شبکه اجتهاد: متاسفانه غلبه نگاه تجزیئی بر نگاه کلان در بین قشر زیادی از محققین حوزوی و دانشگاهی رایج است از قبیل آقای سروش محلاتی و دکتر برهانی و البته برخی از کسانی که پاسخ ایشان را دادهاند نیز همینگونهاند.
اضافه کنید به این مساله عدم عنایت به فقه فردی و فقه حکومتی که متوجه نیستند خداوند چه ابزارهایی در اختیار حاکمیت نظام اسلامی قرار داده است تا از آن طریق مبتنی بر کلیت فضا، مدیریت کلان را پیش ببرند.
به این آیات عنایت کنید:
إِنَّمَا جَزَاءُ الَّذِینَ یُحَارِبُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَسْعَوْنَ فِی الْأَرْضِ فَسَادًا أَنْ یُقَتَّلُوا أَوْ یُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ مِنْ خِلَافٍ أَوْ یُنْفَوْا مِنَ الْأَرْضِ ۚ ذَٰلِکَ لَهُمْ خِزْیٌ فِی الدُّنْیَا ۖ وَلَهُمْ فِی الْآخِرَهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ (مائده/ ۳۳)
کیفر آنها که با خدا و رسول خدا (یعنی حاکم جامعه اسلامی) به جنگ برمیخیزند و اقدام به فساد در روی زمین میکنند، فقط این است که اعدام شوند؛ یا به دار آویخته گردند؛ یا (چهار انگشت از) دست (راست) و پای (چپ) آنها، بعکس یکدیگر، بریده شود؛ و یا از سرزمین خود تبعید گردند. این رسوایی آنها در دنیاست؛ و در آخرت، مجازات عظیمی دارند.
وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا ۖ فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَىٰ فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّىٰ تَفِیءَ إِلَىٰ أَمْرِ اللَّهِ ۚ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا ۖ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ (حجرات/۹)
و هرگاه دو گروه از مؤمنان با هم به نزاع و جنگ پردازند، آنها را آشتی دهید؛ و اگر یکی از آن دو بر دیگری تجاوز کند، با گروه متجاوز پیکار کنید تا به فرمان خدا بازگردد؛ و هرگاه بازگشت (و زمینه صلح فراهم شد)، در میان آن دو به عدالت صلح برقرار سازید؛ و عدالت پیشه کنید که خداوند عدالت پیشگان را دوست میدارد.
لَئِنْ لَمْ یَنْتَهِ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْمُرْجِفُونَ فِی الْمَدِینَهِ لَنُغْرِیَنَّکَ بِهِمْ ثُمَّ لَا یُجَاوِرُونَکَ فِیهَا إِلَّا قَلِیلًا مَلْعُونِینَ ۖ أَیْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِیلًا (احزاب/ ۶۰-۶۱)
اگر منافقان و بیماردلان (اراذل و اوباش) و آنها که اخبار دروغ و شایعات بیاساس در مدینه پخش میکنند دست از کار خود بر ندارند، تو را بر ضدّ آنان میشورانیم، سپس جز مدّت کوتاهی نمیتوانند در کنار تو در این شهر بمانند! و از همه جا طرد میشوند و هر جا یافته شوند گرفته خواهند شد و به سختی به قتل خواهند رسید!
این سه آیه در سورههای مدنی قرار دارند، یعنی مربوط به زمان حکومت نبویاند و خداوند در حال ارائه ابزارهای لازم به حاکمیت برای برخورد با گروههای ذیل است:
منافقین، محاربین، اراذل و اوباش، مفسدین، شایعه پراکنان و در نهایت بغات و بغی کنندگان
این سه آیه برای مقابله با دستههای فوق که هر کدام کارشان تضعیف حاکمیت و زیرسوال بردن بخشی از کارآمدی نظام هستند، راهکارهایی ارائه دادهاند؛ کشتن، به دار آویختن، قطع اعضا، تبعید!
حال هر کدام از این مجازاتها را در اختیار حاکمیت قرار داده است تا با آن مدیریتِ اغتشاش، شورش، براندازی، عربده کشی، چاقو کشی، شایعه پراکنی و حتی منافقین دلسوزنما را انجام دهد تا اینگونه ثبات و امنیت که ابتدایی ترین رکن یک نظام است تامین شود.
لذا فهم این نکات با نگرش کلاننگر نسبت به آیات الهی و نسبت به واقعیات میدان حاضر در جنگ ترکیبی، اینقدر سخت نیست که بخواهیم این همه موونه صرف کنیم.
با احترام به نویسنده، انتظار می رفت استاد بزرگوار: اولا: بیشتر توضیح می داد تا معلوم شود که اولا اساتیدی که از آنها نام برده شده، دقیقا در کدام قسمت اشتباه کرده اند و بجای کلان نگری، خردنگر بوده اند.
ثانیا اینکه آورده اند (لذا فهم این نکات با نگرش کلاننگر نسبت به آیات الهی و نسبت به واقعیات میدان حاضر در جنگ ترکیبی، اینقدر سخت نیست که بخواهیم این همه موونه صرف کنیم) مساله فهم این نکات نیست، مساله چیز دیگری بود، اول کشف قیود لازم در تحقق محاربه، دوم تطبیق جرم محاربه با قیودی که فقیهان گفته اند بر برخی افراد
نکته دیگر اینکه لازم است نویسنده این ادعا که (این سه آیه برای مقابله با دستههای فوق که هر کدام کارشان تضعیف حاکمیت و زیرسوال بردن بخشی از کارآمدی نظام هستند، راهکارهایی ارائه دادهاند؛ کشتن، به دار آویختن، قطع اعضا، تبعید!) را دقیقا تبیین کنند که ایا هر کسی که حاکمیت را زیر سوال برد، یا بخشی از کارآمدی نظام را زیر سوال برد، مطلقا(تاکید می کنم مطلقا) مستحق این مجازات هاست؟ اگر مطلق نیست، قیودش کدام است؟ همه دعوا سر همین قیود و تطبیق آن قیود است