است. وقتی متعلَق بیان متفاوت میشود، حدود آزادی هم متفاوت میشود. بیان یک مطلب در ساحت فردی اشکالی ندارد اما وقتی یک مطلبی ساحت اجتماعی یا سیاسی پیدا میکند همه دنیا بر این امر اتفاق نظر دارند که آزادی بیان نباید به قیمت به خطرانداختن مصالح کشور یا منافع امت باشد.
این استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: وقتی متعلَق بیان، امور اعتقادی و مذهبی میشود برخی قیود دیگر را هم پیدا میکند، ضمن اینکه نباید مخالف مصالح کشور و اتحاد امت باشد نباید موجب ایذاء و اذیت معتقدان به آن امر اعتقادی باشد. به عنوان مثال، فردی به اسم آزادی بیان به مقدسات یک مردمی جسارت و توهین یا انکار کند به گونهای که وحدت آن امت و ملت در خطر قرار بگیرد یا موجب ایذاء آنها شود. اگر به شخص که جریانی یا فردی را مقدس میپندارد شروع به ناسزاگفتن کنید به این معناست که من تو را اذیت میکنم و تو هم میتوانی مرا اذیت کنی.
مسئول کرسیهای نظریه پردازی حوزه علمیه به کیفیت بیان اشاره کرد و بیان داشت: اگر کسی سخنی دارد و میخواهد آن را در یک جمع علمی بیان کند میبایست راه صحیح بیان آن را پیدا کند؛ بنده که مسئول کرسیهای نظریه پردازی هستم متعهدانه میگویم که در این مدت هیچگاه سیاسی و جناحی برخورد نکردم و هرکسی نظری داشته، آورده و برای آن کرسی برگزار کردیم. این یک راه است که بحث در چنین مجامع علمی مطرح و پخته شود و افراد نظر دهند.
وی ادامه داد: یک بحث هم این است که مطلب خود را در یک شبکه مخالف بیان کنیم، کسی که بنیان شیعه را قبول ندارد و تمام اهتمام آن دشمنی با شیعه است. به نظرم اینها «بیان» نیست، بیان حقیقتی که میپندارد حقیقت هست، نیست. شاید عقده گشایی است و شاید فرد از جای دیگر عصبانی است و اینگونه میخواهد تخلیه کند.
این عضو جامعه مدرسین تاکید کرد: گوینده باید حدود آزادی بیان، متعلَق بیان و الزامات آن و کیفیت بیان را توجه کند. بیان نظرات باید از راه خود شروع شود. نظرات زیادی داریم که مطرح نمیشوند و در فضای علمی باقی مانده است.
علیدوست اضافه کرد: اما سخنانی هم هستند که وقتی به کف جامعه کشیده میشوند، سخن طرف کنار سخن ناقدان قرار میگیرد و داوری میشود که طبیعی و قابل تامل است اما اگر در شبکهای مطرح شود که هزاران بیننده دارد و نشود کنترل کرد، جامعه را به التهاب خواهد کشید و این صحیح نیست.
وی با اشاره به جریان اخیر در حوزه عنوان کرد: عکس العملهایی در قبال این جریان صورت گرفت که مطلوب نبود؛ از فحاشی گرفته تا سبّ و حکم به تکفیر و ارتداد. اگر این حرکات را ناصحیح بدانیم، مقصر این حرکات کیست؟ جالب این است که شبکه کلمه بیش از اینکه اصرار داشته باشد سخنان فرد را مطرح کند، اصرار داشت این مخالفتها را مطرح کند. اینها نتیجه همین ناپختگیهاست که صورت میگیرد.
استاد علیدوست ابراز امیدواری کرد: افرادی که سخنی و حرفی غیر مغرضانه دارند در محیطهای علمی و اکادمیک وارد شوند و به بحث بگذارند. از پژوهشگران، روحانیون، دانشجویان و همه کسانی که ایده و نظری دارند و میخواهند بیان کنند دعوت میکنم از ظرفیت کرسیهای نظریه پردازی کل کشور استفاده و نظرات خود را مطرح کنند.
مسئول کرسیهای نظریه پردازی در زمینه بهرهگیری نخبگان از فضای رسانهای گفت: نخبگان نباید تحت تاثیر احساسات قرار بگیرند، به هیچ وجه از ضوابط عقلی و شرعی خارج شوند، اساتید اگر درصدد طرح مطلب در کلاس درس هستند بی طرفانه و منصفانه بیان کنند و دچار احساسات و افراط نشوند. چون آنچه باید برای ما معیار باشد «سلطان» و «حجت» است و اگر هر قدمی را به هر طرف برداریم خلاف است.
