در مواردی که رجحان داشته باشد، نذر منعقد می‌شود (آیت‌الله نوری همدانی ، استفتائات، سؤال۶۰۳).

خیر، نمی‌توان (آیت‌الله بهجت).

اگر صلاح ندانند، می‌توانند (آیت‌الله بهجت). این نذر، متولی حسینیه و هیئت‌امنای آن را ملزم به قبول عَلَم نمی‌کند (آیت‌الله خامنه‌ای).

اگر صلاح نداند، می‌تواند (آیت‌الله بهجت).

اگر صیغۀ مخصوص نذر را نخوانده، نذر وجوب انجام ندارد و اختیار با خود شخص است؛ ولی چنانچه صیغۀ نذر را خوانده باشد، باید برطبق آن عمل کند؛ مگر آنکه قدرت بر انجام نداشته باشد (امام خمینی، استفتائات، ج‏۲، ص۴۷۷، سؤال۵۴.). اگر نذر با صیغۀ شرعی باشد، باید طبق نذر عمل شود (آیت‌الله سیستانی)

می‌شود در راه اقامۀ عزا برای آن‌ها مصرف کرد (آیت‌الله سیستانی).

اگر نتوانسته است به نذر عمل کند، از ذمۀ او ساقط است (آیت‌الله سیستانی ).

همان‌طوری‌که وقف کرده‌اند، باید عمل شود. چنانچه جهت وقف عزاداری است، نمی‌توانند صرف ساختن حسینیه نمایند؛ ولی درصورتی‌که مورد نیاز عزاداری باشد، مانند اینکه توسعۀ حسینیه ضروری باشد یا آنکه تعمیر ضروری داشته باشد، اشکالی ندارد (آیت‌الله بهجت، استفتائات، ج‌۴، ص۲۶۵، سؤال۵۵۳۰.).

چنانچه واقف، موارد صرف را تعیین نکرده باشد، باید در عزاداری و مجالس روضه‌خوانی و اطعام عزاداران و امثال آن و زُوّار فقیری که نیاز به کمک دارند، صرف شود (آیت‌الله  تبریزی  ). اگر برای سیدالشهدا(ع) وقف کند، باید در عزاداری و مجلس عزا و روضه‌خوانی به هر نحو که متعارف است، صرف شود (امام خمینی، نجاه العباد، ص۳۰۸.).

اگر وقف، مخصوص اقامۀ مجالس عزاداری در همان روستا باشد، تازمانی‌که عمل به وقف هرچند با گرفتن وکیل برای آن، در همان روستا ممکن باشد، حق ندارد آن مجالس را به جای دیگر انتقال دهد؛ بلکه واجب است فردی را نایب بگیرد تا در آن روستا، مجالس عزاداری برپا کند (امام خمینی، ، توضیح المسائل محشی، ج‌۲، ص۶۵۳).

اگر قرینه‌ای که دلالت بر ترتیب برحسب طبقات ارث و تقدیم نسل سابق بر لاحق بکند، وجود نداشته باشد، همۀ طبقات موجود در هر زمانی به‌طور مشترک و مساوی متولی وقف هستند و حق تولیت بدون‌آنکه تفاوتی بین مذکر و مؤنث باشد، به‌طور مساوی بین آنان تقسیم می‌شود (امام خمینی، ، توضیح المسائل محشی، ج‌۲، ص۶۴۹.).

برای فهم مفاد وقف‌نامه، درصورتی‌که اجمال یا ابهام داشته باشند، باید به شواهد و قراین حالیه و مقالیه و یا به عرف مراجعه کرد و کسی حق ندارد آن‌ها را ازطرف خودش تفسیر به رأی کند (امام خمینی، توضیح المسائل محشی، ج‌۲، ص۶۴۹).

می‌توان اموال باقی‌مانده را با کسب اجازۀ اهداکنندگان آن‌ها، در امور خیریه مصرف کرد و یا آن‌ها را برای مصرف در مجالس عزاداری آینده نگه داشت (آیت‌الله خامنه ای ).

اگر به‌نحو حرام بخوانند، جایز نیست؛ مگر اینکه به‌عنوان مزد کار حرام نباشد (آیت‌الله بهجت ). پول دادن به مرثیه سرایانى که در لابه لاى اشعار و سخنان خود بعضى از مصائب بى مدرک یا ضعیف السّند را نقل مى کنند و یا با غنا مى خوانند، باید در برابر کارهاى مشروع آنها بدهند و نسبت به کارهاى خلاف، نهى از منکر کنند. (مکارم شیرازی+منبع)

نوحه‌سرایی در مجالس عزای حضرت سیدالشهدا(ع) از اعظم قربات (باعث نزدیکی به خداوند) است و دریافت تبرّعات و اعانات و نذورات مربوط به این کار، مانع ندارد (امام خمینی، استفتائات، ج‏۳، ص۵۸۲، سؤال۳۹) چون در اسلام، وعظ و ارشاد و تعلیم و تربیت و آموزگاری و استادی و تدریس، فضیلت بسیار دارد و از مشاغل مقدسه و از شئون مهم انبیا و اولیا (سلام‌الله ‌علیهم اجمعین) می‌باشد، غالباً مسلمانان برای کسب ثواب و تقرب به درگاه الهی انجام می‌دادند و اجر مادی، در آن ملاحظه نمی‌شد و کسانی‌که این مشاغل و امثال آن مانند طبابت را عهده‌دار می‌شدند، آن را …

اگر با رضایت و موافقت صاحبان اموال باشد، اشکال ندارد (آیت‌الله خامنه‌ای ).

تعیین اجرت، شرعاً اشکالی ندارد؛ ولی این کار در شأن ذاکران اهل‌بیت(ع) که باید مظهر تقوا و پارسایی باشند، نیست (آیت‌الله مکارم شیرازی  ).

اگر منشأ انتزاع حرام است، جایز نیست.(آیت‌الله بهجت ).

اگر با دلیل معتبر اطمینان به کذب حدیث دارد، خواندنش جایز نیست (آیت‌الله تبریزی ).

اگر دروغ یا موجب هتک و تمسخر باشد، جایز نیست (خامنه ای). نقل مطالبی که دروغ‌بودن آن‌ها پیش علمای خبره معلوم است، جایز نیست(آیت‌الله تبریزی ). اگر موجب هتک یا دروغ باشد، جایز نیست (آیت‌الله سیستانی). خواندن روضه‌های دروغ جایز نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی ، آیت‌الله صافی،آیت‌الله بهجت،آیت‌الله مکارم/ سیدمحسن محمودی، مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ج۳، ص۳۱و۳۲).

این مطلب نقل شده، ولی سند معتبری ندارد (آیت‌الله تبریزی ). اگر در بعضی از کتب تاریخی و روایتی نقل شده، اشکال ندارد (آیت‌الله بهجت ). آنچه درمورد عروسی حضرت قاسم(ع) مطرح می‌شود، صحیح نیست و اثری از این قضیه در کتب معتبره وجود ندارد. علاوه‌براینکه حضرت قاسم(ع) به سن ازدواج نرسیده بود. بلی، در کتاب منتخب مرحوم طریحی چیزهایی که مناسب ازدواج آن حضرت است، نقل شده است؛ ولی ظاهراً این مطالب نادرست را بعد از آن مرحوم، افراد مغرض یا نادان به آن کتاب اضافه کرده‌اند. مرحوم طریحی عالم‌تر از آن است که مطالبی را در کتاب خود بنویسد که …

کتاب طریق البکاء مشتمل بر ضعاف است. جهت ذکر مصائب اهل‌بیت عصمت(ع) خوب است از کتب مرحوم محدث قمی مثل منتهی الآمال و نفس المهموم که به فارسی هم ترجمه شده و مثل قمقام ذخّار و ابصار العین که آن‌هم ترجمه شده، استفاده شود (آیت‌الله صافی گلپایگانی ).

شرح وقایع کربلا در مقاتل معتبر مثل منتهی الآمال، تألیف مرحوم حاج‌شیخ‌عباس قمی(رضوان‌الله‌علیه) و نفس المهموم تألیف مرحوم حاج‌شیخ‌عباس قمی، ترجمۀ مرحوم شعرانی(رضوان‌الله‌علیهما) و غیر آن آمده. به آن کتاب‌ها مراجعه شود (آیت‌الله تبریزی  ). کتاب لهوف و نفس المهموم و ترجمۀ آن، از کتاب‌های معتبرۀ مقاتل می‌باشند (آیت‌الله فاضل لنکرانی  ) .

این کارها خلاف احتیاط است؛ بلکه اگر به‌طوری باشد که اهانت به آن ذوات مقدسه(ع) باشد، به عنوان ثانوی، حرام قطعی است (آیت‌الله بهجت  ).

عزاداری ائمۀ اطهار(ع)، مخصوصاً خامس آل‌عبا(ع)، از افضل قُرُبات است و سرودن و خواندن اشعاری که حکایت از مظلومیت و زحمات و فداکاری آن حضرات نماید، کار بسیار خوبی است؛ ولی باید از هر کاری که باعث هتک حرمت آن بزرگواران می‌شود و موجب وهن مذهب در نظر دیگران می‌شود، پرهیز گردد (آیت‌الله مکارم شیرازی  ).

باید از بهترین مدایح که مشتمل بر مضامین صحیح و اقتباس از آیات و احادیث و نکات شعری ادیبانه و دور از غلو است، استفاده شود (آیت‌الله صافی گلپایگانی  ). این کارها خلاف احتیاط است؛ بلکه اگر به‌طوری باشد که اهانت به آن ذوات مقدسه(ع) باشد، به عنوان ثانوی، حرام قطعی است (آیت‌الله بهجت  ).

اگر ترس مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود (آیت‌الله خامنه‌ای  ). اگر شنیدن صدای ایشان شنونده را در معرض ریبه و التذاذ (گناه) قرار ندهد، حرام نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی  ). درصورتی‌که نامحرم صدای آن‌ها را نشنود، مانعی ندارد (آیت‌الله صافی گلپایگانی  ).

اگر ترس مفسده باشد، باید از آن اجتناب شود (آیت‌الله خامنه‌ای  ). اگر شنیدن صدای ایشان شنونده را در معرض ریبه و التذاذ (گناه) قرار ندهد، حرام نیست (آیت‌الله فاضل لنکرانی  ). درصورتی‌که نامحرم صدای آن‌ها را نشنود، مانعی ندارد (آیت‌الله صافی گلپایگانی  ).

مانعی ندارد بلکه مطلوب است(آیت‌الله بهجت). فی الجمله خوب است و باید جلسات خواهران طوری باشد که مشتمل بر جلسات احکام و وعظ و ارشاد و مناقب و فضایل اهل‌بیت علیهم السلام باشد(آیت الله فاضل لنکرانی). روش مذکور فی حدّ نفسه اشکال ندارد مگر اینکه تبعات سوئی داشته باشد و راه افتادن زن‌ها با عدم رعایت حجاب لازم و پوشش کامل و شعار دادن آنها همه محلّ اشکال است(آیت‌الله صافی گلپایگانی). اشکالی ندارد بلکه از جهاتی امتیاز دارد (آیت الله مکارم شیرازی). بدون شک بهتر همین است که در منظر نامحرمان قرار نگیرند ، البته اگر حاضر شوند واجب است …