اگر فقه را گوهری گرانسنگ در سنت علمی شیعه بدانیم، «دُرّ نجف» بیشک یکی از جلوههای آن است که اینبار در قالبی فارسی و قابل فهم، پیشروی علاقهمندان قرار گرفته است. ترجمهای از گزیده آثار فقهی استاد سید محمدرضا سیستانی که در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه شده و فرصت کمنظیری را برای طلاب و دانشجویان به مباحث فقهی فراهم کرده تا بیواسطه با افقهای اجتهادی یکی از فقهای معاصر آشنا شوند؛ اثری که میراث و سنت علمی حوزه نجف را به زبان امروز پیوند میزند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از الزامات اصلی در مطالعه متون فقهی و اجتهادی، آشنایی با زبان عربی است؛ زبانی که سالیان متمادی، زبان رسمی نگارش متون علمی و فقهی در حوزههای علمیه بوده است. با این حال، بسیاری از مشتاقان فقه ــ بهویژه طلاب جوان، دانشجویان علوم اسلامی و علاقهمندان غیرمتخصص ــ ممکن است بهدلیل ناآشنایی با زبان عربی یا نداشتن زمینههای لازم برای فهم اصطلاحات تخصصی، از درک این متون بازبمانند.
کتاب «دُرّ نجف» تلاشی در جهت رفع این مانع زبانی است. این اثر که به همت سید محمد چاییچیان ترجمه و تدوین شده، گزیدهای از آثار فقهی استاد سید محمدرضا سیستانی را در قالبی روان و قابل فهم برای فارسیزبانان ارائه میکند. این ترجمه با حفظ امانت از متن اصلی، پلی ارتباطی میان سنت علمی حوزه نجف و مخاطب فارسیزبان فراهم میآورد.
استاد سید محمدرضا سیستانی، از مدرسان ممتاز و فقیهان برجسته حوزه علمیه نجف، فرزند مرجع عالیقدر شیعه آیتالله سیدعلی سیستانی است. ایشان تاکنون بارها دروس سطوح عالی همچون «رسائل»، «مکاسب» و «کفایه» را تدریس کردهاند و از اول شعبان ۱۴۲۴ هجری قمری (۲۸ سپتامبر ۲۰۰۳) تدریس درس خارج خود را با شرح رساله «مناسک حج» آغاز نمودهاند. همچنین از ۱۸ جمادیالاولی ۱۴۴۲ هجری قمری (۲۰۲۱ میلادی) به تدریس مبحث «صلاه المسافر» پرداختهاند که همچنان ادامه دارد. وی از چهرههای فقهی با ویژگیهایی چون تحقیق، تدبیر، و مدیریت در امور دینی و اجتماعی شناخته میشود.
اثر حاضر در سه فصل و در ۳۵۲ صفحه سامان یافته است: فصل نخست شامل مباحث «بحوث فقهیه»، فصل دوم دربردارنده مباحث «بحوث فی شرح مناسک الحج» و فصل سوم به مباحث «قبسات من علم الرجال» اختصاص دارد.
در این کتاب، نویسنده کوشیده است مفاهیم فقهی را به زبانی قابل فهم برای عموم بیان کند، هرچند مطالعه آن نیازمند آشنایی مقدماتی با برخی اصطلاحات فقهی و اصولی است که توضیح آنها در پاورقی آمده است.
از آثار منتشرشده این استاد حوزه علمیه نجف میتوان به عناوینی همچون «وسائل الإنجاب الصناعیه»، «زواج البکر الرشیده بغیر إذن الولی»، «بحوث فی شرح مناسک الحج» و «قبسات من علم الرجال» اشاره کرد که برخی از آنها نیز در این ترجمه منعکس شدهاند.
علاقهمندان میتوانند کتاب «دُرّ نجف» را در غرفه انتشارات دلیل ما، واقع در شبستان اصلی مصلای تهران، راهرو ۲۳، غرفه ۱۸ تهیه کنند. همچنین امکان سفارش این اثر از طریق تماس با شمارههای ۰۲۵۳۷۷۴۴۹۸۸ و ۰۹۳۵۱۶۴۴۹۸۸ فراهم است.
در همین زمینه، استاد سید منیر خباز (از شاگردان مطرح حضرت آیات سیستانی و شیخ میرزا جواد تبریزی)، از قول مرحوم آیتالله العظمی خوئی نقل کرده است که ایشان بارها درباره استاد سید محمدرضا سیستانی فرموده بود: «این سید، در آینده از مراجع بزرگ خواهد بود»؛ سخنی که در دوران جوانی ایشان بیان شده و گویای استعداد، نبوغ و شخصیت ممتاز وی در عرصه علمی و فقهی است.