چهچه زدن در مداحی یا قرائت قران یا اذان و … اگر غناء نشود و به حد غناء نرسد، ‌اشکال ندارد.  (وحید خراسان)

درباره خواب هاى مختلفى که درباره مسائل مربوط به عزادارى یا غیر آن است؛ گرچه گاهى خواب ها پرده از روى مسائل مهمّى برمى دارد؛ ولى با توجّه به اینکه خواب، شرعاً حجّت نیست نباید در منابر، زیاد روى آن تکیه کرد. (مکارم شیرازی)

کتاب طریق البکاء مشتمل بر ضعاف است. جهت ذکر مصائب اهل بیت عصمت(ع) خوب است از کتب مرحوم محدث قمی مثل منتهی الآمال و نفس المهموم که به فارسی هم ترجمه شده و مثل قمقام ذخّار و ابصار العین که آن هم ترجمه شده استفاده شود. و الله العالم‌. صافی گلپایگانی (جامع الأحکام ج ۲ ص)

تعبیراتی مانند على اللّهى‌ام، حسین اللّهى‌ام و یا زینب اللّهى‌ام، مناسب افراد معتقد به مکتب معصومین(علیهم السلام)نیست و لازم است به این اشخاص تذکّر داده شود و آنها را از این کار نهى کرد. و براى بزرگداشت مقام آن بزرگواران راههاى خوب و سنجیده و معقول وجود دارد که نیازى به این حرف ها ندارد. (مکارم شیرازی)

از ذکر و تکرار نام امام(علیه السلام) به صورت ناقص و یا به صورت تغییر یافته (مانند حوسین) باید اجتناب شود. (مکارم شیرازی)

نقل هرگونه مصیبت و شعر، بدون اینکه مستند به روایتى باشد و یا در تاریخ ثابت شده باشد، وجه شرعى ندارد مگر آنکه نقل آن به عنوان بیان حال به حسب برداشت متکلّم بوده و علم به خلاف بودن آن، نداشته باشد و تکلیف شنوندگان نهى از منکر است به شرطى که موضوع و شرایط آن نزد آنان ثابت شده باشد. (مکارم شیرازی) خواندن روضه بی اساس جائز نیست و خواندن چیزی که احتمال صحت آن را می‌دهد اگر به صورت احتمال باشد اشکال ندارد.  (صافی گلپایگانی) اشعار و عباراتی که حاوی مطالبی از قبیل: «قنداقه حسین شرف عرش اعظم …

عکس هاى نقّاشى شده که به ائمه معصومین علیهم السلام نسبت مى دهند واقعیّت ندارد ولى چنانچه تصاویر نامناسبى نباشد، و نسبت قطعى به آن بزرگواران ندهند، اشکالى ندارد.. (مکارم شیرازی) عکس‌ها و پوسترهای منسوب به ائمه معصومین علیهم السلام ، مستند صحیحی ندارند؛ خوب است از این عمل خودداری شود. ( صافی گلپایگانی)

دلیلى بر حرمت ساختن شبیه قبور ائمّه طاهرین با چوب و سنگ، خیمه و یا شبیه سازى تابوت ائمّه اطهار(علیهم السلام) نداریم و در صورتى که نماد تابوت پیکر پاک شهیدان باشد و آسیبى به کسى نرساند، مانعى ندارد. (مکارم شیرازی)

پوشیدن لباس مشکی در دو ماه محرم و صفر کار شایسته و پسندیده‌ای است. (سیستانی) ( … با توجّه به اینکه سبب تعظیم شعائر مى گردد، کراهت آن تحت الشعاع قرار گرفته و رنگ استحباب به خود مى گیرد).مکارم شیرازی (… حتی اگر با آن نماز بخواند…. و پوشیدن پیراهن سفید اگر به قصد اعراض از عزاداری سیّد الشهداء(ع) نباشد، اشکال ندارد.)صافی گلپایگانی- جامع الأحکام ج ۲ ص ۱۳۲ و۱۳۰

زنجیر زدن و سینه زنی اگر به نحو متعارف و به‌گونه‏اى باشد که از نظر عرفى از مظاهر حزن و اندوه در عزادارى محسوب شود اشکال ندارد و اگر استفاده از زنجیرهاى مزبور موجب وهن مذهب در برابر مردم شود و یا باعث ضرر بدنى قابل توجهى گردد، جایز نیست … . (خامنه‌ای، مکارم شیرازی) سینه‌زنی و زنجیرزنی در عزای سید مظلومان حضرت أبی عبدالله الحسین سید الشهداء(علیهم السلام) از شعائر مذهبی است و موجب احیای حقّ و زنده نگهداشتن مراسم عاشورا یعنی بهترین و والاترین جلوه جهاد فی سبیل الله و فداکاری و جانبازی بندگان صالح خدا مخصوصاً حضرت …

شمع روشن کردن در شام غریبان سیدالشهداء علیه‌السلام  اشکال ندارد.  (صافی گلپایگانی)

عزادارى حضرت خامس آل عبا(علیه السلام) از موجبات مهمّ تقویت دین است، ولى نباید آن را به کارهایی از قبیل علم گردانی، به جوش آوردن علم و یا کارهای نادرست دیگر آلوده کرد که موجب اذیت و آزار عزادارن و هتک حرمت افراد آبرومند شود. (مکارم شیرازی) در مراسم عزاداری سالار شهیدان حضرت ابی عبد الله الحسین علیه‌السلام استفاده از عَلَم که تعظیم شعائر محسوب می‌شود به شرط اینکه مشتمل بر مجسّمه ذیروح که حرام است نباشد، اشکال ندارد؛ بلکه مطلوب است. ( صافی گلپایگانی)

استفاده از عَلَم  و چهلچراغ در مراسم عزادارى سیدالشهدا(علیه‌السلام) با قرار دادن آن در مجلس عزا یا حمل آن در دسته عزادارى فى‌نفسه اشکال ندارد. (سیستانی، صافی گلپایگانی) ( … ولى نباید این امور جزء دین شمرده شوند …)خامنه‌ای (… اما با توجّه به اینکه دشمنان، پیرایه هایى به علامت مى بندند بهتر است از آن پرهیز شود و به پرچم هاى آبرومند ساده قناعت گردد) مکارم شیرازی

طبل زدن اختصاصى به لشکر کفّار نداشته است و استفاده از آن براى تنظیم حرکت دسته جات در شارع عام مانعى ندارد (مکارم شیرازی).

تعزیه و شبیه خوانى اگر مشتمل بر آلات لهو از قبیل طبل و شیپور و سنج نباشد و اشعار دروغ و غنا نخوانند و مرد لباس زن نپوشد، اشکال ندارد. (صافی گلپایگانی+منبع)

استفاده از شیپور، طبل و سنج به نحو متعارف و به گونه‌ای که مناسب مجالس لهو و فساد نباشد اشکال ندارد و باید در زمان هاى مناسبى باشد که مردم معمولاً در خواب نیستند و رعایت اعتدال نیز بشود و استفاده از سایر آلات موسیقى مانند اُرگ، مناسب با عزادارى سالار شهیدان نیست و شایسته است مراسم عزادارى به همان صورت متعارفى که از قدیم متداول بوده برگزار شود. (خامنه‌ای، سیستانی) … نواختن سازهایى همانند سنج و دمام در مسجد جائز نیست؛ ولى در دسته جات سینه زنى و عزادارى مانعى ندارد … (مکارم شیرازی )

اگر چه اقامه مراسم و شعائر دینى در زمانهاى مناسب در حسینیه از بهترین کارها و جزو مستحبات مؤکد می‌باشد، ولى واجب است برگزارکنندگان مراسم و عزاداران تا حد امکان از اذیّت و ایجاد مزاحمت براى همسایگان بپرهیزند هرچند با کم‏ک کردن صداى بلندگو و تغییر جهت آن به طرف داخل حسینیه باشد. (خامنه‌ای)

این اعمال به‌عنوان اظهار حزن و عزاداریِ سنتی و محبت ائمه(ع) محسوب نمی‌شوند و از نظر شرعی اعتباری ندارند؛ چنانچه اگرمنجر به ضرر بدنی قابل توجه و یا وهن مذهب شوند، جایز نیست (آیت‌الله خامنه‌ای).

بایسته است انسان بخشی از لذائذ زندگی را که از خوردن و نوشیدن و حتّی خوابیدن و گفتن بدست می آید ترک نموده (مگر آن که لازم باشد) و نیز از دیدار با برادران دینی پرهیز نمود و آن روز را روز گریه و اندوه خود قرار دهد و مانند کسی باشد که پدر یا فرزند خود را از دست داده است. * امام صادق (علیه السلام): در روز (عاشورا) از کارهای لذتبخش دوری شود و آداب و سنن سوگواری بر پا گردد و تا زوال خورشید از خوردن و آشامیدن خودداری شود و پس از آن همان غذایی خورده …

امام صادق (علیه السلام) می فرماید: مجلس گرفتن شما را من دوست می دارم . در مجالس خود «امر ما را» زنده بدارید. خداوند رحمت کند کسی که امر ما را زنده بدارد. [۱] [۱] وسایل الشیعه، ج۱۰، ص۲۳۵  

در حدیث قدسی است که خداوند به حضرت موسی (علیه السلام) فرمود: ای موسی ! هر یک از بندگانم در زمان شهادت فرزند مصطفی (صلی الله علیه و آله و سلم) (روز عاشورا) گریه کند یا حالت گریه به خود بگیرد و بر مصیبت سبط پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) تعزیت گوید همواره در بهشت خواهد بود.[۱]   [۱] مستدرک سفینه البحار، ج۷، ص۲۳۵

توضیح اینکه با توجه به این که حمد و سپاس در برابر نعمت ‏ها است، نه مصائب جان سوز؟ گاهى بعضى از مصائب، بزرگ ترین نعمت است، مانند مصایب جان سوز و ظاهرى کربلا و عاشورا که در واقع نعمت معنوى، انقلابى و فکرى بزرگ و ماندگارى است که همواره موجب سازندگى، بالندگى، نورافشانى و تربیت نفوس، و انسان سازى است، و فریاد همیشگى عدالت ‏براى واژگونى ظلم و ستم و نابودى طاغوت و طاغوتیان است. پس در برابر آن باید نهایت‏ شکر را نمود. اصولا مصائب گرچه تلخ و ناملایم و رنج‌‏آور است، ولى قهرمانان و رادمردان خدا از …

بعضى از علما در پاسخ به این سؤال، وجوهى را ذکر نموده که بیشتر آنها قانع کننده نیست، ولى علامه میرزا ابوالفضل تهرانى صاحب شفاء الصدور (در شرح زیارت عاشورا) یک وجه را پسندیده و آن این که: منظور از بنى‏امیه در زیارت عاشورا که مورد لعن قرار گرفته‏اند آنهایی هستند که در غصب خلافت و اطفاء نور خدا و دشمنى با آل محمد (صلی الله علیه وآله) به عنوانى دست داشتند یا راضى بودند، که در آن عصر اکثریت آنها چنین بودند، بنابراین مانعى ندارد که اندکى از آنها از عمومیت لعن استثناء شده باشند . از این رو …

زیارت عاشورا در حقیقت ‏یک حماسه سیاسى تاریخى و شعور و شعار انقلابى نهضت عظیم و همیشه زنده عاشوراى خونین امام حسین (ع) و شهیدان کربلا و برقرار کردن پیوند محکم با آرمان این نهضت، و آفرینندگان این نهضت و شناخت و پى‌‏گیرى اهداف آن است. مسئله ولایت و تولى، و مقابل آن تبرى و بیزارى از دشمنان و طاغوتیان از ارکان درس‌هاى زیارت عاشورا است. درس دیگر آن، رابطه با امام عصر (ع) و مسئله انتظار حقیقى او براى انتقام از یزیدیان پلید هر عصر و زمان است. کوتاه سخن آن که زیارت عاشورا تبلور نهضت‏‌حسینى، و نهضت‌‏ساز در …

ج: در چگونگى خواندن زیارت عاشورا از نظر مقدمات و قسمت‏‌هاى دیگر- که در فرازى از حدیث علقمه از امام باقر (ع) و صفوان از امام صادق (ع) آمده است- اختلاف وجود دارد، تا آنجا که علامه مجلسى (ره) شش وجه و قول را احتمال داده  است و همین مطلب باعث اختلاف نظر بین علما و بزرگان تا عصر حاضر گشته است. خلاصه قول انتخابى علامه مجلسى به عنوان قول اظهر این است که زیارت عاشورا خوانده شود، سپس در آخر آن سجده را بجا آورد، و بعد از سجده، دو رکعت نماز بخواند. در کتاب مفاتیح الجنان محدث قمى، …

زیارت عاشورا از دو طریق نقل شده است:  ۱ – از طریق امام باقر (ع) که آن را علقمه بن محمد حضرمى و محمد بن اسماعیل از صالح بن عقبه، و او از مالک جهنى از امام باقر (ع) نقل کرده‏اند . ۲ – از طریق امام صادق (ع) که آن را صفوان بن مهران جمال (از اصحاب نیک امام صادق و امام کاظم علیهما السلام) نقل کرده‏اند . از این طریق دوم استفاده مى‏شود که زیارت عاشورا، حدیث قدسى است . زیرا در این حدیث از قول سیف بن عمیره آمده است که: صفوان گفت امام صادق (ع) فرمود: …

برخی از روایات در خصوص گریه بر امام حسین(ع) عبارت است از: امام معصوم(ع) فرمود: «هر چشمی در روز قیامت به جهت سختی‏ها، گریان است؛ مگر چشمی که بر امام حسین(ع) گریسته باشد، این چشم خندان و بشاش است».[۱] امام رضا(ع) می‏فرماید: «گریه بر امام حسین(ع) گناهان بزرگ را محو می‏کند».[۲] امام صادق(ع) می‏فرماید: «کسی که به یاد امام حسین(ع) به مقدار بال مگسی، اشک از چشمانش جاری شود؛ ثوابش بر خداوند است و خداوند به کمتر از بهشت برای او راضی نمی‏شود».[۳] از امام معصوم(ع) نقل شده است: «هر که بگرید یا بگریاند یا حالت اندوه و گریه داشته …

آیاتی وجود دارد که درباره حضرت امام حسین‌نازل شده است‌. همچنین آیاتی هست که بر اساس نقل مورخان و محدثان‌، سر مبارک امام حسین‌آن آیات را بعد از شهادت و بر بالای نیزه تلاوت می نمود. برخی از آیات سوره کهف از این آیات است‌. در روایتی از زیدبن ارقم آمده است‌: سر مبارک حضرت امام حسین‌را در حال خواندن قرآن دیدم “اَم حَسِبت‌َ اَن‌َّ اَصحـَب‌َ الکَهف‌ِ والرَّقیم‌ِ کانوا مِن ءایـَتِنا عَجَبـا; [۱] آیا گمان کردی اصحاب کهف و رقیم از آیات عجیب ما بودند.” موی بر تنم راست شد و گفتم‌. این ماجرا عجیب‌تر از جریان اصحاب کهف است‌.[۲] …

بر اساس روایات و معتقدات ما تمام کارهای امام حسین علیه السلام از ابتدا حساب شده بوده و ایشان بی منطق و بدون دلیل کاری نکرده‌اند. یعنی نمی‌توانیم بگوییم فلان قضیه ازروی اتفاق و تصادف رخ داده است، بلکه همه این‌ها روی حساب بوده است. این مطلب گذشته از این که از نظر قرائن تاریخی روشن است، از نظر منطق و روایات و بر اساس اعتقاد ما مبنی بر امامت حضرت سیدالشهداء نیز تایید می‌شود. آن چه مداحان اهل بیت در بعضی از روضه‌ها می‌گویند، روایتی است که امام حسین(ع) فرمود: در عالم رویا جدم به من فرمود: “انّ الله …

پاسخ اجمالی: اگر چه مال حرام به صورت اجمالی در سرنوشت انسان مؤثر است اما این تأثیر فی الجمله، باعث رقم خوردن سرنوشتی حتمی و غیر قابل تغییر برای انسان نمی گردد. آنچه موجب قساوت قلب و سیاه دلی می شود خوردن اموال دیگران با روحیه ظلم و خیانت و فزون طلبی است اما اگر کسی در خانواده ای رشد کند که از ظلم آنها متنفر باشد نه تنها آثار سوء دامن گیر او نمی شود بلکه نزد خداوند دارای مقامات بیشتر خواهد بود مانند حضور آسیه در دربار فرعون و رشد حضرت موسی(ع) در دربار فرعون. ثانیا مادر بودن …