شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و عضو مجلس خبرگان رهبری در نوشته پیش‌روی، تصویری کلی از کلان شاخه مهم فقه تمدن، و توضیح شاخه‌های منشعب از آن را ارائه داده است.
فقه تمدن یک «کلان شاخه فقهی» تلقی می‌شود و نباید به آن به چشم یک شاخه عادی فقهی نگریست. نگاه کلان به این شاخه فقهی و ارائه ساختاری دقیق برای زیر مجموعه‌های آن، باعث می‌شود تا بتوان:
۱- متناسب با ابعاد، دامنه و عمقی که دارد، تحقق و عینیتی علمی را برای آن رقم زد.
۲- در مقام اثبات، نگاهی منظومه وار (متناسب با وضعیت ثبوتی تمدن) به آن انداخت.
۳- جامعه را از تأسیس آن بهره‌مند ساخت.
شاخه‌های اصلی و مهم قابل انشعاب از فقه تمدن عبارتند از: «فقه انسان»، «فقه زمین»، «فقه زمان»
تقسیم‌بندی شاخه‌ای فوق الذکر برای فقه تمدن، دقیق‌ترین تقسیم‌بندی است که قابل دفاع علمی است و باید در جای خود به توضیح آن پرداخت.
فقه انسان:
شامل شاخه‌های مهمی همچون:
فقه المجتمع (فقه جامعه): این فقه را نباید با فقه الاجتماع خلط کرد؛ فقه الاجتماع در جایگاهی زیرساختی و بنیانی قرار دارد و در مرحله پیشینی نسبت به فقه تمدن جای می‌گیرد که در جای خود باید توضیح داده شود.
فقه المجتمع خود شامل:
الف. فقه جامعه اسلامی؛
شامل: فقه الامه، فقه الجماعه، فقه الاقوام و مسائل بسیار دیگر.
ب. فقه جامعه ادیانی؛
شامل: فقه روابط با اهل کتاب، فقه تعامل با کلمه‌های سواء ادیان، فقه تعامل با عبادتگاه‌ها، فقه معنویت جهانی و…
ج. فقه جامعه انسانی؛
شامل: فقه صلح جهانی، فقه حقوق بشردوستانه، فقه تعامل با سازمان‌های جهانی (همچون: سازمان بین‌الملل و …)، فقه قاچاق بین‌المللی (قاچاق انسان و…) و…
فقه حقوق بشر:
بررسی اجتهادی هر یک از حقوق مطرح در حقوق بشر معروف، فقه تعامل با سازمان‌های پی گیر حقوق بشر، فقه اجرای حدود در صورت داشتن انعکاس‌های سلبی در افکار عمومی نسبت اسلام و…
فقه الثقافه (فقه فرهنگ)
فقه اولویت‌های فرهنگی (درجات ارزشی ارزش‌ها)، فقه امر به معروف، فقه سنن و آداب، فقه سبک زندگی، فقه استفاده از مدهای جهانی در نوع و نحوه لباس و آرایش‌ها و…
فقه نسل‌های انسانی:
فقه اقتضائات و نیازهای نسلی، فقه گسست نسلی و چگونگی حضوربخشی به دین در بستر تحول نسلی، فقه حقوق نسل‌های آتی و …
فقه زمین:
این شاخه مهم، رفتار انسان را در قبال زمین تعریف و تنظیم می‌نماید و خود شاخه‌های مهمی را در بر می‌گیرد؛ همچون:
فقه العماره (فقه آبادانی):
فقه شهرسازی، فقه کشاورزی، فقه باغداری، فقه معادن، فقه راه (جاده‌ها، پل‌ها و کانال‌ها) فقه تکنولوژی زیر مجموعه‌های فقه العماره هستند.
فقه البیئه (فقه محیط زیست):
فقه آب‌ها (نهرها و دریاها و …)، فقه حیوانات، فقه انرژی، فقه آلاینده‌ها و منابع آن، فقه جنگل‌ها، فقه جو زمین و لایه اوزون و فقه توسعه پایدار با نگاه به ارتباط آن به محیط زیست.
فقه گردشگری، تفریح و آثار باستانی:
فقه سفر، فقه توریسم، فقه ایجاد فضای سبز و تفریح گاه، حفظ آثار باستانی و…
فقه زمان:
شامل: فقه وظایف فقیهان در قبال تحولات زمانه، فقه تراث، فقه آینده، فقه آخرالزمان، و…
