شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
تنها ولی‌فقیه است که می‌تواند حدود و مسئولیت سفیر را مشخص کند و به او اجازه امضاء قراردادهای بین‌المللی بدهد، سفیر باید حدودوثغور تعیین‌شده از طرف ولی را رعایت کند، در غیر این صورت معاهداتی که با کشورهای دیگر بسته می‌شود نافذ نبوده و باطل است. طبق نظر امام خمینی(ره) ولی‌فقیه می‌تواند معاهدات بین‌المللی را یک‌جانبه نقض کند و این در حدود اختیارات ولی‌فقیه است.
به گزارش شبکه اجتهاد، پیش نشست «فقه روابط بین‌الملل» از سوی موسسه فتوح اندیشه قم با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سعید واعظی استاد درس خارج حوزه علمیه برگزار شد.
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام دکتر مهدی طاهری دبیر علمی گروه «فقه روابط بین‌الملل» موسسه فتوح اندیشه قم گزارشی از عملکرد گروه ارائه داد و در تبیین این فعالیت‌ها اشاره داشت: نقش فقه در روابط بین‌الملل از مغفولات اساسی این حوزه است. وی در ادامه گستره نظام مسائل فقه روابط بین‌الملل را برای حاضرین تبیین کرد.
استاد واعظی در این نشست، در تبیین مواجهه با این دست از مسائل گفت: در حل مسائل فقه روابط بین‌الملل دو رویکرد متصور است، اول اینکه قواعد و نظریه اسلام در روابط بین‌الملل را از فقه و منابع روایی استنباط کنیم.
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: در بررسی نظریه‌های کلان روابط بین‌الملل مطرح در جهان نظریه اسلام را ارائه دهیم. این شیوه را شهید محمدباقر صدر (ره) در کتاب اقتصادنا خود اتخاذ کرد؛ ایشان ابتدا نظریه‌های اقتصادی شرق و غرب را بررسی و نقد کرده و سپس نظریه اقتصادی اسلام را تبیین کرد؛ کار شهید صدر هرچند ابتدایی بوده و نیاز تفسیر و ادامه دارد اما یک رویکرد مهم در حل این مسئله و موضوع‌ها است.
واعظی در پاسخ به این سؤال که حدود و مسئولیت سفیر دولت اسلامی را چه نهادی در دولت اسلامی تعیین می‌کند و اگر سفیر در دولت اسلامی قراردادی را امضا کند که موجب سبیل بر مسلمین شود مسئولیت این اقدام با کیست، اظهار کرد: تنها ولی‌فقیه است که می‌تواند حدود و مسئولیت سفیر را مشخص کند و به او اجازه امضاء قراردادهای بین‌المللی بدهد، سفیر باید حدودوثغور تعیین‌شده از طرف ولی را رعایت کند، در غیر این صورت معاهداتی که با کشورهای دیگر بسته می‌شود نافذ نبوده و باطل است.
این استاد خارج فقه حوزه علمیه نیز خاطرنشان کرد: اگر سفیر رعایت همه جوانب و شرایط تعیین‌شده از جانب ولی‌فقیه را رعایت نمود و در چارچوب این حدود تصمیمی گرفت، این تصمیم نافذ است. طبق نظر امام خمینی(ره) ولی‌فقیه می‌تواند معاهدات بین‌المللی را یک‌جانبه نقض کند و این در حدود اختیارات ولی‌فقیه است، هرچند قاعده اولیه عمل به معاهدات بین‌المللی است.
در پایان این نشست استاد واعظی، خطاب به اعضای موسسه فتوح اندیشه بیان داشت: ورود شما به عرصه جدید فقه روابط بین‌الملل یک توفیق الهی و از برکات انقلاب اسلامی است. ممکن است در قدم‌های ابتدایی و شروع کار با مشکلات و سختی‌هایی مواجه شوید اما قدری کار پیش رود و به بار بنشیند موجب می‌شود آیندگان با رغبت بیشتر به این موضوع بپردازند.
