جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی

گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» به همت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی و با پیام آیت‌الله مکارم شیرازی در قم برگزار شد.

به گزارش خبرنگار اجتهاد، گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» با پیام کتبی آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و سخنرانی اساتید علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در سالن فقاهت مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم برگزار شد. در این مراسم استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی با موضوع «حکم جهاد مالی در مذاهب فقهی»، استاد محمد قائینی با موضوع «شرط تمکن مالی در جهاد مالی و تداخل آن با سایر واجبات مالی»، استاد محسن اراکی با موضوع «حکم جهاد مالی و شمول آن»، استاد حمید پارسانیا با موضوع «رویکرد تمدنی به جهاد مالی و علل مغفول ماندن آن» و سردار حسن پلارک با موضوع «جهاد مالی؛ راهکار‌ها و فرصت‌ها» به ارائه بحث می‌پردازند که گزارش آن از منظرتان می‌گذرد.

پیام مکتوب آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی

بسم الله الرحمن الرحیم «انْفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا وَجَاهِدُوا بِأَمْوَالِکُمْ وَأَنْفُسِکُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ذَٰلِکُمْ خَیرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ»

بجاست در ابتدا از همه برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان و سخنرانان محترم در این همایش تقدیر و تشکر نمایم و امیدوارم این همایش گامی مفید در راه کمک به مسلمانان مظلوم و کاستن از آلام و دردهای ایشان باشد.

صحنه‌های غمبار و دردناک جنایات رژیم غاصب اسرائیل هر صبح و شام در مقابل دیدگان دنیا قرار دارد و صدای استغاثه و ناله زنان و کودکان مظلوم و رنج کشیده فلسطین و لبنان هر لحظه به گوش می‌رسد. هر قدر که ابراز نفرت مردم دنیا از این رژیم منحوس امید بخش است، سکوت و سکون برخی حکومت‌های به اصطلاح مسلمان قبل مسلمانان جهان را به درد می‌آورد و دولت‌های مسلمان و مجامع بین‌المللی تنها نظاره گر در مقابل این جنایات ایستاده است.

البته در همین ایام شاهد فداکاری‌های مردان و زنان مسلمان در پشتیبانی و حمایت از این مردم مظلوم بوده‌ایم که مصداق بارز جهاد به اموال در راه خداوند متعال است و در قرآن کریم، در کنار جهاد با جان، جهاد با مال قرار داده شده و به آن فرمان داده شده است.

ترویج فرهنگ ایثار و کمک به همنوعان و تلاش بر نهادینه کردن چنین ارزش‌های اخلاقی، کاری قابل تقدیر و ستایش است و بر مسئولین امر لازم است در این راه و تسهیل وصول این کمک‌ها، سعی و تلاش نمایند.

بار دیگر از همه صاحب نظران و شرکت کنندگان در این همایش، تقدیر و تشکر نموده و از خداوند سبحان، نصر و پیروزی رزمندگان و نابودی و ذلت دشمنان اسلام را خواستارم، انّه سمیع مجیب.

والسلام علیکم و رحمهالله و برکاته- قم، ناصر مکارم شیرازی – ۳۰ آبان ماه ۱۴۰۳

انفاق مالی در مقام دفاع و جهاد ابتدایی

استاد علیرضا اعرافی: امروزه در شرایطی قرار داریم که علی‌رغم مسائل سنگین و چالش‌ها‌ی عظیم، شاهد گسترده‌تر شدن شبکه مقاومت هستیم، در این راستا هر گامی در جهت تبیین رویارویی حق و باطل یک اقدام مهم است که باید توسعه پیدا کند.

جهاد علمی پایه و اساس پیشبرد اسلام و تجلی معارف الهی و اهل بیت (ع) در عالم است. جهاد علمی و گفتمان سازی پیشبرد آرمان‌ها‌ی بزرگ اسلام از مهمترین رویکردهایی است که باید داشته باشیم.

در فقه، نیازمند تحفظ بر بنیادهای قویم گذشته و سنت سلف صالح هستیم. فقه ما برآمده از یک تجربه بیش از هزارساله است که نوابغ حوزه ما آن را عمق بخشیدند. این تحقیقات یک دستگاه متعالی تعمیق و کوشش و تحقیق در متون و عقلانی را شکل داده است. این دستگاه یک دستگاه تحلیل در متن و کاوش در مسائل از جمله مسائل حقوقی است. به همین دلیل اگر ادبیات متناسب دنیای جدید را بدانیم همین دستگاه در مقابل منابع حقوقی در جهان کارآمدی خود را ثابت کند.

حتی علم اصول ما نیز در بخش‌ها‌یی مناهج عمیق کاوش در متن را نشان می‌دهد. به همین دلیل این سنت یک سنت ریشه‌دار و استوار و حاوی نه تنها حل مسائل بلکه حاوی یک دستگاه فکر و سبک اندیشه ورزی و تحقیق و مطالعه است.

اگر فرزند زمانه نباشیم و مسائل آینده توجه نکنیم این دستگاه از پاسخگویی به نیازهای روز باز می‌ماند. نباید در این دوگانه متوقف شویم. افرادی تلاش به نوگرایی کردند و از مناهج قدیم فاصله گرفتند و ناکام شدند و برعکس نیز افرادی در همان حوزه باقی ماندند. جمع درست این دو حوزه راهنمای ما خواهد بود. البته این جمع واقعا کار دشواری است که نیازمند دقت‌ها‌ی عمیق است.

جهاد یک مفهوم چند سطحی

در کتاب جهاد بیشتر به امر جهاد ابتدایی توجه شده است. در این حوزه بخش دفاع باید بیشتر از پیش مورد توجه واقع شود و یکی از نیازهای علمی این حوزه به شمار می‌رود. در فرمایشات رهبری معظم انقلاب آمده است که در جهاد دفاعی انواع دفاع‌ها‌ مطرح شده است که ابواب مختلفی را پیش روی ما می‌گذارد. مفهوم جهاد یک مفهوم چند سطحی است که چند مفهوم خاص و عامی را در خود جای داده است. در خاص ترین مفهوم، بحث جهاد ابتدایی با همان رویکرد فقهای گذشته بخصوص صاحب جواهر مطرح است. البته این مفهوم توسعه یافته است. از این جهت که آیا جهاد تنها در حوزه نفس است یا جهاد مالی نیز در آن تسری دارد؟ بحث دوم اینکه کدام از آنها مقدمتر است.

توسعه دیگر در حوزه جهاد دفاعی و ابتدایی است. توسعه دیگر در حوزه انواع رفتارهای جهادی است. جهاد اکبر نیز جایگاه دفاع در مقابل دشمن درونی است. حتی در یک حوزه امر به معروف و نهی از منکر نیز از ابواب دیگر جهاد به شمار رفته است. نخ مشترکی که در عام‌ترین استعمال جهاد وجود دارد، گاهی تلاش ویژه‌ای که مواجهه با مانع جدی است یک مفروض به شمار می‌رود.

 انفاق مالی در مقام دفاع و جهاد ابتدایی

یکی از مهمترین کاربردهای مال، کاربرد در مواجهه با دشمنان خدا است. وقتی در بحث جهاد مال وارد می‌شویم، انفاق به یک انفاق خاص مبدل می‌شود. در اینجا بذل مال مصداق جهاد و انفاق به شمار می‌شود. در اینجا انفاق مالی در مقام دفاع و جهاد ابتدایی رخ نمایی می‌کند. جهاد مالی یک بحث کاملاً مستقل است. اگر حتی پیشرفت علمی در مقام جهاد یا دفاع قرار بگیرد در یک حوزه دیگر توسعه یافته است. مسأله جهاد اقتصادی نیز همین رویکرد را دارد. جهاد فناوری، مالی و تبیین و گفتمان سازی و… انواعی از اقداماتی هستند که در مقام مواجهه با دشمن معنی پیدا کرده و عناوین دیگری بر آن وارد شده است.

نکته دیگر آنکه جهاد دفاعی که با مال و مسائل دیگر انجام می‌گیرد انواع و اقسامی دارد که گاهی برای دفاع از اقسام و انواع است. گاهی اندیشه اسلام در خطر است که در این عرصه باید فکر و مال بذل کرد. گاهی نوامیس و جامعه اسلامی در خطر است و گاهی مُلک اسلامی در خطر است. جهاد مال در دفاع از اصل اسلام و حکمرانی اسلامی و سرزمین‌ها‌ی اسلامی در همه این امور معقول است و هر کدام باید مستقلاً مورد نظر قرار گیرد.

جهادی که در یک سال اخیر شاهد بودیم نمونه‌ها‌ی عالی از رویکرد جهادی بخصوص جهاد مالی مسلمانان به ویژه هموطنان خود بودیم. به دلیل حضور دولت‌های اسلامی ضعیف و ناتوان نتوانستیم به بازار اقتصادی مشترک اسلامی برسیم. باید تلاش کنیم که امت اسلامی به سمت یک بلوک و بازار فعال اقتصادی حرکت کند. در دفاع از سرزمین‌ها‌ی اسلامی اطلاقاتی داریم که قیدهای مختلف سرزمینی و جغرافیایی وجود ندارد.

وجوب ضرورت جهاد مالی ربطی به مرز و حتی همسایگی ندارد

استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی: در سالهای اخیر شاهد دگرگونی‌ها‌ و تحولات عظیم هستیم که آخرین آنها مساله غزه و لبنان است. این جنگ، جنگی نیست که بین دو گروه شکل گرفته باشد. بلکه در اینجا یک رژیم ضد اسلام و توسعه طلب است که سابقه تجاوزات آن به قرن‌ها‌ باز می‌گردد و در یک جا نیز حضور و تجلی تمدن غرب را شاهد هستیم. در این سوی نیز تنها حماس و جهاد اسلامی و حزب الله نیست بلکه همه کسانی که تدین دارند و دغدغه اسلام دارند در یک مسیر قرار دارند. صهیونیست‌ها‌ با زمین‌گر شدن وحشی‌گری خود را به حد اعلی رسانده‌اند و دلیل آن هم استیصال بزرگ است.

این جهاد هزینه بسیاری سنگینی دارد که واقعا نیازمند حمایت آحاد مردم است. کمک‌ها‌ی مردمی از ابتدای جنگ تاکنون به عنوان یک امر مطلوب به شمار رفته است، ولی هیچ وقت به عنوان یک فریضه مالی در کنار زکات و خمس به آن نگریسته نشده بود.

در کتب فقه عامه چندان به بحث جهاد مالی پرداخته نشده است. قرآن نوعاً جهاد با مال و نفس می‌پردازد و نوعاً هم جهاد با مال مقدم است. جهاد مالی یک اهمیت و ضرورت است. جهاد در نظام شریعت جایگاه مهمی دارد. در تاریخ اسلام بخصوص صدر اسلام جهاد نقش بسیار مهمی دارد. اگر جهاد را برداریم خلاء مهمی ایجاد می‌شود. جهاد مالی از ابتدا نیز به عنوان یکی از ارکان اصلی به شمار می‌رفت.

جهاد مالی در فقه شیعه و اهل سنت

فتوایی که بزرگان فقهای ما چون ملامحمد خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی و شیخ الشریعه اصفهانی در خصوص ضرورت جهاد مالی در زمان حمله ایتالیا به لیبی صادر کردند از جمله فتاوایی است که نشان می‌دهد مسأله وجوب ضرورت جهاد مالی ربطی به مرز و حتی همسایگی ندارد.

در فقه شافعی نیز این مسأله تابع امور واجب قرار گرفته است. در حوزه جهاد دفاعی همه شعوب اسلامی متفق هستند. در فقه مالکی نیز در کتاب الذخیره فی الغرافی به مساله وجوب کفایی جهاد ابتدایی و تبدیل آن به جهاد عینی پرداخته شده است.

حدود جهاد مالی چگونه است؟

استاد محمد قائینی: مسأله جهاد و جهاد مالی از امور قطعی دینی به شمار می‌رود و با وجود دلالت صریح قرآن به این عنوان در این عرصه هیچ تردیدی وجود ندارد. مسأله جهاد مالی در فقه نیز مطرح است. از کلمات فقهای قدیم تا منتهی به محقق و متأخرین و معاصرین از جمله مرحوم آیت‌الله العظمی خویی و بزرگان دیگر به این مسأله پرداخته‌اند.

جهاد مالی مصطلح معنای محدود دارد. این مفهوم به نوعی هر آنچه در خصوص ملابسات جنگ هم بخواهد خرج شود نیست. آنچه در تعبیر بزرگان بیان شده آن مقدار مالی است که در جنگیدن بدون مباشرت شخص خرج می‌شود.

در گذشته معمولاً کسانی که در جنگ شرکت می‌کردند و مباشرت در جنگ داشتند همراه با جهاد مالی خود شخص نیز بوده است. به همین دلیل در قرآن هم بیان شده است که کسانی که وسعت مالی برای شرکت در جنگ ندارند از جهاد معاف شدند، ولی کسانی که این وسعت مالی را دارند و به جهاد نمی‌روند عذر آنها پذیرفته نیست.

نظر فقها در مسأله جهاد مالی

گویا در آیه‌ای که به مسأله جهاد مالی و جانی اشاره می‌کند این گونه است که کسی که نمی‌تواند با نفس خود مشارکت در قتال با دشمن نداشته باشد با مالش می‌تواند در جهاد شرکت کند. مالی که در جنگیدن با دشمن مصروف می‌شود از نظر عنوان جهاد مالی که در تعابیر آیات آمده است به معنی جهاد مالی است.

البته از برخی از فتاوا بر می‌آید که جهاد، نیابت بردار نیز می‌باشد. متون آیات متعدد و کتب فقهی به وجوب مسأله جهاد مالی اشاره دارد ولی بحث شروط و اقسام آن نیز مورد توجه است.

جهاد به نفس شامل جهاد دفاعی و ابتدایی و دعوت است. مرحوم محقق معتقد است که مسأله جهاد مالی واجب بر خود شخص است و می‌تواند اگر نمی‌تواند به جهاد برود دیگری را مجهز کند. برخی دیگر نیز بیان می‌کنند که ممکن است بر شخصی جهاد شخصی جهاد مالی واجب باشد دون جهاد بر نفس و بالعکس و ممکن است بر شخصی هر دو واجب باشد یا هر دو از عهده او خارج باشد.

مرحوم صاحب جواهر ذیل عبارت محقق بیان می‌کند که اگر هر دو امر بر مکلف واجب باشد باید آن را انجام دهد. آیت‌الله خویی در منهاج بیان می‌کند در عصر غیبت نیز جهاد ابتدایی واجب است. جهاد ابتدایی و جهاد دعوت در نظر آیت‌الله خویی محدود به دوران امام معصوم نیست.

جهاد مالی شامل بذل تیر و وسائل جنگ است، ولی جهاد همراه با سلطان جائر جایز نیست، اما وقتی که دشمن در مناطقی به مسلمانان حمله کرده است می‌تواند در آن مناطق به کمک مسلمانان برود.

در بحث حدود جهاد مالی شأنی همچون دیگر واجبات مفروض است. یکی دیگر از شروط وجوب آن است که تزاحمی با واجبی که از این واجب مهمتر است نداشته باشد.

کسانی که در جهاد مالی و نفسی کوتاهی می‌کنند، امنیت واقعی را تجربه نخواهند کرد

استاد محسن اراکی: فقه ما، فقه جامعه داری است؛ یعنی فقه ما ناظر به تطورات اجتماعی است. یکی از مهمترین قوانین اجتماعی بر اساس متون دینی، قانون استبدال اجتماعی است؛ به این معنا که اراده الهی بر آن است که حاکمیت اهل حق و جامعه عدل فراگیر بر همه کره زمین حکمفرما شود. این امر یک سنت الهی و قانون مستحکم است؛ البته جامعه انسانی باید با اراده خودش به این عدل فراگیر برسد که یکی از سنتهای الهی در این راستا، سنت استخلاف است. هرگاه جامعه‌ای از پیمان‌های الهی اعم از اطاعت و نصرت سر باز بزند، خداوند آن‌ها را کنار زده و به جای آنها امت دیگری می‌آورد و جایگزین می‌کند.

یکی از اسرار تکرار داستان بنی اسرائیل در قرآن چیست؟ آن قوم، نامزد تشکیل جامعه عدل فراگیر بودند؛ اما پیمان شکنی آن‌ها‌ سبب شد تا خداوند در قرآن، امت محمد را برپاکننده این وعده الهی یعنی تشکیل حکومت اهل حق و عدل معرفی فرماید که این جایگزینی، همان سنت استبدال است.

حسنه مورد درخواست انبیاء از پروردگار، تشکیل حکومت عدل الهی بوده است. آیاتی مانند «وَٱذۡکُرُواْ نِعۡمَهَ ٱللَّهِ عَلَیۡکُمۡ وَمِیثَٰقَهُ ٱلَّذِی وَاثَقَکُم بِهِۦٓ إِذۡ قُلۡتُمۡ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۖ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِیمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ» نشانه‌ای از اهمیت دو پیمان و میثاق، یعنی پیمان اطاعت از فرماندهی الهی و پیمان نصرت با اموال و انفس است که نقض این دو پیمان سبب اجرای سنت استبدال می‌شود.

همگان به تدبر در آیات سوره مبارکه محمد به عنوان آیات مربوط به میثاق‌ها‌ی اطاعت و نصرت دعوت می‌کنم. بر اساس آیاتی مانند «إِلَّا تَنفِرُواْ یُعَذِّبۡکُمۡ عَذَابًا أَلِیما وَیَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَیۡرَکُمۡ وَلَا تَضُرُّوهُ شَیۡـٔاۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ کُلِّ شَیۡء قَدِیرٌ» باید دانست که اگر ما امروز قدرت دفاع از مستضعفان جهان را به عنوان یک امانت الهی در دست داریم اما در این جهاد مالی و جهاد نفسی کوتاه بیاییم، هم شامل عذاب الهی می‌شویم و هم امت دیگری در این پیمان الهی جایگزین ما می‌شود؛ ضمن آن که امنیت ما دچار تهدید می‌شود و به خطر می‌افتد.

دشمنان اسلام هیچ محدودیتی در ظلم و جنایت قائل نیستند و جهاد در برابر دشمنانی که نسبت به خاک، نفس، مال و عزت مومنین چشم دارند، لازم است و در چنین شرایطی همگان باید از دین، کشور و خودشان دفاع کنند.

نقض میثاق نصرت در عرصه مالی و نفسی باعث استبدال می‌شود

جهاد دفاعی اعم از جهاد مالی و جهاد با نفس، مخصوص مردان نیست و نه تنها وجوب شرعی، بلکه وجوب عقلی دارد. نقض میثاق نصرت چه در عرصه مالی و چه در عرصه نفسی باعث استبدال می‌شود و کسانی که در جهاد مالی و نفسی کوتاهی می‌کنند، امنیت واقعی را تجربه نخواهند کرد. این قدرت و تمکنی که امروز در اختیار ماست، حاصل خون شهدا و ایثار آنان در راه اسلام است، بنابراین کوتاهی در این زمینه نه تنها خسران دنیا، بلکه عذاب اخروی را به دنبال دارد.

وقتی دشمن با خشونت برخورد می‌کند نمی‌توان از گفتگو سخن گفت؛ چراکه گفتگو با دشمنی که با خشونت برخورد می‌کند کار ترسوها و پیمان شکنان است. هرگونه نرمش در برابر دشمنانی مانند صهیونیست‌ها‌ی کودک کش خطرناک است و این نرمش، ناامنی جهانی به وجود می‌آورد. بنابراین راه مقابله با دشمن، جهاد است و هرگونه کوتاهی و مصالحه با دشمن به ناامنی و آسیب به دین و جامعه ختم خواهد شد.

اهمیت پرداختن به مسائل علمی در حوزه جهاد مالی

استاد حمید پارسانیا: فقه ما به یک سری مسائل پرداخته و برخی از ابواب مورد مورد بحث نبوده است. برخی از این مسائل به دلیل هوشمندی مجتهدان بوده است. مسأله مهم این است که یک مسأله مهم علمی چگونه شکل می‌گیرد؟ برخی از مسائل به دلیل جاری بودن و قطعی بودن یک مسأله است. مثل مسأله هوا که تا زمانی که مشکلی وجود نداشت مسأله کسی نبود ولی امروز که مسائل هواشناسی پیش آمده به موضوع مهم امروز مبدل شده است.

روش منطقی استنباط مسائل فقهی به خوبی دنبال شده است. این علم علاوه بر اینکه از ظرفیت‌ها‌ی بنیان‌ها‌ی عقلی استفاده کرده است از امور دیگر نیز استفاده کرده است. استنباط از متن نیز برای ما مسأله بوده است.

عرصه زیست و مسائل غیر معرفتی برای رسیدن به امور جدید در حوزه تحقیقی موثر است. عوامل اجتماعی در شکل گیری این بحث‌ها‌ مهم است. این مسأله به حدی مهم شده است که عوامل معرفتی اصلی به حاشیه رفته است.

مسأله امامت یکی از مهمترین بحث‌ها‌یی بود که جزو مسائلی بود که برای شیعه حیثیتی بود و به همین دلیل حوادث پس از رحلت پیامبر(ص) جزو مهمترین مباحثی بود که علمای شیعه به آن پرداخته اند.

مسائلی وجود داشت که در دوران خلفای سمتگر باعث می‌شد جمعیت شیعیان در خطر قرار گیرند و به همین دلیل مسائل اجتماعی و سیاسی در بسیاری از دوران‌ها‌ به سبب امر تقیه مخفی نگاه داشته شد و کمتر به آن پرداخته شد و فقه ما بیشتر به مسائل فقه فردی توجه داشت.

در دوران قاجار که روس برای تصرف بخش‌ها‌ی مهمی از ایران آمده بود چگونه باید ولایت فقیه اعمال می‌شد؟ آیت‌الله شبیری زنجانی بیان کردند که میرزای شیرازی به مسأله خروجی ضعف و قوت ناصرالدین شاه نسبت به قدرت‌ها‌ی خارجی توجه داشتند. روش اینکه امری واقعیت تاریخی پیدا کند نیازمند فرهنگ‌سازی و روش‌ها‌ی اجتماعی و سیاسی است. مسائل ما به شکل طبیعی در زندگی ساری و جاری می‌گشته است. مشروطه و حوادث دوران قاجار که فقه را در عرصه‌ها‌ی جدید زندگی وارد کند نقش مهمی در پرداختن به مسائل اجتماعی و سیاسی داشت.

مرحوم میرزای نائینی در شرایط رقابت فعال با متولی غاصب قرار داشت که سعی در یک رقابت ایجابی داشت و تلاش کردند که مسأله ولایت فقیه را تئوریزه کنند. امام راحل نیز بحث اجرای ولایت فقیه را مطرح کردند. حال که این مسأله به یک زندگی روزمره مردم مبدل شده است باید به آن توجه کرد و اگر نکنیم قطعا دیگر نمی‌توانیم بگوییم که این امر از روی غفلت انجام شده است، بلکه گاهی اوقات نپرداختن به این امر خیانت است.

چیستی نظامات اجتماعی و مخاطب بودن افراد و مخاطبان یک مسأله جدی است. اگر کسی شخصیت حقوقی بود و به این امر پرداخت بیشتر از جانب فتانت شخصی بوده است. مرحوم محقق داماد در این زمینه صاحب ابتکار بوده و این بحث را به خوبی پرداخته است. در زمینه رویت هلال ایشان به نحو جدی وارد شده است و آن را وظیفه حاکم می‌داند.

امروز اگر به برخی از مسائل نمی‌پردازیم به دلیل غفلت ناشی از سنت‌ها‌ی تاریخی است. برخی از اوقات به حدی در فقه خصوصی توجه می‌کنیم که نسبت آن با نظامات اجتماعی را مورد غفلت قرار می‌دهیم.

امروزه با مساله جهاد مالی مواجه هستیم. امروز مرزهای تشیع، در مرزهای داخلی ایران خلاصه نمی‌شود بلکه مرزهای تشیع، مرزهای جهان اسلام است.

لزوم تبیین فقهی اهمیت جهاد مالی برای جامعه

سردار حسن پلارک: در طول انقلاب اسلامی جهاد مالی و حضور و نقش مردم در حوادث او اتفاقات نقش ارزشمندی بوده است که ناشی از بصیرت مردم ما نسبت به نقش مهم شرعی شان بوده است. در دوران دفاع مقدس مردم با جان و مال خود از جنگ دفاع کردند. بنده از ابتدای عرصه خدمتی مسئولیت پشتیبانی داشتم و با مردم ارتباط مستقیم داشتم. مردم در زمان جنگ از یک زن سرپرست خانوار روستایی گرفته تا افراد دیگر کاملا در مسیر جنگ تقدیم می‌کردند. در زمان جنگ همین هدایا به رزمندگان ما بسیار روحیه می‌داد.

امروز نیز در جبهه مبارزه به شجره خبثه اسراییل نیاز هستیم که کمک‌ها‌ی مردمی را دریافت کنیم. شهید نصرالله نیز می‌توانست در این جنگ مداخله نکند ولی با توجه به بصیرتی که داشتند در این جنگ وارد شدند و به کمک مردم غزه رفتند و بحش مهمی از توان نظامی دشمن را درگیر کردند.

طراحی دشمن برای از بین بردن حزب الله بسیار دقیق و گسترده بود و تلاش می‌کرد که در چند روز کاملا حزب الله را نابود کند ولی پس از ترور فرماندهان و مسأله پیجرها و بمباران ذخایر حزب الله و حتی ترور شهید سیدحسن نصرالله امروزه شاهد بازیابی سریع و حملات گسترده به اسرائیل هستیم که یکی از مصادیق این پیروزی شاهد تلاش مذبوحانه اسراییل برای آتش بس هستیم.

در بحث عتبات عالیات شاهد بودیم که مردم به شکل سخاوتمندانه‌ای در این امر شرکت کردند. پروژه عظیم صحن حضرت زهرا حرم امام علی(ع) با کمک‌ها‌ی مردمی ساخته شد که این طرح پس از مسجدالبنی بزرگترین پروژه جهان اسلام به شمار می‌رود.

در بحث مردمی کمک به مردم در دوران کرونا شاهد حضور گسترده مردم بودیم. پویش همدل نیز در این مسیر شکل گرفت. در این مرحله شاهد رکورد شکنی کمک‌ها‌ی مردمی به حزب الله هستیم. بیش از یک میلیون و شصت هزار نفر از مردم لبنان آورده شده اند. این مردم عمدتا تمایلی برای خروج از لبنان نداشتند. فرهنگ مردم لبنان نیز فرهنگ چادر نشینی ندارند و باید اسکان داده شوند. در این زمینه عراقی‌ها‌ پیش از ما حرکت کردند و کمک‌ها‌ی مردمی نیز برای مردم لبنان ارسال می‌شد. مردم عراق و عتبات کاملا در این امر مشارکت کردند و لبنانی‌ها‌یی که به سوریه و عراق رفتند را اسکان دادند.

امروزه کمک‌ها‌ی مردمی مردم ایران باعث شد که بسته‌ها‌ی کمکی برای خانواده‌ها‌ و ساماندهی آوارگان و نیروهای حزب الله ارسال شود و بخش مهمی از نیازهای جهاد علیه جبهه استکبار تامین شد.

امروزه نیازمند دسته بندی موضوعات فقهی هستیم و آنها را به مردم عرضه کنیم که قطعا اگر مردم این موارد را مطلع شوند حجم کمک‌ها‌ به حدی خواهد بود که در زمینه دست بندی کمک‌ها‌ی مردمی ناتوان خواهیم بود.