شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
دانش جراحی پلاستیک یکی از دستاوردهای جدید علم پزشکی بوده که به دو گروه روشی «زیبایی و ترمیمی» تقسیم شده است. سؤال محوری این مقاله دربارۀ ادلۀ فقهی عدم مشروعیت جراحی زیبایی است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین شماره دوفصلنامه تخصصی «مطالعات فقه امامیه» (پاییز و زمستان ۱۳۹۵)، با شش مقاله علمی توسط جامعه المصطفی العالمیه چاپ و منتشر شد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به موضوعات و چکیده مقالات که خوانندگان می‌توانند با استفاده از لینک پایانی متن کامل مقالات را به‌صورت رایگان دانلود نمایند.
راهکارهای فقهی در طراحی صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان در اقتصاد ایران/ حسن آقا نظری، احمد رضا صفا:
در اقتصاد بازار مسکن در کنار بازار پول، ارز، طلا و مانند آن اهمیت ویژه‌ای دارد، تحرک این صنعت می‌تواند در خروج اقتصاد از رکود – رونق اقتصادی – مؤثر باشد. صندوق سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر در بازار مسکن در جهان است. این صندوق از جمع‌آوری سرمایه‌های کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور سرمایه‌گذاری در پروژه‌های بزرگ ساختمانی ایجاد می‌شود. وجود یک ساختار قانونمند و نظارت مناسب می‌تواند منجر به رغبت و اطمینان بیشتر سرمایه‌گذاران جهت ورود بدان گردد. بر این اساس، بررسی فقهی ساختار، کارکرد و عملکرد این صندوق جهت طراحی مناسبات حقوقی و قانونی و ابزار مناسب آن ضروری به نظر می‌رسد. در بخش نخست این مقاله به تحلیل ماهیت، عملکرد و روابط این صندوق در جهان و ایران می‌پردازیم. در بخش دوم راهکارهای فقهی جهت ساختار و عملکرد و روابط آن را جهت طراحی ابزار مناسب در راستای رونق اقتصاد ایران مطرح می‌کنیم. دانلود مقاله
آثار فقهی نظریۀ جواز استعمال لفظ در بیش از یک معنا در قرآن مجید/ سید محمود طیب‌حسینی، سجاد کوهی بشیر:
یکی از مباحث مطرح در اصول فقه که همزاد با دانش اصول فقه است، مسئلۀ جواز یا عدم جواز «استعمال لفظ در بیش از یک معنا» است. مباحث دربارۀ این موضوع نزد فقها و اصولیان همواره در محدوده یک بحث نظری باقی‌مانده و طرف‌داران و مخالفان این بحث هرگز به ثمرۀ آن در فقه یا استنباط احکام از قرآن مجید نپرداخته‌اند. در مقالۀ حاضر نویسنده نمونه‌هایی از آیات قرآن مجید را تحت عنوان استعمال لفظ در بیش از یک معنا تبیین کرده و ثمرۀ این مسئله را در فقه قرآن نشان داده است. در بخشی از نمونه‌ها موافقان و مخالفان استعمال لفظ در بیش از یک معنا، هر دو یا چند معنای آیه را پذیرفته‌اند و نزاع آنان صرفاً بر سر اصطلاح استعمال لفظ در بیش از یک معناست، اما در بخشی از نمونه‌ها اختلاف آنان جدی به نظر می‌رسد. دانلود مقاله
امکان سنجی بیع حقوق فکری از منظر فقه و حقوق/ علیرضا فصیحی‌زاده، وحید صادقی:
انتقال حقوق فکری نیاز جامعه بوده و رو به تزاید است. در میان عقود معین، عقد بیع به علت کثرت کاربرد و احکام خاص حاکم بر آن اهمیت ویژه‌ای دارد. حال آیا می‌توان انتقال این حقوق را در قالب عقد بیع گنجاند و احکام و آثار عقد بیع را بر آن مترتب ساخت؟ در بعد حقوقی، برخی حقوق‌دانان با ارائۀ تحلیل‌هایی قائل به انتقال این حقوق با عقد بیع‌اند، اما این نظر قابل پذیرش نیست، چرا که با توجه به مبنای قانون‌گذار و ماهیت این حقوق به روشنی می‌توان نتیجه گرفت که مطابق قانون انتقال این حقوق در قالب بیع امکان نداشته و تنها در قالب صلح یا عقد نامعین مورد پذیرش است. در بعد فقهی، فقیهان معاصر با انعطاف و تغییر نظر، بالاتفاق حقوق را مال دانسته‌اند و این تغییر نگرش موجب شد تا به شهرت، انتقال حقوق را بیع بدانند. دانلود مقاله
ارزیابی مفهوم شرب مسکربا نگرشی به ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی/ میثم خزاعی، جواد ریاحی، طه زرگریان:
قرآن کریم مسکرات را از جمله پلیدی‌ها دانسته و در کلام معصومان(ع) خمر مادر همۀ خبائث یاد شده است. از این‌رو، در شریعت اسلام مصرف مسکرات حرام است و شارب آن به مجازات شلاق محکوم می‌گردد. با این حال، فقیهان اسلامی دربارۀ رفتار موجب حد اتفاق نظر ندارند. برخی صرفاً شرب مسکر و برخی تناول آن را موجب حد می‌دانند. ایشان همچنین در این خصوص که آیا مصرف مسکر از راه‌هایی همانند سعوط، تزریق، تدخین و اماله موجب ثبوت حد می‌گردد یا خیر به بحث پرداخته‌اند. قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در مادۀ ۲۶۴ به تبعیت از برخی فقیهان، مصرف مسکر از طریق تزریق، تدخین را موجب حد دانسته است. در این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، دیدگاه‌های مذکور با بررسی ادلۀ آن‌ها، ارزیابی شده و در پایان، نظریۀ تعمیم سبب حد مصرف مسکر، به هرگونه تناول (ورود خمر به شکم از راه حلق) و در طرق غیر از تناول از قبیل تزریق، ثبوت حد به شرط تحقق مستی، مطرح گردیده است. دانلود مقاله
بررسی فقهی ادله عدم مشروعیت جراحی‌های زیبایی/ ابوذر صانعی:
دانش جراحی پلاستیک یکی از دستاوردهای جدید علم پزشکی بوده که به دو گروه روشی «زیبایی و ترمیمی» تقسیم شده است. سؤال محوری این مقاله دربارۀ ادلۀ فقهی عدم مشروعیت جراحی زیبایی است. پس از بررسی تمامی مستندات دال بر حرمت معلوم گردید: جراحی زیبایی موجب تغییر خلقت اولیۀ انسانی نیست، زیرا ملاک حرمت تغییر مربوط به صورتی است که از طریق خلق جدید، ضدیت با آفرینش الهی صورت گیرد و موجبات تشریع در دین فراهم آید. علاوه بر این، گروهی مصداق تغییر را خروج از فطرت و ترک دین حنیف دانسته‌اند که در هر صورت، با انجام جراحی زیبایی منافات ندارد. ادعای حرمت تغییر رنگ‌آمیزی اولیۀ انسان هم به واسطۀ انجام جراحی زیبایی صحیح نیست، زیرا مراد از «صبغۀ الهی» در آیۀ ۱۳۸ سورۀ بقره، اخلاص، ایمان و اسلام است که همگی ملزم به تبعیت از آن شده‌اند تا مایۀ تفرقه در دین فراهم نشود. بنابراین، مراد از این آیه تغییر فیزیکی نیست تا جراحی زیبایی حرام باشد. دانلود مقاله
ملاک تحقق سرقت از حرز و موارد مشابه آن در فقه امامیه و حقوق موضوعه/ فاطمه قدرتی:
فقهای امامیه در شرطیت «سرقت از حرز» برای مجازات حد سرقت اتفاق نظر دارند، اما با توجه به مضمون روایات وارده در این خصوص، در تشخیص ملاک تحقق این عنوان و در نتیجه تعیین مصادیق جرم «سرقت از حرز» در بیان آنان اختلاف نظر وجود دارد. در این مقاله که به روش توصیفی ـ تحلیلی و با مراجعه به کتب و مقالات حقوقی و فقهی انجام گرفته است، با نقد و تحلیل دیدگاه‌های فقهی مطرح و رجوع دوباره به روایات وارده، چندین ملاک مورد اختلاف، شناسایی و بازپژوهی شده که در نتیجه آن مصادیق سرقت از حرز بسیار گسترده از مواردی خواهد بود که مشهور فقها بیان داشته‌اند. همچنین در مراجعه به مواد قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۹۲) با توجه به تغییر موارد قانونی مرتبط با بحث در اصلاحات جدید قانون، ضمن تطبیق دیدگاه مشهور و دیدگاه منتخب مقاله با ملاک مورد پذیرش قانون‌گذار، دیدگاه قانون‌گذار کاملاً متفاوت و به عنوان یک نظر سوم و همسو با نظر تعدادی از فقها، ارزیابی شده است. دانلود مقاله
