شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: چندی پیش وزیر کشور عنوان کرد که آمار بدحجابی در کشور کمتر از ۱۰ درصد است. اگرچه در جامعه ایرانی‑اسلامی ما با چنین پیشینه فرهنگی، حتی یک درصد هم زیاد است اما این نرخ نشان می‌دهد نهادهای متولی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت آموزش‌و‌پرورش باید بیشتر به ترویج مولفه‌های حجاب و عفاف بپردازند؛ با این حال سند جدید عفاف و حجاب برای رفع خلأها و کاستی‌های اسناد قبلی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب و تدوین شده است که گمانه‌زنی‌های مختلفی درباره جزئیات آن مطرح می‌شود.
حجاب و عفاف یکی از مسائل مهم این روزهای جامعه به‌ویژه میان جوانان به شمار می‌آید؛ موضوعی که شاید به سبب کم‌کاری‌های داخلی و تهاجم فرهنگی، شاهد تغییر مفهوم آن در جامعه هستیم؛ اما در کنار تمام تلاش‌ها در فضای مجازی و هجمه‌های رسانه‌های غربی برای کمرنگ کردن فرهنگ ایرانی- اسلامی، برخی دیگر در داخل کشور نیز از دستگاه‌های دولتی تا بنیادهای مذهبی و مردمی برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب تلاش کرده‌اند. در واقع در سال‌های اخیر موضوع حجاب و چگونگی رعایت آن و حد و مرزهایش به سر خط خبرهای رسانه‌های داخلی و خارجی تبدیل شده است. حجاب موضوعی حل‌شده و قانونی است اما معدود جریانات داخلی که ریشه آنها در خارج از کشور است این مساله را به دغدغه برخی زنان جامعه تبدیل کرده‌اند؛ موضوعی که با ویترین حقوق برابر زنان و مردان تزیین شده و با ایجاد نیازهای کاذب برخی دختران و زنان جامعه را به مطالبه‌گری‌های پوچ و بی‌مورد وا داشته‌اند. این در حالی است که مساله حجاب از نظر شرعی، عرفی و قانونی برای کشور حل‌شده است.
در عین حال از اوایل انقلاب نقش ترویج حجاب و عفاف به برخی از دستگاه‌های دولتی و حکومتی سپرده شد؛ موضوعی که بعدها به‌طور رسمی شورای عالی انقلاب فرهنگی برای آن مصوبه‌ای را تهیه کرد و در آن نقش هر دستگاه و نهاد را به طور کامل و دقیق مشخص کرد. با این حال با وجود گذشت سال‌های زیادی از آن، برخی نقش‌ها کمتر شده و بسیاری از دستگاه‌ها به دلایل مختلف ترویج عفاف را در اولویت‌های اقدامات خود قرار ندادند که نهایتاً با توصیه مقام معظم رهبری بار دیگر این مصوبه بازنگری شد. آقای عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور روز گذشته در حاشیه یکصد و بیست‌و‌سومین جلسه شورای اجتماعی کشور در این‌باره گفت: «در یک سال و نیم گذشته مصوبه شورای انقلاب فرهنگی در خصوص حجاب و عفاف دارای نقص‌هایی بود و به صورت مستمر مصوبات آن انجام نمی‌شد و در جلساتی که با مقام معظم رهبری در حوزه آسیب‌های اجتماعی داشتیم، ایشان توصیه کردند که بازنگری در این موضوع شود و هفته گذشته نیز بازنگری‌های لازم در این خصوص صورت گرفت.» رحمانی‌فضلی افزود: «در این جلسه مقرر شد دستگاه‌های مختلف در مدت دو هفته برنامه‌های خود را در خصوص حجاب و عفاف به شورای اجتماعی کشور ارسال کنند و به صورت مستمر نیز این موضوع ارزیابی می‌شود و امیدواریم با کمک مردم بتوانیم اقدامات موثری را در این حوزه انجام دهیم.»
بدیهی است که مسأله عفاف و حجاب را باید به‌عنوان یک سبک زندگی مطرح کرد و مردم هم باید در این زمینه مشارکت‌های لازم را داشته باشند و همه دستگاه‌ها نیز با رویکرد پیشگیرانه و ایجابی پیگیری‌های لازم را انجام دهند. در همین راستا در روزهای گذشته در جلسه ۸۲۰ شورای عالی انقلاب فرهنگی سند جدید عفاف و حجاب تدوین شد.
آقای سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در مورد سند عفاف و حجاب گفته است: «یک سند جدید با تلاش شورای فرهنگی-اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی، کمیسیون اجتماعی دبیرخانه با همکاری وزارت کشور تدوین شد که در جلسه ۸۱۸ شورای عالی انقلاب فرهنگی کلیات این سند تصویب شد.» عاملی گفت: «مصوبات قبلی شورا به هیچ عنوان نقض نشده و همچنان معتبر است و سند جدید در نقش متمم آن سند، بخشی از وظایف مغفول و بر زمین مانده را تعیین کرده که به تصویب رسید.»
سند جدید در نقش متمم اسناد قبلی
با وجود اعلام تصویب این سند اما، دکتر فرشته روح‌افزا، معاون شورای فرهنگی – اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت‌و‌گو با روزنامه «صبح‌نو» درباره تصویب این سند گفت: «در روزهای اخیر مطبوعات اعلام کردند که این مصوبه تصویب شده است، در حالی که چنین اتفاقی رخ نداده و این مسأله صحت نداشت، چرا که تعدادی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی اعتراض کردند و موجب شد که در مرحله تدوین بماند و تصویب نشود.»
وی افزود: «در این سند وظیفه جدیدی به دستگاه‌ها محول نشده بلکه از آنها نیز کاسته شده است. به طور مثال وظیفه صداو‌سیما از ۲۱ وظیفه به سه وظیفه کاهش پیدا کرده است یا وزارت ارشاد که یکی از مراکز مهمی است که باید تأمل زیادی روی آن داشته باشیم؛ چراکه مواردی چون طراحی‌های لباس‌ها در ان‌جی اوها، نحوه برگزاری تئاتر و کنسرت‌ها که در آنها فرهنگ عفاف و حجاب رعایت نمی‌شود بر عهده آن‌هاست. همچنین فیلم‌هایی که با دیالوگ‌هایی پر از الفاظ زشت اکران می‌شود که باید تمرکز این دستگاه روی این موارد بیشتر شود. اگر تمام وظایف را از عهده وزارت ارشاد برداریم دیگر از عفاف و حجاب چیزی نمی‌ماند.»
معاون شورای فرهنگی – اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: «مصوبه شورا درباره حجاب و عفاف چند سال است که در حال بازنگری بوده اما توصیه‌های رهبری در این‌باره به کار ما سرعت بخشید. رهبری همچنین درباره آسیب‌های اجتماعی موضوعاتی را مطرح کردند که شورای عالی انقلاب فرهنگی محلی را برای بازنگری قرار داد و تکالیف و وظایف در این‌باره مشخص شد.»
تلاش برای رفع خلأها و کاستی‌های اسناد قبلی
با وجود اینکه اخیراً صحبت از حجاب و چگونگی آن به موضوع مورد بحث محفل‌های مختلف تبدیل شده اما آمارهای مختلف نشان می‌دهد، وضعیت حجاب در سطح جامعه آن‌گونه هم که رسانه‌های معاند بیان می‌کنند، نیست. وزیر کشور درباره این آمار گفته است: «در حال حاضر حدود ۶ تا ۷ درصد بانوان جامعه با بدحجابی مواجه هستند و بیش از ۹۰ درصد حجاب دارند. در کل تمامی آمارهای دستگاه‌های مختلف مبتنی بر این بود که کمتر از ۱۰ درصد بانوان جامعه با بدحجابی مواجه هستند.»
از سوی دیگر بر اساس اطلاعات رسیده به «صبح‌نو» از یک منبع آگاه، سند جدید عفاف و حجاب در دست تدوین است. گفته می‌شود آن سند به‌دلیل مخالفت بعضی از اعضا و دستگاه‌ها تصحیح شد و توصیه‌ای که رهبری در راستای حجاب و عفاف داشتند در دستور کار قرار گرفته بود. همچنین این سند به صحن علنی شورای عالی انقلاب فرهنگی رفت تا مورد تأیید قرار گیرد اما متاسفانه مورد اعتراض قرار گرفت و شاهد تغییراتی بود.
