همه مطالب

یکی از مباحثی که در سال‌های اخیر درباره الزامات حکومت اسلامی بر سر زبان‌ها افتاده، دوگانه «حقیقت و مصلحت» است. حجت‌الاسلام دکتر حسین سوزنچی، هفته گذشته در یک سخنرانی در هیأت ثارالله همدان، این موضوع را از منظر تاریخی و کلامی بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین سوزنچی دانشیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه موضوع بحث را از یک روایت نبوی گرفته است گفت: «الحسن و الحسین امامان، قاما او قعدا». حسن و حسین امامند، چه قیام کنند چه بنشینند. غالباً تصور شیعه از امام، امام قائم است. اما …

شبکه اجتهاد: تصور بنده این است که ما در بین علمای معروفی که نسبت به همه آن‌ها بدهکار هستیم و باید زانوی ادب به زمین بزنیم و برای علوّدرجات آن‌ها دعا کنیم اشخاصی به جامعیت مثل مرحوم علامه طباطبایی کم پیدا می‌شود. در میان ویژگی‌هایی که علامه طباطبایی (ره) ‌‌داشت شاید بارزتر آن خدماتی بود که ایشان برای قرآن انجام داد و به همین جهت بیت ایشان دارالقرآن نامیده شد. در میان کسانی که ما می‌شناسیم از بزرگان علما و اساتید و کسانی که مدیون همه آن‌ها هستیم کسی که این توفیق را پیدا کرده باشد که قرآن را از …

آیت‌الله سبحانی با صدور بیانیه‌ای تاکید کرد: در این برهه از زمان بر مؤمنین واجب است با هماهنگی هلال‌احمر و مؤسسات مربوطه به کمک غذائی و درمانی مردم یمن بشتابند و به هر وسیله صدای مظلومانه آن‌ها را به گوش جهانیان برسانند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن بیانیه حضرت آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی که در مورد کمک به مردم مظلوم یمن امروز منتشر شد به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم قال رسول الله (ص): «من سَمِعَ رَجُلاً یُنادِی یا لَلمُسلمین فَلَم یُجِبهُ فَلَیس بمُسلِمٍ» مردم مسلمان یمن که ملتی با ریشه تاریخی و تأثیر گذار هستند، روزگار سختی …

شبکه اجتهاد: دکتر محمدعلی آذرشب متولد ۱۳۲۶ در کربلا می‌‌باشد. او دوره کارشناسی خود را در رشته زبان عربی و علوم قرآنی دانشگاه اصول‌الدین بغداد گذرانده، سپس به توصیه شهید آیت‌الله صدر به موطن اصلی خویش عزیمت می‌کند و تحصیل در رشته زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران را پیش می‌گیرد. در سال ۱۳۵۳ به‌عنوان مدرس برای تدریس به دانشگاه تهران منتقل شد و در سال ۱۳۶۲ش، مدرک دکتراى علوم قرآن و حدیث را گرفت. او حالا آنقدر در زبان عربی غور کرده است که علاوه بر مدیریت گروه عربی در دانشگاه تهران، کار خطیر …

اولین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده ۱۶ قانون برنامه ششم توسعه کشور،  به ریاست عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی تشکیل شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این شورا با هدف اطمینان از اجرای صحیح عملیات بانکی بدون ربا در نظام بانکی کشور و اظهار نظر نسبت به رویه‌های ابزار رایج شیوه‌های عملیاتی، دستورالعمل‌ها و چارچوب قراردادها و نحوه اجرای آنها از جهت انطباق با موازین فقه اسلامی تشکیل شده است. این شورا مرکب از پنج نفر فقیه می‌باشد که با پیشنهاد رییس کل بانک مرکزی و تایید فقهای شورای نگهبان منصوب می‌شوند. همچنین یک …

آیت‌الله شبیری زنجانی نسبت به ترویج دهه‌‌‌های پیاپی عزاداری هشدار داد و گفت: افراط در عزاداری‌‌‌ها به تفریط‌‌‌ می‌انجامد. از آنجا که جامعه نمی‌تواند نسبت به همه عزاداری‌‌‌های پیاپی مراقبت داشته باشد سرانجام به انکار مجموع عزاداری روی میاورد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی، در جمع تعدادی از روحانیون و طلبه‌‌‌های حوزه علمیه قم که در دفتر ایشان حضور داشتند، ترویج دهه‌‌‌های پیاپی عزاداری را زمینه ساز رویگردانی جامعه از عزای اهل بیت علیهم السلام دانست و گفت: همین طور پشت سر هم دهه درست کردن، توسط جامعه قابل پذیرش نیست و به مرور زمان زمینه …

جامعه ما اکنون زخم‌خورده از تفریط‌ها و دین‌ستیزی‌هایی است که معلول افراط‌ها و اجبارهاست. باید بپذیریم که همه مردم در یک سطح ایمانی و فکری نیستند و نخواهند بود و نمی‌توان از همه انتظار داشت که یکسان و یکنواخت به دینداری اهتمام ورزند. شبکه اجتهاد: آستانه تحمل و تحریک‌پذیری عصبی در جامعه به قدری پایین آمده که کوچک‌ترین موضوعی منجر به یک جدال تنش‌آلود و خصومت‌بار می‌شود. وضعیت شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها، بی‌شباهت به دعواهای بی‌ادبانه استادیومی نیست. کم ‌اهمیت‌ترین موضوعات و رخدادها، بهانه‌ای برای خط‌کشی و جبهه‌گیری‌های تند می‌شود و جدال دامنه‌داری را رقم می‌زند. در این میان موضوعات …

شبکه اجتهاد: شکل‌گیری مناسبت‌های شیعی جدیدی مانند «ایام محسنیه» و «ایام مسلمیه» و یا ایجاد تغییراتی در برخی مناسبت‌ها مانند دهه فاطمیه[۱] چند مدتی است که شدت گرفته است. چنین تحولاتی را می‌‌توان هم ارز و موازی با تغییراتی دانست که در سال‌های پس از پیروزی انقلاب از سوی حکومت بر مناسبت‌‌های مذهبی اعمال شده است. تغییرات تقویمی شامل افزایش چشمگیر تعداد مناسبت‌‌ها، تغییر عنوان آنها، تبدیل برخی از آنها به دهه یا چند روز متوالی و … است. از جمله مهم ترین تحولات ذکر شده، فرایند «مناسبت سازی» است. این فرایند از خلال رجوع به روایت‌‌های متفاوت در مورد …

شبکه اجتهاد: از مسائل مهمی که فقیهان شیعی در دانش اصول به آن دقت ورزیده و آن را مبنای کار خود قرار داده‌اند، «سیره عقلا» یا «بنای عقلا» و یا «حجیت سیره عقلا»ست. می‌دانیم که غالب امارات اصولی و قواعد فقهی (همچون حجیت ظواهر، حجیت خبر واحد و…) از بناهای عقلایی است. پرسش مهم در این زمینه این است که: قلمرو سیره عقلا و روش آنان تا چه میزان در تغییر و تحول احکام فقه تأثیرگذار است؟ به عبارت دیگر روشهایی که عاقلان هر جامعه در امور اعتباری برمی‌گزینند و یا اگر عادتی و عرفی رواج یافت و عقلا بر …

رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با بیان اینکه طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است، اظهار کرد: کسانی که خود را متکفل اندیشه اداره جامعه با فقه می‌دانستند با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز هم تاکنون یک متن منسجم و بدون بهره‌گیری از تجارب بشری ارائه نکرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، استاد سطح عالی حوزه و رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم؛ با بیان اینکه درباره فقه و نحوه کارکردهای آن می‌توان به سطوح مختلف نیازهای اجتماعی و عمومی نسبت به فقه اشاره کرد، …

شبکه اجتهاد: مردم مسلمان ایران به دلیل‌احترام به مقام ائمه اطهار(ع) در ماه‌های محرم و صفر که ایام حزن اهل‌بیت ‌‌(علیهم‌السلام) است، از برپایی مجالس عقد و عروسی خودداری می‌کنند. هر چند خواندن صیغه محرمیت فی‌نفسه اشکال شرعی ندارد اما شادمانی در این ایام در میان مردم متدین ایران عملی «خلاف عرف» محسوب می‌شود و به همین دلیل تالارها در این ایام شاهد برگزاری جشن عروسی نیست و بسیاری از مردم تاریخ عروسی خود را بلافاصله پس از ماه صفر و همزمان با آغاز ماه ربیع‌الاول تعیین می‌کنند. در این میان جریانی خاص از متدینان قائل شده‌اند که پس از …

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زنان و خانواده گفت: متأسفانه شاهد فاصله زیاد میان فرهنگ و هنجارهای مدنظر اسلام در زمینه طلاق با نظام انحلال خانواده در ایران هستیم، چرا که پس از ایجاد اختلاف و مراجعه افراد به دادگاه روندها به سمت ریشه‌یابی علت اختلاف و ایجاد مصالحه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از معضلاتی که جامعه امروز با آن روبروست و مشکلات فراوانی برای افراد و در نتیجه جامعه ایجاد کرده، گسیختگی خانواده و طلاق می‌باشد. در گذشته زندگی مشترک افراد طولانی‌تر بود و طلاق به‌ ندرت اتفاق می‌افتاد اما امروزه با توجه به افزایش مشکلات اقتصادی، …

سروش محلاتی ضمن بررسی انتقادی آیاتی از قرآن که به تصور برخی، در آنها به اندوه و سوگواری توصیه شده است، بیان کرد: بر اساس آموزه‌های قرآن کریم، این گناهکاران هستند که باید به حزن و اندوه بپردازند و جامعه اسلامی از نظر نشاط و شادی در میان همه جوامع، باید رتبه عالی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والبمسلمین محمدسروش محلاتی نویسنده و استاد سطوح عالی حوزه عمیه قم در مراسمی که به مناسبت فرارسیدن ماه ربیع‌الاول با عنوان «دینِ شادی‌پذیر، مؤمنان شادی‌گریز» برگزار شد، به ایراد سخن پرداخت و عنوان کرد: در طول ۱۲ ماه، دو ماه …

معاون اول دستگاه قضا درباره بخشنامه رئیس قوه قضاییه درباره جلوگیری از محکومیت زندانیان مهریه گفت: این بخشنامه برخلاف سوالتان برای جلوگیری از محکومیت نیست. من این موضوع را قبلا هم گفته‌ام و توضیح داده‌ام. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضاییه درباره ضوابط پرداخت مهریه توضیح داد: اگر کسی به پرداخت مالی محکوم شد و این فرد مالی نداشت که بدهی خود را پرداخت کند، مثلا محکومیت درباره پرداخت مهریه داشت، اگر قبلا محکوم می‌شد و شاکی درخواست می‌کرد، ابتدا به زندان می‌رفت و در آنجا اگر درخواست اعسار می‌کرد، به درخواستش رسیدگی می‌شد …

استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه در ساله‌‌های عملیه آنچه از قدیم مرسوم بوده به همان شیوه گذشته تکرار می‌شود، گفت: در رساله‌‌های امروز به برخی از مسایل جدید روز پرداخته نشده لذا ابواب جدید در رساله‌‌های عملیه لازم است. به عنوان مثال فصلی به عنوان حقوق شهروندی در رساله‌‌ها نداریم که توضیح دهد انسان مدنی یا اجتماعی باید چه حقوقی را رعایت کند. این دسته از مسایل روز و مهم را کنار گذاشتیم و مدام بحث آب چاه را مطرح می‌کنیم! چون قدیمی‌‌ها نوشتند، ما هم می‌نویسیم. واقعا امروز ملت ما چقدر از آب چاه برای آشامیدن استفاده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله میرزا مهدی غروی اصفهانی در ماه محرم سال ۱۳۰۳ هق در محله بیدآباد اصفهان در بیت علم و معنویت متولد شد. میرزا ابتدا تحصیل را در مکتب آغاز کرد و سپس به حوزه اصفهان راه یافت و زیر نظر حجت‌الاسلام والمسلمین ‌آقا اسماعیل غروی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. بعد از فوت پدر، حاج ‌آقا رحیم ارباب هدایت تحصیلی میرزا را عهده‌دار شد و با توجه به تمایلات فلسفی حاج ‌آقا رحیم ارباب، نزد اساتید فلسفه و عرفان حوزه اصفهان مانند حضرات‌ آیات ‌آخوند ملا محمد کاشانی و جهانگیرخان قشقایی و… به تحصیل معقول پرداخت. پس …

شصت و هشتمین شماره دوفصلنامه علمی‌ترویجی فقه و حقوق خانواده (ندای صادق) به صاحب‌امتیازی پردیس خواهران دانشگاه امام صادق(ع) و مدیرمسئولی صدیقه مهدوی‌کنی با هدف بررسی مقایسه‌ای در مفاهیم حقوق اسلامی و سایر مکاتب غربی به منظور تعامل علمی و ترویج تفکر خلاق و نقاد منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دوفصلنامه علمی‌ترویجی فقه و حقوق خانواده وابسته به دانشگاه امام صادق (ع) مشتمل بر ۷ مقاله منتشر شد. عناوین مقالاتی که در این شماره انتشار یافته است، بدین قرار است: «گستره نفوذ قاعده الزام در رفع تعارض قوانین و قواعد مرتبط با نفقه»، «سقط جنین ناشی از تجاوز به …

معاون بین الملل موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) با اعتقاد بر اینکه در کلیه‌ی مبانی، قواعد و ضوابط فقهی باید یک بازبینی صورت بگیرد، تأکید کرد: سوالات پرسیده شده در رساله‌ها باید مبتنی با مسایل روزمره و پاسخ‌های آن هم واقعاً کارآمد و روزآمد باشد. همچنین لازم است از ابزاری استفاده شود که متناسب با دنیای امروز باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین دکتر محمد مقدم معاون بین الملل موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) با بیان اینکه در کلیه‌ مبانی، قواعد و ضوابط فقهی باید یک بازبینی صورت گیرد، اظهار کرد: این مبانی، قواعد و …

شبکه اجتهاد: این سال‌ها با پایان یافتن ماه صفر جامعه‌ی مذهبی ما چالش تازه‌ای را تجربه می‌کند و آن این که سوگواری را به کناری نهاده و زندگی عادی خود را از سر بگیرد و یا به بهانه‌ی دهه‌ی نوظهورِ محسنیّه و یا عسکریّه جلسه‌های عزاداری را تا پایان روز هشتم ربیع ادامه دهد. این کِش و قوس قدری هم سیاسی شده است. هیئت‌های رسمی‌تر و یا در چارچوب نظام، ترجیح می‌دهند با پایان ماه صفر، عزاداری‌های محرم را خاتمه دهند. آنان معتقدند که برپایی سوگواری برای “حضرت محسن” یک بدعت نوپدید و کارِ تشیّع انگلیسی است و می‌تواند اختلافات …

حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان طی مقاله‌ای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان می‌شود که علم اصول ازجمله دانش‌های پرورش‌یافته در دامن ادبیات اسلامی است. هرچند ممکن است که این علم را مجموعه‌ای برگرفته و التقاط‌شده از سایر علوم بدانیم؛ ولی نمی‌توانیم ارزش والای آن را نادیده بگیریم. اینک علم اصول روشی است …