قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اندیشوران فقهی

اندیشوران فقهی

اندیشوران فقهی

علوم اسلامی در مسیر کاربردی‌سازی؛ اساتید چه گفتند؟

علوم اسلامی در مسیر کاربردی‌سازی؛ اساتید چه گفتند؟

اساتید حاضر در هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مباحثی همچون روش‌های کاربردی‌سازی علوم اسلامی، چالش‌ها و الزامات آن، آینده‌پژوهی در فقه، نقد رویکردهای سنتی در حقوق و مجازات، نقش علوم اسلامی در حکمرانی و توسعه، و ارتباط آن با سایر علوم؛ به تبادل نظر پرداختند. حاضران ضمن بررسی ابعاد مختلف این موضوع، بر ضرورت نگاه جامع، تقسیم کار علمی، تعامل با بدنه جامعه و توجه به تحولات جهانی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد.  اعضای هم‌اندیشی و …

توضیحات بیشتر »

لزوم بحث از مدرنیته در استنباط احکام فقهی

لزوم بحث از مدرنیته در استنباط احکام فقهی

شبکه اجتهاد: مسائل و موضوعات در دنیای مدرن، بخاطر نفوذ مدرنیته تقریبا به همه حوزه‌های جامعه شناختی، شکل پیچیده‌ای به خود گرفتند و برای استنباط احکام فقهی مرتبط با آن موضوعات، بدون درنظر گرفتن تاثیرات مدرینته بر موضوع مورد بحث و حیثیت‌های مختلف شکل گرفته موضوع، نمی‌توان به ادله فقهی مربوطه مراجعه کرد. چه‌بسا، موضوع در جهان مدرن، بگونه‌ای تغییر یافته است و از ماهیتش در دوران صدور روایات، دور شده که موجب تغییر حکم فقهی آن موضوع می‌شود. به این نکته، استاد شهید مطهری بخوبی التفات داشتند و قائل بودند باید از مساله سرمایه‌داری به عنوان یک پدیده نو …

توضیحات بیشتر »

«حوزه علمیه» و «مرجعیت در مطالعات اسلامی و علوم انسانی»

«حوزه علمیه» و «مرجعیت در مطالعات اسلامی و علوم انسانی»

شبکه اجتهاد: با انتخاب اعضای محترم دوره جدید شورای عالی حوزه‌های علمیه، امیدهای تحولی در حوزه‌ علمیه زنده شده‌اند. امید به تحولاتی اساسی در سخت‌افزار و نرم‌افزار حوزه‌های علمیه. امید به نقش‌آفرینی حوزه‌ علمیه در تأمین نیازمندی‌های گام دوم انقلاب (یعنی گام دوم فردسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی). امید به تحقق مرجعیت علمی حوزه‌های علمیه در مطالعات اسلامی و علوم انسانی اسلامی. امید به ورود حوزه‌های علمیه در مجامع علمی بین‌المللی. امید به نقش‌آفرینی حوزه‌های علمیه در نهادینه‌سازی دین و ارزش‌‌های دینی در زیست اجتماعی و تمدنی ایران اسلامی و …. به هر حال، وظیفه‌ای سنگین بر دوش اعضای محترم و …

توضیحات بیشتر »

تدوین جامع‌ترین موسوعه فقهی بر اساس کتاب تحریر الوسیله

تدوین جامع‌ترین موسوعه فقهی بر اساس کتاب تحریر الوسیله

موسسه بسوی اجتهاد با برگزاری نشستی علمی، گزارشی از تدوین جامع‌ترین موسوعه فقهی بر اساس متن تحریرالوسیله از تقریرات فقیه عالیقدر آیت‌الله سید حسن مرتضوی ارائه نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این جلسه علمی، بر ویژگی‌های منحصر به فرد کتاب تحریرالوسیله به عنوان متن علمی درس خارج و مقایسه آن با دیگر کتب فتوایی چون عروه الوثقی تأکید شد. بر پایه همین گزارش در این نشست، استاد محمد حسن ربانی بیرجندی، کتاب تحریرالوسیله را به عنوان به روزترین، کامل‌ترین و جامع‌ترین کتاب فتوایی فقه شیعه معرفی کرد. این استاد عالی حوزه علمیه مشهد تأکید کرد که این کتاب به …

توضیحات بیشتر »

آیا گفتمان امام (ره) در حوزه مهجور است؟

آیا گفتمان امام (ره) در حوزه مهجور است؟

شبکه اجتهاد: گاهی شنیده می‌شود که گفتمان امام‌ (ره) در متن حوزه امتداد پیدا نکرده و حوزه علمیه قم به عنوان مادر انقلاب دچار بلیه “نجفی شدن” گشته و طبیعتا برای این بیماری باید دنبال راه حلی بود. به نظر نگارنده، این تصوربا واقعیت حوزه قم مطابق نیست و دال مرکزی گفتمان انقلاب بیش از هر زمانی در حوزه معاصر ریشه دوانده و بذری که در این زمین بارور به دست مبارک امام پاشیده شد، امروز به نهال‌های بالنده تبدیل شده است. اگرچه حوزه‌های علمیه در امتداد مهجوریت تاریخی خود و در همه‌ی این قرن‌هایی که قرار نبود شریعت در …

توضیحات بیشتر »

برگزاری ۱۱۰ درس خارج فقه با موضوعات روز/ فقه معاصر باید در دانشگاه هم جا باز کند

برگزاری ۱۱۰ درس خارج فقه با موضوعات روز/ فقه معاصر باید در دانشگاه هم جا باز کند

حجت‌الاسلام اثنی عشری با بیان اینکه در سال تحصیلی ۱۴۰۳ شاهد برپایی ۱۱۰ جلسه درس خارج فقه معاصر هستیم که موضوعات جدید را بررسی می‌کنند، گفت: این دستاوردها باید در قالبی ارائه شود که در دانشگاه‌های ما هم قابل استفاده بوده و در فضا و ادبیات دانشگاهی ما جا باز کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسین اثنی عشری، ضمن اشاره به تاریخچه و نحوه ایجاد تحول اجتهادی در جریان فقهی حوزه‌ها‌ی علمیه، اظهارکرد: دفتر فقه معاصر در راستای اجرای فرمایشات مقام معظم رهبری و تاکیدات ایشان طی چندین سال و همچنین تاکیدات دیگر بزرگان حوزه پس از چند سال …

توضیحات بیشتر »

نقد کتاب اصول فقه و هرمنوتیک روش شناختی

اصول فقه و هرمنوتیک روش‌شناختی

شبکه اجتهاد: اصل موضوع و ایده کتاب در مقایسه و ارزیابی اصول فقه با هرمنوتیک روش شناختی خوب و ضرروی است ولی این اثر نخستین در این موضوع نیست و پیش از این نیز پژوهش‌های متعددی در این باب انجام شده است. نویسنده محترم طرفین مقایسه را در دیگر کتاب‌های خود پیش‌تر کاویده است. نویسنده صورت‌بندی از مسائل اساسی شایسته بحث در هرمنوتیک روش شناختی و اصول فقه ارائه کرده است ولی خودش نظریه‌ای را ابداع ننموده است و تاکید دارد که اثر وی پژوهشی مقایسه‌ای است ولی با این پیش فرض که نشان دهد نظریه فهم متن اصولیان شیعه …

توضیحات بیشتر »

نظریه خطابات قانونیه توانست تحولی اساسی در فقه ایجاد کند/ پویایی فقه در گرو تقویت گفتمان اصالت و معاصرت

نظریه خطابات قانونیه توانست تحولی اساسی در فقه ایجاد کند/ پویایی فقه در گرو تقویت گفتمان اصالت و معاصرت

نظریه خطابات قانونیه امام خمینی(ره)، تأثیر شگرفی بر فقه و اصول داشته و بسیاری از مسائل را بازتعریف کرده است. این نظریه، با تبیین ماهیت قوانین الهی به‌عنوان قوانین ثابت و عام، شبهات مربوط به انطباق احکام اسلامی با زمان و مکان را پاسخ داده و چارچوبی محکم برای فهم صحیح از شریعت ارائه می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست هم‌اندیشی اساتید خارج حوزه علمیه خراسان با محوریت «اندیشه‌های فقهی و اصولی حضرت امام خمینی (ره) و نظریه خطابات قانونی» با حضور آیات و اساتید: مصطفی اشرفی شاهرودی، مهدی مروارید، محمد مروارید، محمدجواد فاضل لنکرانی، ابوالقاسم علیدوست، مهدی زمانی‌فرد، علی …

توضیحات بیشتر »

محمدناصر سقای بی‌ریا که‌ بود و چه کرد

محمدناصر سقای بی‌ریا که‌ بود و چه کرد

شبکه اجتهاد: محمدناصر سقای بی ریا در زمستان سال ۱۳۳۷ شمسی در خانواده‌ای متوسط، در شب میلاد امیر المومنین(ع) در کرمانشاه به دنیا آمد، با مهاجرت خانواده به تهران از دو سالگی در تهران بود تا در سال ۱۳۵۳ با ترغیب علامه مصباح یزدی به قم مهاجرت و به حوزه علمیه قم راه یافت، از اولین شخصیت‌هایی که با آن‌ها ارتباط داشت اعضای هیئت امنای مدرسه منتظریه (حقانی)، شهید مظلوم آیت‌الله سید محمد حسین بهشتی(ره)، شهید آیت‌الله علی قدوسی(ره) و آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی(ره) می‌باشند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ ازدواج نمود و دارای ۴ فرزند، …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله بروجردی ولایت فقیه را مساله‌ای کاملا فقهی می‌داند/ فقه مقارن، امتیاز مکتب فقهی آیت‌الله بروجردی است

آیت‌الله بروجردی ولایت فقیه را مساله‌ای کاملا فقهی می‌داند/ فقه مقارن، امتیاز مکتب فقهی آیت‌الله بروجردی است

آیت‌الله بروجردی قائل به ولایت فقیه بود و بر این اساس مقدماتی را نیز در نظر گرفته بود. ایشان مساله ولایت فقیه را مساله‌ای کاملا فقهی می‌دانست. متاسفانه برخی بدون هیچ اطلاعی عنوان می‌کنند که مرحوم آیت‌الله بروجردی تفکر سیاسی اجتماعی نداشت. در حالی که نوشته‌ها و رویکردهای ایشان کاملا این امر را اثبات می‌کند. شبکه اجتهاد: ورود علمای شیعه به مباحث اجتماعی و سیاسی دارای سوابق تاریخی است. یکی از دورانهایی که باعث شد، علمای نجف نسبت به کنشگری سیاسی در سطوح بالا دچار تشکیک شوند مرتبط به دورانی می‌شود که ایران به صحنه تاخت و تازهای گسترده سیاسی …

توضیحات بیشتر »

ساحت ایشان اجلّ از این تهمت‌ها است!

ساحت ایشان اجلّ از این تهمت‌ها است!

شبکه اجتهاد: هفدهم دی‌ماه ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات مطلبی منتشر شد که سراسر اهانت و مذمت امام بود. علمای قم بر آن شدند که در اعتراض به این اقدام رژیم دروس را تعطیل کنند. روز ۱۹ دی‌ماه دروس تعطیل شد و طلاب و فضلای قم اجتماعاتی در حمایت از امام برپا کردند. اجتماع صرف کافی نبود و لازم بود اتهاماتی که رژیم متوجه امام کرده است، از سوی بزرگان قم و استوانه‌های حوزه تکذیب و منکوب شود. تنها در این صورت بود که خروش مردم قم و طلاب مدارس علمیه، معنا و وجاهت پیدا می‌کرد. پیش از این «بیانیه نوشتن» …

توضیحات بیشتر »

میراث حدیثی امام هادی علیه‌السلام

میراث حدیثی امام هادی علیه‌السلام

شبکه اجتهاد: امام هادی علیه‌السلام نقش مهمی در میراث روایی ما داشته‌اند که گمان می‌کنم علمای ما در این جهت حق ایشان را ادا نکرده‌اند[۱]. از زمان امام هادی به سامراء می‌گفتند: «ناحیه مقدسه»، چون حضرت که حبس بودند، امام عسکری (ع) و شیعیان غالباً تا بغداد می‌آمدند و با وکلاء در بغداد تماس می‌گرفتند. از حرم‌هایی که مسلما یقینا ملک شخصی بقیه الله (ع) است همین حرم سامرا است که جزو وقف یا اباحه نیست، بلکه ملک خود حضرت (ع) است، چون بعد از امام هادی(ع) به پسرشان و بعد از ایشان هم به حضرت بقیه الله(ع) رسیده است. …

توضیحات بیشتر »

درباره مناظره با آقای عبدالکریم‌ سروش/ ابوالقاسم علیدوست

درباره مناظره با آقای عبدالکریم سروش/ ابوالقاسم علیدوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست درباره مناظره خود با دکتر عبدالکریم سروش در مهرماه ۱۴۰۳ طی یادداشتی به نکات مهمی درباره تراث‌ستیزی و تعریض بر فقه، فقیهان و حوزویان پرداخته است. ۱. سه موضع در قبال تراث روایی: دفاع متعصبانه‌ برخی از اخباریان امامیه از تراث روایی که منجر به معتبرانگاری همه احادیث موجود می‌شد، و یورش افراطی برخی روشنفکران به این تراث، چونان دو تیغه قیچی‌اند که ظاهرا متقابل هستند اما چو نیک بنگری نه تنها به یکدیگر کاری ندارند بلکه یکدیگر را تیز می‌کنند تا کاربران اعتدال‌گرای این تراث ارجمند را قیچی کنند. تراث ارجمندی که با …

توضیحات بیشتر »

«مرشد الخواص» شرح هزار حدیث از پیشوایان دین

دوره سه‌جلدی کتاب «مرشد الخواص فی شرح بعض الآیات و الاحادیث المشکله» اثر محمدبن حسن طوسی با تحقیق و تصحیح حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد مروارید از سوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به زبان عربی، به زیور طبع آراسته شده است. نسخه‌ای از این کتاب محضر حضرت آیت‌الله سیستانی تقدیم شده است که ایشان نیز از این اثر و تلاش مؤلف تجلیل کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اثر گران‌سنگ «مرشد الخواص»، بیش از یک هزار حدیث از پیشوایان دین روایت و با بهره‌گیری از سخنان شارحان پیشین، شرح و توضیح داده شده است، و افزون بر این معدودی از …

توضیحات بیشتر »

تشویق و هدایت رهبری باعث شد در حوزه «فقه زنان» کار کنم/ بیشترین و اصلی‌ترین مخالفان من از بانوان بودند!/ نباید فقه و فقاهت را جنسیتی کنیم

تشویق و هدایت رهبری باعث شد در حوزه «فقه زنان» کار کنم/ بیشترین و اصلی‌ترین مخالفان من از بانوان بودند!/ نباید فقه و فقاهت را جنسیتی کنیم

مجتهده صفاتی گفت: بیشترین و اصلی‌ترین مخالفان من از بانوان بودند؛ به من می‌گفتند که تو به چه‌اجازه‌ای در این عرصه فعالیت می‌کنی؟ به یاد می‌آورم که همیشه در ایام حج اعتراض می‌کردم که چه‌طور به زنی که یائسه است اما همچنان خونریزی دارد می‌گویید برو و طواف کن اما خودت را چک کن!؟ فریاد من بلند بود که چه‌قدر زنان ما را در عسر و حرج می‌اندازید؟ راه‌های برون‌رفت از این قضیه وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «چالش‌های مجتهدپروری در حوزه‌های علمیه خواهران» با حضور مجتهده «زهره صفاتی» با محوریت بحث «ضرورت اجتهاد بانوان» به میزبانی جامعه‌الزهرا …

توضیحات بیشتر »

نظر رهبر انقلاب درباره تقلید زنان از مجتهد زن، در فقه سابقه دارد/ مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند/ ادله امکان ارجاع به زنان

نظر رهبر انقلاب درباره تقلید زنان از مجتهد زن، در فقه سابقه دارد/ مراقبت کنیم برخی از این نظریه سو استفاده نکنند/ ادله امکان ارجاع به زنان

استاد جامعه الزهرا (س) گفت: رهبر معظم انقلاب به عنوان یک صاحب نظر این مسئله را به طور صریح در یک اجتماع بیان کردند که با ادله قاطع می‌توان از این نظریه دفاع کرد و ادله افرادی که قائل هستند مرجع تقلید بودن اختصاص به مردان دارد را رد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر خدیجه هاشمی استاد جامعه الزهرا (س) عنوان کرد: زمانی که رهبر معظم انقلاب در دیداری که در آستانه ولادت حضرت زهرا (س) با اقشار مختلف بانوان دارند مسئله‌ای را مطرح می‌کنند یعنی آن مسئله‌ اهمیت فراوانی دارد و می‌تواند در برنامه ریزی‌های کلان جامعه اسلامی …

توضیحات بیشتر »

فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی در عرصه بین‌الملل

فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی در عرصه بین‌الملل

نشستی در باب هم اندیشی فقه پژوهی و ظرفیت‌های دانشی درعرصه بین الملل با حضور الشیخ مهدی الصمیدعی (مفتی اعظم و رئیس شورای اهل سنت عراق)، دکتر سیدصادق حقیقت (هیئت علمی پژوهشگاه امام خمینی و انقلاب اسلامی)، الشیخ عبدالقادر یوسف الترنینی (هیئت علمی در دانشگاه لبنان «الجامعه اللبنانیه»)، دکتر عابدین مومنی (هیئت علمی دانشگاه تهران)، دکتر محمود شفیعی (هیئت علمی دانشگاه مفید قم)، دکتر مصطفی خرم آبادی (پژوهشگر حوزه فقه اسلامی) به میزبانی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ابتدا دکتر خرم آبادی دبیر نشست ضمن تشکر از برگزار کنندگان این جلسه گفت: پرسشها و چالشهای …

توضیحات بیشتر »

از اعتباربخشی به مرجعیت زنان تا «نه» به محدودکنندگی بانوان

از اعتباربخشی به مرجعیت زنان تا «نه» به محدودکنندگی بانوان

شبکه اجتهاد: بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با هزاران نفر از زنان و دختران ایران در آستانه سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن، در عمق خود حاوی مباحثی اساسی درباره جایگاه زنان در اسلام و نقش آنان در جامعه مدرن جهانی بود. این سخنان نه تنها به‌عنوان دفاعی از برخی حقوق زنان در چارچوب آموزه‌های دینی بود، بلکه نقدهای وارد شده به احقاق حقوق زنان در چارچوب سیاست‌های استعماری را نیز تبیین کردند. یکی از نکات برجسته در سخنان رهبر انقلاب، طرح منشور اسلام درباره زن و توضیح برخی اصول این منشور از زبان ایشان بود که …

توضیحات بیشتر »

بررسی و تحلیل برخی از روایات مخالف تقریب

بررسی و تحلیل برخی از روایات مخالف تقریب

عضو هیات علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) گفت: نمی‌توانیم اولاً و بالذات برای هیچ موجودی تقاضای سلب رحمت بکنیم و از خدا بخواهیم که رحمتش را از او سلب کند یا تلاش بکنیم که او به رحمت خدا نرسد که یکی از این تلاش‌ها همین لعن و نفرین است چون در مضمون بعضی روایات هست که ما نباید حتی سنگی را بدون جهت و بدون استحقاق لعن بکنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست و سومین کرسی از کرسی‌های نقد، نظریه‌پردازی و آزاداندیشی پژوهشگاه مطالعات تقریبی؛ با حضور و ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا باقرزاده با موضوع «بررسی و تحلیل برخی …

توضیحات بیشتر »

چالش‌ها و فرصت‌های حوزه‌های علمیه شیعه در افغانستان

چالش‌ها و فرصت‌های حوزه‌های علمیه شیعه در افغانستان

روحانیون شیعه در برخی مناطق افغانستان اجازه فعالیت در مساجد را دارند، اما این فعالیت‌ها تحت پروتکل‌های خاص و محدودیت‌هایی انجام می‌شود. در برخی از مکان‌ها، روحانیون باید بسیار مراقب باشند، زیرا گروه‌های تندروی چون داعش و پیروان تفکر وهابیت، به دنبال بهانه و ایجاد مشکل هستند. متأسفانه از زمان حاکمیت طالبان تا چندی پیش به‌ویژه در شهرهایی مانند هرات، شاهد ترورهای متعددی بوده‌ایم که در آن، تعداد زیادی از علمای شیعه به‌شهادت‌رسیدند. در سال گذشته، آمار ترورها نسبت به سال‌های قبل افزایش‌یافته است؛ بنابراین، روحانیون شیعه مجبورند بااحتیاط و دقت بیشتری در مساجد و محافل دینی فعالیت کنند تا …

توضیحات بیشتر »

گرفتار افراط و تفریط در کاربرست «مقاصد الشریعه» نشویم/ تأثیر مقاصد بر ساختار و رویکردهای علوم انسانی

گرفتار افراط و تفریط در کاربرست «مقاصد الشریعه» نشویم/ تأثیر مقاصد بر ساختار و رویکردهای علوم انسانی

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر اثرگذاری مقاصدالشریعه بر مسائل و موضوعات و اهداف علوم انسانی، گفت: در کاربست مقاصدالشریعه نباید به دام تفریط و نه افراط بیفتیم و این تصلب را هم نداشته باشیم که بگوییم مقاصد تاثیری در علوم ندارد. شبکه اجتهاد: مقاصد الشریعه کارکردهای معتبر دینی دارد و صرفا کارکرد آن معرفت‌شناختی نیست و می‌تواند به مثابه قرائن برای کشف قواعد دینی از آن استفاده کرد و حتی می‌توان از آن برای تولید علوم انسانی اسلامی بهره برد. مقاصدالشریعه مصالح عام و کلی تشریع الهی برای عباد بوده است که حاصل آن هم دفع …

توضیحات بیشتر »

حوزه به مباحث روشی نگاه استقلالی ندارد/ باید درک مشترکی از روش‌شناسی پیدا کنیم

حوزه به مباحث روشی نگاه استقلالی ندارد/ باید درک مشترکی از روش‌شناسی پیداکنیم

استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد با تصریح بر اینکه مباحث روش‌شناسی در حوزه‌ها امر مغفولی است، گفت: حوزه به مباحث روشی نگاه استقلالی ندارد؛ در حالی‌که روش، هم به درستی کار و هم به صحت نتیجه و هم به کوتاهی فرایند کمک می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث روش‌شناسی علوم از جهات مختلف دارای اهمیت است و باعث درک دقیق‌تری از فرآیندهای علمی و چگونگی تولید دانش می‌شود؛ ازاین‌رو اعضای حلقه روش‌شناسی فقه و اصول در این مورد، دیدار و گفت‌و‌شنودی با حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی داشته‌اند که گزارشی از سخنان این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه …

توضیحات بیشتر »

منهج فقیهی که در مطالعات علمی‌ دورش دیوار نمی‌کشید!

منهج فقیهی که در مطالعات علمی‌ دورش دیوار نمی‌کشید!

آیت‌الله فاضل لنکرانی (ره) مثل بسیاری از بزرگان، دارای منهج فقهی است. اگر کسی منهج فقهی ایشان را پیدا کند به یک سلسله از گزاره‌ها، شاخص‌ها و مؤلفه‌ها می‌رسد که در یک نظام حلقوی کاملاً معنا می‌دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت ایام ارتحال آیت‌الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی (ره) ابعاد ناگفته‌ای از مبانی علمی و اخلاقی این مرجع بصیر مطرح می‌کند که خواندن آن چراغ راهی برای اساتید و طلاب حوزه‌های علمیه خواهد بود. می‌خواهیم به بهانه سالگرد آیت‌الله فاضل لنکرانی، از شخصیت آن مرجع فقید که سال‌ها پای درسش تلمذ کرده‌اید، بگویید. علیدوست: …

توضیحات بیشتر »

انگاره ستیز فقه و اخلاق

انگاره ستیز فقه و اخلاق

شبکه اجتهاد: یکی از محورهای گفتگو میان استاد علیدوست و دکتر سروش دربارۀ فقه و اخلاق بود. آقای سروش بر تهی‌بودن فقه از اخلاق؛ بلکه ستیز این دو با هم پا فشرد و آقای علیدوست، افزون بر تبیین رسالت فقه، با نشان‌دادن نمونه‌هایی از پیوند فقه و اخلاق، کلیت ادعای آقای سروش را نادرست شمرد. مسئله، بودن گزاره‌هایی در فقه است که عقل آنها را قبیح می‌شمارد. به سخن دیگر: آیا فقه می‌تواند گزاره‌ای داشته باشد که عقل آن را قبیح می‌داند؟ روشن‌تر: در تقابل میان عقل و نقل چه باید کرد؟ این نمونه‌ها را ببینید: الف. کمک مالی به …

توضیحات بیشتر »

گفتگو به مثابه کنش

گفتگو به مثابه کنش

شبکه اجتهاد: ادعای اول من این است که گفتگو و مناظره عبدالکریم سروش و ابوالقاسم علیدوست بیش از آنکه نتیجه‌ای معرفتی را دنبال کند در مسیر احیای دو نهاد و جریان اندیشگی در ایران امروز بود؛ اسلام سیاسی فقاهتی و روشنفکری دینی. ادعای دوم: این دو جریان بیش از آنکه رقیب هم باشند هم‌خانواده هستند و کارکرد مثبت آن می‌تواند عقلانی‌سازی و تهذیب خشونت‌های اسلام سیاسی رادیکال و تضعیف یکی از موانع مذهبی در مسیر توسعه ایران باشد. ادعای سوم اینکه «دین اجتماعی» به‌گونه‌های مختلف گرایش بخش مهمی از جامعه و تئوری «دین به مثابه فرهنگ» می‌تواند توضیح‌دهنده چنین گرایشی …

توضیحات بیشتر »

مؤلفه‌های یاددهی و یادگیری مطلوب از منظر اسلام، با تأکید بر دوره جوانی

مؤلفه‌های یاددهی و یادگیری مطلوب از منظر اسلام، با تأکید بر دوره جوانی

دوازدهمین دور گفت‌وگوی دینی مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و نهاد گفت‌وگوی ادیان واتیکان با عنوان «آموزش جوانان در خانواده به منزله چالشی برای اسلام و مسیحیت» طی روزهای ۲۹ و ۳۰ آبان‌ماه جاری به میزبانی «کاردینال میگل آنجل آیوسو گیسو» رئیس نهاد گفت‌وگوی ادیان واتیکان و در شهر رم برگزار شد. سخنرانان در سه محور «مفهوم تربیت خانواده در اسلام و مسیحیت»، «فرصت‌ها و چالش‌های تربیت در زمان امروز: از منظر اسلام و مسیحیت» و «تربیت جوانان: فضایی برای گفت‌وگو و همکاری بین اسلام و مسیحیت» به بیان نقطه نظرات و ارائه مقاله پرداختند. …

توضیحات بیشتر »

جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی

جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی

گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» به همت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی و با پیام آیت‌الله مکارم شیرازی در قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» با پیام کتبی آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و سخنرانی اساتید علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در سالن فقاهت مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) قم برگزار شد. در این مراسم استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی با موضوع «حکم جهاد مالی در مذاهب فقهی»، استاد محمد قائینی با موضوع «شرط تمکن مالی در جهاد مالی و تداخل آن با سایر …

توضیحات بیشتر »

علم اصولی کنونی مشکل ساختاری دارد/ آسیب‌های وارده بر دانش اصول نیاز به بررسی دارد

علم اصولی کنونی مشکل ساختاری دارد/ آسیب‌های وارده بر دانش اصول نیاز به بررسی دارد

رئیس شورای حوزه‌های علمیه‌ تهران گفت: آفات و آسیب‌های وارده بر دانش اصول نیاز به بررسی دارد، ما اکنون با پاره‌ای از آفات جدید هم مواجهیم که مسبب آنها هستیم، ضعف‌هایی در تاریخ علم اصول بوده است از جمله اختلاط مبادی و مسائل. علم اصولی کنونی مشکل ساختاری دارد، علم اصول باید بر اساس یک مبنا صورت‌بندی شود. شبکه اجتهاد: مولفه‌های تحول و تطور در فقه و اصول بسیار عمیقی است و نمی‌توان در قالب یک همایش به این موضوع پرداخت، لازم نیست تاکید شود که علم اصول چه قدر اهمیت دارد چراکه در مجموعه علوم یک علم داریم که …

توضیحات بیشتر »

تولید موسوعه ۲۲ جلدی آثار آیت‌الله عبدالکریم حائری/ همایش صدسالگی حوزه، زمستان امسال شاید!

تولید موسوعه ۲۲ جلدی آثار آیت‌الله عبدالکریم حائری/ همایش صدسالگی حوزه، زمستان امسال شاید!

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی گفت: موسوعه ۲۰ جلدی آثار مؤسسه حوزه همراه با تقریرات ایشان از جمله یک جلد اجازات و یک جلد هم شرح حال در ۲۲ جلد تولید و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ معاون پژوهش حوزه‌‌های علمیه درباره تعویق چندباره زمان همایش صدسالگی حوزه، به «ایکنا» گفت: همایش صدسالگی حوزه به عنوان یک همایش علمی چندسالی است که در دستور کار حوزه علمیه قرار گرفته است و با وجود اعلام برخی تاریخ‌ها برای برپایی این همایش فعلا تا قطعی‌نشدن زمان، تاریخ آن اعلام نمی‌شود. وی افزود: بخشی از این …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله جوادی: نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید/ علیدوست: فقه معاصر، نیازمند گفتمان، اطلاعات، ادبیات و مدیریت معاصر است/ نائینی: ما نگران سنت‌های اصیل حوزه هستیم؛ نه نگران درس‌های خودمان/ محمدی: اتاق فکر «احیای سنت‌های موفق حوزوی» تشکیل شود

آیت‌الله جوادی: نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید/ علیدوست: فقه معاصر، نیازمند گفتمان، اطلاعات، ادبیات و مدیریت معاصر است/ نائینی: ما نگران سنت‌های اصیل حوزه هستیم؛ نه نگران درس‌های خودمان/ محمدی: اتاق فکر «احیای سنت‌های موفق حوزوی» تشکیل شود

«راهکارهای تقویت دروس آزاد حوزه علمیه» موضوع بیست‌وششمین اجلاسیه نشست دوره‌ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم بود که با حضور جمع کثیری از علما و اساتید در مسجد امام حسن عسکری (ع) شهر قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اجلاسیه نشست دوره‌ای اساتید، حضرت آیت‌الله جوادی آملی و اساتید ابوالقاسم علیدوست، محمدرضا نائینی، سید محمدصادق محمدی و ابوالحسن ربانی‌تبار به ایراد سخن پرداختند که گزارش تفصیلی آن از منظرتان می‌گذرد. نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید آیت‌الله عبدالله جوادی آملی: اولین عرض من نسبت به شما بزرگواران است؛ شما …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky