شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جدیدترین استفتائات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اردیبهشت ماه ۹۶ از سوی دفتر مقام معظم رهبری منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، متن سؤال و جواب این استفتائات به شرح زیر است:
خمس معادن شن و ماسه
س. آیا به معادن شن و ماسه خمس تعلق می‌گیرد؟ یا جزء معادن محسوب نمی‌شود؟
ج. مرجع تشخیص معدن بودن آن عرف است و در صورت شک خمس آن واجب نیست.
وجود مانع هنگام غسل
س. اگر پس از انجام غسل واجب متوجه شویم که اندکی مانع روی صورتمان بوده و شک داریم که به واسطه آن آب به بدن رسیده یا خیر غسل انجام شده چه حکمی دارد؟ اگر با آن غسل نمازی خوانده باشیم نمازمان چه حکمی داشته؟
ج. اگر یقین دارید که هنگام غسل مانع وجود داشته است، و توجه به آن نداشته اید، در فرض سؤال غسل را باید تکمیل کنید بدین صورت که آن قسمت از صورت را به نیت غسل بشویید و بعد بنا بر احتیاط سمت راست و بعد سمت چپ بدن را به نیت غسل بشویید و نماز را اعاده کنید؛ ولی اگر وسواس دارید به شک خود اعتنا نکنید.
ادرار کردن در بین غسل
س. اگر کسی هنگام غسل کردن ادرار کند آیا باید برای نماز وضو بگیرد یا خیر؟
ج. اگر غسل جنابت بوده است لازم است برای نماز وضو بگیرد،غسلهای دیگر هم کفایت از وضو نمی‌کند.
عبور از آسمان وطن
س. فرودگاه شهر بیرجند بیرون ـ در حد ترخص ـ شهر است. گاهی اوقات مسافرین که قصد مسافرت هوایی دارند وقت نماز در آنجا نماز می‌خوانند و چون بعضی پروازها از روی شهر عبور می‌کند مسافری که می‌داند دوباره از روی وطنش در ارتفاع پایین عبور می‌کند وظیفه نماز او در فرودگاه چگونه است؟
ج. در فرض سؤال چون عبور از بالای شهر عبور از وطن صدق نمی‌کند نماز در فرودگاه شکسته است .
هدیه ارباب رجوع
س. کارمندی کار ارباب رجوع را بدون چشم داشتی قبل از موعد انجام دهد و آخر کار ارباب رجوع بخاطر کمک کارمند مقداری وجه نقدی به او بدهد آیا پول مشکلی دارد؟
ج. هدیه در محیط کار، یکی از خطرناک ترین چیزها است و هر چه بیشتر از آن اجتناب کنید، به صرفه دنیا و آخرت شما خواهد بود.
دستمزد کار ویژه در اداره
س. اگر کارمندی در ساعات اداری کار ویژه‌ای انجام دهد و بابت آن کار حق الزحمه دریافت نماید، این پول از نظر شرعی چه حکمی دارد؟
ج. اقدام به انجام کارهای شخصی در اثناء کار در محل کار، تابع مقررات و اجازه قانونی مسئول مربوطه است.
نماز طلاب در سفر تحصیلی
س. طلبه‌ای هستم که برای تحصیل به شهرستان دیگر می‌روم چگونه باید نماز بخوانم؟
ج. در فرض مذکور اگر رفت و آمد شما به گونه‌ای باشد که حداقل سه ماه در غیر ایام تعطیل به محل تحصیل رفت و آمد می‌کنید نماز شما در محل تحصیل کامل است.
سفر اول شغلی بعد از توقف ده روزه
س. کسی که شغلش سفر می‌باشد در صورتی که ده روز در یکجا بماند ـ اعم از وطن یا غیر آن ـ نماز او بعد از توقف ده روزه چگونه است؟
ج. بر فرض مذکور سفر اول شغلی بعد از توقف ده روزه شکسته می‌باشد و از سفرهای بعد کامل می‌باشد.
انصراف از ادامه کار در سفر شغلی
س. اگر کسی در بین سفر قصد کند کار خود را کنار بگذارد و از همانجا بدون لحاظ شغلی به وطنش برگردد حکم نماز او در مسیر بازگشت کامل می‌باشد یا شکسته؟
ج. کسی که شغلش سفر یا در سفر است چنانچه شغلش به پایان برسد یا منصرف از ادامه آن شود، در مراجعت از آخرین سفری که برای شغلش رفته است، احتیاط واجب به جمع بین قصر و تمام در نماز است.
تبلیغ کالای خارجی
س. آیا تبلیغ کالای خارجی اشکال دارد؟
ج. در صورتی که موجب تضعیف و ضرر به اقتصاد نظام اسلامی شود، جایز نیست.
خرید ماهی از بازار مسلمین و غیر مسلمین
س. خریدن ماهی به منظور خوردن و غیر خوردن، از بازار اهل تسنن یا ادیان دیگر در صورتی که ندانیم دارای فلس بوده یا تذکیه شده جایز است؟
ج. خرید از بازار مسلمین جایز است و از بازار کفار در صورتی جایز است که علم به زنده گرفته شدن ماهی از آب و مردن آن در خارج آب یا در تور ماهیگیری داشته باشید و اگر شک در فلس دار بودن باشد محکوم به حلیت است .
واگذاری نماز و روزه استیجاری به دیگری
س. اگر کسی برای نماز و روزه شخصی اجیر شده باشد و به هر دلیلی نتواند آن روزه و نماز را بجا آورد و به شخص اجیر کننده نیز دسترسی نداشته باشد، آیا می‌تواند آن را به شخص دیگری واگذار کند؟
ج. اگر احراز شود که اجاره بر اصل انجام عمل واقع شده هر چند توسط غیر شخص اجیر صورت گیرد، واگذاری آن به دیگری مانع ندارد، ولی نباید به کمتر از آنچه اجاره شده واگذار نماید، مگر این که مقداری از عمل را خودش انجام دهد.
سکونت غصبی در ملک دیگران
س. اگر کسی ملکی را اجاره کرد و پس از مدت تعیین شده تخلیه نکرد، چه حکمی دارد؟
ج. بدون اجازه مالک، بعد از مدّت اجاره، حکم غصب را دارد.
دریافت اجاره‌بها بصورت یکجا
س. به پیشنهاد مستأجر، اجاره یکسال بطور یکجا و در پایان زمان اجاره طی یک چک پرداخت می‌شود. آیا اگر مبلغ چک، بیش از مجموع اجاره‌های ماهانه باشد چنین کاری وجاهت شرعی دارد یا نه؟
ج. اگر از اول وجه اجاره را ـ به ملاحظه اینکه نسیه یکساله است ـ بیشتر از مقدار وجه اجاره نقد، در عقد اجاره تعیین کنند اشکال ندارد ولی افزودن مبلغی بر اجاره قراردادی در عقد اجاره به حساب مدت تأخیر، ربا و حرام است.
