اختصاصی شبکه اجنهاد: گفتگوی پیش رو عصارهای از برون داد کرسی ترویجی پیرامون روشناسی رفع تعارض اخبار در جواهرالکلام هنگام تعارض خبر ضعیف منجر با صحیح شاذ است که در خلال چند سوال و جواب مکتوب از حجتالاسلام مرتضی پژوهنده نویسنده این نوشتار ارایه میشود.
اجتهاد: جایگاه سنت در دریافت معارف الهی را قدری تبیین بفرمایید؟
پژوهنده: قرآن معجزه وحیانی پیامبر اکرم (ص) در هدایت بشر، مسئولیّت سنگین تبیین خود را به دوش معصومان (ع) نهاده است.
اجتهاد: رخداد تعارض در میراث ما متاثر از چه عواملی است؟
پژوهنده: امروزه سنت محکیّه (نفس قول، فعل و تقریر معصوم(ع)) نایاب و سنت حاکیه (گنجینه مکتوب روایی) در امتداد تاریخ، دستخوش ناملایماتی بوده که حاصل آن پدیده اختلاف روایات است.
این اختلاف که ناشی از حکمت های پیدا و پنهان الهی و متاثّر از حوادث جاری در بستر تاریخ بوده است زبان طعن بدخواهان دین و دنیا را بر ما گشوده است.
این هجمه سبب گشت تا صاحبان جوامع نخستین کمرهمت بسته تا بر دهان چنین یاوه سرایان لجام نهند.
اجتهاد: نوآوری این نوشتار در کدام نقطه ظهور پیدا کرده است؟
پژوهنده: در امتداد همان رسالت تاریخی قدمای اصحاب امامیه نوشتار پیش رو «واکاوی رفع تعارض خبر ضعیف منجبر به شهرت با خبر صحیح در جواهر الکلام» مشتمل بر سه گانه تعارض اخبار، شهرت و جواهرالکلام به ویژه با افزودهای به نام تقابل خبر ضعیف منجبر با روایت صحیح شاذ نشان از طراوت و تازگی این بحث دارد
اجتهاد: درباره نقش دلیل شهرت در این نوشتار توضیح بفرمایید.
پژوهنده: اما شهرت که مجلس آرا و بالانشین محفل فقاهت بزرگان دین گشته با سه گونه روایی، عملی و فتوایی رخ نموده است که در نگره صاحب جواهر نیز جایگاه رفیعی دارد قدری که وی را لسان المشهور نامیدهاند.
اجتهاد: دلیل شما در انتخاب کتاب جواهر الکلام را بیشتر توضیح دهید.
پژوهنده: جواهر الکلام پایه دیگر این بحث پهناورترین کتاب فقهی روایی که آن را بحارالانواری در عرصه فقه، اثر بی نظیر تاریخ اسلام، برترین شگفتی عصر به دست با کفایت فقیهی به خامه درآمده است که آقا بزرگ در وصف او میگوید: امتیاز او این است که شمار شاگردان او مشکل به حساب آید و عموم شاگردان وی بر کرسی مرجعیت نشستند و سرشناس بودند.
اجتهاد: از نگاه شما شیوه مواجه صاحب جواهر با تعارض خبر ضعیف منجبر در مقابل خبر صحیح شاذ چگونه بوده است؟
پژوهنده: محمدحسن نجفی(ره) بر پایه نظام قراین با تکیه بر شهرت میان خبر ضعیف منجبر با صحیح شاذ قضاوت کرده است در بسیاری موارد کفه ترازو به سمت خبر ضعیف منجبر سنگینی نموده البته به معنی رهاسازی یکسر خبر صحیح هم نمیباشد بلکه در پاره ای اوهان برای آن سوی بحث نیز ارج و قرب بیشتری قائل است اما تا جایی که توانسته است به کمک ابزار جمع و از طریق ریزمولفههایی بسان تاویل، تخییر، حمل بر استحباب، حمل بر کراهت و… راهی به سوی تسالم آفرینی میان اخبار پیموده است.