فقه شیعی برخلاف فقه داعشی واپسگرا، خشونتپرداز و زمانپریش نیست./ پدیداری نیرویی به نام داعش موجب ارتقای وجاهت فقه شیعه و فرهنگ مدارای ایرانیان در افکار عمومی جهان شده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، قدیر نصری، دانشآموخته اندیشه سیاسی اسلام و غرب، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی و مدیر گروه روندهای فکری مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه، در گفتگو با ایکنا،با تأکید بر اینکه داعش تفکری زمانپریش دارد، زمانپریشی فکری داعش را مجالی برای فقه مترقی شیعه دانسته است. بخشی از گفتگوی قدیر نصری را در ادامه میخوانید:
بابهای مهمی که زیر عنوان اعتراض (به طاغوت)، مقاومت، دلیری و عقلورزی در فقه شیعه وجود دارد که با فقه آنارشیستی و عقبمانده داعشی قابل قیاس نیست. بر این اساس به نظر میرسد که پدیداری نیرویی به نام داعش موجب ارتقای وجاهت فقه شیعه و فرهنگ مدارای ایرانیان در افکار عمومی جهان شده است. شما نمیتوانید در قالب فهم شیعی مقولاتی مانند بردهداری، جهاد نکاح، سلاخی مخالفان و کشتار سازمانیافته غیر شیعیان را پیدا و توجیه کنید، مقوله مرجعیت در فقه شیعی یعنی ترمز و توقف در برابر استبداد و دیکتاتوری. هیچ حکومتی نمیتواند مانع تحرک و رشد و تعالی نهاد مرجعیت شود و هر مرجعی هم میتواند خیل مقلدین خود را تغذیه فکری و فقهی کند؛ بنابراین در قالب فقه شیعه ما با تعدد مرجعیت و به عبارتی کثرت خوشههای جمعیتی مواجهیم که میتوانند متفاوت از یکدیگر فکر کنند.
علاوه بر آن در فقه شیعه مفاهیم دیگری مانند اعتراض، آرمانگرایی، رهایی، تقیه، اجماع، اجتهاد و مقاومت را شاهدیم که هر یک میتواند در دنیای امروز توضیحدهنده مطالبات بشر باشند، به نظر میرسد با برجستهسازی راستین این ارزشها میتوان اذعان داشت که فقه شیعی برخلاف فقه داعشی واپسگرا، خشونتپرداز و زمانپریش نیست.
در توضیح زمانپریش باید گفت؛ زمانپریش در مقابل زمانشناس مطرح میشود، حکومت و سیاست خوب حکومت و سیاستی است که آگاه به روح زمان باشد، هر زمانهای یک روحی دارد و روح زمانه ما هم «کرامت انسان» است که بخشی از آن در قالب دموکراسی متجلی میشود؛ هر حکومت و هر فردی که زمانپریش باشد، یعنی به کرامت انسانی بیتوجه است و قاعده زمانی خود را نمیشناسد و باید هزینه زیادی بپردازد، داعش اکنون زمانپریش است، چون در دوران موسوم به کرامت انسان، آزادی و برابری انسانها، از برتری عدهای و کَهتری عدهای دیگر سخن میگوید، بشر مدرن نمیتواند شکنجههایی مانند پرتاب از بلندترین نقطه ساختمان موصل، خفهکردن در داخل آب، آتشزدن خلبان اردنی در قفس و برچسبزدن روی اسرا را درک و تحمل کند. بیتوجهی به این درک جهانی یعنی زمانپریشی که این مسأله به هیچ عنوان در فقه شیعه وجود ندارد.
بخش اول و بخش دوم گفتگو را در اینجا بخوانید.