اشاره: در حالی که آثار و مکانهای اهل بیت(ع) در جهان اسلام همچنان از ناحیه جریانهای تکفیری در معرض خطر قرار دارد، برخی سیاستهای غلط و پنهان دولتهای عربی همزمان یک تهدید جدی برای میراث اسلامی تلقی میشود.
شبکه اجتهاد: شکل گیری دولت شیعی صفویه در ایران، جوامع شیعه را وارد مرحله تازهای کرد و قوت و اقتدار ویژهای به آنها بخشید و بر مناسبات دنیای اسلام تأثیرات شگرفی بر جای نهاد. با برپایی یک دولت مرکزی و مقتدر شیعه در جهان اسلام پس از قرنها زوال حکومتهای شیعی، بسیاری از آمال شیعیان را در دسترس قرار داد که احیاء و نوسازی و توسعه حرمهای اهل بیت(ع) و ساخت ضریح و گنبد و بارگاههای مزین به طلا و نقره و سنگهای قیمتی از عمده ترین آنها بود.
دولت صفویه که از همراهی و راهنمایی علماء و دانشمندان برجستهای همچون شیخ بهایی و علامه مجلسی برخوردار بود تلاش میکرد تا پس از قرنها محرومیت و اهانت، با برافراشتن حرمهای باشکوه برای ائمه اطهار علیهمالسلام ارادت خود را به ساحت آنان ابراز نماید و در عین حال اقتدار و شوکت ویژهای برای حکومت شیعی صفویه تأمین نماید.
این رویکرد در دورهای بروز مییافت که خلافت عثمانی بزرگترین رقیب و دشمن دولت صفوی به شمار میرفت و تلاش گستردهای در ساخت ابنیه در سطح سرزمینهای تحت حکمرانی خود بجا میآورد اما همزمان شهرهای شیعه قلمرو عثمانی مانند کربلاء و نجف از این توسعه و رسیدگی محروم بودند.
با تضعیف خلافت عثمانی و شکل گیری حکومت آل سعود در شبه جزیره عربستان اداره شهرهای مقدس مکه و مدینه که قبلا در اختیار خلیفه عثمانی قرار داشت در دست آل سعود قرار گرفت اما بلافاصله شهرهای مقدس شیعیان هدف حمله و غارت و تعرض قرار گرفت! غارت کربلا توسط وهابیون در ۲۱ آوریل ۱۸۰۲ در زمان حکومت عبدالعزیز بن محمد، دومین حاکم از دولت اول سعودی رخ داد. در حدود ۱۲۰۰۰ وهابی از منطقه نجد عربستان به شهر کربلا حمله کردند که گفته میشود مقارن با عید غدیر در آن سال بوده است.
به نوشته منابع تاریخی در آن حمله بین ۲ تا ۵ هزار نفر از اهالی کربلاء کشته شدند و وهابیها حرم مطهر امام حسین(ع) و گنبد آن را تخریب کردند و مقدار زیادی طلا، فرشهای ایرانی، پول، مروارید و اسلحه که در حرم جمع شده بود و بیشترشان اهدایی بود را به یغما بردند. حمله هشت ساعت به طول انجامید و در پی آن وهابیها شهر را با بیش از ۴۰۰۰ شتر حامل تاراجشان ترک کردند.
اما تنها چهار سال بعد در سال ۱۸۰۶ م و دوباره در سال ۱۹۲۶ م قبرستان بقیع در داخل مدینه منوره مورد حمله قرار گرفت و این زیارتگاه بزرگ اسلامی که در آن بزرگان صحابه و ائمه دین و به روایتی دختر رسول خدا(ص) مدفون هستند با خاک یکسان شد. واقعهای که در ۸ شوال اتفاق افتاد و در حافظه پیروان اهل بیت(ع) به تلخی ماندگار شد و تا به امروز فراموش نگردیده و بلکه مطالبه برای احیای بقیع گسترش یافته است تا آنجا که حتی در سالهای گذشته نمایندگان پارلمان عراق از دولت این کشور خواستهاند از رابطه خود با عربستان برای احیای بقیع و بازسازی مزار ائمه اطهار مدفون در آن استفاده کند.
از اواخر دهه ۱۹۷۰ م تحول بزرگی در اداره شهرهای مکه و مدینه آغاز شد که به اعتقاد برخی ناظران مرتبط با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری یک کشور اسلامی شیعه در جهان اسلام بوده است. همزمان افزایش جمعیت جهان اسلام و تقاضا برای حج و عمره و شکایتهای فراوان از امکانات و زیرساختهای ضعیف در مکه و مدینه که در شأن مسلمانان نبود و موجب وهن مقدسات اسلامی میگردید؛ آل سعود را بر آن داشت تا توسعه حرمهای مکی و نبوی را در دستور کار قرار دهد؛ اما این فرایند در طول سه دهه گذشته با تخریب و حذف و پنهان سازی مستمر آثار منسوب به اهل بیت(ع) به بهانه توسعه عمرانی همراه بوده است.
این وضعیت موجب گردید تا در سالیان اخیر برخی کشورهای اسلامی همچون قطر، ترکیه، مالزی و اندونزی نسبت به از دست رفتن میراث اسلامی سرزمین وحی به صراحت ابراز نگرانی کنند و حتی برخی از این دولتها و محافل فقهی آنان خواستار اداره مشترک مکه و مدینه توسط کشورهای اسلامی شدند.
این رویدادها زمینه ساز یک دغدغه مشترک و عمومی نسبت به سرنوشت مقدس ترین شهرهای اسلام و تمدن مسلمانان شده است اما سیاستهای عربستان سعودی و هزینههای مستمر این کشور برای مقابله با بیداری اسلامی و مطالبه گری مسلمانان تاکنون نگذاشته است اتحاد لازم برای حمایت از میراث نبی اکرم(ص) شکل بگیرد اما ظرفیتهای حقوقی و بین المللی متعددی برای فعال سازی در جهت پاسخگو کردن دولت عربستان وجود دارد.
همزمان برنامههای راهبردی و پنهان رژیم صهیونیستی در دهههای اخیر برای نفوذ در دولتهای عربی و اسلامی و هدم هویت اسلامی را نباید از نظر دور داشت.
برای رژیم اسرائیل و دولت یهودی هیچ چیز به اندازه تهی شدن جهان اسلام از هویت و دغدغههای دینی اهمیت ندارد تا مانع از انسجام و مقاومت پایدار در برابر تجاوزگریهای این رژیم شود.
جریان علنی سازی روابط چند کشور عربی با رژیم اسرائیل با محوریت عربستان که به اذعان مقامات رژیم صهیونیستی برای تشکیل جبههای بر ضد ایران بود از این موارد است.
اتفاقات اخیر در مسجدالأقصی در ماه رمضان گذشته نشان داد رژیم صهیونیستی برای تخریب اماکن و ابنیه و آثار اسلامی انگیزه و برنامههای متعددی دارد.