۱. چنانچه روزه برای خود مادر ضرر دارد:
روزه را افطار کند و اگر تا رمضان سال بعد (بدون اینکه روزه برای او ضرر داشته باشد) قضای آن را بجا آورده، بنابر احتیاط یک مد طعام فدیه به فقیر داده شود و وظیفه دیگری ندارد.
اگر قضای روزه را بجا نیاورد،
الف: به این جهت که روزه گرفتن در طول سال برای خود مادر ضرر داشت:
قضا ساقط است ولی برای هر روز علاوه بر فدیهای که بنابر احتیاط واجب لازم بوده، یک مد طعام دیگر به فقیر داده شود.
ب: به این جهت که روزه گرفتن در طول سال برای فرزند شیر خوار یا جنین ضرر داشت:
بنابر احتیاط یک مد طعام به فقیر داده شود و بعداً هر وقت که بتواند باید روزهها را قضا نماید.
ج: اگر بدون عذر، قضای آن را بجا نیاورده است:
علاوه بر فدیهای که بنابر احتیاط واجب لازم بوده، یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر بدهد و قضای روزه را در سالهای بعد بجا آورد.
۲. اگر روزه برای جنین یا فرزند شیرخوار ضرر دارد:
روزه را افطار کند و اگر تا رمضان سال بعد (بدون آنکه روزه برای او ضرر داشته باشد) قضای آن را بجا آورده باشد، میبایست یک مد طعام به عنوان فدیه به فقیر بپردازد.
اگر قضای روزه را بجا نیاورد:
الف: چنانچه بدون عذر شرعی بجا نیاورد:
علاوه بر فدیه، یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر بدهد و قضای روزه را در سالهای بعد بجا آورد.
ب: اگر به جهت ضرر برای خودش یا فرزند بجا نیاورد:
همان فدیه کفایت میکند وکفاره تأخیر ندارد، ولی سالهای بعد قضای روزه را بجا آورد.
ملاحظات:
هرگاه تأخیر قضاى روزه ماه رمضان تا ماه رمضان دیگر بر اثر سهلانگارى و بدون عذر شرعى باشد، کفاره تأخیر واجب است.
مادری که روزه برای خودش ضرر دارد حتی اگر باردار نباشد و به فرزند شیر ندهد، مطابق احکام کسی که به جهت مریضی روزه نمیگیرد، عمل کند.
فدیه و کفاره تأخیر برای هر روزه عبارت است از یک مد طعام (معادل ۷۵۰ گرم گندم، آرد، برنج و مانند آن) که باید به فقیر داده شود.
دادن پول فدیه و کفاره به فقیر کافى نیست، ولى اگر اطمینان داشت که فقیر به وکالت از صاحب پول، طعام (حداقل معادل ۷۵۰ گرم برای هر روز) میخرد و سپس آن را به عنوان کفاره قبول مى کند، اشکال ندارد.
تمام احکامی که درباره زن باردار در این تقسیم بندی بیان شده مربوط به زنی است که زایمان او نزدیک است، ولی زنی که زایمان او نزدیک نیست، پرداخت فدیه مبنی بر احتیاط وجوبی است.